صليب سرخ جهاني متهم مي کند : « تصاوير تکان دهنده اند , اما گزارشات خيلي بدترند »

برگردان : سيامند
----------------------------

ژنو – افسانه بصيرپور فرستاده ويژه لوموند
چهارشنبه 5 مه 2004
کميته بين المللي صليب سرخ ( CICR ) از مدتها پيش اطلاع دارد که در دان بزرگ ابوغريب , واقع در غرب بغداد « اموري بسيار وحشتناک تر از آنچه در تصاوير آمده در جريان است » . آنتونلا نوتاري سخنگوي صليب سرخ مي گويد : « نيازي به تصوير نداريم تا اينکه بدانيم آنچه که در جريان است , خارج از قوه ي تصور است » , او مي گويد صليب سرخ بين المللي « در گام اول » گزارشها و پيشنهادات زيادي در اين رابطه براي مسئولين امريکايي و انگليسي در محل و سپس « در قدم بعدي » براي رهبران عاليرتبه تر در واشنگتن و لندن فرستاد .
خانم نوتاري در عين حال , بر اساس نُرم عادي صليب سرخ بين المللي , حاضر نيست محتواي دقيق گزارشات را افشا کند , مي گويد : « تصاوير بسيار تکان دهنده اند , اما گزارشات ما بدترند » . از نظر او اين بهاي داشتن اجازه ي « ملاقات هاي بدون مقدمه و دائمي » از دان ابوغريب طي هر پنج يا شش هفته از اکتبر 2003 که زندانيان عراقي در آنجا نگهداري مي شوند , است .
« ما خبر داشتيم و به امريکايي ها هم گفته بوديم که آنچه که در ابوغريب در جريان است قابل سرش است » . خانم نوتاري بيانات ژنرال جانيس کارپينسکي , فرمانده امريکايي که مسئوليت دان هاي عراق را از ژوئن سال گذشته بعهده دارد , و اعلام کرده که « افراد واحد اطلاعات نظامي » مانع ديدار افراد داني در بخش 1A , جايي که شکنجه ها اعمال مي شد , به نمايندگان صليب سرخ جهاني بودند , را از بيخ و بن تکذيب مي کند . نمايندگان ما همه افراد بسيار مجرب هستند و با بسياري از افراد در داخل و خارج از دانها صحبت مي کنند , ما هميشه بالاخره حقيقت را در همه ي دانهاي دنيا کشف کرده ايم و اين حقيقت در دان ابوغريب وحشتناک است .

« پيغام پيشگيري کننده »

کميته ي بين المللي صليب سرخ درخواست کرده که اجحافات به زندانيان عراقي توسط دستگاه عدالت مورد بررسي و دادخواهي قرار بگيرد . « وقتي که اطلاعاتي در مورد شکنجه موجود است , آنچه که حياتي و بسيار مهم است , سرعت عمل در انجام اقدامات لازم است , چيزي که مسئولين اين زندانيان را بيشتر در مقابل مسئوليت خود قرار مي دهد , و همينطورپيامي واضح براي ديگراني است که چنين مسئوليتهايي دارند » .
از نظر اين نمايندگان , اگر که کميته ي بين المللي صليب سرخ در مورد سوء استفاده ها از موقعيت همچنان « بسيار رازدار » باقي مانده به اين علت است که گزارشاتش توسط امريکايي ها« جدي گرفته شده اند » . روابط ميان ايالات متحده و کميته بين المللي صليب سرخ در پايگاه دريايي گوانتانامو خيلي پيچيده تر است . خودداري « متداوم » ايالات متحده از پذيرش کنوانسيون ژنو در مورد اسراي جنگي , براي اولين بار کميته ي بين المللي صليب سرخ را مجبور کرد که علنا دربند نمودن « غيرقانوني » 600 داني را افشا نمايد .
از زمان سرنگوني رژيم بعثي در آوريل 2003 , کميته ي بين المللي صليب سرخ ليست اسامي و مشخصات بيش از 11000 داني عراقي وارد دفاترش نموده که تا کنون بخشي از آنان آزاد شده اند . به نظر اين سازمان در دان ابوغريب دو دسته داني هست , مبارزين قديم ارتش صدام حسين , و غيرنظاميان دستگير شده « به دلايل مختلف » , ولي اجراي مفاد کنوانسيون ژنو , که کميته ي بين المللي صليب سرخ از 1949 محافظ و نگهبان آن است , در مورد همه ي آنان اجباري است . کميته ي بين المللي صليب سرخ عمده توجه خود را به « دانياني که بيش از هر چيز به دلايل امنيتي دستگير شده اند » معطوف کرده است . آنتونلا نوتاري مي گويد , اينکه ائتلاف دان ابوغريب را مورد استفاده قرار داده است , « مردم عراق را بسيار شوکه نموده است , چرا که اين دان به دليل قساوتي که در آن توسط عمال رژيم صدام به کار گرفته مي شد زبانزد بود » .

سازمانهاي غيردولتي هم
...
سازمان ملل متحد شرمگينانه تکاني به خود داده است . روز سه شنبه 4 مه , کميسارياي عالي حقوق بشر براي تهيه ي گزارشي در مورد خشونتهاي عملي شده توسط معارضين در عراق يک « متخصص مستقل » منصوب نمود . قاضي ايسلندي ژاکوب مولر را مامور به تهيه يک « طرح تخميني » کرده . ماموريت او و امکاناتي که در دسترسش قرار خواهند گرفت , هنوز روشن نشده است . يکي از معترضين جدي در رابطه با سوء استفاده از قدرت در عراق , تئو وان بوون مي تواند باشد . شخصيتي مورد احترام در ميان مدافعين حقوق بشر ؛ قاضي هلندي اي که گزارشگر ويژه سازمان ملل در رابطه با شکنجه است . او روز سه شنبه در بيانيه اي خواستار « تحقيقات , پيگيري و مجازات » عاملين شد , در عين اينکه خواهان جبران براي قربانيان اين خشونت ها شد .
سازمانهاي غيردولتي نيز افشاگري هاي خود را تشديد کرده اند . فدراسيون بين المللي حقوق بشر پيشاپيش دولت سوئيس را بعنوان پيشنهاد کننده ي کنوانسيون ژنو مورد مواخذه قرار داده , و از آنان خواسته که کنفرانسي بين المللي براي , به قول آنتوان برنارد دبيرکل اين فدراسيون « يافتن راه حلي براي تجاوز به حقوق بين المللي بشري اجرا شده در عراق » برگزار کنند . سازمان نگهبان حقوق بشر خواستار شده که « تحقيقات به رده هاي بالاتر نيز تعميم داده شود » تا اينکه روشن شود « آيا اين رفتار ها , که معادل جنايات جنگي هستند , اجراي دستور بوده يا اينکه مورد مسامحه ي فرماندهان قرار گرفته است .»
--------------------------------------------------------------------------------

و موسسات خصوصي امنيتي در رسوايي شکنجه مورد تاکيد قرار گرفت

اريک لسر فرستاده ويژه لوموند به نيويورک

در اولين قدم تحقيقات مربوط به شکنجه و بدرفتاري با زندانيان عراقي در دان ابوغريب واقع در حومه ي بغداد , دو گروه بزرگ خصوصي امنيتي و گردآوري اطلاعات , در مظان اتهام قرار گرفته اند . اين امر نشانگر و رو به افزايش موسسات خصوصي در پيشبرد جنگ امريکا عليه عراق است . آموزش , محافظت از شخصيت ها , تهيه ي امکانات لجستيکي , محافظت از تاسيسات نفتي : 40 موسسه تحت قرارداد دانمي پنتاگون هستند , با قراردادهايي با ارزشي معادل 100 ميليارد دلار در سال . در حالي که وزير دفاع دونالد رامسفلد مي بايست روز جمعه به اعضاي کنگره ي امريکا پاسخ بگويد , جورج بوش روز پنجشنبه براي ارتکاب اين اعمال عذرخواهي عمومي کرد , و تاکيد نمود که او « از بي حرمتي هايي که در حق زندانيان عراقي اعمال شده , متاسف » است .

موسسات خصوصي ارتش امريکا را در صحرا آموزش مي دهند , شب و روز محافظت از شخصيت هايي چون حامد کرزاي رئيس جمهور افغانستان را بعهده دارند , زندانيان را مورد بازجويي قرار مي دهند و به گردآوري اطلاعات مي پرداد . طرف قراردادهاي ارتش امريکا از مدتها پيش از اين ديگر تنها موسساتي که در بخش لجستيک کار مي کنند نيستند . ولي هرگز , از ابتداي موجوديت ارتش امريکا , وظايف غيرنظاميان تا اين حد با نظاميان تداخل نيافته بوده است .

اين « خصوصي ها » هستند که محافظت از پل برمر , فرماندار امريکا در عراق را بعهده دارند , و نظاميانند که در کنار رانندگان غيرنظامي کاميونهاي Kelogg Brown & Root , يکي از مشتقات هاليبرتون , مي نشينند و محافظت کاروانهايي که آذوقه و مهمات به سربازان مي رسانند را بعهده مي گيرند . حدود 20000 قراردادي امروز در عراق هستند , يعني بيش از دوبرابر مجموعه ي سربازان انگليس .

واشنگتن افزايش سپردن ماموريت هاي داراي چنين حساسيت هاي بالايي به موسسات خصوصي را با ضرورتِ يافتن افرادي زبان دان , مثل مترجم , و يا فراتر از اين متخصصاني که قادر باشند زندانيان را به زبانهاي محلي افغانستان و عراق به حرف بياورند , توجيه مي کند .

براي داشتن تصوري از نيازهاي پنتاگون , کافيست نگاهي به دهها پايگاه اينترنتي که شغل هايي از نوع Debriefers ( متخصصين بازجويي ) , مترجم , متخصصين جنايات جنگي و همينطور متخصصين ضد جاسوسي در عراق پيشنهاد مي کنند , بيندازيم .

ولي اين سيستم امروز بطور جدي مورد مخالفت قرار گرفته است . يان شاکوفسکي , نماينده ي دمکرات نامه اي به جورج بوش نوشته و از او خواسته است که به فوريت همه قراردادهاي موسساتي که وظايفي در حوزه هاي امنيتي , حفاظتي و بازجويي از زندانيان بعهده دارند , الغا شود . تا امروز , رسوايي هايي که « خصوصي » هاي پنتاگون در آنها دخيل بودند , در زمينه ي فساد مالي و شبکه ي وسيع فحشا در بوسني تحت نظارت و هدايت مسئولين DynCorp در سال 2001 بود .

اين بار دو موسسه ي CACI International و تيتان در مظان اتهام شرکت در بدرفتاري عليه زندانيان عراقي دان ابوغريب هستند . نقش واقعي آنان هنوز بدقت روشن نشده است . ولي گزارش 53 صفحه اي ژنرال آنتونيو تاگوبا , منتشره در مجله ي نيويورکر , به سه نفر از کارمنداني که شرکت و يا همکاري در اعمال مورد نظر داشته اند , اشاره دارد . هيچ نوع پيگيري اي تا کنون عليه اين افراد در نظر گرفته نشده و هيچ نوع مجازاتي عليه اين موسسات در کار نيامده است .

استيون استفانويچ , اولين کسي است که به عنوان آمر شکنجه نام برده شده است . اين کارمند CACI International بعنوان بازجوي غيرنظامي واحد اطلاعات نظامي بريگاد 205 معرفي شده است . CACI International که دفتر مرکزي آن در آرلينگتون در ايالت ويرجينيا در چند کيلومتري پنتاگون و دفتر مرکزي CIA واقع شده , موسسه اي است تاسيس شده در سال 1962داراي ارزش سهام در بورس امريکا . پيشه ي اصلي آن طراحي برنامه هاي تکنولوژي پيشرفته ي اطلاعاتي است « براي احاطه بر دوران جديد تکنولوژي دفاعي , اطلاعات و دولتهاي الکترونيکي » . مثلا CACI International نامه هاي الکترونيکي وزارت کشور امريکا را ساماندهي مي کند و کنترل لجستيک بخش بزرگي از ناوگان زميني ارتش امريکا را بعهده دارد .

تحرکات اين موسسه در زمينه ي اطلاعات , به خريد موسسه ي کوچکي به نام Premier Technology Group در سال گذشته مربوط است . اين کمپاني احتياجات بسياري از آژانس هاي امريکايي به تکنولوژي , آموزش افراد براي گردآوري اطلاعات و استفاده از آن را برطرف مي نمود .

بي مجازاتي

روز چهارشنبه در جريان يک کنفرانس خبري , جک لندن , مدير عامل CACI International اعلام کرد که اين موسسه قصد دارد « تحقيقات مستقل خود را انجام دهد . ما به سادگي قادر به اعلام اينکه يکي از کارمندان CACI در بدرفتاري با زندانيان در عراق شرکت داشته نيستيم . ما به گزارشات ارتش هيچ دسترسي اي نداريم . CACI هيچ نوع رفتار غيرقانوني و ناپسند از جانب هيچ يک از کارمئدانش را تحت هيچ شرايطي, هيچوقت و در هيچ کجا نه تحمل کرده و نه حمايت خواهد کرد ». آقاي لندن اشاره کرد که بازجويي تنها چيزي حدود 1% از فعاليت هاي اين موسسه را تشکيل مي دهد .

CACI که 9400 نفر پرسنل دارد , سال گذشته رقم گردش پولي اي معادل 843 ميليون دلار داشته است , و صدها دفتر در امريکاي شمالي و اروپا دارد . چيزي بيش از 63% از درآمدهاي اين کمپاني برآمده از قراردادهاي آن با وزارت دفاع و بيش از 29% بقيه با ديگر آژانس هاي مرکزي اطلاعاتي است . دو طرف قرارداد ديگري که در گزارش دروني ارتش مورد اشاره قرار مي گيرند , جان اسرائيل و عادل نخله چون شاهدان اجحافات و بدرفتاري ها طرح شده اند . آنها بعنوان مترجمين غيرنظامي در خدمت همان بريگاد اطلاعاتي بوده اند که آقاي استفانويچ . آقايان اسرائيل و نخله کارکنان موسسه تيتان هستند , شرکتي که تعداد زيادي مترجم در اختيار ارتش امريکا گذاشته است . اين کمپاني واقع در سن ديه گوي کاليفرنيا و سهام آن در بورس وارد شده است . فعاليت اصلي اين موسسه فروش سيستم هاي اطلاعاتي و مخابراتي به آژانس هاي دولتي است . از تخصص هاي تيتان همچنين در زمينه کار روي تصاوير ديجيتال , ردياب ها , ليزر و حتي ابزار و وسايل پزشکي استرليزه است . تاسيس يافته در 1981 , اين کمپاني 11500 پرسنل دارد و آخرين رقم گردش پولي آن معادل 78/1 ميليارد دلار بوده است . قراردادي که با ارتش براي تامين سرويس ترجمه دارد , در سال 1999 منعقد شده و 7% از درآمدهاي آن را تشکيل مي دهد . يکي از سخنگويان آنان مي گويد : « تا کنون از جانب دولت امريکا هيچ نوع اتهامي به ما وارد نيامده است . ما هرگز فردي به قصد بازجويي معرفي نکرده ايم . در عراق ما سرويس هاي زباني و ترجمه را تامين مي کنيم » .

کارکنان CACI و تيتان به احتمال بسيار زياد از هر نوع مجازاتي بري خواهند ماند . آنها در يک سرزمين واقعي بي قانون از نظر قضايي افتاده اند . بر اساس قوانين نظامي , يک غيرنظامي که براي نيروهاي نظامي کار مي کند , در يک دادگاه نظامي محاکمه نخواهد شد , تا زماني که کنگره اعلان جنگ نکرده باشد . در مورد عراق اين کار هرگز صورت نگرفته است .

100 ميليارد دلار در سال , حضوري رو به افزايش

کارپردازانِ خصوصي پنتاگون هر روز بيش از روز قبل حضور خود را افزايش مي دهند . در جريان جنگ خليج , در سال 1991 , يک نفر از 50 نفر افراد حاضر در ميان درگيري ها , غيرنظامي قراردادي بود . در بوسني , در سال 1996 , اين نسبت به 1 به 10 رسيد . امروز در عراق مي توان از نسبت 1 به 7 صحبت کرد . اين گروه خصوصي ها اولين افرادي بودند که انبارهاي ابزار و وسايل , سلاح و مهمات را در خليج براي تحصيل آمادگي در جنگ عليه عراق پياده کردند .

بازار

رقم خصوصي هاي به کار گرفته شده توسط ارتش امريکا اعلام نشده است . به همان ترتيبي که بودجه ي آن نيز اعلام نشده است . حتي شرکتهايي که در بورس داراي سهام هستند , از جداسازي تحرکات نظامي و غيرنظامي خود اجتناب مي کنند . اما بازار اين کار در حد 100 ميليلرد دلار در سال تخمين زده مي شود .

موسسات

حدود 40 موسسه بطور دائم زير قرارداد پنتاگون هستند . مثلا Kellog Brown & Root حدود 2/2 ميليارد دلار از لجستيک ارتش امريکا در بالکان را تامين نمود . اين شاخه ي هاليبرتون امروز همين سرويس را در افغانستان و در عراق براي رقمي بالاتر از 4 ميليارد دلار بعهده دارد . MPRI (Military Professional Resources Inc) براي « داشتن بيشترين تعداد ژنرال [ باشسته ] به نسبت متر مربع » در مقايسه با پنتاگون شهرت دارد . اين موسسه 900 نفر پرسنل , عمدتا از نظاميان سابق , دارد . در جريان سالهاي اخير آنان توانسته اند بيش از 200 قرارداد مختلف براي آموزش واحدهاي امريکايي به دست بياورند . کمپاني هاي ديگر مي کوشند زياد هم در انظار نباشند , مثل DynCorp , Wackenhut , Vinnell ( يکي از مشتقات TRW ) , Logicon ( از گروه Northrop Grumman ) , SAIC ... در گزارشي انتشار يافته در 2002 , دفتر محاسبات عمومي , ارگان تحقيقاتي کنگره ارتش را به کم توجهي به رقم قراردادها در مقابل سرويس هاي دريافتي از جانب اين موسسات متهم مي کند.