آژانس خواهان شفاف بودن فعاليت های اتمی ايران است

بی بی سی

انتظار می رود امروز (۱۸ ژوئن) آژانس بين المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد پيش نويس قطعنامه ای که ايران را به دليل تاخير در اعلام فعاليت های هسته ای خود به شدت مورد انتقاد قرار داده است، تصويب کند.

متن پيش نويس قطعنامه سازمان ملل، که با استناد به گزارش بازرسان آژانس اتمی از فعاليت های هسته ای ايران، اين کشور را مورد "نکوهش" قرار داده است، روز گذشته (۱۷ ژوئن) با موافقت اعضای شورای حکام اين آژانس روبرو شد.

ايران به شدت از متن اين پيش نويس، که توسط سه کشور بريتانيا، فرانسه و آلمان پيشنهاد شده است انتقاد کرده، اما می گويد به همکاری خود با آژانس بين المللی انرژی اتمی ادامه خواهد داد.

ايران اين سه کشور را به هم صدايی با آمريکا، که می گويد ايران سرگرم ساخت جنگ افزار اتمی است، متهم کرده است.

قطعنامه سازمان ملل در مورد فعاليت هسته ای ايران می گويد: "شورای حکام، چون ايران آن طور که بايد در مجموع با آژانس اتمی همکاری کامل، موثر و به موقعی نداشته است اين کشور را قابل نکوهش می داند."

پيش نويس قطعنامه در ادامه می گويد: "شورای حکام آژانس اتمی از ايران می خواهد تا برای حل مسائل حل نشده در اسرع وقت تمام اقدامات لازم را به عمل آورد."

انتظار می رود نشست امروز شورای حکام اين قطعنامه را به رای گذاشته و رسما تائيد کند.

گزارشگران می گويند متن قطعنامه پيشنهادی بنابر آنچه معيارهای متعارف در زبان ديپلماتيک تلقی می شود، متنی شديد اللحن است.

اما در پيش نويس قطعنامه سازمان ملل ضرب الاجلی که بتواند به اعمال تحريم از سوی شورای امنيت سازمان ملل عليه ايران منجر شود، قيد نشده است.

اعضای شورای حکام آژانس اتمی برای چند روز متمادی سرگرم مذاکره در مورد فعاليت های هسته ای ايران بوده اند اما روز گذشته پس از آنکه مقامات اين آژانس اذعان کردند در بخشی از گزارش مربوط به ايران اشتباه شده است، روند اين مذاکرات مختل شد.

آژانس بين المللی انرژی اتمی در گزارش خود که در اول ماه جاری ميلادی منتشر کرد گفت ايران تا ماه آوريل اعلام نکرده بود که برای دستگاه های سانتريفوژ خود قطعات وارد کرده است.

اما روز پنجشنبه اعلام کرد که در اين زمينه اشتباه کرده و بازرسان اين آژانس اظهارات شفاهی ايران را مبنی بر اين که اين کشور برای دستگاه های سانتريفوژ آهن ربا وارد کرده است، در گزارش خود قيد نکرده بودند.

نوار صوتی ضبط شده از گفتگوها ميان بازرسان آژانس اتمی و مقامات ايرانی نشان می دهد که ايران خريد اين قطعات را اعلام کرده بود.

محمد البرادعی، رئيس آژانس بين المللی انرژی اتمی، روز گذشته (۱۷ ژوئن) گفت اشتباهی که در اين گزارش رخ داده است، اشتباهی کوچک بوده و ايران می توانست پيش از انتشار گزارش در تصحيح آن کمک کند و اين موضوع باعث نمی شود خواسته اين آژانس مبنی بر شفاف تر شدن فعاليت هسته ای ايران منتفی شود.

رييس آژانس بين المللی انرژی اتمی:

اشتباه ما چيزی را عوض نمی کند، ما خواهان شفافيت از سوی ايران هستيم

(راديو فردا): با اعتراف آژانس بين المللی انرژی اتمی به اشتباهی که در گزارش خود راجع به ايران کرد، فضای حاکم بر راييهای آژانس اندکی به نفع ايران تغيير کرد. اما به اذعان نماينده ايران در آژانس نه به آن اندازه ای که ايران بتواند در متن قطعنامه آژانس بين المللی تغييری ايجاد کند. سيد حسين موسويان، نماينده ايران در آژانس امروز به خبرنگاران گفت: ايران شفاها به آژانس گفته بود مغناطيسهايی را برای ساخت سانتريفيوژهای پيشرفته سفارش داده بود، اما بازرسان آژانس فراموش کرده اند اين گفته را يادداشت کنند.

صدای سيد حسين موسويان: مهم اين بود که مدير کل آژانس در گزارش خودش به شورای حکام اعلام کرد که اشتباه کرده آژانس. ما نوار جلسات ژانويه ۲۰۰۴ را داشتيم، به آژانس ارائه کرديم، برای آژانس مسلم شد که در ژانويه ۲۰۰۴ ما اطلاعات دقيقی را به آژانس داده بوديم و آنها اشتباه کرده بودند. اين اشتباه را آقای مدير کل پذيرفت و اعلام کرد، ولی متاسفانه من فکر می کنم اعلامشان خيلی دير است، چون فضايی منفی را عليه ايران به وجود آوردند.

س . ا : به دنبال اظهارات نماينده ايران، آژانس بين المللی انرژی اتمی در بيانيه ای به اشتباه خود اعتراف کرد، اما تمام تقصير را هم به گردن نگرفت. محمد البرادعی رئيس آژانس گفت: اگر آژانس اشتباه کرده، ايران می بايست در گزارشهای بعدی مکتوب خود قضيه را روشن می کرد.

صدای محمد البرادعی: اين امر در اظهارات شفاهی در آخر يک جلسه با فردی ايرانی ايراد شد که انگليسی اش زياد برای ما مفهوم نبود و ما حرفش را درنيافتيم و يادداشت نکرديم. اما ايران فرصت کافی برای تصحيح اين موضوع را داشت.

س.ا: به رغم تلاش محمد البرادعی برای کم اهميت جلوه دادن موضوع هيات ايران در مقر آژانس اينک می کوشد از اعتراف به اشتباه آژانس نهايت بهره برداری را بکند تا درستی گزارشهای آژانس را درباره شفاف نبودن برنامه های هسته ای خود به زير سئوال ببرد. اما محمد البرادعی کوشيد نگذارد چنين اتفاقی بيافتد. با گفتن اينکه همه اشتباه می کنند، ما با هزاران قطعه کاغذ و هزاران مکان مورد بازرسی سر و کار داريم و هنوز در مورد ميزان برنامه های سانتريفيوژ ايران ابهام وجود دارد.

صدای محمد البرادعی: تصحيح اين اشتباه فنی آنطور که گفتم تصوير کلی را تغيير نمی دهد. تصويری که من به شورای حکام ارائه دادم. مبنی بر آنکه به شفافيت و همکاری عملی بيشتر ايران نيازمندم.

تمام تلاش ايران اينک برای ملايمتر کردن لحن قطعنامه ای است که آلمان، بريتانيا و فرانسه به آژانس داده اند. اين قطعنامه شديداللحن خشم مقامات جمهوری اسلامی را برانگيخته است. به رغم آنکه اين متن پنج بار باويسی شده، اما محتوای آن همچنان نسبت به ايران برخوردی انتقادی دارد و روشن نيست اگر متن قطعنامه به همين صورت نهايی و منتشر شود، ايران آيا تهديدهای خود را عملی می سازد يا نه. عملی شدن هر کدام از اين تهديدها، تهديد به از سرگيری غنی سازی اورانيوم گرفته تا تهديد به قطع همکاری با آژانس، می تواند پرونده ايران را نهايتا به شورای امنيت سازمان ملل ببرد. اما اگر ايران تهديدهای خود را عملی هم نکند، ولی بازهم ابهاماتی در پرونده هسته ايش پديد آيد، باز پرونده ايران می تواند به شورای امنيت سازمان ملل برود. اينک همگان چشم به متن نهايی قطعنامه ای دوخته اند که قرار است حداکثر تا فردا منتشر شود.

سياوش اردلان، همراه با صدای حسين موسويان و محمد البرادعی

گلد اشميت : آژانس در گزارشش درباره​ی ايران اشتباهاتی داشته است اما اين واقعيت را که ما به شفاف سازی بيشتری از سوی ايران درباره​ی برنامه​ی هسته​يی​اش نياز داريم، تغيير نخواهد داد

البرادعی امروز (پنجشنبه) اذعان کرد که در گزارش بازرسان از برنامه​های هسته​يی ايران اشتباهاتی صورت گرفته و گزارش بازرسان دقيق نبوده است.

به گزارش خبرگزاری دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از خبرگزاری رويتر، آژانس بين​المللی انرژی اتمی امروز اعلام کرد، گزارشی را که در آن تهران به عدم ارائه​ی اطلاعات به آژانس درباره​ی واردات قطعاتی که از آنها می​توان برای توليد سلاح هسته​يی نيز استفاده کرد، متهم شده است، "دقيق" نبوده است.

خبرگزاری رويتر گزارش کرده است: ايران احتمالا به گونه​ای عمل کرده است که می​تواند باعث ايجاد شک و شبهه در آژانس شود اما فعاليت​هايش به گونه​ای نبوده است که آمريکا می​گويد. آمريکا ايران را به گسترش برنامه​های مربوط به ساخت سلاح ​هسته​يی متهم کرده است. ايران به رغم اتهامات آمريکا بارها تاکيد کرده است که فعاليت​های هسته​يی​اش سلاح آميز است.

يک ديپلمات عالی​رتبه که نامی از وی برده نشده است، با توجه به اين موضوع گفت: ايران می​تواند از اين موضوع برای ايجاد شبهه در تمام آنچه که آژانس درباره​ی برنامه​ی هسته​يی​اش گفته است، استفاده کند.

بر اساس اين گزارش آژانس بين​المللی انرژی اتمی اوايل ماه جاری در گزارشی اعلام کرد که ايران واردات قطعاتی از سانتريفيوژ​های P-۲ را تا ماه آوريل اعلام نکرده بود، اما ايرانی​ها با ارسال يک نوار صوتی توضيح دادند که آنها در ماه ژانويه آژانس را به طور شفاهی در جريان اين امر قرار داده بودند.

پيتر گلداشميت، از بازرسان عالی​رتبه​ی آژانس در بيانيه​ای اعلام کرد: اين بيانيه​ی شفاهی مورد توجه بازرسان آژانس قرار نگرفته و بنابراين در گزارش اخير آژانس درخصوص ايران منعکس نشده است.

رويتر به نقل از يک ديپلمات عضو شورای حکام گزارش داد که اين امر نشان می​دهد که آژانس در گزارشش درباره​ی ايران اشتباهاتی داشته است.

خبرگزاری فرانسه نيز در خبری با عنوان "آژانس اشتباهش را درباره​ی گزارش ايران پذيرفت" به نقل از پيتر گلداشميت گزارش داد: اخيرا ايران ما را در نشستی که در تاريخ ۲۸ ژانويه​ی ۲۰۰۴ در تهران برگزار شد، در جريان اين امر قرار داد؛ به اين ترتيب که مالک يک شرکت کوچک خصوصی ايرانی که درباره​ی برنامه​ی سانتريفيوژ P-۲ به وسيله​ی بازرسان آژانس مورد سوال قرار گرفته بود، به مگنتی که از خارج وارد شده بود، اشاره داشت.

بازرس ارشد آژانس ادامه داد: آژانس اذعان می​کند که به بيانيه​ی شفاهی ايراد شده در ماه ژانويه درباره​ی واردات مگنت توجه نکرده است.

اين گزارش به نقل از وی افزوده که "اما ايران در اشاره به اين مساله در بيانيه​ی کتبی ارائه شده در ماه​های فوريه و مارس کوتاهی کرده بود."

به گزارش خبرنگار ايسنا از وين، محمد البرادعی، رييس آژانس بين​المللی انرژی اتمی با توجه به اين کوتاهی بازرسان گفت: اين اشتباه بزرگی نيست. ايران می​توانست آن را تصحيح کند.

وی ادامه داد: قطعنامه​ی شورای حکام اين اشتباه را منعکس خواهد کرد اما اين تصحيح فنی، اين واقعيت را که ما به شفاف سازی بيشتری از سوی ايران درباره​ی برنامه​ی هسته​يی​اش نياز داريم، تغيير نخواهد داد.