موافقتنامه تجاری يا از سرگيرى برنامه غنى سازى اورانيوم؟

• کميسيون روابط خارجی اتحاديه اروپا : مقام های جمهوری اسلامی تضمين های کافی در مورد اينکه برنامه های اتمی اين کشور اهداف نظامی را دنبال نمی کند داده اند و مذاکرات تجاری و همکاری سياسی با ايران از روز چهارشنبه 12 ژانويه از سر گرفته خواهد شد • خبرگزارى رويتر از تهران گزارش ميدهد كه اين احتمال وجود دارد كه جمهورى اسلامى ايران در ماه مارس سال جارى برنامه غنى سازى اورانيوم را مجددا از سر گيرد. سعيد موسويان يكى از افراد حاضر در گروه گفتگو و مذاكره ايران و اتحاديه اروپا بر سر برنامه اتمى ايران ديروز به خبرنگاران گفت كه جمهورى اسلامى ايران از روند پيشرفت گفتگوهاى تا كنونى خود با اتحاديه اروپا رضايت نداشته و همين امر ميتواند منجر به از سر گيرى برنامه غنى سازى اورانيوم توسط ايران گردد.

صداي آلمان:

در گفتگوهاى بين اتحاديه اروپا و مسوولان جمهورى اسلامى ايران كه در ماه نوامبر سال گذشته صورت گرفته بود، طرفين بر سر خاتمه بخشيدن به برنامه غنى سازى اورانيوم توسط دولتمردان ايران توافق كرده بودند. ايران پذيرفته بود كه تا زمان ادامه گفتگوهاى خود با اتحاديه اروپا امر غنى سازى اورانيوم را به حالت تعليق درآورد. و اتحاديه اروپا نيز پذيرفته بود از درخواست ايران براى عضويت در سازمان تجارت جهانى حمايت كرده، تكنولوژى هسته‌اى لازمه را براى تامين مصارف غيرنظامى در اختيار ايران قرار دهد و همچنين بر گستره مناسبات بازرگانى و اقتصادى خود با ايران بيافزايد.

اين در حالى است كه اكنون ايران از روند پيشرفت گفتگوها شكايت نموده و تهديد كرده است كه هرگاه اين گفتگوها نتايج لازمه را ببار نياورند، آنگاه ايران خود را متعهد به نكات مندرج در توافقنامه خود با اتحاديه اروپا نخواهد دانست. موسويان خطاب به خبرنگاران گفت كه وى نسبت به كسب نتيجه مثبت از گفتگوها اميد دارد. قرار است گفتگوهاى طرفين تا ماه ژوئن ادامه يابد. بدين ترتيب طرفين براى رسيدن به نتايج مشخص در حدود ۶ ماه فرصت خواهند داشت.

بايد خاطر نشان ساخت كه سه كشور بريتانيا، فرانسه و آلمان به نمايندگى از اتحاديه اروپا بر آنند تا ايران را متقاعد به چشم پوشى از غنى سازى اورانيوم بنمايند. از همين رو اتحاديه اروپا و ايران در سه عرصه مسايل اقتصادى، امنيتى و تكنولوژيك با يكديگر گفتگو مينمايند. قرار است كه دور نخست اين گفتگوها در نيمه ماه مارس سال جارى به پايان رسد. ايران ظرف ماههاى گذشته به مراتب بر حق خود در زمينه استفاده صلح آميز از انرژى اتمى تاكيد ورزيده و عنوان نموده است كه اين كشور حاضر نيست از انرژى هسته‌اى صرفنظر كند. دولتمردان ايران تنها حاضر هستند كه ضمانت لازمه را در ارتباط با عدم توليد جنگ افزارهاى هسته‌اى به آژانس بين‌المللى انرژى اتمى بدهند.

از جانب ديگر روسيه بر آن است تا توليد نخستين رآكتور اتمى در بندر بوشهر را سال آينده به فرجام قطعى برساند. اما اخير بين روسيه و ايران بر سر مساله بازگرداندن زباله‌هاى اتمى مشاجره‌اى در گرفته است. روسيه خواستار باز پس گرفتن زباله‌هاى اتمى است، چرا كه از اين زباله هاى اتمى ميتوان براى ساختن جنگ افزارهاى هسته‌اى بهره گرفت. اما روسيه مبلغ گزافى براى پس گرفتن زباله‌هاى اتمى مطالبه ميكند. موسويان، عضو گروه ايرانى حاضر در گفتگوهاى اين كشور با اتحاديه اروپا خطاب به خبرنگاران گفت سياست روسيه عملا ايران را تشويق به آن ميكند كه مستقلا و بدون كمك ديگران اقدام به توليد انرژى مورد نياز خود بكند.

مذاکرات تجاری ايران و اروپا از سر گرفته می شود

بي بي سي:

اتحاديه اروپا اعلام کرد با توقف غنی سازی اورانيوم توسط جمهوری اسلامی، مذاکرات تجاری و همکاری سياسی با ايران را از روز چهارشنبه 12 ژانويه از سر خواهد گرفت.
کميسيون روابط خارجی اتحاديه اروپا اين خبر را روز سه شنبه منتشر کرد و گفت مقام های جمهوری اسلامی تضمين های کافی در مورد اينکه برنامه های اتمی اين کشور اهداف نظامی را دنبال نمی کند داده اند.

مذاکرات تجاری و همکاری های سياسی بين ايران و اتحاديه اروپا اواسط سال 2003 به خاطر آنچه نگرانی اتحاديه اروپا درباره برنامه های اتمی ايران خوانده شد، متوقف شد.

طبق اعلام اتحاديه اروپا در بروکسل (بلژيک) مذاکرات تجاری از روز چهارشنبه و مذاکرات مربوط به همکاری های سياسی و مبارزه با تروريسم روز پنجشنبه برگزار خواهد شد.

بنيتا فررو والدنر، کميسر روابط خارجی اتحاديه اروپا اعلام کرد: "ازسرگيری اين مذاکرات، نشانه آشکار تمايل ما برای همکاری با ايران است."

خانم والدنر، در بيانيه ای که منتشر کرد اظهار داشت: "ايران می تواند انتظار روابط بهتری را با اتحاديه اروپا داشته باشد". اما او در عين حال هشدار داد که تهران بايد درباره اهداف برنامه هسته ای اش تضمينهای پايداری بدهد و اعتماد اروپا را حفظ کند.

اواخر سال 2004 سه کشور اروپايی، آلمان، فرانسه و بريتانيا مذاکراتی را با ايران آغاز کردند تا اين کشور را قانع کنند که فعاليتهای غنی سازی اورانيوم را(که ادعا می شد مقدمه دستيابی به سلاح اتمی هستند) کنار بگذارد و در مقابل از برخی امتيازهای تجاری و سياسی برخوردار شود؛ از جمله اين امتيازها، وعده کمک و همکاری کشورهای اروپايی برای توسعه برنامه های صلح آميز هسته ای ايران بود.

ايران ماه گذشته موافقت کرد که غنی سازی اورانيوم و ساير فعاليتهای حساسيت برانگيز هسته ای خود را به طور موقت به تعليق در آورد.

بر اساس بيانيه کميسيون روابط خارجی اتحاديه اروپا، هنگامی که شورای حکام آژانس انرژی اتمی، با صدور قطعنامه ای در ماه دسامبر، تعليق فعاليتهای غنی سازی اورانيوم را تاييد کرد، زمينه برای تصميم تازه اين اتحاديه فراهم شد تا گفتگوها را بر سر "موافقتنامه تجارت و همکاری" با ايران از سر بگيرد.

اروپا، هم اکنون نيز مهم ترين شريک تجاری تهران است و مبادلات سالانه ايران و اروپا به 10 ميليارد يورو (13 ميليارد و 300 ميليون دلار) می رسد که معادل سی درصد تجارت خارجی ايران است.

اتحاديه اروپا قصد دارد تا همزمان با مذاکرات تجاری خود، در گفتگوهای سياسی و امنيتی با ايران، اين کشور را به تعهداتی مانند مقابله با تروريسم، حمايت از امنيت و صلح منطقه ای، بهبود وضع حقوق بشر و منع گسترش سلاحهای کشتار جمعی پايبند کند.

اگر مذاکرات دوجانبه به موفقيت برسد، ايران برای نخستين بار پس از انقلاب، موافقتنامه تجاری با اروپا منعقد خواهد ساخت. اين توافق می تواند عوارض گمرکی صادرات اروپايی به ايران را کاهش دهد، راه های قانونی ورود کالاهای ايرانی به بازار اروپا را باز کند و حمايت اين اتحاديه را از درخواست ايران برای عضويت در سازمان تجارت جهانی، علی رغم مخالفت آمريکا، فراهم کند.

ديپلماتهای اروپايی می گويند که مذاکرات تجاری هنوز در مراحل ابتدايی قرار دارد و نمی توان پيشبينی کرد که گفتگوها تا چه زمانی ادامه خواهد يافت.

سرپرستی هيئت ايرانی را کيا طباطبايی، معاون امور اقتصادی وزارت خارجه برعهده دارد و دور بعدی مذاکرات، دو ماه ديگر در تهران انجام می شود؛ جايی که ميزبان چهارمين و آخرين دور گفتگوها در نخستين روزهای تابستان 2003 بود.