واكنشهاى ملى و بين‌المللى براى آزادى اكبر گنجى و ديگر زندانيان سياسى ايران

آيا تلاشهاى ملى و بين‌المللى براي آزادى اكبر گنجى به نتيجه‌اى خواهد رسيد؟

رادیو آلمان
مهيندخت مصباح / بهنام باوندپور

پس از برخورد خشونت‌آميز نيروى انتظامى با كسانى كه ديروز سه شنبه براى آزادى اكبر گنجى، در برابر دانشگاه تهران دست به تجمع زده بودند، وضعيت اكبر گنجى و نيز موضوع ديگر زندانيان سياسى در ايران، بار ديگر به يكى از موضوعات روز بسيارى از رسانه‌هاى داخلى و خارجى بدل شده است. اكبر گنجى نويسنده و روزنامه‌نگار منتقد جمهورى اسلامى ايران، كه اينك در سى و سومين روز اعتصاب غذاى خود بسر مى‌برد، مدتهاست كه با اقدام اعتراضى‌اش توجه محافل داخلى و خارجى را به خود جلب كرده است.

در همين ارتباط، سه شنبه بعد از ظهر، نامه تعدادى از فعالين سياسى و اساتيد دانشگاههاى ايران خطاب به كوفى عنان دبير كل سازمان ملل، به روى سايت هاى اينترنتى رفت. در آغاز اين نوشته، با يادآورى يكى از اهداف منشور سازمان ملل متحد كه رعايت حقوق بشر و آزاديهاى اساسى است، به نقش كميسيون حقوق بشر و كميته هاى مرتبط با ميثاق مربوط به آن در پيگيرى موارد نقض حقوق بشر در كشورهاى عضو، تاكيد شده است. نويسندگان نامه با اين مقدمه، توجه كوفى عنان را به وضعيت اكبر گنجى جلب كرده اند كه از بيش از ۵ سال پيش در دان به سر ميبرد و از بيش از يكماه قبل تاكنون در اعتراض به محدوديتهاى درون دان، اعتصاب غذا كرده و جانش به طور جدى در خطرست. امضاء كنندگان اين نوشته، از آقاى كوفى عنان خواسته اند براى نجات جان اكبر گنجى مستقيما دخالت كند.

در اين اثنا، اسكات مك‌للان سخنگوى كاخ سفيد آمريكا نيز اعلام نمود، جرج دبليو بوش رييس جمهور آمريكا از حكومت ايران ميخواهد تا اكبر گنجى را فورا آزاد كرده و به وى امكان دسترسى به مراقبتهاى پزشكى ضرور را بدهد. سخنگوى كاخ سفيد افزود، پرزيدنت بوش از گزارش هاى اخير در مورد وخامت حال اكبر گنجى و رفتار دولت ايران مبنى بر عدم امكان دسترسى او به خانواده، معالجات پزشكى و تسهيلات حقوقى، سخت نگران شده است. مك‌للان گفت، رييس جمهور آمريكا از كليه حاميان آزادى و حقوق بشر و همچنين سازمان ملل ميخواهد، به مورد گنجى و وضعيت عمومى حقوق بشر در ايران رسيدگى كنند.

سازمان «گزارشگران بدون مرز» نيز از ديگر سازمانهايى بود كه در ارتباط با اكبر گنجى موضعگيرى كرد و با اشاره به دومين سالگرد قتل زهرا كاظمى و ضرورت جلوگيرى از به فراموشى سپردن اين فاجعه، خواستار آزادى گنجى و تمام ديگر زندانيان سياسى در ايران شد.

بر اساس گزارش خبرگزارى «ايسنا»، در ايران نيز، جمعى از اصلاح‌طلبان و فعالان سياسى و مطبوعاتى، طى نامه‌اى به «انجمن دفاع از حقوق دانيان» خواستار تشكيل كميته‌اى بى‌طرف براى روشن شدن اذهان عمومى درباره وضعيت اكبر گنجى شدند.

دوشنبه گذشته ۱۱ ژوييه نيز رايك پانوسين دبير سياسى سازمان حقوق و دمكراسى كانادا، طى نامه‌اى به نهاد غيردولتى «فعالين ايرانى حقوق بشر در اروپا و آمريكاى شمالى» نگرانى عميق خود را از سرنوشت اكبر گنجى بيان داشت و از دولت ايران خواست تا اقدامات فورى را جهت برخوردارى گنجى از مراقبتهاى پزشكى، و آزادى بى‌قيد وشرط اين نويسنده منتقد جمهورى اسلامى انجام دهد. دبير سياسى سازمان حقوق و دمكراسى كانادا همچنين تاكيد كرد كه سازمان متبوع وى از وجود زندانيان ديگر سياسى و عقيدتى در ايران آگاه است.

اين در حالى‌ست كه پيش از اين، بسيارى از نهادهاى حقوق بشرى داخل و خارج از كشور، و نيز احزاب سياسى و نهادهاى بين‌المللى، از جمله اتحاديه اروپا، رييس كميسيون حقوق بشر پارلمان اروپا، و حزب سبزهاى بلژيك، از دولت جمهورى اسلامى ايران خواسته بودند تا اكبر گنجى و ديگر زندانيان سياسى و عقيدتى را آزاد كند.

جرج بوش خواستار آزادی گنجی شد

بی بی سی

کاخ سفيد روز سه شنبه اعلام کرد که جورج بوش از حکومت ايران می خواهد اکبر گنجی را فورا آزاد کند و به او اجازه دسترسی به مراقبت های پزشکی لازم را بدهد.اين دومين درخواست کاخ سفيد برای آزادی گنجی طی دو هفته گذشته است.
سخنگوی کاخ سفيد گفت: "پرزيدنت بوش از گزارش های اخير داير بر وخامت شديد سلامتی آقای گنجی ناراحت است و رفتار دولت ايران داير بر منع دسترسی گنجی به خانواده اش، معالجات پزشکی و وکالت حقوقی او را شديدا نگران کرده است."

بی بی سی - درحالی که تهران در روز سه شنبه شاهد درگيری پليس با تظاهرکنندگان حامی اکبر گنجی، روزنامه نگار دانی بود، کاخ سفيد گفته است که رئيس جمهور آمريکا به شدت نگران حال اين دانی است.

اکبر گنجی از يک ماه پيش پس از بازگشت از مرخصی چند روزه به دان بار ديگر اعتصاب غذای خود را از سر گرفت و به گفته همسرش به شدت نحيف شده است اما قصد ندارد دست از اعتصاب بکشد.

کاخ سفيد روز سه شنبه اعلام کرد که جورج بوش از حکومت ايران می خواهد اکبر گنجی را فورا آزاد کند و به او اجازه دسترسی به مراقبت های پزشکی لازم را بدهد.

اين دومين درخواست کاخ سفيد برای آزادی گنجی طی دو هفته گذشته است.

اسکات مک کللان، سخنگوی کاخ سفيد در بيانيه ای گفت: "آقای گنجی لطفا بدان که همانطور که برای آزادی خود برخاسته ای، آمريکا در کنار تو می ايستد."

اکبر گنجی بيش از پنج سال قبل در پی انتشار مقالاتی که در آن رهبران جمهوری اسلامی، از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی را به دست داشتن در قتل و سرکوب ناراضيان سياسی و فساد مالی در داخل و خارج کشور متهم می کرد، و همچنين شرکت در "کنفرانس برلين" بازداشت و به اتهامات مختلفی از جمله اقدام عليه امنيت ملی محکوم شناخته شد.

سخنگوی کاخ سفيد گفت: "پرزيدنت بوش از گزارش های اخير داير بر وخامت شديد سلامتی آقای گنجی ناراحت است و رفتار دولت ايران داير بر منع دسترسی گنجی به خانواده اش، معالجات پزشکی و وکالت حقوقی او را شديدا نگران کرده است."

مک کللان افزود که آقای گنجی "به خاطر ديدگاه های سياسی اش" دانی شده و اعتصاب غذای او نشان می دهد که "او مصمم است برای کسب حق ابراز عقيده تا پای مرگ برود."

وی گفت: "رئيس جمهور آمريکا از کليه حاميان حقوق بشر و آزادی، و سازمان ملل متحد، می خواهد به وضعيت گنجی و همچنين اوضاع کلی حقوق بشر در ايران رسيدگی کنند."

درگيری

اين بيانيه درحالی صادر می شود که روز سه شنبه بيش از 200 نفر در تهران تجمع کردند تا خواستار آزاد اکبر گنجی شوند.

البته اين تجمع در مقابل دانشگاه تهران با حمله پليس و نيروهای امنيتی برهم خورد.

بنابه گزارش ها ماموران پليس، شرکت کنندگان در اين تجمع را با باتوم مورد ضرب و شتم قرار دادند و تعدادی از آنها را بازداشت کردند.

تعدادی از حاضران در تجمع که گفته می شود به توزيع اعلاميه نيز می پرداختند بازداشت شده اند. خبرگزاری دانشجويان ايران، ايسنا، گزارش داد که علاوه بر ماموران انتظامی، نيروهای لباس شخصی نيز به بازداشت شرکت کنندگان می پرداختند.

فرانسيس هريسون، گزارشگر بی بی سی در تهران می گويد آقای گنجی، مشهورترين زندانی سياسی ايران است و برای هواداران تغييرات سياسی در ايران به شاخص ترين نماد مقاومت بدل شده است.

اتحاديه اروپا نيز به همراه شماری از نهادهای غيردولتی جهان از مقامات ايرانی خواسته اند تا آقای گنجی را آزاد کنند.

پيشتر صدها نويسنده و روشنفکر ايرانی با امضا نامه به شخصيتهای جهانی درباره سلامتی آقای گنجی و تداوم دان او هشدار داده بودند.

آقای گنجی به شش سال دان محکوم شده است.

ضرب و شتم صدها نفر در تظاهرات براي آزادي اكبر گنجي

اكبر موسوي خوئيني دستگير شد

معصومه شفيعي (گنجي) و ديگر شاهدان عيني در گفت وگو با شهروند

خسرو شميراني

shemiranie@yahoo.com

- ناگهان 20 تا 30 عضو نيروي انتظامي به جمعي كه آقاجري در ميان آن بود هجوم بردند

- دانشجويان فرياد ميزدند استاد دانشگاه را كتك نيد

- هزاران نفر در گروههاي جدا از هم در اطراف دانشگاه بودند

- در بعضي جاها نيروي انتظامي با پرتاب آجر، به تجمع كنندگان حمله ميكرد

- مردان را بي محابا كتك ميزدند. با باتوم به شكم زنان فرو ميكردند

- معصومه شفيعي: در صورت لزوم دوباره فراخوان تجمع ميدهيم

امروز سه شنبه 22 تيرماه هزاران نفر در خيابانهاي اطراف دانشگاه تهران براي آزادي اكبر گنجي به تظاهرات پرداختند. طبق اظهارات شاهدان عيني اين تجمع به شدت سركوب شده است.

در حالي كه بيش از يك ماه از آغاز اعتصاب غذاي اكبر گنجي ميگذرد و وضعيت سلامتي وي طبق اطلاع خانواده او وارد مرحله بحراني شده است، گروههاي مختلف به حمايت از خواسته هاي وي براي امروز به تجمعي در مقابل دانشگاه تهران فراخوان داده بودند كه با مداخله نيروي انتظامي اين تجمع به ناآرامي و دستگيري تعدادي از شركت كنندگان انجاميد.

يكي از نزديكان اكبر گنجي كه خود در محل حضور داشته است مشاهداتش را چنين بيان ميكند:

قبل از ساعت پنج به مقابل دانشگاه رسيدم. تعداد زيادي شايد نزديك به صد نفر از اعضاي نيروي انتظامي در آنجا حضور داشتند. تاكتيك آنها اين بود كه نگذارند جمعيت به يكديگر بپيوندد. براي همين افراد در گروههاي مختلف با فاصله از يكديگر در اطراف خيابانهاي مجاور تجمع كرده بودند.

او ادامه ميدهد: "در جمع مقابل در اصلي دانشگاه شايد تعداد به سيصد چهار صد نفر ميرسيد. اما هر از چند گاه حمله ميشد و اين تعداد را نيز پراكنده كردند."

اين شاهد عيني درباره اينكه خود شاهد حمله به چه كساني بوده است ميگويد: "حمله به گروهي كه هاشم آقاجري در ميان آنها بود را خودم مشاهده كردم. 20 تا 30 نفر يكدفعه به آن بخش حمله كرند. آنها با باتوم به شدت افراد را كتك ميزدند. دانشجويان دور آقاجري حلقه زدند تا او را از ضرب و شتم حفاظت كنند. آنها در عين حال فرياد ميزدند كه استاد دانشگاه را كتك نيد.

جواناني كه در اطراف دكتر آقاجري بودند خودشان به شدت ضرب و شتم شدند."

وي درباره ي حضور لباس شخصي ها ميگويد: "من آن گروههاي معروف لباس شخصي را نديدم اما افرادي در لباس شخصي حضور داشتند كه ظاهرا متعلق به نيروي انتظامي بودند، زيرا هنگامي كه نيروي انتظامي كسي را از ميان جمعيت خارج ميكرد آن شخصي پوش ها به سمت فرد دستگير شده ميرفتند و وي را بازخواست ميكردند. خودم شاهد بودم كه زير لباس بي سيم و دستبند حمل ميكنند."

او همچنين درباره نيروهاي انتظامي ميگويد: "آنها برخلاف مقررات اتيكت اسم نداشتند. طبق قانون متعلقين به نيروي انتظامي در حين انجام وظيفه موظف به نصب اتيكت نام هستند. به همين دليل شما نميتوانستيد تشخيص بدهيد چه كسي حمله ميكند و كتك ميد. يكي از اعضاي نيروي انتظامي كه قد بلندي داشت در كنار جمع ما كه دانشجويان، زنان و مردان، پير و جوان در آن حضور داشتند به فحاشي و استفاده از ركيك ترين الفاظ ميپرداخت."

شاهد عيني كه نميخواست از وي نام برده شود، همچنين در ادامه گفت: "آنها به شدت از حضور دوربين و خبرنگاران با دوربين جلوگيري ميكردند. در حالي كه من فكر ميكنم حضور دوربينهاي خبرگزاريها در مجموع به آرامش كمك ميكند زيرا پليس در تمام كشورها تمايل به استفاده از خشونت دارد و حضور دوربين ها مانع بزرگي براي آنها در اين كار است."

يكي از فعالان در رابطه با تجمع براي آزادي اكبر گنجي به ما گفت: "ساعت پنج و بيست دقيقه به محل رسيدم. ترافيك خيلي سنگين بود. تمام خيابانهاي منتهي به دانشگاه به شدت شلوغ بود."

اين فعال در ادامه گفت: "من نتوانستم به جلوي دانشگاه برسم از ميدان انقلاب به سمت چهارراه ولي عصر نيروهاي انتظامي خيابان را سد كرده بودند و در همانجا تجمع بزرگي شكل گرفته بود.

آنچه من در آنجا مشاهده كردم گروههايي از مردم بود كه در مجموع تعدادشان به صدها و شايد‌ هزاران نفر ميرسد. دوستاني كه از خيابانهاي اطراف ميآمدند نيز همين را ميگفتند. مثلا كسي از خيابان 12 فروردين خبر آورد كه تعداد زيادي در آنجا هستند و توسط صدها تن از افراد نيروي انتظامي مورد حمله قرار گرفته اند."

اين فعال در پاسخ به اين سئوال كه آيا خود شاهد ضرب و شتم كسي بوده است گفت: "ضرب و شتم وسيع بود. به ناگهان حمله ميكردند. به سر و تن و پاي افراد ميزدند. خودم ديدم كه خانم شهلا انتصاري و نجف رحيمي مضروب شدند. با باتوم بر سر نجف رحيمي از فعالان اتحاد دمكراسي خواهان كوبيده بودند و سر او غرق در خون بود."

وي درباره ي ضرب و شتم چنين ادامه داد: "مردها را بدون محابا ميزدند. با باتوم به شكم خانمها فرو ميكردند."

اين فعال كه نميخواست نامش ذكر شود در ادامه توضيح داد: "وقتي گروه بزرگي از نيروي انتظامي به تجمع خيابان 12 فروردين هجوم برد ديدم كه آقاي اكبر موسوي خوئيني همراه با يك سرهنگ نيروي انتظامي به آن سمت رفتند. گمان ميكنم ميخواستند جلوي ضرب و شتم مردم را تا آنجا كه ميتوانند بگيرند.

اين شاهد عيني همچنين گفت: "نيروهاي ويژه سوار بر موتور و در يونيفورم هاي سياه رنگ در اطراف حضور داشتند."

اين فعال اجتماعي درباره حركت مردم و عكس العمل شان در مقابل ضرب و شتم و حمله نيروي انتظامي گفت:

"ما شعار آزادي گنجي و داني سياسي را سر ميداديم آنها حمله ميكردند، وقتي كسي را كتك ميزدند مردم آنها را "هو" ميكردند. وقتي ميخواستند كسي را با خود ببرند مردم از انتقال فرد ممانعت ميكردند.

او همچنين گفت: "ديدم پيرمردي كه سر و وضع كارگري داشت داد‌ ميزد و شعارهاي ضد ديكتاتوري ميداد يكي از پليس ها چنان به پاي او ضربه اي زد كه فريادش به آسمان رفت. بعد بلند شد و در حالي كه به سختي صدايش درميآمد عليه آقاي خامنه اي شعار داد.

اين خانم همچنين گفت كه طبق مشاهدات او در تجمع از و مرد و از هر سني حضور داشتند.

معصومه شفيعي همسر اكبر گنجي درباره آخرين وضعيت اكبر گنجي و تظاهرات مقابل دانشگاه به شهروند گفت:

"ديروز توانستم اكبر گنجي را ملاقات کنم. و او به 55 كيلوگرم رسيده است. تنفس او دشوارتر شده است. امروز 31 روز از اعتصاب غذاي او ميگذرد و عملا در اين مدت از مصرف دارو نيز خودداري كرده است. وضع سلامتي او به شدت بحراني است. من نگران سلامتي همسر و پدر دو فردم هستم."

خانم معصومه شفيعي درباره تظاهرات مقابل دانشگاه كه به حمايت از اكبر گنجي برگزار شده بود چنين توضيح داد:

"من حدود ساعت پنج به اتفاق فردانم در مقابل دانشگاه بودم. تعداد زيادي از دانشجويان در ضلع غربي و شرقي در كنار نرده هاي دانشگاه تجمع كرده بودند. نيروي انتظامي از پيوستن افراد به يكديگر جلوگيري ميكردند.

افراد زيادي در خيابانهای 12 فروردين، 16 آذر، قدس و فخر رازي جمع بودند. فراخوان براي مقابل در اصلي دانشگاه صادر شده بود اما اين محل عملا در تصرف نيروي انتظامي قرار داشت. به نظر ميآمد افراد منتظر بودند تا هسته اي در مقابل در دانشگاه تشكيل شود تا آنها به آن بپيوندند دقايقي پس از حضور ما در آنجا، بخشي از افراد توانستند خودشان را به ما برسانند و جمعي 300 تا 400 نفري تشكيل شد. اجتماع كنندگان عكسها و پلاكاردهايي را بالا بردند و در حمايت از اكبر گنجي و زندانيان سياسي شعار دادند. در همين هنگام نيروي انتظامي به تجمع ما حمله كرد. به افراد نيروي انتظامي هر لحظه افزوده ميشد. آنها با حمله ي خود تلاش كردند جمع را در آنجا متفرق كنند و به خيابانهاي اطراف دانشگاه عقب برانند.

جمعيت زيادي در خيابانها حضور داشت. برخورد نيروي انتظامي به شدت خصمانه بود. ضربات را فرود‌ ميآوردند و برايشان فرق نميكرد كه به سر و صورت افراد ميند يا به كمر و پا و چشم آنها ميكوبند.

تعداد ديگري از دوستان كه در گروه ديگري كمي دورتر از محل ما اجتماع كرده بودند برايم خبر آوردند كه نيروي انتظامي آجر به محل آورده و آجر به سمت مردم پرتاب ميكند.

همسر اكبر گنجي اين روزنامه نگار داني پس از يك وقفه كوتاه ادامه داد كه پيغامي به دست او رسيده است كه بر مبني آن آقاي اكبر موسوي خوئيني و يكي ديگر از نمايندگان دوره هاي پيشين مجلس در مقابل دانشگاه دستگير شده اند.

او در ادامه گفت: "تعدادي از شخصيتها از جمله آقاي هاشم آقاجري در مقابل دانشگاه حضور داشت و من خود شاهد بودم كه نيروي انتظامي به سمت گروهي كه او را در ميان خود داشت حمله كرد اما دانشجويان با سپر كردن خودشان مانع از ضرب و شتم وي شدند.

صحنه ها بسيار نده و دلخراش بودند. براي ماموران فرقي نميكرد كه ضربه را به يك فرد 18 ساله ميند يا يك پير و يا پيرمرد.

معصومه شفيعي درباره ي احتمال صدور دستور آزادي وي توسط مسئولان قوه قضاييه گفت: "ببينيد تا آنجا كه به ما مربوط ميشود ما تمام تلاشهاي خود را كرده ايم و تمام مسيرهاي قانوني را پيموده ايم. آنچه به مسائل سياسي بازميگردد براي من در تقدم نيست من آزادي همسر بيمارم را طلب ميكنم. بيش از 5 سال است كه فردان من از موهبت داشتن پدر محروم هستند. من كانون گرم خانواده خود را براي بچه هايم ميخواهم.

گنجي بي هيچ گناهي در دان به سر ميبرد و آنها بايد به اين وضع خاتمه دهند.

ما تمام مسيرهاي قانوني را پيموده ايم حتي الان هم مذاكراتي صورت ميگيرد اما از آنجا كه آنها هميشه خلف وعده عمل كرده اند گنجي به قولهاي آنها اعتماد نميكند. از يك سوي آنها ميخواهند كه اكبر گنجي به اعتصاب غذاي خود پايان دهد اما هيچ گام مثبتي برنميدارد و جلب اعتماد نميكنند. يعني آن طرف نشان داده است كه نميخواهد به حداقل خواسته هاي قانوني يك داني سياسي تسليم شود اين خواسته ها هيچ چيز بيش از انجام وظايف قانوني قوه قضائيه و مسئولان نيست.

معصومه شفيعي درباره اينكه آيا در صورت عدم آزادي گنجي كميته ي پيگيري آزادي اكبر گنجي دوباره به تجمع فراخوان خواهد داد‌ گفت: "چيزي تحت نام كميته پيگيري آزادي اكبر گنجي تا به حال تشكيل نشده است اما به اين دليل كه آزادي اكبر گنجي تا به حال از طرق قانوني محقق نشده است ما مجبور به اقدام به فراخوان شده ايم و در آينده نيز اگر مجبور شويم احتمال فراخوان مجدد وجود دارد.

نامه به كوفی عنان دبيركل سازمان ملل متحد
از سوی برخی از فعالين سياسی و اساتيد دانشگاه در ايران ارسال شد:

به نام خدا

نامه برخی از فعالين سياسی و اساتيد دانشگاه به آقای كوفی عنان

دبير كل محترم سازمان ملل متحد
جناب آقای كوفی عنان
با سلام و تقديم احترامات فائقه
چنانكه می‌دانيد رعايت حقوق بشر و آزاديهای اساسی يكی از اهداف والای اعلام شده در منشور ملل متحد است. كميسيون حقوق بشر و كميته‌های مرتبط با ميثاق‌نامه ، مسئوليت پيگيری و رفع نقض فاحش حقوق بشر در هريك از كشورهای عضو را برعهده دارند.
آقای دبيركل ، اينك يكی از نويسندگان و روزنامه‌نگاران برجسته ايران به دليل افكار و عقايد سياسی - اجتماعی خود بيش از پنج سال است كه در دان می‌باشد و به علت محدوديتها و تضييقات ناعادلانه وارده از طرف مسئولين دستگاه قضايی افزون بر ٣٠ روز است كه در اعتصاب غذا بسر می‌برد و حيات ايشان در آستانه فنا است و تقاضاهای مكرر ايشان برای انتقال به بيمارستان با واكنش‌های منفی روبرو گرديده است. از اين رو ما امضاكنندگان زير در راستای پای‌بندی به مضامين حقوق بشر، برای نجات حيات اين نويسنده سياسی برجسته تقاضای دخالت مستقيم حضرتعالی را داريم كه در اين زمان بعنوان موضوع حقوق بشری به فوريت مورد مطالعه قرار گيرد.

با تقديم بهترين آرزوها