کارشناس اقتصادي: اظهارات رئيس جمهور نادرست است؛ كشور با تورم 20 درصدي روبه‌‏رو است




photo: ILNA

- كاهش 4 درصدي تورم طي يكسال با رشد 37 درصدي نرخ نقدينگي كه از سوي وزير اقتصادي و دارايي اعلام شده، همخواني نداشته و غيرعلمي است. طبق اصول كلاسيك اقتصاد، افزايش نقدينگي با افزايش تورم همراه است.
- در تصميم‌‏گيري‌‏هاي كلان كشور همواره برخي يارانه‌‏ها به غلط توزيع مي‌‏شود و بعد دلايل نادرست‌‏تري براي آن‌‏ها گفته مي‌‏شود. به عنوان مثال طرح مي‌‏شود با واقعي شدن نرخ بنزين، تورم روندي صعودي طي مي‌‏كند. در حالي كه با نگاهي به كشور تركيه شاهديم كه اين كشور در حالي بنزين را با گران‌‏ترين قيمت در خاورميانه عرضه مي‌‏كند كه تورم را نيز به بهترين شكل كنترل كرده است.


August 25, 2006 10:48 AM

سايت جمهوری - گروه خبر:

گروه خبر - 25 اگوست 2006 - بگزارش ايلنا، دكتر مرتضي الله‌‏داد، كارشناس مسايل اقتصادي، در گفت‌‏وگو با خبرنگار اين حبرگزاری، اظهارات رييس‌‏جمهور مبني بر كاهش نرخ تورم را نادرست دانست و گفت: اين مساله شايد به لحاظ آماري درست باشد؛ اما از نظر واقعي، آمار منتشره بانك مركزي صحيح نيست.
وي، ادامه‌‏داد: با توجه به شاخصي كه بانك مركزي براي كالاها و سنجش تورم به روش CTI مورد نظر قرار داده، شاهد گراني بي‌‏سابقه‌‏اي در سه ماه اخير بوديم و بيان برخي جملات هم‌‏چون كاهش تورم با وجود افزايش قيمت‌‏ها، قابل درك نيست.
اين كارشناس مسايل اقتصادي، تعريف تورم را به معناي افزايش عمومي قيمت‌‏ها دانست و آن را در تضاد با اظهارات فوق خواند.
دكتر الله‌‏داد، با بيان اين كه در سيستم اقتصادي تورم زاينده، به معناي افزايش نقدينگي است، گفت: اگر بخواهيم به شكل دستوري و براي جلوگيري از رشد تورم، قيمت‌‏ها را ثابت نگه داريم، دو اصل سياست‌‏هاي پولي و مالي دولت در دو جهت مختلف قرار مي‌‏گيرد و در نهايت با عدم هماهنگي اين دو اصل، افزايش تورم و شرايط نامساعد اقتصادي ايجاد خواهد شد.
به اعتقاد اين اقتصاددان، ارقام 10 درصدي تورم نمي‌‏تواند آمار درستي براي ميزان نرخ آن باشد و در حال حاضر كشور با تورم بالاي 20 درصدي مواجه است.
دكتر الله داد، با اين توضيح كه كاهش 4 درصدي تورم طي يكسال با رشد 37 درصدي نرخ نقدينگي كه از سوي وزير اقتصادي و دارايي اعلام شده، همخواني نداشته و غيرعلمي است، تصريح‌‏كرد: طبق اصول كلاسيك اقتصاد، افزايش نقدينگي با افزايش تورم همراه است.
وي، همچنين با نادرست خواندن كاهش نرخ بهره بانكي به عنوان عاملي براي كنترل تورم،‌‏ از كاهش نرخ بهره‌‏هاي بانكي به عنوان شمشير دولبه‌‏اي ياد كرد كه با كاهش تورم، ميل به پس‌‏انداز كاهش و در نهايت منابع بانكي تقليل مي‌‏يابد و از سوي ديگر با كاهش نرخ بهره بانكي، تقاضا براي وام افزايش خواهد يافت؛ اما به دليل عدم قدرت مالي بانك‌‏ها، پاسخگويي به اين تقاضا امكان‌‏پذير نبوده و به ايجاد رانت منجر مي‌‏شود.
الله‌‏داد، تاكيدكرد: نمي‌‏توان با كاهش نرخ بهره مردم را تشويق به پس‌‏انداز بيشتر كرد.
وي، با نادرست خواندن بسياري از سياست‌‏ها، گفت: در تصميم‌‏گيري‌‏هاي كلان كشور همواره برخي يارانه‌‏ها به غلط توزيع مي‌‏شود و بعد دلايل نادرست‌‏تري براي آن‌‏ها گفته مي‌‏شود. به عنوان مثال طرح مي‌‏شود با واقعي شدن نرخ بنزين، تورم روندي صعودي طي مي‌‏كند. در حالي كه با نگاهي به كشور تركيه شاهديم كه اين كشور در حالي بنزين را با گران‌‏ترين قيمت در خاورميانه عرضه مي‌‏كند كه تورم را نيز به بهترين شكل كنترل كرده است.
دكتر الله‌‏داد، يادآور شد: تورم منشا افزايش قيمت يك يا چند كالا نيست و دلايل مختلفي چون تقاضا، عرضه و هزينه‌‏يابي در آن تاثيرگذار است.
اين كارشناس مسايل اقتصادي، در ارزيابي اظهارنظر رييس‌‏جمهور مبني بر رشد 5/2 درصدي بخش صنعت معدن و كشاورزي طي 11 ماهه اخير، گفت: بهترين پاسخ، "نمي‌‏دانم" است. متاسفانه مهم‌‏ترين مشكل در بخش‌‏هاي كليدي صنعتي كشور، عدم همگني رقابت‌‏پذيري ميان صنعت داخل و خارج از كشور است.

دكتر محمدقلي يوسفي, استاد دانشگاه علامه طباطبايي, درگفتگويی در همين زمينه با خبرنگار ايلنا, با بيان اين‌‏كه تنها عامل تعيين كننده نرخ سود بانكي تورم نيست, گفت: از آنجايي كه اقتصاد ما اقتصادي دولتي است ؛ لذا عوامل متعددي مي‌‏توانند نرخ سود بانكي را تعيين كنند ؛ لذا در چنين شرايطي كه اختيار سيستم بانكي دست دولت است, خود دولت نرخ بهره را تعيين مي‌‏كند.
وي, با بيان آن‌‏كه در اقتصاد دولتي عرضه و تقاضا بدون معنا است, افزود: هم‌‏اكنون ميزان تزريق پول در بازار و از طرفي تقاضا براي دريافت تسهيلات در كشور به شدت رو به افزايش است و اگر در اين شرايط كه عرضه پول تكافوي نياز متقاضيان را نمي‌‏دهد, اين امر بر اساس مكانيزم بازار دنبال شود, در اين صورت نرخ بهره افزايش مي‌‏يابد.
يوسفي, با بيان اين‌‏كه نبايد اقتصاد ايران را با يك اقتصاد باز جهاني مقايسه كنيم, ادامه داد: تورم فرايند بلندمدتي است كه عوامل متعددي نظير كشش عرضه تقاضا, قيمت‌‏هاي بين‌‏المللي, تحولات جهاني قيمت‌‏ها, افزايش نقدينگي و كسري بودجه در تعيين آن موثر است. ضمن آن‌‏كه عاملي مانند نرخ بهره بانكي در اين امر بسيار تاثيرگذار است.
وي, با اشاره به تاثير پايين آمدن نرخ بهره بانكي در افزايش تقاضا براي پول, عنوان كرد: اين‌‏كه كاهش نرخ بهره بانكي تقاضا را براي سرمايه‌‏گذاري در امور توليدي به دنبال داشته باشد, فرايندي بلندمدت را مي‌‏طلبد كه به نظر نمي‌‏رسد, در شرايط كنوني اين قضيه مورد توجه قرار گرفته باشد ؛ زيرا اين امر طي ساليان درازمدت اثر خود را در توليد نمايان مي‌‏سازد.
استاد دانشگاه علامه طباطبايي, نرخ تورم را هم‌‏اكنون حدود 28 تا 30 درصد دانست و تصريح كرد: علي‌‏رغم كنترل قيمت‌‏ها طي ماه‌‏هاي اخير نرخ تورم حدود 30 درصد روبه‌‏رو هستيم ؛ البته بايد توجه داشت كه نبايد تورم را با كاهش نرخ تورم امري يكسان تلقي كنيم, شايد مقداري از سرعت افزايش قيمت‌‏ها كاسته شده باشد ؛ اما اين امر به معناي كاهش تورم در جامعه نيست.
وي, اعلام كرد: در شرايطي كه توليد و سرمايه‌‏گذاري افزايش نيافته, نمي‌‏توان تصور كاهش قيمت‌‏ها را داشته باشيم و اگر تمامي متغيرهاي اقتصادي را مورد توجه قرار دهيم, مشاهده مي‌‏شود كه نه تنها سرمايه‌‏گذاري رشدي نداشته ؛ بلكه محصولات توليدي در بخش كشاورزي و صنعتي نيز افزايش نداشته است, به همين جهت انتظار در مورد كاهش قيمت‌‏ها امري بيهوده است.
يوسفي, با بيان مطلب فوق, افزود: البته بر اساس اعلام بانك مركزي ممكن است, در بخش كشاورزي و صنعت 5/2 درصد رشد داشته باشيم ؛ اما بايد اذعان داشت كه اين رشد كافي نيست. از سوي ديگر اگر كاهش تورم 12 درصدي را نيز بپذيريم, در اين صورت بايد گفت كه با 10 درصد كمبود توليد در اين بخش‌‏ها روبه‌‏رو هستيم.
وي, با بيان اين‌‏كه بخش عظيمي از اقلام توليدي وارداتي در شاخص تورم لحاظ نمي‌‏شود, افزود: در جابه‌‏جايي سبدهاي كالايي و نبود وحدت نظر در خصوص اقلام مختلفي كه در برآورد تورم اهميت دارد, يك اشكال اساسي وجود دارد. ضمن آن‌‏كه يك مقدار شاخص‌‏هاي بانك مركزي دچار ايراد است.
استاد دانشگاه علامه طباطبايي, اظهارداشت: علي‌‏رغم اين‌‏كه قيمت برخي از اقلام از سوي دولت ثابت نگه داشته شده ؛ ولي شاخص تورم كاهش نيافته كه اين امر حاكي از كاهش سرعت نرخ رشد تورم است نه كاهش تورم ؛ لذا در سال جاري با احتساب تورم 42 درصد قيمت‌‏ها نسبت به سال گذشته افزايش يافته است.