بعد سیاسی جایزه صلح نوبل 2005
جاناتان مارکوس*
جمعه 15 مهر 1384
جايزه صلح نوبل برای سال 2005 به طور مشترک به محمد البرادعی، مديرکل آژانس بين المللی انرژی اتمی، و آژانس اعطا شده است.
آژانس بين المللی اتمی در مرکز فعاليتهای مبارزه با گسترش سلاحهای هسته ای قرار دارد اما اين آژانس اکنون در مقابله با ايران درخصوص فعاليتهای هسته ای اين کشور قرار دارد و همين موضوع بعد سياسی برندگان اين جايزه را در سالجاری افزايش داده است.
دادن جايزه امسال صلح نوبل به آژانس بين المللی انرژی اتمی نشانگر نگرانی است که در خصوص گسترش سلاحهای اتمی وجود دارد.
آژانس بين المللی انرژی اتمی در واقع بازويی از سازمان ملل متحد است تا تضمين کند که کشورهای عضو معاهده زنان پی تی که در سال 1970 به اجرا گذاشته شد، به اين پيمان پايبند هستند.
بازرسان اين آژانس نقشهای فعالی در چند موضوع اتمی بين المللی ازجمله در کره شمالی و عراق ايفا کردند و اکنون در مرکز توجه جهانی در خصوص فعاليتهای اتمی ايران قرار دارد.
آژانس بين المللی انرژی اتمی علاوه بر فعاليت مبارزه با گسترش سلاحهای اتمی وظيفه ديگری دارد و آن کمک به گسترش استفاده صلح آميز دانش هسته ای است.
در همين رابطه هستند برخی منتقدان که معتقدند که اين دو وظيفه آژانس هميشه نمی تواند در کنار هم باشد.
محمد البرادعی رئيس اژانس که در کنار آژانس برنده جايزه صلح نوبل شده است در سال 1997 به رياست اين سازمان انتخاب شد. وی مجددا در سال 2001 و سپس اخيرا برای بار سوم برای کرسی رياست اين سازمان انتخاب شد.
البته بار سوم رياست آقای برادعی شايد هنگامی ميسر شد که آمريکا از مخالفت خود با وی دست برداشت؛ آقای برادعی شايد به نوعی با سياستهای سخت آمريکا عليه کشورهايی چون عراق و ايران همخوانی نداشت.
اما شکی در مهارتهای ديپلماتيک آقای برادعی و پايبندی او به جلوگيری از گسترش بيشتر سلاحهای هسته ای نيست و شايد انتخاب وی برای بار سوم بدين دليل بوده که فرد بهتری از او برای اين پست پيدا نمی شده است.
منبع: بی بی سی
خبرنگار ديپلماتيک بی بی سی*