سکوت درباره سانحه هوائی مشهد: نگرانی از باخبر شدن مردم از تاثير تحريم ها
۱۳ شهریور ۱۳۸۵
سه روز بعد از فاجعه آتش گرفتن هواپيمای توپولف ايران ار تور، آمار منتشر شده درباره تعداد کشته شدگان ناگهان از هشتاد به بيست و هشت تنزل داده شد و خبرگزاری ها و روزنامه ها بنا به گفته يکی از روزنامه نگاران پيام گرفتند که فتيله را پائين بکشند و در شرايط حساس کنونی مردم را نسبت به تحريم ها نگران نکنند.
در اولين روز حادثه که روزنامه ها عکس ها و گزارش هائی درباره فاجعه را در صفحات اول خود منعکس کردند و مقامات مختالف در مصاحبه هائی درباره حادثه به مردم اطلاعات دادند و از جمله آشکار شد که خدمه پرواز همگی سالم مانده اند در حالی که مسافران در آتش سوخته اند، چاپ عکس ها نشان داد که عمليات نجات و آتش نشانی دچار مشکل و کندی بوده است و از همه مهم تر به مردم فهماند که تحريم فروش قطعات هواپيما به ايران چه عوارضی را به بار آورده است. اما از روز دوشنبه به طور همزمان مقالات و گزارش ها پايان گرفت و ارقام اعلام شده هشتاد و شصت اوليه که به سراسر جهان هم مخابره شده بود به استناد مرکز آمبولانس مشهد 28 نفر گفته شد
از جمله واکنش های روز اول مقاله روزنامه اعتمادملی بود که در آن آمده بود "مسافريني به راه مشهد سوخت شدند، در آتشي كه هيچ‌كس نمي‌گويد چرا شعله‌ور شده است و هيچ‌كس نمي‌داند چگونه مي‌توان شعله‌هاي آن را مهار كرد."
سرمقاله اعتمادملی نوشته بود "همه شهروندان خسته شده‌اند و پير شده‌اند و به ستوه آ‌مده‌اند از بس كه رسانه ملي مجرياني با پزهاي تلخ را نشان داده است و آنها هم با بغضي در گلو از مرگ خبر داده‌اند و در نهايت نيز همان مديران هميشگي پس از چندي روايتي بر طبيعي بودن چنين مردن‌هايي روايت كرده‌اند، مي‌گويند، يعني همان متوليان اقتصادي و اجتماعي مي‌گويند كه تنها در زير آسمان ايران و روي جاد‌ه‌ها و بزرگراه‌هاي كشور هر سال نزديك به 25 هزار نفر جان را بر زمين مي‌گذارند. تحليلگران بيرون از مدار دولت نيز مرگ مسافران را چرتكه رفته‌اند و هر از گاهي فرياد برمي‌آورند كه هر يك ساعت 3 نفر در اثر تصادف‌هاي جاده‌اي در ايران جان مي‌دهند. حالا با چنين ارقامي و محاسبه تعداد مرگ و ميرهاي آسماني مي‌توان گفت كه چقدر ساده مي‌توان در اين ديار جان را به حراج گذاشت كه انگاري هنوز نمي‌توان باور كرد يا شايد فهميد كه انسان پديده‌اي است غيرقابل انكار و مي‌تواند روي شا‌نه‌هاي خود توسعه، رشد و هرآنچه آرزوي انسان امروزي است را بار كند. حالا كه به اين سادگي و با چنان آ‌سودگي مي‌توان مرد تا شعارهاي سياسي، تحريم‌هاي اقتصادي را در بوق كنند و بر بزرگي اندام رفتارهاي خود غره شوند".
در آخر اين مقاله اشاره شده چند روز پيش رئيس‌جمهور گفت كه در پيشنهاد اروپايي‌ها چيز خاصي نبود جز خرت و پرت‌هايي نظير هواپيما و... البته اين موضوع هيچ ربطي به سقوط توپولف ندارد. آيا اين‌گونه نيست؟
مقاله کارشناسی
همزمان با اين واکنش ها بهزاد مظاهری رييس پيشين سازمان هواپيمائی کشوری در مقاله ای در سرمايه قابليت حرفه ای تيم نجات شامل مهمانداران و خلبان، در نجات مسافران و در مجموع تيم ايمني زميني فرودگاه کوتاهی کرده اند که بر اساس قوانين بين المللی كرو و مهمانداران پرواز، موظفند در زمان حادثهء در حال اتفاق ابتدا جان مسافران را نجات دهند و سپس خود از هواپيما خارج شوند. خلبان نيز هنگامي كه متوجه مي‌شود نقص فني در هواپيما رخ داده تمام تلاش خود را براي انجام اقدامات اضطراري به كار مي‌گيرد. براي نمونه كم‌كردن بنزين، دور زدن و كاهش سرعت پرواز از جمله اقدامات خلبان در اين راستاست. در بخش زميني نيز فرودگاه با ريختن فوم‌هاي مخصوص از ايجاد جرقه و آتش‌سوزي‌هاي ناشي از جرقه‌هاي موتور هواپيما جلوگيري مي‌كند.
اين مقام سابق در حالی که تاکيد کرده که اين سانحه با مساله تحريم ارتباطی ندارد اما نوشته در مجموع، مسالهء تحريم هوايي غرب در صنعت حمل و نقل هوايي ايران، بسيار تاثيرگذار است ولي عامل اصلي و اساسي خطاي انساني، عامل مهمي است كه نبايد از نظر دور نگاه‌داشته‌شود. زيرا واقعيت موجود در سوانح ايران و دنيا از اين موضوع حكايت مي‌كند كه 75درصد سوانح درهنگام بلندشدن و نشستن هواپيما، اتفاق افتاده‌است
به نوشته آقای مظاهری استفاده از هواپيماهاي مسن، فراهم كردن قطعات يدكي هواپيما به اشكال غير معمول و نامتعارف و آموزش كارشناسان فني اين صنعت توسط ارگان‌هاي غير مرتبط، از جمله عوامل مؤثر است. همچنين آخرين كتاب‌هاي تعميراتي و بازسازي هواپيماهاي غربي نيز هم‌اكنون در اختيار شركت‌هاي هواپيمايي قرارندارند. براي نمونه، تعميرات كارآيي و آخرين تغييرات يك فروند بوئينگ 747 آمريكايي 34 ساله در داخل كتاب تعميراتي آن قراردارد كه متاسفانه بنابه شرايط تحريم به راحتي در اختيار ايران قرارنگرفته‌است.
روز يکشنبه تنها خبری که درباره واکنش جامعه نسبت به سانحه هوائی مشهد منتشر شد مربوط به مجلس بود که بر اساس اخبار منتشر شده گروهی از نمايندگان از وزير راه خواسته اند برای توضيح در مجلس حاضر شود. به اين ترتيب کشته شدن تعداد نامعلومی از مردم در حادثه ای پرابهام، حتی به اندازه دفعات گذشته که برای چند هفته ای موضوع گفتگوها و اعتراض ها بود، مطرح نشده و اين به نظر می رسد با تبليغات رسمی در ارتباط است که ادعا می کند تحريم احتمال شورای امنيت هيچ تاثيری در کشور نخواهد داشت. در حالی که فراوانی سوانح هوائی در کشور، علاوه بر نبود هماهنگی در بخش های مختلف مسوول، حاصل تحريمی است که از ربع قرن پيش صنعت هوانوردی کشور را فرسوده و خطرساز کرده است.
منبع: روزآنلاين