اردواج موقت؛ زنان آسیب پذبرتر از مردان


المیرا پیام شاد

دوشنبه 21 دی 1383


این روزها ، ازدواج موقت ، رواج فساد درجامعه،افزایش تعداد زنان خیابانی و آشکار بودن روابط غیراخلاقی درمکانهای عمومی بحث داغ اکثر محافل است.ازجمع های دوستانه ، محافل خانوادگی و محیطهای اداری تا جلسات رسمی و کاری همیشه صحبتهایی از این دست شنیده می شود.صحبت هایی که گاهی اعتراض است به وضع موجود، گاهی رنگ شیطنت دارد و گاهی هیچ اثری از معصومیت و شوخی در آن نیست ،بلکه بازتاب افکار ورفتار گوینده است.

بیش از آنکه فعل فساد در جامعه رواج داشته باشد ، ذکر آن رایج شده است و آنقدر تکرار می شود تا قبح آن بریزد.

ازدواج دوم ، سوم و چندم مردان متاهل نیز از پدیده هایی است که به آشکارا عنوان می شود و مانند گذشته روابط مخفیانه نیست.

بسیاری از جامعه شناسان افزایش آمار طلاق ، مهاجرت و افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و نابسامانی های اقتصادی را دلیل رواج ازدواج های موقت می دانند.

یک روانشناس با بیان اینکه زنان و دختران مانند گذشته تحت کنترل خانواده نیستند، می گوید:درسالهای اخیر روند مهاجرت دختران تنها ،به شهرهای بزرگ سیر صعودی داشته است.دختران طبقه متوسط شهر های کوچک به بهانه ورود به دانشگاه یا پیدا کردن کار به شهرهای بزرگ می روند و در ازدحام و بی سامانی این شهر ها گم می شوند و هیچ کس حتی خانواده هایشان نظارتی بر زندگی آنها ندارد.

"سارا "دختر 23 ساله ای که از یکی از شهرستان های استان مرکزی به تهران آمده ،سال گذشته از دانشگاه شهید بهشتی فارغ التحصیل شده اما قصد بازگذشت به زادگاهش را ندارد . وی می گوید:بعد از 4 سالی که صرف درس خواندن کردم ،حالا می خواهم کار کنم و مستقل باشم اگر به شهر خودم برگردم نمی توانم شغل مرتبط با رشته تحصیلی ام پیدا کنم . به علاوه هیچ کدام از امکانات رفاهی تهران را در آنجا ندارم .

"سارا" ضمن دفاع شدید از دخترانی که تنها زندگی می کنند ،می گوید:تنها زندگی کردن منشا فساد اخلاقی نیست .فقط اگر کسی زمینه این گرایشات را داشته باشد وقتی تنها زندگی می کند ،آزاد تر است که البته این آدم ها اگر تنها نباشند هم همان رفتارها را بروز می دهند.کسی که تنها زندگی می کند اما در حال تحصیل یا کار است ،هیچ وقت به دنبال ارتباط برقرار کردن با مردان متاهل نیست .

"مرجان" 27 ساله حدود پنج سال زند ر به تنهایی زند ر شهر تهران زندگی کرده است .وی تجربیات فراوانی از زندگی دانشجویی در خوابگاه و زندگی کارمندی در پانسیون دارد.او با دهها دختر دور از خانواده یا زنان مطلقه که برای پیدا کردن کار به تهران آمده اند ،هم اتاقی بوده ودرسهای زیادی از زندگی در یک شهر غریب گرفته است.

مرجان می گوید:تنها زندگی کردن ،مطلقه بودن یا حتی بی پولی هیچ کدام دلیل پا گذاشتن به راه غلط نیست .بیشتر دختران یا انی به این راه پا می گذارند ضعف های شدید شخصیتی ومشکلات حاد خانوادگی دارند .آنها حتی نمی توانند نتیجه رفتارشان را درک کنند.

مهاجرت ،افزایش جمعیت ،فقر و تنهایی هرکدام می توانند برای یک تنها و فقیر دلیلی باشد تا به ازدواج موقت تن دهد ،اما همه زنان و دخترانی که به عقد موقت در می آیند فقیر ،تنها و بی کس نیستند .چرا یک به ازدواجی که آینده آن نا معلوم است تن می دهد؟

فاطمه راکعی ،استاد دانشگاه در این باره می گوید:این مساله علل و عوامل مختلفی دارد.دلایل هیچ کدام از این ها با دیگران یکسان نیست .یکی از دلایل عمده آن فقر است و علت دیگر ،متاسفانه عدم رشد فرهنگی و فکری در این زمینه است ،برخی دختران و زنان زمینه های عاطفی و معنوی لازم را برای اینکه به عواقب کار فکر کنند ،ندارند.

وی می افزاید:این ها به تاثیرات عاطفی مخربی که در خانواده آن مرد برجا می گذارند ،فکر نمی کنند .دربسیاری موارد ازدواج دوم موجب تزلزل کیان خانواده است و هیچ تعبیری جز خودخواهی وفقدان عواطف انسانی یک ندارد.

نماینده سابق مجلس معتقد است ،پذیرش چنین ازدواجی با فطرت انه مغایرت دارد و انحراف از روحیات وخلق وخوی انه است زیرا یک نمی تواند نسبت به عواقب رفتارش تا این حد بی تفاوت باشد.

"راکعی" ناهنجاری های عمیق فرهنگی را مولد این رفتارها می داند و در ادامه می گوید:"دسته دیگر انی که به ازدواج موقت تن می دهند ،ان مطلقه ،بیوه وبدون سرپرست هستند که نه از روی فقر مطلق بلکه بخاطر نیازهای عاطفی وامیال غریضی حاضرند دوم یا چندم مردی باشند.این دسته چون خودشان بحران های عاطفی داشته اند ،کمتر حاضر می شوند که با ازدواج با مردان متاهل خود را به درد سر بیانداد و بیشتر به دنبال پسران مجرد یا مردان تنها می روند."

این استاد دانشگاه می گوید:"بجز انی که به دلیل فقر وبدبختی شدید دچار نزول عواطف انسانی شدند ،بقیه ها به عواقب کاری که می کنند واقف هستند وبسیاری از آنها شدیدا به عذاب وجدان دچار می شوند."

"فاطمه آجرلو" نماینده مجلس هفتم شورای اسلامی در این رابطه می گوید:"اگر ها خودشان را بشناسند ،به توانمندیهایشان واقف باشند وآن جایگاه ویژه ای اسلام برایشان تعیین کرده را بشناسند ،بعید می دانم که به این شرایط تن دهند."

وی با تاکید بر اینکه این پدیده احتیاج به کار کارشناسی و آسیب شناسی دارد ومبحث بسیار گسترده ای است، می افزاید:"همسر دوم بودن از ناهنجاری های جامعه ماست و نظام فکری ما آن رابرنمی تابد."

"آجرلو "درباره علل تمایل زنان به ازدواج موقت می گوید:"بسیاری وعده و وعیدها قبل از ازدواج به داده می شود که البته بعدا عمل نمی شود و نوعی فریب از سوی آقایان است و چون این ازدواج ها مخفی است با مشکلات متعددی مواجه می شود."

"امیررضا پرحلم "نویسنده و پژوهشگر، افزایش آمار طلاق را در گسترش گرایش به ازدواج موقت بسیار موثر دانسته ومی گوید:"ان مطلقه ای که شاغل هستند ،می توانند احتیاجات مالی شان را برطرف کنند ،اما نیازهای عاطفی آنها برآورده نمی شود.بنابراین به دنبال روابط محدود در زمان محدود هستند."

وی می گوید:"الان اکثر ها معتقدند که شوهر دست و پا گیر است و ترجیح می دهند که تنها زندگی کنند.اشتغال زنان هم باعث شده که سطح رفاه آنها بالا برود ،پس نیازی نمی بینند که پس از طلاق تحت سلطه خانواده زندگی کنند."

"پرحلم" معتقد است :"ازدواج موقتی که ثبت نشود بسیار کم هزینه و کم درد سر است .خصوصا که عدم ثبت این ازدواجها مشکل شرعی ندارد.مردانی که از سر هوسرانی به چنین ازدواجهایی رو می آورند،نمی خواهند کار شرعی و قانونی انجام دهند بلکه می خواهند نیاز مقطعی خود را برآورده کنند."

وی با اشاره به این نکته که عدم ثبت ازدواج موقت باعث می شود که مردان بتوانند از زیر بار تعهدات فرار کنند،می افزاید:"موج وسیعی از پسران جوان به سمت ازدواجهای موقت وثبت نشده گرایش پیدا کرده اند چون هزینه ها وتشریفات ازدواج رسمی را ندارد وبی درد سر است."

وی ادامه می دهد:"هوسرانی اولین و مهمترین دلیل ازدواج دوم مردان است .چون فکر می کنند که خودشان تکراری شده و زندگی جنبه عادت گرفته است وازدواج مجدد انگیزه وهدف جدید ایجاد می کند."

"دکتر مصطفی اقلیما "،رییس انجمن مددکاریان اجتماعی در پاسخ به این سوال که چرا زنان به چنین ازدواج هایی تن می دهند ،می گوید:"ها نیازهای جسمی و روحی دارند آنها دوست دارند در زندگی به کسی احساس تعلق داشته باشند و محبتشان را نثار او کنند."

وی می گوید:د"ر زمان ازدواج ،موقعیت مالی و اجتماعی برای مردها چندان فرقی ندارد ولی برای ها موقعیت مرد از نظر سطح اجتماعی ، مالی، فرهنگی فرق می کند. به خصوص در ازدواج موقت ،بیشتر به دنبال کسی هستند که از شوهر اول یا صیغه قبل بهتر باشد."

این جامعه شناس در ادامه می گوید:" فشارهای اجتماعی که بر روی یک صیغه ای است، باعث می شود که او نتواند در جامعه با امنیت و آرامش زندگی کند. معمولا این زنان امید زیادی به ازدواج دایم ندارند در نتیجه به هر اتفاقی تن می دهند."

منبع: خبرگزاری سینا