مسابقه مهریه سنگین؛ مزایده ای که برنده ندارد

جامعه شناسان و کارشناسان مسائل اجتماعی امروزه از بروز پدیده ای خبر می دهند که دامنگیر زوج های جوان شده و گسترش آن سبب گردیده که زندگی اشویی در ایران با بحران و نابسامانی تازه ای دست به گریبان شود. این اپیدمی تا اندازه ای شیوع یافته است که پاره ای از دختران بهای دوشیزگی خود را با ارقام سنگین مهریه تعریف کرده اند.

مهریه تعهد مالی است که شوهر به هنگام وقوع عقد ازدواج ، پرداخت آن را به همسر خود بر عهده می گیرد و مکلف است بلافاصله پس از امضای قرداد ازدواج ، هر لحظه که مطالبه کند آن را بپردازد .

رقم مهریه ها در سال های اخیر در حالیکه ناتوانی مردان در پرداخت آن هنگام جدایی و حتی در دوران زندگی مشترک بارز است از سیر صعودی نگران کننده ای برخوردار بوده است .

از سوی دیگر، این معضل در حالی در کشور رو به گسترش است که جوانان در آستانه ازدواج با مشکلات فراوانی از جمله مسکن و شغل مناسب مواجه هستند و بسیاری از مردان به گواه آمار برای گذران زندگی مجبور می شوند بیش از یک شغل داشته باشند . اما بعضی از دختران با دلایل گوناگونی که همگی از نبود حمایت قانونی از آنان سرچشمه می گیرد بهترین روش را برای پیشگیری از اتفاقات احتمالی در دوران زندگی اشویی را سنگینی مبلغ مهریه می دانند .

"لیلا جوادی "، آرایشگر می گوید : " یکی از شرایطی که قبل از ازدواج بسیار بر آن پافشاری کردم مهریه سنگین بود . به عبارتی حاضر بودم هیچ نداشته باشم اما ازاین موهبت بی نصیب نمانم . زیرا روزی که ازدواج کردم یک دختر شاداب و سرده بودم اما امروز دیگر آن دختر دیروز نیستم و این قابل پیش بینی بود . بنابراین اگر زمانی همسرم به فکر اذیت و آزار ام به هر دلیل بیافتد بدینوسیله می توانم مانعی برای او به وجود َآورم . "

"وحیده آرمانی "، منشی یک شرکت خصوصی در این باره می گوید : " من به مهریه بالا معتقد هستم بنابراین با وجود مخالفت خانواده همسرم موفق شدم همان مبلغی را که مدنظر داشتم را به ثبت برسانم . زیرا تنها پشتوانه یک در زندگی مشترک همین مسئله است ."

" مریم داودی " ، کارشناس علوم اجتماعی بر این اعتقاد است که مهریه به هیچ وجه ملاک خوشبختی نیست و علاوه بر این هیچ تضمینی بر ای ادامه زندگی براساس سبکی یا سنگینی مبلغ آن وجود ندارد . مهم این است که هر کسی در زندگی مشترک بداند که چه توقعی از زندگی خود دارد و به کجا می خواهد برود .

وی اضافه کرد : "از آن رو که امروز اکثر دختران به دنبال کار در خارج از منزل هستند اگر مشکلی پیش آید و و شوهر بخواهند از هم جدا شوند از لحاظ اقتصادی زنان با مشکلات کمتری نسبت به گذشته برخوردار هستند اما به نظر می آید که رقم های نجومی مهریه امروز به شکل یک مد در آمده است و جوانان به تبعیت از آن پیش می روند . "

"دکتر اصلان ضرابی" ، عضو ممتاز کالج روانپزشکان انگلستان در این باره می گوید : " در ابتدا باید به فلسفه مهریه توجه کرد. مهریه در واقع هدیه ای است از سوی مرد برای ، همچنین می توان از آن به عنوان وسیله ای برای تامین بودجه زنان نام برد .اما این مسئله در سابق پر اهمیت بود زیرا اکثر زنان در خارج از منزل شغلی نداشتند و در کنار آن هم مردان می توانستند براساس تشخیص خود هر زمان که بخواهند همسرانشان را طلاق دهند . "

وی اضافه کرد : "در جامعه امروز مهریه سنگین نتایج گوناگونی را به دنبال داشته است که یکی از آنها تشکیل پرونده های متعدد در سازمان پزشکی قانونی است که در آنها اکثر مردان بر روانی بودن زنان خود تاکید دارند .زیرا این مسئله تنها موردی است که به وسیله آن می توانند از پرداخت مبلغ آن شانه خالی کنند . "

این عضو ممتاز کالج روانپزشکان انگلستان ادامه داد : " مهریه باید دارای سقف مشخصی باشد . گرچه شخصیت و احترام به میزان این مبلغ نیست اما باید به گونه ای تعیین شود که به قول معروف "نه سیخ بسوزد و نه کباب " بنابراین در زمان تعیین مبلغ آن باید تمامی جوانب را در نظر گرفت تا از مشکلات احتمالی بعدی ممانعت به عمل آید . "

ضرابی در ادامه تصریح کرد : " جوانان باید بدانند که مهریه هیچگاه ثابت نکرده است که بردوام و ثبات زندگی خانوادگی تاثیر دارد و حتی تجربه اثبات کرده که در مواردی هم سبب ساز بی ثباتی بوده است . "

دکتر "احمد بشیری "، حقوقدان در این باره می گوید : " مهریه به موضوع پیچیده ای در زندگی اشویی تبدیل شده است که ابعاد آن در کشورتقریبا" غیرقابل کنترل می باشد . بنابراین زمان آن فرارسیده تا برای این نابسامانی چاره ای اندیشید و راهی یافت . "

این حقوقدان اضافه کرد : " بعضی از افراد معتقد هستند که مهریه از اسباب بقا زندگی اشویی است و ضامن سعادت و خوشبختی آنان تلقی می شود .به عبارتی به این معنا که وقتی که دارای مهریه سنگینی باشد شوهر از ترس به اجرا گذاشتن آن ملاحظه اش را بیشتر می کند. بنابراین مجبور می شود با هر شرایطی به این زندگی ادامه دهد . "

بشیری ادامه داد : "اگر در صدد باشیم که این مسئله را مورد بررسی کنجکاوانه قرار دهیم اصل این نگاه به کلی نقض غرض در زندگی اشویی است. بنابراین ،به نظر می رسد که جوانان فراموش کرده اند که زندگی مشترک بایستی براساس توافقات قلبی نه از روی تر س و ملاحظات مادی ادامه پیدا کند . "

این وکیل پایه یک دادگستری افزود : "در پرونده های طلاق بسیار مشاهده شده است که زنان هنگام جدایی برای جلب موافقت شوهر خود به او حتی پول هم پرداخت کرده اند و این مسئله بدین معنا است که هر قدر میزان مهریه بالاتر باشد نمی تواند ضامن سعادت ، خوشبختی و استحکام زندگی تلقی شود و چنین مشاهده شده است که حتی بر میزان گرفتاری ها هم افزوده و آن را چند برابرکرده است . "

وی تصریح کرد : " نسلی که مهریه را به مزایده گذاشته، یک نسل نوخاسته می باشد و کمتر پیش می آید که در میان طبقات وزین و شریف چنین مسائلی مشاهده شود . "

به گفته بشیری، این نسل جدید مهریه ر ا اساس زندگی به حساب می آورد که نه در گذشته سابقه داشته و نه در در میان افراد فهیم جامعه پایگاهی دارد . آنان یک نسل کاملا" متوسط از نظر فرهنگ ، اخلاق و دانش هستند که در میان طبقات تحصیل کرده اجتماعی جایگاهی ندارند ."

این حقوقدان گفت :"قاعدتا" این سوال باید ذهن هر کسی را به خود مشغول کند که اساس مهریه، بدل چه چیزی است ؟ به طور حتم جهیزیه که نمی تواند باشد زیرا بخشی از اموال شخصی به حساب می آید یعنی هر زمان که بخواهد می تواند آن رابا خود ببرد و یا از آنها استفاده نکند واگر مهریه را بهای دوشیزگی بدانیم زشت ترین کاری است که صورت می گیرد . "

وی اضافه کرد : " در این اوضاع و احوال بسیار مشاهده شده است که به اجرا گذاشتن مهریه برای پاره ای از دختران به نوعی کسب و کار به حساب می آید به عبارتی آنان برای به اجرا گذاشتن مهریه شان این مبالغ را تعییین می کنند و به همین جهت در این مزایده شرکت می کنند ."

دکتر احمد بشیری ادامه داد : " زندگی اشویی مانند یک قطره الماس می ماند که هر قدر زلال تر باشد قیمت اش بیشتر خواهد بود و اگر خطی کوچک بر آن بیافتد از ارزش آن کاسته خواهد شد . "

وی افزود : "به نظر می رسد این دسته از زنان ریشه های اشویی خود را از روز اول بر پایه های سست و بی بنیه بنا نهاد ه اند بنابراین عاقبت چنین زندگی هایی را به راحتی می توان حدس زد . "

به گفته بشیری، اگر علت بالا گرفتن مبلغ مهریه هوس پولدار شدن ، دوری از مشکلات خانوادگی یا انتقام جویی از مردان باشد راه حل فوق کارساز نیست . "

بشیری اضافه کرد : " بد نیست دختران جوان بدانند اولین درخواست برای مهریه، کم شدن علائق شوهر را به دنبال دارد که در نتیجه به از هم پاشیدگی نظام خانوادگی منجر خواهد شد . "

"حسین نجات فلاح "، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس و نماینده طالقان در این باره گفت : " با وجود آنکه مسئله مهریه در حال حاضر به یک معضل تبدیل شده است و باید راه حالی برای آن یافت ، اما حل آن تعیین سقف نیست . "

این عضو کمیسیو ن اجتماعی در مجلس ادامه داد : " تعیین سقف برای مهریه یعنی دخالت در زندگی خصوصی افراد و این از نظر ملی و بین المللی برای کشور بازتاب مناسبی به دنبال نخواهد داشت . "

به گفته نماینده طالقان، بهتر است دلسوزان به یافتن ریشه مسئله فوق و یافتن یک راهکار مناسب بیاندیشند زیراکه راه هایی این چنینی هیچگاه به سر منزل مقصود نخواهد رسید ."

منبع: خبرگزاری سینا