بازار گرم قول های انتخاباتی

یا رئیس جمهور آینده به وعده هایش عمل می کند ؟

اخیرا مرسوم شده که کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری برای جلب نظر مردم، به دادن وعده های آنچنانی مبادرت می کنند، در حالی که جامعه به لحاظ توان تحقق آن وعده ها در شرایط مساعدی به سر نمی برد .

"رابطه با امریکا، علم محوری و دانایی پرستی، استفاده از جوانان در کابینه آینده، آزادی بیان ، آزادی رابطه دختر و پسر ،برداشتن محدودیت های اینترنتی یاهو و اورکات، برپایی مجالس دانشجویی ودانش آموزی در راستای مشارکت پذیر نمودن بیشتر جوانان، ارزانی، سپردن وزارت به زنان ، برداشتن تورم و... "، از اهم وعده های رنگارنگی است که هر کدام از داوطلبان شخصاً یا از طریق معدودی از طرفداران خود ابراز می دارند تا بلکه تعداد بیشتری از آراء رای دهندگان را از آن خویش ساد.

چهارسال قبل هنگامی که در کتابی باعنوان "مجلس ششم" وقایع نگاری ستادهای انتخاباتی، نویسنده کتاب از انواع و اقسام شعارهای جذاب و وعده های آرمانی داوطبان که هیچیک از آنها کم و زیاد محقق نگردید پرده برداشت ،این واقعیت که داوطلبان ورود به عرصه های قدرت لازم است برخورد صادقانه تری با مردم داشته باشند چهره ملسم تری به خود گرفت.

"دکتر علی سمیعی" استاد روش تحقیق در علوم سیاسی معتقد است داوطلبان انتخابات متعدد در ایران از شعارهای عوام پسند و جذاب برای جلب حمایت حامیان خود استفاده می کنند و البته به محض رسیدن به قدرت الطاف حامیان خاص خود راجبران می کنند.

وی در خصوص وعده های انتخاباتی داوطلبان می افزاید: تحلیل محتوای شعارهای انتخاباتی نشان می دهد که جوانان و زنان بیشترین و موثرترین مخاطبان مورد نظر داوطلبان به خصوص در انتخابات حساس وسرنوشت ساز هستند.

وی می افزاید: دردهه های 60و 70 میلادی یکسری موسسات خصوصی در امریکا باهدف شناسایی جامعه آماری رای دهندگان و آگاهی از و نیازها و خواسته هایشان تاسیس شد که این نهادها با دقت نظر فوق العاده بر مسایل حساس زندگی مردم کاندیداها را در جهت شناخت هر چه بهتر پاشنه های آشیل مردم یاری می دادند.

سمیعی، بااشاره به فقدان چنین نهادهایی در ایران می گوید: درشرایط فعلی در ایران ، حامیان وافرادی که وعده های موثر تضمین شده از کاندیدای مورد نظر دریافت داشته اند نقش نهادها و موسسات تنویرافکار را عهده دار شده اند و سعی می کنند که بعضا در قالب سخنگوی افراد داوطلب نقش جهت دهی به برنامه های انتخاباتی داوطلبان را ایفا کنند.

این استاد دانشگاه درباره لزوم توا میان شعارها و برنامه ها و انطباق آن با پتانسیل های عملی موجود می گوید: داوطلبان باید برآورد صادقانه ای از شرایط و اوضاع و احوال برای مردم ترسیم کنند و شعارهای انتخاباتی باید به گونه ای ارایه شود که در دراز مدت توقعات فزاینده در مردم ایجاد نکند.

اعتراضات چند هفته اخیر به برنامه های انتخاباتی برخی داوطلبان حاکی از آن است که جوانان و داشجویان نیز با حقیقت برخی از این ترفند ها آشنا شده اند.

"سعید کهنوجی"، دانشجوی رشته معماری معتقد است که جوانان و دانشجویان قادرند شرایط روز را با واقعیت های موجود تطبیق داده و در صورت تضاد برنامه ها با داده های موجود در جامعه آن را نقد کنند.

این دانشجو می افزاید:در میان تمام طیف های دانشگاهی، شعارها و برنامه های نامشخص کاندیداها با کمترین اعتنا روبرو می شود مگر کسانی که با توجه به شرایط روز برنامه ریزی کرده واظهاراتشان مطابق با واقعیت و امکانات کشور باشد.

"پویا صالحی" دانشجوی مهندسی کامپیوتر دانشگاه اصفهان درباره وعده های رنگارنگ داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری می گوید: آنچه که اکنون مشاهده می شود دعوا بر سر ورود یا عدم ورود اشخاص خاص یا کنار رفتن فلانی به نفع دیگری است و ما هیچگونه اراده مستحکمی برای ارایه یک برنامه عملیاتی منسجم در داوطلبنان انتخابات ریاست جمهوری مشاهده نمی کنیم.

وی افزود: از یک سو چنین وضعیتی طبیعی است زیرا ارایه برنامه های بنیادین مستلزم برآوردی دقیق از امکانات موجود در آینده است که به دست آوردن چنین برآوردی عملا محال است اما از دگر سو، ورود به عرصه رقابت ، بدون برنامه مشخص و صرفا به قصد دامن زدن به وضع موجود نمی تواند تضمین کننده موفقیت یک داوطلب به حساب آید.

"فتح الله حسنوند"، نماینده خرم آباد در مجلس شورای اسلامی، بی برنامگی را از آفات بزرگ داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری دانسته و معتقد است که برنامه اصولی، به رای دهنده جهت داده و کاندیدا را در پافشاری بر تحقق اهدافش پابرجا می کند.

این نماینده مجلس می افزاید: در عرصه رقابت ، تعدد و تکثر غیر عادی داوطلبان، کاندیداهای واقعی را در ارایه یک برنامه مفید ناکام می کند، چون همه منتظر شناخت رقیب واقعی خود هستند تا بر مبنای آن برنامه خود را ارایه کنند و چون این امر به زودی محقق نمی شود در نتیجه اکثر داوطلبان با طی کردن پروسه انتظار در چرخه سیاست، از توجه مردم و ارایه برنامه دور می مانند.

حسنوند، وعده های نابجا را آسیب نده توصیف و در این باره می گوید: بازی کردن با روحیه مردم و علی الخصوص زنان و جوانان از طریق دادن وعده های غیر عملی آنها را به سیاست بدبین می کند، زیرا وعده دروغ نه تنها موقعیت شخص داوطلب که آینده نظام را نیز با خطر روبرو می کند .

نماینده خرم آباد ، اشاره ضمنی برخی داوطلبان به کلیاتی از قبیل جوانان، زنان و معیشت را غیر شفاف دانسته و در این خصوص می افزاید: اگر به جوانان و زنان قول انجام کاری داده شود و بعدها این اقوال عملی نشود، آنها به عرصه سیاست و قدرت به مثابه قتلگاه آرمان های خویش نگاه خواهند کرد.

ظرف چند هفته گذشته ، واکنش ها به استفاده ابزاری از جوانان در امر سیاست و تجربه های تلخ نردبان کردن آنها برای رسیدن به مقصود بسیار تند بود. در این راستا، یکی از داوطلبان تقریبا مطرح در حین سخنرانی در یکی از شهرهای کشور مورد انتقاد سخت و گده جوانان قرار گرفت. از سوی دیگر، در اردوگاه انتخاباتی برخی چهره های بارز اصلاحات که خواهان تداوم راه دوم خرداد هستند زمزمه هایی مبنی بر خطرناک بودن عرصه سیاست برای جوانان شنیده می شود که در این راستا یک عضو حزبی وابسته به این جریان در پاسخ به این سوال که دلیل عدم استفاده موثر از جوانان در عرصه سیاست چیست می گوید: عرصه سیاست برای جوانان خطرناک است و ما ترجیح می دهیم که پتانسیل های بالقوه جوانان صرف فعالیت در نهادهای غیر سیاسی مثل NGO ها شود !

این گونه باورها، به این سوال جدی در عرصه سیاست و قدرت دامن می زند که جایگاه جوانان در مشارکت سیاسی کجاست؟ آیا آن گونه که برخی ها معتقدند فعالیت سیاسی برای جوانان و دانشجویان خطر آفرین است؟

یک جامعه شناس در این خصوص می گوید: ارایه استدلالاتی از این دست بیشتر به منظور پوشیده نگاه داشتن اهمیت جامعه جوان در تحولات آتی کشور است.

دکتر "رسول جهرمی" معتقد است اندیشه دور کردن جوانان از حوزه سیاست بدعتی بسیار خطرناک با پیامدهایی زیان بار است.

وی در این خصوص می افزاید: غالبا احزاب انتظار دارند که ایدئولوژی و برنامه های مورد نظر آنها بدون چون و چرا مورد قبول تابعان قرار بگیرد ولی هنگامی که بحث مشارکت پذیری جوانان در عرصه قدرت و سیاست مطرح باشد ترجیحا تلاش می شود که خیل کثیر متقاضیان به سمت و سوی اهداف غیر سیاسی سوق داده شده تا عرصه قدرت تنها برای عده معدودی برگزیده خود خوانده باز باشد.

این جامعه شناس با اشاره به تکرار مکرر شعارهای جوان پسند از سوی برخی گروهها و جریانات می افزاید: گاهی اوقات ، جوان گرایی مستمکی برای استفاده از نیروی جوان ارزان در جهت پیشبرد اهداف خاص گروهی و سیاسی قلمداد می شود.

در شرایطی که رقابت های انتخاباتی داوطلبان به مرحله حساس خود نزدیکتر می شود، انتظار می رود که تمایلات در بردارنده خواسته های زنان و جوانان به مرور در شعارهای انتخاباتی داوطلبان منظور گردد، ولی اینکه آیا تضمینی برای تحقق این وعده ها وجود دارد ، ابهامی است که همچنان بدون پاسخ رها می شود.
منبع: خبرگزاری سینا