زنان كارآفرين
ترانه بني يعقوب
چهارشنبه ۷ دى ۱۳۸۴- ۲۸ دسامبر ۲۰۰۵
انجمن زنان كار آفرين براي توجه بيشتر و تقويت خود باوري آنان تاسيس شده است.
" هر وقت فاصله هاي تبعيض آميز ميان زنان و مردان برداشته شود آن وقت اين انجمن براي هر دو جنس خواهد بود اما تا زماني كه محدوديتهاي فرهنگي و خانوادگي براي زنان وجود دارد اين انجمن تنها به زنان تعلق خواهد گرفت."
بالا بودن نرخ بيكاري زنان فارغ التحصيل دانشگاهي يكي از معضلات فعلي جامعه ماست. امروز بيش از 62درصد دختران جامعه مان به دانشگاهها راه يافته اما برابر با اين ميزان و به نسبت مساوي با مردان جذب بازار كار نشده اند. نرخ بيكاري زنان هم اكنون دو برابر مردان است.
همين مساله يكي از ايده هاي اصلي راه اندازي انجمن زنان مدير كار آفرين نيز هست.
آنچنان كه فيروزه صابر مدير اين انجمن بالا بودن نرخ بيكاري زنان فارغ التحصيل دانشگاهي را ايده اصلي راه اندازي انجمن زنان مدير كار آفرين عنوان مي كند.
هر چند او كار آفريني را مترادف با اشتغالزايي نمي داند اما در شرايط فعلي كشور يكي از اثرات جانبي آن را اشتغالزايي براي زنان و جوانان مي داند.
گروهي از زنان خلاق و كار آفرين در سال 79 بحث كار آفريني زنان را مطرح و بر آن متمركز شدند. كه اين مسئله منجر به شناسايي حدود 250زن كار آفرين در نقاط مختلف شهري و روستايي كشورمان شد.
اين زنان در همان ابتداي راه دريافتند براي نهادينه كردن كار آفرنيني زنان در كشور و جا انداختن اين موضوع كه لزوماً كسب و كار به معناي اشتغال در بخش دولتي نيست وجود تشكل غير دولتي براي زنان كار آفرين لازم است پس آنها اقدام به تشكيل اين انجمن كردند.
ايجاد يك شبكه سراسري همياري و خود ياري نيز از ديگر اهداف تشكل اين انجمن بوده است.
فيروزه صابر در اين باره مي گويد: اين انجمن براي اولين بار در سطح كشور ايجاد شده و هدف اصلي آن نيز ارتقا ظرفيت مديريت كار آفرينان زن است. يعني كساني كه كسب و كاري ايجاد كرده اما با كم و كاستي هاي علمي مواجه اند.
تقويت ظرفيت هاي علمي اين مديران و ترغيب ورود جوانان داراي ايده هاي خلاق به عرصه كار آفريني و كسب و كار از ديگر اهداف اين انجمن است.
اما كار آفريني تعريف ويژه خود را دارد كار آفريني فرآيند خلق ابتكارات و نوآوري ها و تدابير جديد در شرايط پر ابهام و خطر خيز است. كه با كشف فرصت هاي محيطي و بسيج منابع تبديل به كسب و كار جديد مي شود.
" در واقع در كار آفرني كسب و كار و صنعت خاص براي اولين بار ايجاد شده و يا اينكه در صنف و صنعت ويژه خود بهترين است".
البته صابر قدرت رهبري، آينده نگري، استقلال طلبي خلاقيت و پشتكار و خود باوري را از ديگر ويژگي هاي يك كار آفرين مي داند كه موجب تمايز او از ديگران مي شود.
يكي از وظايف مهم اين انجمن نيز آشنايي زنان كار آفرين با يكديگر و پيوند اين زنان با تشكل هاي حرفه اي و نهادهاي عمومي جامعه است كه هر كدام به نوعي مي توانند حمايت لازم را از كار آفريني به ويژه كار آفريني زنان داشته باشند.
" تقويت توانمندي و دانش زنان كار آفرين با برنامه هاي پژوهشي، آموزشي، ترويجي و مشاوره اي از ديگر اهداف انجمن ماست."
وقتي از صابر معناي دقيق كار آفريني را مي پرسم سري تكان مي دهد و مي گويد: وقتي واژه اي در جامعه مد مي شود گاه از مفهوم واقعي اش دور مي شود. بسياري از افراد هنوز مفهوم واقعي كار آفريني را نمي دانند. بعضي اوقات كساني با انجمن تماس مي گيرند و خود را به عنوان كار آفرين معرفي مي كنند اما با پرس و جوي بيشتر متوجه مي شويم كه اين افراد كار آفرين نيستند مثلاً يك كارمند عالي رتبه يا پژوهشگر موفق اند كه در نوع خود خيلي خوب است اما كار آفريني نيست، كار آفريني تعريف مشخصي دارد و همراه با ايده هاي خلاق است.
زنان كار آفرين علي رغم همه موانع مي توانند از پتانسيل هاي موجود بر سر راهشان استفاده كنند و ايده هاي جديد و خلاق بيافرينند و يا در حرفه خود به عنوان برترين مطرح باشند، يعني آنها قابليت حذف و كاهش موانع را دارند.
صابر دختران كار آفرين زيادي را مي شناسد كه ايده هاي خوبي را مطرح و كسب و كارهايي را راه انداخته اند." در زاهدان دختري جوان موفق به تاسيس يك موسسه خدمات توريستي شده و يا دختر جوان ديگري را مي شناسم كه در همين استان با گرفتن 20ميليون وام از بانك كشاورزي كشت گياهان قطره اي و گلخانه اي را آغاز و سرمايه خود را به 100ميليون تومان رسانده كه اين كار با توجه به خشكسالي 7 ساله آن منطقه و كم آبي شديد فوق العاده است.
صابر مي گويد: در برخي مواقع زنان كار آفرين خود را به عنوان كار آفرين و صاحب ايده نمي شناسند. اين انجمن با ايجاد گروههاي كاري همچون گروه روابط عمومي، خدمات مشاوره اي و آموزشي سعي در آگاهي بخشي به اين زنان و آشنايي هر چه بيشتر آنها با يكديگر دارد.
كار آفرينان عامل تغييراند و حضور آنها در بسياري از عرصه جرات و جسارت ورود و حضور در آن عرصه را براي ديگران را فراهم مي سازد . بسياري از كار آفرينان زن به درجه اي رسيده اند كه علاوه بر توسعه كسب و كارشان به توسعه محلي و استاني هم ياري مي رسانند .
بسياري از اين زنان هم اكنون به عنوان" سرمايه اجتماعي" مطرح اند الگوهايي كه قادرند محيط اجتماعي شان را تغيير دهند.
وقتي از مدير انجمن زنان كار آفرين مي پرسم:چرا اين انجمن را تنها به زنان كار آفرين اختصاص داده ايد و نه زنان و مردان فعال در اين عرصه مي گويد: " اتفاقاً اين مساله با بحث هاي زيادي همراه بود چون اين انجمن براي اولين بار است كه در كشور شكل گرفته‘خيلي ها به ويژه مردان كار آفرين مايل بودند كه اين انجمن به هر دو جنس تعلق داشته باشد.
اما چون تعداد زنان كار آفرين در كشورمان كمتر از مردان است اين خطر وجود داشت كه زنان در حاشيه قرار بگيرند.
اما ما نمي خواستيم زنان كار آفرين در حاشيه باشند و حضور آنها را در متن انجمن مي خواستيم پس انجمن زنان كار آفرين را تاسيس كرديم.
بالا بودن چالش ها و موانع زنان كار آفرين نسبت به مردان از ديگر موارد تشكيل اين انجمن براي زنان است."
به عقيده صابر كار آفرينان در سه بخش ويژگي هاي فردي ،( محروميت هاي خانوادگي و فردي )، محيطي (ويژگي هاي سازماني و فرهنگي ) و مسائل حقوقي با مشكلات زيادي روبرويند. كه در بخش ويژگي هاي فردي يعني همان محدوديت هاي خانوادگي و مشكلات فرهنگي كه به نگرش هاي اعضا جامعه بر مي گردد زنان بيش از مردان با چالش ها و موانع مواجه اند.
بنابراين انجمن زنان كار آفرين براي توجه بيشتر و تقويت خود باوري آنان تاسيس شده است.
" هر وقت فاصله هاي تبعيض آميز ميان زنان و مردان برداشته شود آن وقت اين انجمن براي هر دو جنس خواهد بود اما تا زماني كه محدوديتهاي فرهنگي و خانوادگي براي زنان وجود دارد اين انجمن تنها به زنان تعلق خواهد گرفت."
از صابر مي پرسم كه آيا خود را يك كار آفرين مي داند بالبخندي مي گويد: واقعاً نمي دانم اين رااز ديگران بايد بپرسيد.
هر چند صابر به مباحث كار آفريني واقعاً علاقمند است و اولين پروژه كار آفريني زنان در كشور را به عنوان پايان نامه كارشناسي ارشدش اجرا كرده است.
او نيز مثل ساير زنان بارها مورد تبعيض هاي جنسيتي قرار گرفته اما معتقد است: زنان نبايد به اين تبعيض ها اهميت چنداني دهند. چون هر چقدر زنان اين تبعيض ها را بيشتر باور كنند مشكلات بيشتر مانع اهداف و عملكردشان مي شود.
اما اگر آنها را به عنوان واقعيات موجود جامعه بپذيرند و در عين حال در جهت از ميان برداشتن آنها گام بردارند تحمل فاصله ها و تبعيضها برايشان آسان تر و در كارهايشان موفق تر خواهند بود.
همانگونه كه بسياري از زنان كار آفرين اين تبعيض ها را به عنوان واقعيات اجتماعي پذيرفته اما هرگز اين تبعيض ها را جدي نگرفته اند تا مانع موفقيتشان شود.
زنان كار آفرين از لحاظ روحي ويژگي هايي دارند كه آنها را از ديگر زنان متفاوت مي كند:اعتماد به نفس خود باوري و جدي نگرفتن تبعيض ها.
اين انجمن همچنين قصد دارد با توسعه فعاليتهايش علاوه بر سطح ملي در سطح بين المللي نيز فعاليت هاي خود را گسترش دهد.
ارتباط و انتقال تجارب زنان كار آفرين ايراني در سراسر جهان و با ديگر زنان دنيا مي تواند گامي موثر در جهت تقويت اعتماد به نفس و خود باوري زنان و دختران كار آفرين و جذب ديگر زنان به اين عرصه باشد.
منبع: سایت کانون زنان