حسن شريعتمداری
«اتحاد جمهوريخواهان ايران» و
انتخابات رياست جمهوری
· در انتخابات رياست جمهوری ايران، يكی از نيروهای اپوزيسيون دمكراتی كه تلاش ورزيد كانديدای مستقلی را معرفی كند تا سخنگوی نيروهای دگرانديش دمكراسیخواه باشد، «اتحاد جمهوريخواهان ايران» است. آقای «حسن شريعتمداری»، عضو شورای سياسی اتحاد جمهوريخواهان در گفتگويی با همكار صدای آلمان معتقد است كه سرخوردگی از نظام سياسی تا بدان حد است كه هيچ شخصيت مستقلی حاضر نشد خود را كانديد كند.
گفتگو: داود خدابخش
دويچه وله: آقای شريعتمداری، سياست اتحاد جمهوريخواهان ايران در قبال انتخابات نهمين دور رياست جمهوری چيست؟
حسن شريعتمداری: ما میخواستيم در حقيقت فضای انتخاباتی بسيار حساس كنونی را كه با توجه به فشار روزافزون بينالمللی و حالت تعادل بسيار لغزان كه در درون حكومت وجود دارد و با توجه به اينكه نظام بخاطر بهرهگيری از درصد بالای كسانی كه به صندوق رأی خواهد آمد، میخواهد فضای انتخاباتی را تا آنجايی كه ممكن است، داغ نگه دارد، از اين فرصت استفاده كنيم و كانديداهايی را بعنوان كانديداهای دگرانديشان و ”غيرخودی”ها با علم به اينكه شورای نگهبان به آنها به احتمال بسيار زياد فرصت حضور نخواهد داد، به ميدان بياوريم تا در كارزار انتخاباتی با توجه به حساسيتی كه مردم در اين وهله به سرنوشت سياسی خودشان پيدا میكنند، اينها بتوانند خواستههای مردم را در يك برنامههای سياسی/اجتماعی فرموله كنند و مردم را نسبت به آن حساس بكنند و خواستههای اپوزيسيون دمكرات ايران را هر چه بيشتر به ميان مردم ببرند و نشان بدهند كه چنين برنامههايی كه در حقيقت راهحل برونرفت از مشكلات روزافزون كنونی است و برای دفاع از منافع ملی است در چارچوب تنگ قوانين جمهوری اسلامی، بخصوص قانون اساسی آن نمیگنجد، خواستار تغييرات بنيادين در قانون اساسی جمهوری اسلامی و احتمالا گذار از قانون اساسی باشند، تا در مملكت بتوان رئيس جمهوری داشت كه برنامهای سياسی و اجتماعی همراه و همخوان با منافع ملی داشته باشد و علاوه بر آن قدرت اجرای آن را نيز داشته باشد. و اينكه اين كانديداها نشان بدهند كه در چارچوب و فضای كنونی و در تعادل قوای داخل حاكميت وجود چنين برنامهای تحمل نخواهد شد و چنين كانديدايی هم شانس حضور در انتخابات نخواهد داشت و اصولا رئيس جمهور بخت و اقبال پياده كردن چنين برنامهای را ندارد.
سياست اتحاد جمهوريخواهان ايران چنين بود و بر اين مبنا يك بيانيه انتشار داد و از عدهای هم دعوت كرد كه كانديد رئيس جمهوری شوند، ولی شوربختانه به قدری يأس از حداقل تساهل و مدارا برای كانديداهای دگرانديش وجود دارد كه كسی پيدا نشد كه كانديدای چنين مقامی شود. بنابراين ما فقط اين گزينه را داريم كه نشان دهيم كه كانديدای فرضی چه برنامهی سياسی و اجتماعی بايد داشته باشد و نشان بدهيم كه چنين برنامهای در چارچوب مقررات و قوانين و قانون اساسی جمهوری اسلامی ايران نمیگنجد و به اين ترتيب جامعه را حساس بكنيم نسبت به اينكه برای اين تغييرات اساسی فشار لازم سياسی را به حاكميت بياورند. بخصوص اينكه جامعه مدنی را متوجه اين كنيم كه بايد دست به دست جامعهی سياسی ايران بدهد و هزينههای لازم را برای گذار از وضع موجود به وضعيت مطلوب متحمل بشود، تا در ايران يك دمكراسی مبتنی بر حقوق بشر و همخوان با الزامات بينالمللی داشته باشيم.
دويچه وله: حالا در اين مدت كوتاهی كه تا تاريخ برگزاری انتخابات باقی هست، اتحاد جمهوريخواهان ايران بعنوان يك اپوزيسيون خارج از كشور چه راهكارهای مناسبی را، دستكم برای رسيدن به يك شرايط انتخابات آزاد میتواند پيشنهاد كند؟
حسن شريعتمداری: ما كماكان بر خواستههای اساسی همهی اپوزيسيون دمكرات باقی هستيم و آن اين است كه انتخابات بايد فضايی بدون تبعيض و بدون فشار و در فضايی شرافتمندانه نسبت به انتخابشوندگان و انتخابكنندگان برقرار شود و اين چيزی است كه با وجود تعادل قدرت موجود و با وجود قوانين و قانون اساسی موجود امكان برگزاری آن نيست، ولی بطور نسبی اتحاد جمهوريخواهان و ديگر نيروهای سياسی در ايران بايد برنامههايی را ارائه بدهند كه سطح مطالبات كانديداهای موجود را با توجه به رقابتی كه دارند، بالا ببرد و آنها را وادارد كه خواستههای اساسیتری را مطرح بكنند. بسياری از اين كانديداها وعدههای بسيار مبهم و كلی و بدون برنامهای را میدهند. تا جايی كه ما تعقيب میكنيم، آنها نه تنها توان اجرای آن را ندارند، بلكه حتا آن را به اندازهی كافی و جدی فرموله نمیكنند و اساسی ارائه نمیدهند و نشان نمیدهند كه رابطهی آنچه كه میگويند با وضعيت واقعا موجود چگونه است و چگونه میتوانند اين خواستهها را عملی بكنند.
بنابراين، يكی از راههايی كه اپوزيسيون دمكرات بطور نسبی میتواند در فضای انتخاباتی تأثير بگذارد، دادن راهكارهايی است كه چگونه میتوان حداقل تغييرات را با توجه به حساسيت فضای موجود و با توجه به فشار بينالمللی و با توجه به تعادل لغزانی كه در درون نظام وجود دارد، در بين مردم ايجاد كرد و اين فشار اجتماعی را آورد تا اينكه اين سطح مطالبات بالاتر برود.
دويچه وله: حالا بطور كلی اتحاد جمهوريخواهان ايران خواستار مشاركت وسيع مردم در انتخابات هست؟
حسن شريعتمداری: متأسفانه ما در بين كانديداهايی كه به طيف دمكرات نزديكتر هستند، حداقل كف مطالبات مردم را در برنامههای ايشان مشاهده نمیكنيم تا بتوانيم از مردم بخواهيم در انتخابات شركت كنند و با وجود عدم تمايل به چنين سياستی ناگزيريم در انتها مردم را به عدم شركت در انتخابات فرابخوانيم.
دويچه وله: آقای شريعتمداری، متشكرم از وقتی كه در اختيار ما گذاشتيد.
حسن شريعتمداری: خواهش میكنم.