عراق بر سكوي دومين تولید کننده نفت اوپك

طبق جديدترين گزارش ماهانه سازمان كشورهاي توليدكننده نفت (اوپك) عراق با توليد 3ميليون و 80هزار بشكه‌يي خود توانست جايگاه دومين توليد‌كننده نفت جهان
را از ايران گرفته و بعد از عربستان بر سكوي دومين توليد‌كننده جهان بنشيند.
بر اساس گزارش جديدماه آگوست ، اوپك مقدار توليد نفت ايران در ماه جولاي را 2 ميليون و817 هزار بشكه اعلام كرد و عراق در همين بازه زماني باتوليد روزانه 3 ميليون و 79 هزار بشكه در روز، جايگاه دومي در اوپك را گرفت. بنابر اين گزارش، توليد نفت ايران در ماه ژوئن 2 ميليون و990 هزار و در ماه مه ‌3 ميليون و 140 هزار بشكه بود كه 173 هزار بشكه كاهش داشته است، البته نكته حائز اهميت در اين گزارش اين است كه اوپك رسما اعلام كرده آمار خود را از منابع ثانويه گرفته است كه اين امر نشان‌دهنده تغيير اعداد ذكرشده بعد از تاييد منابع اوليه است. با اين حال بر اساس اين آمار، توليد نفت ايران در سال 2010، 3 ميليون و 706 هزار بشكه بوده است كه اين عدد براي سال 2011، 3 ميليون و 621 هزار بشكه ثبت شده است. ظاهرا توليد نفت در فاصله اين سال‌ها كاهش قابل‌توجهي يافته است.
بررسي توليد نفت عراق نيز در اين سال‌ها نشان مي‌دهد كه عراق در سال 2010 تنها دو ميليون و 401 هزار بشكه توليد داشته است كه با افزايش سرمايه‌گذاري و حضور در توسعه ميادين نفتي، ميزان توليد در سال 2011 به 2 ميليون و665 هزار بشكه افزايش يافته است.
روال توليد نفت ايران و عراق نشان مي‌دهد كه ميزان توليد نفت ايران در فاصله سال 2011 به ترتيب از 3 ميليون و 621 هزار بشكه در سه ماهه اول سال 2011 به 3 ميليون و 563 هزار بشكه، سه ماهه آخر سال 2011 به 3 ميليون و 383 بشكه كاهش يافت. اين روال در سال 2012 نيز ادامه يافت به گونه‌يي كه در سه ماهه دوم سال 2012 ميزان توليد نفت ايران به 3 ميليون و 108 هزار بشكه رسيد. بر اساس اين گزارش در ماه مه ‌2012 توليد به 3 ميليون و 140 هزار بشكه، در ژوئن 2012 به 2 ميليون و 990 هزار بشكه و در نهايت در جولاي 2012 به 2 ميليون و 817 هزار بشكه كاهش يافت.
اين روال براي كشور عراق روال معكوسي را سپري كرد به گونه‌يي كه ميزان توليد نفت عراق از 2 ميليون و 401 هزار بشكه در سال 2010 به 2 ميليون و 665 هزار بشكه در سال 2011 افزايش يافت. ظاهرا روال افزايشي توليد نفت عراق در سه‌ماهه ابتدايي 2011 ادامه يافته و به 2 ميليون و 666 هزار بشكه در روز رسيد و با ادامه فعاليت‌هاي نفتي توليدخود را در سه ماهه ابتدايي 2012 به 2 ميليون و 705 هزار بشكه و در نيمه سال 2012 به 2 ميليون و 967 هزار بشكه رساند. تا در نهايت در ماه مه ‌گذشته توليد را به 2 ميليون و 949 هزار بشكه و در ژوئن 2012 به 2 ميليون و 964 هزار بشكه رساند. بر اين اساس عراق توانسته است در جولاي 2012 توليد را به 3 ميليون و 79 هزار بشكه برساند.

رتبه‌داران ذخاير نفتي جهان

در اين شرايط البته پيش از اين نيز اوپك آمارهاي جديد را از ميزان ذخاير نفتي اعضاي اوپك اعلام كرده بود كه خود نشان‌دهنده تمايل اعضا براي ثبات حضور در بازار جهاني و سهم‌گيري بازار بود و به خوبي نشان داد كه روال صعودي و نزولي قيمت نفت موجب شده دارندگان ذخاير نفتي در طي سال گذشته عزم بيشتري را براي كشف ذخاير جديد نفتي خود بگذارند به گونه‌يي كه آمار جديد سازمان اوپك نشان داد كشورهايي همچون هند با افزايش 55/4 درصدي و كلمبيا با افزايش 3/46 درصدي بيشترين ميزان كشف ذخاير جديد نفتي را داشتند و اكوادور با 3/14 درصد، مكزيك با 18 درصد، دانمارك با 8/10 درصد، ايران با 3/2 درصد، چين با 1/13 درصد و مالزي با 5/5 درصد در رده كشورهايي هستند كه براي ايجاد شرايط بهتر در بازار جهاني نفت سرمايه‌گذاري مناسبي را براي كشف ذخاير جديد نفتي داشته‌اند. البته همين گزارش درباره ذخاير كشورهاي عضو به كاهش ذخاير كشف شده برخي كشورها همچون آنگولا به ميزان 8/19 درصد، نروژ 3/5 درصد و عراق 2/1 درصد اشاره كرد. اين كشف و افزايش ذخاير نفتي كشورهاي عضو بر ميزان حضور و بازاريابي اعضا در بازار جهاني نفت موثر خواهد بود.

صادرات نفت خام

همچنين در ادامه گزارش اداره اطلاع‌رساني اوپك درباره ميزان صادرات نفت خام در سال 2011 و مقايسه آن با 2010 نيز ارقام جديدي را نشان مي‌دهد كه از آن جمله مي‌توان به برخي كاهش‌هاي صادراتي اشاره كرد. طبق اين گزارش كلمبيا با وجود افزايش ذخاير نفتي خود در همين بازه زماني يعني 2010 تا 2011، 3/17 درصد كاهش صادراتي داشته است. البته ميزان كاهش صادرات نفت ليبي قابل توجه است، چراكه اين كشور 2/73 درصد ميزان صادرات نفت خود را كاهش داده است.
در همين راستا مكزيك نيز 7/2 درصد، ونزوئلا6/0 درصد، نروژ 4/11 درصد، انگلستان 24 درصد، ايران 5/12 درصد، عمان يك درصد، سوريه 7/23 درصد، الجزاير 6/1 درصد، آنگولا3/8 درصد، كامرون 13 درصد، كنگو 8/19 درصد، مصر 7/4 درصد، گابن 3/19 درصد، نيجريه 6/3 درصد، استراليا 4/13 درصد، اندونزي 4/15 درصد، مالزي 6/29 درصد و ويتنام 2/32 درصد، كاهش صادرات نفت خام در سال 2011 در مقايسه با سال 2010 داشته‌اند. اين آمار همچنين نشان مي‌دهد كه كشورهاي كانادا با 6/21 درصد، كويت 27 درصد، امارات 8/10 درصد و چين 4/25 درصد به نسبت صادرات خود در سال 2010 افزايش صادرات نفت خام داشته‌اند.

چاه‌هايي كه خشك شدند

در ادامه گزارش، سازمان اطلاع‌رساني اوپك به تعداد چاه‌هاي فعال و غيرفعال اشاره مي‌كند كه اين امر نيز حايز اهميت است، چرا كه تعداد چاه‌هاي غيرفعال اين اعضا مي‌تواند بر ميزان توليد و در نهايت صادرات كشورهاي عضو موثر باشد. بر اساس اين گزارش، هر چند ليبي 9/1 درصد ميزان ذخاير نفتي كشف شده‌اش افزايش نشان مي‌دهد اما همين كشور ميزان توليد خود را به ميزان 2/73 درصد كاهش داده است كه اين عدد با توجه به آمار چاه‌هاي خشك شده نفتي اين كشور خود نشان مي‌دهد كه دليل اين كاهش صادرات چيست.
به اين جهت و طبق جدول ارائه شده اوپك، ليبي به تنهايي در سال 2011 نسبت به 2010، 1451 چاه نفتي خود را به دليل عدم بازيافت مناسب غيرفعال اعلام كرده است كه البته اين مساله گريبان كشورهاي ديگر عضو از جمله الجزاير با چهار چاه و ايران با 48 چاه را گرفته است.
البته همين جدول از افزايش تعداد چاه‌هاي برخي كشورهاي عضو از جمله آنگولا با 155 چاه، اكوادور با 54 چاه، عراق با 169 چاه، كويت با 131 چاه، نيجريه با 48 چاه، عربستان سعودي با 350 چاه، امارات با 134 چاه و ونزوئلا با 264 چاه بيشترين ميزان ضريب بازيافت را از ميادين و چاه‌هاي خود داشته‌اند كه در گزارش سازمان اوپك به خوبي به آن اشاره شده است.

درآمدهاي نفتي اعضا
بررسي گزارش جديد فعاليت‌هاي نفتي اعضاي اوپك با توجه به نوسانات قيمت دلار در بازار جهاني و همچنين افزايش قيمت نفت در مقاطع مختلف در بازه مورد ارزيابي نشان مي‌دهد كه ميزان درآمدزايي عربستان سعودي از محل فروش نفت خود در سال 2011 به نسبت سال 2010 رشد قابل توجهي داشته است و ارزش صادراتي نفت خام عربستان سعودي در سال 2010 معادل 215 ميليارد و 385 ميليون دلار بوده است كه اين عدد در سال 2011 به 318 ميليارد و 480 ميليون دلار رسيده است.
بر اساس اين گزارش در رتبه بعدي درآمدزاترين كشور اوپك از محل فروش نفت ايران قرار دارد كه به نسبت سال 2010 ميزان درآمد نفتي خود را از 72 ميليارد و 228 ميليون دلار به 114 ميليارد و 751 ميليون دلار رسانده است. اين گزارش سازمان اوپك همچنين امارات را در رتبه سوم پردرآمدترين كشور عضو اوپك قرار داده و عنوان كرده كه امارات در سال 2010، 66 ميليارد و 864 ميليون دلار درآمد داشته است كه اين عدد در سال 2011 به 104 ميليارد و 543ميليون دلار رسيده است. در ادامه رتبه‌داران بيشترين درآمدهاي نفتي اوپك به كويت مي‌رسيم كه در سال 2010، 61 ميليارد و 754 ميليون دلار بوده و در سال 2011 به 96 ميليارد و 724 ميليون دلار رسيده است. به اين ترتيب در بررسي ساير اعضا مشخص مي‌شود كه ونزوئلا با درآمد 88 ميليارد و 131 ميليون دلار در سال 2011 نسبت به درآمد 62 ميليارد و 317 ميليون دلاري خود در سال 2010 در رتبه پنجم اوپك قرار گرفته است. بر اين اساس نيجريه در سال 2010، 65 ميليارد و 674 ميليون دلار درآمد داشته است كه اين عدد به 86 ميليارد و 204 ميليون دلار رسيده است. نكته جالب در اين بررسي اين است كه عراق با وجود افزايش تعداد چاه‌هاي نفتي فعال خود و همچنين كشف ذخاير نفتي‌اش اما درآمد نفتي‌اش در سال 2010 تنها 52 ميليارد و 290 ميليون دلار بوده است كه در سال 2011 به 83 ميليارد و شش ميليون دلار خواهد رسيد كه البته اين افزايش خود نشان‌دهنده عزم اين كشور براي سهم‌گيري بيشتر در بازار جهاني در سال‌هاي آينده است كه سرمايه‌گذاري در كشف ذخاير نفتي و افزايش ضريب بازيافت از چاه‌هاي نفتي اين موضوع را به خوبي نشان مي‌دهد. در اين بررسي آنگولا نيز در سال 2010، 49 ميليارد و 352 ميليون دلار درآمد داشته است كه اين عدد به 64 ميليارد و 434 ميليون دلار در سال 2011 رسيده است.
اعتماد، نرگس رسولی
Print Friendly, PDF & Email