بزرگ ترين بودجه بگيران خرداد

شفاف سازي يکي از سياست هايي است که دولت روحاني کج دارومريز پيگيري مي کند و اگرچه نسبت به سخنراني هاي پياپي مسئولان و «بايد»هاي مکرر پشت تريبون ها، قدم هاي عملي برداشته شده دراين باره بسيار کوچک است، اما در مقايسه با ديگر قوا، شايان تامل و تحليل است. به جز مخالفت هاي آشکار و پنهان در همان دولت براي اعلام نکردن بسياري از اطلاعات و با توجه به بي توجهي بسياري از دستگاه ها به اين موضوع، اعلام پرداختي ها از خزانه کشور اگرچه با اماواگرها و خط قرمزهايي همراه است، مي تواند به ما نشان دهد اولويت هاي دولت در پرداخت هزينه هاي جاري کشور چگونه است. نگاهي به پرداخت هاي خزانه کشور در خرداد، نشان مي دهد دو صندوق ورشکسته بازنشستگي کشوري و تامين اجتماعي نيروهاي مسلح چگونه پرهزينه ترين دستگاه هاي کشور در اين ماه بوده اند؛ مسئله اي که به مثابه زنگ خطري براي دولت است تا از سقوط اقتصادي بزرگ ترين صندوق بازنشستگي کشور، يعني سازمان تامين اجتماعي، جلوگيري کند. حضور سازمان بيمه سلامت در نيمه بالايي اين جدول نيز بسيار معنادار است و پس از آن مي توانيم به وزارت بهداشت و درمان که پرهزينه ترين وزارتخانه دولت در خرداد بوده است، اشاره کنيم.
صداوسيما و حوزه هاي علميه نيز بزرگ ترين دستگاه هاي فرهنگي بودجه بگير در اين ماه بوده اند. آمدوشد و لابي هاي سياسي براي انتخاب مديران صندوق هاي بازنشستگي و نوع هزينه کرد آنها، افشانشدن فهرست واردکنندگان دارو و اقلام درماني از سوي وزارت بهداشت و نبود شفافيت در مجموعه هاي اقتصادي وزارت کار و پاسخ گونبودن و تاريکي مطلق صندوقچه اسناد اقتصادي صداوسيما، نمونه هايي از شفافيت نداشتن چند دستگاه بزرگ بودجه بگير خرداد هستند؛ مسئله اي که نشان مي دهد شفافيت، آن کيميايي که با فساد در يک خانه هم نشين نمي شود، هنوز ميهمان دستگاه هاي اجرائي و غيراجرائي کشور ما نشده است.
در فهرست روبه رو تنها هزينه هاي جاري، يارانه هاي مستقيم و هزينه هاي اجتناب ناپذير دستگاه ها محاسبه شده و مواردي مانند حقوق و دستمزد پرسنل اين دستگاه ها از گردونه محاسبات خارج شده اند.

 صندوق بازنشستگي کشوري
صندوق بازنشستگي کشوري دومين صندوق بازنشستگي بزرگ کشور و البته بزرگ ترين صندوق بازنشستگي ورشکسته ايران است. اين صندوق سال هاست از نظر اقتصادي ورشکسته محسوب مي شود و با وابستگي بيش از 70درصدي به بودجه عمومي کشور، يکي از بزرگ ترين رديف هاي هزينه اي دولت ايران در سال هاي اخير را اشغال کرده است. سال جاري دولت موظف شده بيش از 30 هزار ميليارد تومان به اين صندوق کمک مالي کند تا از پس هزينه هاي دستمزي و درماني بازنشستگان کشوري برآيد. صندوقي با سرمايه هاي کلان بربادرفته و مديراني که پياپي تعويض مي شوند.
نمونه اي کوچک تر از آنچه در صورت ادامه سياست هاي غلط دولت ها در زمينه صندوق هاي بازنشستگي، روزي گريبان صندوق تامين اجتماعي را هم خواهد گرفت. صندوق بازنشستگي کشوري از ابتداي خرداد تا 11 تير در مجموع دوهزارو716ميلياردو 666 ميليون و 700 هزار تومان بودجه گرفته است که بزرگ ترين هزينه دولت در ماه خرداد بوده است. صندوق بازنشستگي کشوري از ابتداي سال تاکنون نيز جمعا هفت هزارو596ميلياردو 666ميليون و 700 هزار تومان بودجه گرفته است که تقريبا يک چهارم بودجه 30هزارو 234 ميلياردي مصوب آن در سال جاري است. به عبارت ساده تر، تا اين لحظه دولت به تعهد خود عمل کرده و يک چهارم بودجه صندوق بازنشستگي کشوري را در يک چهارم ابتدايي سال پرداخت کرده است.

 تامين اجتماعي نيروهاي مسلح
سازمان تامين اجتماعي نيروهاي مسلح يکي ديگر از صندوق هاي بازنشستگي کشور است که دومين دستگاه بزرگ بودجه بگير در محدوده اول خرداد تا 11 تير بوده است. اين صندوق که وظيفه حمايت از بازنشستگان نيروهاي مسلح را برعهده دارد و اگرچه به دليل ماهيت نظامي آن، امکان دسترسي به بسياري از اطلاعات اقتصادي آن وجود ندارد، اما همين قدر مي توان گفت که احتمالا اين صندوق بيشتر از صندوق بازنشستگي کشوري به بودجه دولت وابسته است.
سازمان تامين اجتماعي نيروهاي مسلح با بودجه 23 هزارو 251 ميلياردتوماني اش در سال 97 يکي از بزرگ ترين رديف هاي هزينه اي دولت را به خود اختصاص داده، سازمان تامين اجتماعي نيروهاي مسلح در سه ماهه بهار و تا 11 تير جمعا شش هزارو 413 ميليارد و 389 ميليون و 700 هزار تومان بودجه گرفته که کمي بيشتر از يک چهارم بودجه مصوب سالانه است. به عبارت بهتر درباره اين صندوق بازنشستگي نيز مي توان گفت که دولت به تعهد خود عمل کرده و يک چهارم بودجه آن را در يک چهارم ابتدايي سال پرداخت کرده است.

 بنياد شهيد و امور ايثارگران
بنياد شهيد و امور ايثارگران سومين دستگاه بودجه بگير ماه خرداد از نظر ميزان بودجه دريافتي است. بنياد شهيد و امور ايثارگران که يک ماه پس از انقلاب، با دستور رهبر كبير انقلاب به رياست مهدي کروبي براي رسيدگي به خانواده شهدا و آسيب ديدگان انقلاب اسلامي تشکيل شده بود، هم اکنون وظيفه حمايت از خانواده هاي بيش از 220 هزار شهيد، 500 هزار جانباز و 50 هزار آزاده را برعهده دارد.
اين بنياد از ابتداي خرداد تا 11 تير به جز بودجه پرداخت حقوق و مزاياي کارکنان، براي ساير هزينه هاي خود هزارو 189ميليارد و 114ميليون و 600 هزار تومان بودجه گرفته است. اين بنياد از ابتداي سال جاري، دو هزارو 869 ميليارد و 276ميليون و 879 هزار و 15 تومان براي هزينه هاي غيرحقوق کارکنانش بودجه گرفته است که تقريبا يک چهارم بودجه بنياد شهيد در سال 97 است و به عبارت ديگر، يک چهارم بودجه اين بنياد در يک چهارم ابتدايي سال پرداخت شده است.

 سازمان بيمه سلامت ايران
سازمان بيمه سلامت ايران، چهارمين دستگاه بودجه بگير ماه خرداد، از ابتداي خرداد تا 11 تير جمعا 875 ميليارد تومان بودجه دريافت کرده است. اين سازمان از تجميع بخش هاي مختلف سازمان بيمه خدمات درماني و صندوق هاي بيمه اي آن در سال 91 شکل گرفته است و وظيفه دارد همه جمعيت کشور را از يک بيمه پايه اي درمان برخوردار کند.
بااين حال عدم فرهنگ سازي درباره نحوه استفاده از اين بيمه، عدم نظارت مناسب و جدي بر نظام پزشکي و استفاده آنان از اين بيمه و غلبه فرهنگ درمان گري بر پيشگيري، عملا اين طرح را به مرحله اي رسانده است که با وجود هزينه هاي نجومي، در جهت ارائه خدمات به جامعه چندان موفق نبوده است. سازمان بيمه سلامت به طورکلي بايد در سال 97 چيزي نزديک به 11 هزار ميليارد تومان بودجه بگيرد که از اين مقدار دو هزارو 480 ميليارد تومان آن را تاکنون دريافت کرده است که نشان مي دهد دولت کمي بيشتر از يک پنجم بودجه طرح سلامت را در يک چهارم ابتدايي سال پرداخت کرده است.

 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي، ديگر دستگاه بزرگ بودجه بگير در ماه خرداد بوده است. اين وزارتخانه به جز هزينه هاي اختصاصي هرکدام از دانشگاه هاي علوم پزشکي که مستقلا به حسابشان واريز مي شود و فارغ از بودجه اي که براي پرداخت حقوق و مزاياي کارکنانش دريافت مي کند، در بازه زماني ابتداي خرداد تا 11 تير، 751 ميلياردو 245 ميليون و 900 هزار تومان بودجه گرفته است. اين بودجه فارغ از هزينه هاي مجزايي مانند يارانه دارو و شيرخشک يا کمک به اجراي سياست هاي جمعيتي کشور و کاهش نرخ دارو و واکسن و کيسه خون است که مستقلا از خزانه پرداخت مي شوند. دولت در سال جاري و تاکنون 105 ميلياردو 625 ميليون تومان يارانه دارو و شيرخشک و 87 ميلياردو 300 ميليون تومان نيز بابت کمک به اجراي سياست هاي جمعيتي کشور پرداخت کرده است. البته تاکنون توضيح دقيقي درباره اينکه سياست هاي جمعيتي کشور که درحال حاضر افزايش جمعيت است چگونه اجرا مي شوند، داده نشده است.

 وزارت امور اقتصادي و دارايي
اين وزارتخانه نيز به جز بودجه اي که براي پرداخت حقوق پرسنل خود دريافت مي کند 732ميلياردو 531 ميليون و 810هزار تومان در حد فاصل اول خرداد تا 11 تير دريافت کرده است و مجموع دريافتي اين وزارتخانه غير از حقوق پرسنلش، در سه ماهه ابتدايي سال به هزارو211ميلياردو 242 ميليون و 910 هزار تومان مي رسد.

 وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي اگرچه بيشترين بودجه مصوب سال 97 بين وزارتخانه هاي مختلف کشور را دارد، اما در ماه خرداد ششمين دستگاه از نظر بودجه دريافتي است و در فاصله اول خرداد تا 11تير درمجموع 727ميلياردو 581هزارو 800 هزار تومان بودجه دريافت کرده است.

 وزارت جهاد کشاورزي
وزارت جهاد کشاورزي هشتمين دستگاه با بيشترين بودجه دريافتي در خردادماه است که موفق شده به جز حقوق پرسنل خود، 589ميلياردو 885ميليون و 500هزار تومان بودجه دريافت کند. بخشي از اين بودجه را يارانه مستقيم دولت به بخش کشاورزي تشکيل مي دهد.

 کميته امداد امام خميني
کميته امداد امام خميني(ره) که تنها سه هفته پس از انقلاب با هدف پشتيباني از محرومان و مستضعفان و خودکفاکردن آنها تشکيل شده است، هم اکنون يک ميليون و 510هزار خانواده را زير پوشش خود قرار داده و در ماه خرداد 351ميلياردو 625ميليون و 900هزار تومان بودجه دريافت کرده تا نهمين دستگاه بزرگ بودجه بگير ماه خرداد باشد.

 صدا و سيما
نام صداوسيما اين روزها حسابي به اقتصاد گره خورده است. از تعرفه تبليغاتي ميلياردي اش براي هر دقيقه تبليغات تا شرکت هاي اقماري اش که در ليست هاي پياپي دريافت ارز دولتي ردپايشان وجود دارد و از خودرو تا خوراک دام وارد کشور کرده اند. اين دستگاه عريض و طويل در ماه خرداد 317ميلياردو 780 ميليون تومان بودجه گرفته است که قسمتي از بودجه هزارو 600 ميليارد توماني آن در سال جاري است. اين اعداد فارغ از بودجه صد ميليون دلاري صداوسيما از صندوق توسعه ملي است.

 وزارت آموزش وپرورش
وزارت آموزش وپرورش فارغ از حقوق پرسنلش، با 223ميلياردو 79ميليون و 588هزار و 500 تومان يازدهمين دستگاه بودجه بگير بزرگ در ماه خرداد بوده است که نشان مي دهد اگر حقوق پرسنل و فرهنگيان آموزش وپرورش را از کل بودجه اين دستگاه کم کنيم، آن گاه ديگر نمي توان اين وزارتخانه را جزء وزارتخانه هاي پرخرج کشور دانست.

 کاهش نرخ دارو و واکسن
دولت در خرداد 182ميلياردو 850 ميليون تومان براي کاهش نرخ دارو، واکسن، کيسه خون و شير خشک پرداخت کرده است. اين بزرگ ترين هزينه مستقل دولت براي يک هدف خاص در ماه خرداد است.

نويسنده: محمد مساعد
 روزنامه شرق 

Print Friendly, PDF & Email