طرح «اتاق به خانه» بخش خصوصي براي بازسازي منطقه زلزله‌زده
امكان ساخت 2000 واحدمسكوني 4 ميليون توماني در 3 ماه در مناطق زلزله‌زده آذربايجان‌شرقي
يك تيم ساختماني فعال در حوزه ساخت‌وسازهاي مسكوني براي جلوگيري از تكرار روش قديمي دولت در مناطق زلزله‌زده، طرحي را به وزارت راه‌وشهرسازي پيشنهاد كرده كه براساس آن بازسازي آذربايجان‌شرقي به جاي آنكه مشمول روند فرسايشي شود، ظرف 3ماه امكان‌پذير خواهد بود.
تجربه بازسازي شهرهاي زلزله‌زده در ايران نشان مي‌دهد دولت با هزينه قابل‌توجه و صرف زمان طولاني معمولا در سه مرحله انرژي‌بر، براي تامين سرپناه بازماندگان اقدام مي‌كند طوري كه با ايجاد چادر صحرايي در مرحله اول، كانكس در مرحله دوم و احداث ساختمان در مرحله نهايي، سه‌بار متحمل هزينه بازسازي مي‌شود و پروسه بازسازي را از زمان شروع حداقل يك‌سال طولاني مي‌كند كه گاه مرحله سوم به دليل اتمام منابع مالي، نيمه‌كاره رها مي‌شود.
اما در طرح «اتاق به خانه» كه دو روز پيش جزئيات آن توسط بخش‌خصوصي به وزارت راه‌وشهرسازي ارائه شد، عمليات بازسازي شهرها و روستاها‌ي استان آذربايجان‌شرقي فقط در يك مرحله و با يك‌دوم هزینه شيوه قديمي دولت قابل اجرا خواهد بود.
در اين طرح با استفاده از تكنولوژي توليد قطعات پيش‌ساخته مسكن، با 4 ميليون تومان وام بانكي بلاعوض –وامي كه دولت براي پرداخت به خانوارهاي زلزله‌زده استان آذربايجان‌شرقي تصويب كرده است- مجموعه‌اي حاوي يك اتاق و يك سرويس حمام‌ودستشويي براي هر خانوار ساخته مي‌شود طوري كه با گذشت زمان و تجهيز مالي خانوارها، قابليت توسعه افقي يا عمودي مجموعه و تبديل آن به خانه چند اتاقه وجود دارد.
اين طرح كه براي اولين‌بار قرار است در كشور اجرايي شود، با توجه به سردسير بودن استان آذربايجان‌شرقي و آستانه كاهش تدريجي دما در اين استان، 5 مزيت در مقايسه با شيوه قديمي بازسازي نقاط زلزله‌زده دارد، طوري كه واحدهاي مسكوني سريع، مقاوم، ارزان، عايق و توسط نيروهاي محلي – بدون نياز به كارگر ماهر- احداث مي‌شود.
مجري طرح «اتاق به خانه» در اين باره گفت: دولت در زلزله‌هاي مشابه آذربايجان‌شرقي و مثلا در زلزله بم، براي تامين سرپناه حادثه‌ديدگان يكبار سرپناه اوليه در قالب چادر ايجاد كرده، يكبار سرپناه موقت احداث كرده و دست‌آخر براي بازسازي خانه‌هاي ويران‌شده، ساخت‌وسازهاي جديد را در دستور كار قرار داده است كه هر كدام از اين مراحل هزينه‌هاي قابل‌توجهي را هم براي دولت و هم براي خانواده‌ها ايجاد مي‌كند.
مسعود فياض‌آذر كه خود متولد تبريز است، تصريح كرد: در طرح جديد با استفاده از سيستم LSF، امكان ساخت 2 هزار واحدمسكوني -داراي يك‌اتاق و سرويس حمام‌ودستشويي- در مدت حداكثر 3ماه وجود دارد و اين واحدها به شرط تزريق منابع مالي جديد در مدت 6ماه از طريق مونتاژ قطعات پيش‌ساخته به يك خانه كامل -داراي اتاق‌خواب و هال‌وپذيرايي- با هزینه نهایی 16 میلیون تومان تبديل خواهند شد.
اين انبوه‌ساز مسكن‌مهر، با بيان اينكه روش ساخت بر مبنای طراحی « اتاق به خانه » به عنوان روش نوین در ساختوساز سریع برای اسکان دائم تعداد زیادی از افراد بی‌خانمان در زمان وقوع حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و … كاربرد دارد، گفت: در این روش ابتدا طرح کامل و پلان در سایت جانمایی و پیاده می‌شود. در مرحله ساخت ابتدا برای هر واحد تنها یک اتاق و سرویس بهداشتی و حمام از کل طرح اولیه احداث می‌شود و اسکان اولیه افراد در این فضاها صورت می‌گیرد. در مراحل بعدی با ارائه تسهیلات بیشتر در هر مرحله، بخشی از پلان اولیه تکمیل می‌شود. لذا سرعت احداث بسیار زیاد خواهد بود. مزیت مهم این طرح آن است که به دلیل طراحی متناسب با ساخت چند مرحله‌ای، هر مرحله از ساخت از سایر مراحل تفکیک شده است و لذا در هیچ زمانی، عمليات تکمیل بنا، اسکان افراد داخل هر واحد را دچار اختلال نمی‌سازد و توسعه بنا می‌تواند در هر مرحله متناسب با ارائه امکانات به تدریج صورت پذیرد.
فياض‌آذر با تاكيد براينكه اين طرح توسط تيم تحقيقاتي-توليدي پايا‌سازه پاسارگاد تهيه و به وزارت راه‌وشهرسازي پيشنهاد شده است، افزود: روش پیشنهادی برای اجرای طرح در منطقه آذربایجان به اين صورت است كه به دلیل زلزله خیز بودن، شروع زودهنگام فصل سرما و صعب العبور بودن بسیاری از مناطق، پیشنهاد می‌شود از سیستم پیش ساخته سریع و سبک LSF -كه داراي آيين‌نامه طراحي ايراني مي‌باشد- در این مناطق استفاده شود.
وي مزاياي اين روش را شامل، قابلیت به کارگیری در مناطق مختلف، قابلیت آموزش آسان نصب به نیروهای کار عادی، عایق مناسب در برابر سرما و گرما و در نهايت قابلیت توسعه پلان در ارتفاع و در سطح بدون نیاز به تخریب دانست. مصالح قابل استفاده براي ساختوساز در طرح «اتاق به خانه» پروفیل های گالوانیزه 15 سانتی‌متری، گچبرگ، عایق ایزوسیل و انواع مصالح از جمله آجر و پشم‌سنگ است.
ساخت واحدمسكوني در اين روش در دو فاز انجام مي‌شود. در فاز اول تسطيح زمين و جمع‌آوري نخاله‌هاي ساختماني، اجراي فونداسيون 15 سانتي‌متري و نصب اتاق‌اوليه و سرويس بهداشتي است و در فاز دوم توسعه پلان شامل افزايش تعداد اتاق‌ها، اجراي نماي ساختمان و تكميل تاسيسات و سقف شيبدار اجرا مي‌شود.
منبع: دنيای اقتصاد – فريد قديري
