ايران، روسيه و چين پشت سوريه را خالي نمي‌كنند
اعتماد ۱۳۹۱/۰۳/۲۱
گروه سياسي|مسعود رفيعي‌طالقاني
در حالي كه چهار روز از مطرح شدن طرح تازه كوفي عنان دبيركل پيشين سازمان ملل متحد و نماينده اين سازمان در امور سوريه با عنوان گروه تماس مي‌گذرد و اظهارنظرهاي مختلفي پيرامون آن مطرح مي شود، حالا مسكو موافقت خود را با تشكيل گروه تماس سوريه با مشاركت ايران اعلام كرده و اين پيام را به غرب مخابره مي كند كه روسيه و چين كماكان در كنار بشار اسد ايستاده اند و از ايران حامي اسد هم حمايت مي كنند. گروه تماس عنوان طرح تازه كوفي عنان است كه داراي محتوايي نظارتي و سرانجام دخالتي در بحران سوريه از سوي كشورهاي عضو شوراي امنيت و كشورهاي پرنفوذ منطقه‌يي از جمله ايران است. آقاي عنان گفته كشورهايي كه عضو گروه تماس با دولت سوريه هستند بايد قدم به قدم طرح صلح در سوريه را پيش برده و بر اجراي آن نظارت كنند و سرانجام مقدمات كناره‌گيري تدريجي بشار اسد از قدرت را فراهم كنند. روسيه در نخستين گام براي رايزني و تبادل نظر قدرت‌هاي جهاني و قدرت‌هاي منطقه‌يي درباره اين طرح خواسته بود كنفرانسي بين‌المللي در اين زمينه تشكيل شود كه با مخالفت ايالات متحده مواجه شد، زيرا روس‌ها خواسته بودند ايران نيز در اين كنفرانس شركت داشته باشد. با اين حال اما ديروز ميخاييل بوگدانف، معاون وزير خارجه روسيه گفت: مسكو با هرگونه بررسي بركناري بشار اسد، رييس‌جمهوري سوريه از قدرت توسط ديگر كشورها مخالف است. وي در ادامه افزود: تنها مردم سوريه حق دارند در اين خصوص تصميم بگيرند. اين در حالي است كه فريد هوف، نماينده وزارت خارجه امريكا كه پرونده سوريه را پيگيري مي‌كند به مسكو رفته و با بوگدانف براي بررسي آخرين تحولات سوريه بحث و تبادل نظر كرد. معاون وزير خارجه روسيه در اين ديدار عنوان داشت كه مسكو با راهكارهاي ارائه‌شده در چارچوب فصل 7 منشور سازمان ملل مبني بر مداخله نظامي در سوريه مخالف است. رسانه‌هاي بين‌المللي نوشتند كه اين ديدار بدون دستيابي به توافقي ميان دو طرف به پايان رسيد. آنچنان كه پيشتر گفته شد مسكو با طرح جديد كوفي عنان، فرستاده مشترك سازمان ملل و اتحاديه عرب به سوريه براي تشكيل «گروه تماس» با حضور كشورهاي داراي نفوذ از جمله ايران موافقت كرده اما واشنگتن مخالف حضور ايران است و چنانچه خبرگزاري ايسنا منتشر كرده، سوزان رايس، نماينده امريكا در سازمان ملل مدعي شده كه ايران بخشي از مشكل سوريه به شمار مي‌آيد و نمي‌تواند در حل و فصل اين مساله مشاركت داشته باشد.
اين در حالي است كه كوفي عنان مي‌گويد كه ايران مي‌تواند بخشي از راهكار سياسي باشد چرا كه داراي تاثير و قدرت در سوريه است. قرار است تركيه، عربستان، قطر و ديگر كشورهاي غربي نيز در گروه تماس حضور داشته باشند. رجب طيب اردوغان، نخست‌وزير تركيه نيز بار ديگر تاكيد كرد كه بايد سناريوي يمن در سوريه اجرا شود.
از سوي ديگر سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه در تماس تلفني با كوفي عنان بر حمايت مسكو از تلاش‌هاي بين‌المللي براي حل و فصل سياسي مساله سوريه تاكيد كرد. لاوروف در اين تماس بر برگزاري كنفرانسي بين‌المللي با حضور تمام گروه‌هاي خارجي صاحب نفوذ در مساله سوريه تاكيد كرد. هيلاري كلينتون، وزير خارجه امريكا نيز در ديدار با كوفي عنان بر ضرورت اعمال فشارهاي ديپلماتيك بر نظام سوريه و ممانعت از وقوع جنگ داخلي در اين كشور تاكيد كرده و عنوان داشت كه جامعه بين‌الملل بايد براي مرحله بعد از اسد برنامه‌ريزي كند.
در همين شرايط مقامات كشورمان مدام تاكيد مي‌كنند كه با اجراي طرح‌هاي غربي در سوريه، مخالف هستند و بر اين باورند كه غرب مي‌كوشد با دخالت آشكار در امور سوريه، آقاي اسد را از قدرت بركنار كرده و رژيم دست‌نشانده خود را در اين كشور بر سر كار بياورد. روسيه و چين كه تا به حال دو قطعنامه شوراي امنيت عليه حكومت بشار اسد را وتو كرده‌اند، مي‌كوشند جايي در وسط ماجرا را در دست بگيرند تا بتوانند بحران سوريه را حل كنند و حالا در اين ميان ايران خودش تبديل به يك محل منازعه در بحران سوريه شده است. روسيه و چين كه از پيشتر حاميان ايران بوده و هستند، مي‌گويند در حل بحران سوريه ضرورت اين است كه ايران دخالت داده شود زيرا داراي نفوذ سياسي در سوريه است و قدرت‌هاي غربي و حتي برخي كشورهاي عربي مخالف اين نظر هستند و ايران را بخشي از مشكل سوريه مي‌دانند.
به اين دلايل است كه طرح تازه آقاي عنان هنوز اجرا نشده، ظاهرا با شكست مواجه شده است. جالب است كه قبل از اجراي طرح در سوريه بحث بر سر اين است كه گروه تماس مد نظر آقاي عنان، بايد متشكل از چه كشورهايي باشد.
برخي تحليلگران مي‌گويند آقاي عنان با در نظر گرفتن واقعيت‌هاي منطقه‌يي كوشيده طرح گروه تماس را درافكند اما صاحب‌نظران ديگري هم هستند كه مي‌گويند تركيب مورد نظر كوفي عنان، تركيبي نيست كه يكجا جمع شود و در آن قطب‌هايي در ضديت با هم وجود دارند. حالا اما حمايت روسيه و بعيد هم نيست كه حمايت چين از گروه تماسي كه ايران را در عضويت خود دارد، بتواند به انشقاق قبل از عملي شدن طرح در ميان گروه تماس بينجامد كه اگر آنچنان‌كه تا امروز بوده ادامه يابد، اينچنين هم شده است. پس شكاف روسيه و چين با امريكا آنچنان كه در پرونده هسته‌يي ايران در جريان است در بحران سوريه نيز جريان خود را حفظ كرده است. شايد بتوان گفت حالا بعيد نيست بحران سوريه در دعواي امريكا با روسيه و چين بر سر ايران گم شود و در اين شرايط بايد گفت مقدمات شكست طرحي هنوز اجرا نشده، فراهم شده است.
در حالي كه چهار روز از مطرح شدن طرح تازه كوفي عنان دبيركل پيشين سازمان ملل متحد و نماينده اين سازمان در امور سوريه با عنوان گروه تماس مي‌گذرد و اظهارنظرهاي مختلفي پيرامون آن مطرح مي شود، حالا مسكو موافقت خود را با تشكيل گروه تماس سوريه با مشاركت ايران اعلام كرده و اين پيام را به غرب مخابره مي كند كه روسيه و چين كماكان در كنار بشار اسد ايستاده اند و از ايران حامي اسد هم حمايت مي كنند. گروه تماس عنوان طرح تازه كوفي عنان است كه داراي محتوايي نظارتي و سرانجام دخالتي در بحران سوريه از سوي كشورهاي عضو شوراي امنيت و كشورهاي پرنفوذ منطقه‌يي از جمله ايران است. آقاي عنان گفته كشورهايي كه عضو گروه تماس با دولت سوريه هستند بايد قدم به قدم طرح صلح در سوريه را پيش برده و بر اجراي آن نظارت كنند و سرانجام مقدمات كناره‌گيري تدريجي بشار اسد از قدرت را فراهم كنند. روسيه در نخستين گام براي رايزني و تبادل نظر قدرت‌هاي جهاني و قدرت‌هاي منطقه‌يي درباره اين طرح خواسته بود كنفرانسي بين‌المللي در اين زمينه تشكيل شود كه با مخالفت ايالات متحده مواجه شد، زيرا روس‌ها خواسته بودند ايران نيز در اين كنفرانس شركت داشته باشد. با اين حال اما ديروز ميخاييل بوگدانف، معاون وزير خارجه روسيه گفت: مسكو با هرگونه بررسي بركناري بشار اسد، رييس‌جمهوري سوريه از قدرت توسط ديگر كشورها مخالف است. وي در ادامه افزود: تنها مردم سوريه حق دارند در اين خصوص تصميم بگيرند. اين در حالي است كه فريد هوف، نماينده وزارت خارجه امريكا كه پرونده سوريه را پيگيري مي‌كند به مسكو رفته و با بوگدانف براي بررسي آخرين تحولات سوريه بحث و تبادل نظر كرد. معاون وزير خارجه روسيه در اين ديدار عنوان داشت كه مسكو با راهكارهاي ارائه‌شده در چارچوب فصل 7 منشور سازمان ملل مبني بر مداخله نظامي در سوريه مخالف است. رسانه‌هاي بين‌المللي نوشتند كه اين ديدار بدون دستيابي به توافقي ميان دو طرف به پايان رسيد. آنچنان كه پيشتر گفته شد مسكو با طرح جديد كوفي عنان، فرستاده مشترك سازمان ملل و اتحاديه عرب به سوريه براي تشكيل «گروه تماس» با حضور كشورهاي داراي نفوذ از جمله ايران موافقت كرده اما واشنگتن مخالف حضور ايران است و چنانچه خبرگزاري ايسنا منتشر كرده، سوزان رايس، نماينده امريكا در سازمان ملل مدعي شده كه ايران بخشي از مشكل سوريه به شمار مي‌آيد و نمي‌تواند در حل و فصل اين مساله مشاركت داشته باشد.
اين در حالي است كه كوفي عنان مي‌گويد كه ايران مي‌تواند بخشي از راهكار سياسي باشد چرا كه داراي تاثير و قدرت در سوريه است. قرار است تركيه، عربستان، قطر و ديگر كشورهاي غربي نيز در گروه تماس حضور داشته باشند. رجب طيب اردوغان، نخست‌وزير تركيه نيز بار ديگر تاكيد كرد كه بايد سناريوي يمن در سوريه اجرا شود.
از سوي ديگر سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه روسيه در تماس تلفني با كوفي عنان بر حمايت مسكو از تلاش‌هاي بين‌المللي براي حل و فصل سياسي مساله سوريه تاكيد كرد. لاوروف در اين تماس بر برگزاري كنفرانسي بين‌المللي با حضور تمام گروه‌هاي خارجي صاحب نفوذ در مساله سوريه تاكيد كرد. هيلاري كلينتون، وزير خارجه امريكا نيز در ديدار با كوفي عنان بر ضرورت اعمال فشارهاي ديپلماتيك بر نظام سوريه و ممانعت از وقوع جنگ داخلي در اين كشور تاكيد كرده و عنوان داشت كه جامعه بين‌الملل بايد براي مرحله بعد از اسد برنامه‌ريزي كند.
در همين شرايط مقامات كشورمان مدام تاكيد مي‌كنند كه با اجراي طرح‌هاي غربي در سوريه، مخالف هستند و بر اين باورند كه غرب مي‌كوشد با دخالت آشكار در امور سوريه، آقاي اسد را از قدرت بركنار كرده و رژيم دست‌نشانده خود را در اين كشور بر سر كار بياورد. روسيه و چين كه تا به حال دو قطعنامه شوراي امنيت عليه حكومت بشار اسد را وتو كرده‌اند، مي‌كوشند جايي در وسط ماجرا را در دست بگيرند تا بتوانند بحران سوريه را حل كنند و حالا در اين ميان ايران خودش تبديل به يك محل منازعه در بحران سوريه شده است. روسيه و چين كه از پيشتر حاميان ايران بوده و هستند، مي‌گويند در حل بحران سوريه ضرورت اين است كه ايران دخالت داده شود زيرا داراي نفوذ سياسي در سوريه است و قدرت‌هاي غربي و حتي برخي كشورهاي عربي مخالف اين نظر هستند و ايران را بخشي از مشكل سوريه مي‌دانند.
به اين دلايل است كه طرح تازه آقاي عنان هنوز اجرا نشده، ظاهرا با شكست مواجه شده است. جالب است كه قبل از اجراي طرح در سوريه بحث بر سر اين است كه گروه تماس مد نظر آقاي عنان، بايد متشكل از چه كشورهايي باشد.
برخي تحليلگران مي‌گويند آقاي عنان با در نظر گرفتن واقعيت‌هاي منطقه‌يي كوشيده طرح گروه تماس را درافكند اما صاحب‌نظران ديگري هم هستند كه مي‌گويند تركيب مورد نظر كوفي عنان، تركيبي نيست كه يكجا جمع شود و در آن قطب‌هايي در ضديت با هم وجود دارند. حالا اما حمايت روسيه و بعيد هم نيست كه حمايت چين از گروه تماسي كه ايران را در عضويت خود دارد، بتواند به انشقاق قبل از عملي شدن طرح در ميان گروه تماس بينجامد كه اگر آنچنان‌كه تا امروز بوده ادامه يابد، اينچنين هم شده است. پس شكاف روسيه و چين با امريكا آنچنان كه در پرونده هسته‌يي ايران در جريان است در بحران سوريه نيز جريان خود را حفظ كرده است. شايد بتوان گفت حالا بعيد نيست بحران سوريه در دعواي امريكا با روسيه و چين بر سر ايران گم شود و در اين شرايط بايد گفت مقدمات شكست طرحي هنوز اجرا نشده، فراهم شده است.
