ایران چه کند؟
اندکی پس از انتشار یکی از #الف های پیشین با عنوان “زندگی یک موجود زیرک” دوستانی پیام دادند اگر شیوه زندگی و استراتژی #خارپشت را به عنوان الگویی برای کشور شرح داده اید چرا رک و پوست کنده نمیگویید ایران چه باید بکند؟
پاسخ دوستان این است که جامعه نو قبلابه این پرسش پاسخ داده است و نه فقط جامعه نو، که بسیاری از صاحب نظران پیشنهادهای خود را از طریق همین گروه و سایر رسانه هاعرضه کرده اند. با این حال یکبار دیگر شرح میدهیم که ایران چه کند.
ابتدا ببینیم کشور در چه موقعیتی قرار دارد. ما، برخلاف رجز های اشخاص مشکوکی که در بوق ابر قدرت بودنمان میدمند ، کشور قدرتمندی نیستیم. بر اساس ارزیابی تعداد زیادی از اقتصاد دانان اهل دغدغه ، اقتصادمان عملکرد بقاعده ای ندارد، به شدت آسیب پذیر است و به خاطر اتکای تاریخی به درامد از منابع طبیعی به بیماری موسوم به هلندی از نوع خفیف مبتلاست. جامعه مابه خاطر کمبود کیفیات مردم سالار در آن و تفرق عقیدتی بین حکومت و بخش وسیعی از جامعه دچار ضعف در وحدت، مستعد بروز تفرق و شورش و بنابراین شکننده و آسیب پذیر است. سطح سرمایه و اعتماد اجتماعی کاهش یافته و حتی کورسویی از نور امید به آینده در دل بسیاری و بویژه جوانان دیده نمیشود. در چنین شرایطی، بدترین اتفاقی که ممکن است بیفتد درگیری خارجی و احیانا جنگ است. همه قرائن داخلی در عرصه جامعه ، اقتصاد ، سیاست خارجی و کیفیات و سابقه رفتاری مدیریت کشور نشان میدهد این وضعیت تداوم خواهد یافت و امکان بهتر شدن اوضاع در حوزه های محدودی وجود دارد و نه همه حوزه ها ،آنچه میتوانیم پیشنهاد بدهیم در همان حوزه های محدود است.
حکومت به عنوان ضامن سرنوشت مردم و لابد نگران عاقبت خودش باید در زمینه های زیر حداقلی از اصلاح انجام دهد که به اختصار در باره آنها حرف خواهیم زد:
حکومت باید از روش تعمیرکاری روزمره در عرصه اقتصاد براساس رخدادها و تحولات حادث که شیوه ای انفعالی، حاصل تصمیم اشخاص حوزوی و متفرقه است دست بردارد و نگاه اجماعی اقتصاددانانی را که کارمندانش نیستند در ترسیم افق و طراحی مسیر دراز مدت اقتصاد به کار بگیرد . اگر مفهومی به عنوان اقتصاد مقاومتی بتوان تعریف کرد ، آن اقتصادی است که روند آن مانند رودخانه ای که نسیم و باد و طوفان مسیرش را عوض نمیکند دستخوش تحولات روزمره نمیشود. اقتصاد مقاوم ، اقتصاد افق دار است. برای اقتصاددانان افق مثبت کارکرد کلان دارد، و برای جامعه افق امیدوار کننده معیشت…..نکته قابل عنایت در این زمینه زمانبر بودن نتیجه بخشی سیاست های اقتصادی است. یکشبه و چند ماهه رخ نخواهد داد.
حکومت باید برای نرمال سازی موقعیت حداقلی از نرمش را در رابطه خود با جامعه به میان بیاورد. احترام بیشتر به زندگی خصوصی، باورهای فرهنگی، شیوه های زندگی و بویژه تنوع عقیدتی در جامعه بگذارد و این را در سیاست داخلی خودبا تعادل سیاسی انعکاس دهد. این کار ضامنی خواهد بود بر کاهش پتانسیل شورش ضد حکومتی ، واینکه در رویارویی با بیرون حمایت جامعه از حکومت دریغ نشود… نکته قابل عنایت در این زمینه نیز زمانبر بودن تغییر فضا است. بازگشت اعتماد ازدست رفته جامعه به حکومت یکشبه و چند ماهه نخواهد بود.
سومین باید حیاتی برای حکومت ایران اصلاح رویکرد در سیاست بین الملل و نرمال سازی سیاست خارجی است. موقعیت کنونی ایران در عرصه بین الملل حاصل یک سلسله تلقی ها و اقدامات دارای ماهیت ضد ملی و در نتیجه مضر است. درگیری هاو مداخله کشورما درامور جهان و بویژه منطقه ماهیت حفظ و دفاع از منافع ملی ندارند. ظاهرا پیشرانه عقیدتی دارند: یک روبنای شبه ایدئولوژیک برای رقابتهایی پر هزینه ، نالازم و نامفید. درباره چگونگی برخورد جهان با ایران تحلیلهایی متفاوت عرضه و از تحریم و محاصره اقتصادی،تا امکان رویارویی نظامی مستقیم و همه جانبه مطرح شده است. محتمل ترین تصویری که از برنامه رهبر مخالفان ایران یعنی ایالات متحده میتوان داداین است که استراتژیستهای این کشور امید دارند فروپاشی درونی با فشار از راه دور رخ دهد . هیچیک از صاحبنظران ایالات متحده تاکنون موافقتی با درگیر کردن مستقیم ایالات متحده با ایران در عرصه نظامی نداشته اند(به استثنای ماجراجویانی چون بولتون). امید آنها این است که ایران در ماجراجوییهای منطقه ای گیر بیفتد و انرژی از دست بدهد، حجم دشمنی با آن و همراهی همسایگانش با ایالات متحده افزایش یابد، عدم توجه به نیازهای اقتصاد ملی و تحریمها فشار فروپاشی از درون را فراهم کند، و جمهوری اسلامی با سوء تشخیص موقعیت و سوء مدیریت خودکشی کند. تنها چاره مقابله با این شکل از هجمه، زدن بدل آن است: گریز از چاله درگیری به عنوان نخستین گام .
این عمده ترین چیزی است که از خارپشت میآموزیم: در رفتن از نقطه درگیری. تیغهایت را نشان بده، اما بکار نبر! موشکها را نشان بده، بعد دستت را درازکن!
برگرفته از کانال تلگرامی جامعه نو
@jameeno
