بحران دارو؛ فاجعه‌ی خاموش تحریم‌ها
تحریم‌های غرب علیه ایران، تنها منجر به رکود تولید و صنعت و سقوط ارزش ریال در کشور نشده؛ جابه‌جای اقتصاد و جامعه ای که متاثر است از ناکارآمدی و بی کفایتی اقتدارگرایان حاکم، تحریم ها خود را متبلور کرده و می کند. یکی از این عرصه های پرخطر و مهم، کمبود دارو و مشکلات متعدد در بخش درمان است. صاحبان تمامیت خواه قدرت، بی توجه به آنچه بر جامعه، به ویژه بخش های محروم و ضعیف، و نیز بیماران ویژه می رود، همچنان به ماجراجویی های هسته ای و تاکید بر پیگیری پروژه های اتمی بسیار پرهزینه برای کشور، ادامه می دهند. بیماران، به خصوص آنهایی که در گروه بیماران خاص دسته بندی می شوند، باید مصائب ناشی از کمبود و گرانی داروها را همزمان تحمل کنند. وضع چنان ناگوار شده که صدای رسانه های همسو با حکومت هم بلند شده است.
بیماران در معرض خطرند
“پرس تی‌وی”، شبکه تلویزیونی زیرمجموعه حاکمیت، در گزارشی به بررسی اثر تحریم‌ها بر کمبود دارو در کشور پرداخته و تاکید کرده که این وضع «زندگی تعداد زیادی از بیماران را در معرض خطر قرار داده است.»
این تلویزیون حکومتی به نقل از مقام‌های وزارت بهداشت ایران گزارش داده که تحریم‌ها، تهیه داروهای مورد نیاز برخی از بیماران را «غیرممکن» کرده است.
بسیاری از بیماران مبتلا به دیابت، مشکلات کلیوی، هموفیلی، ام اس، تالاسمی و سرطان خون تحت تاثیر این تحریم‌ها قرار دارند.
گفته می شود واردات بیش از ۵۰ نوع دارو از زمان اجرای تحریم‌ها به میزان چشمگیری کاهش یافته است.
یک بیمار به پرس تی‌وی گفته: «تقریبا ۲ ماه قبل تحت عمل پیوند کبد قرار گرفتم و به ۴ داروی ضروری نیاز داشتم که کمیاب بودند و در حال حاضر هم به عفونت ویروسی مبتلا شده‌ام.»
انسداد تمامی مسیرهای مالی بر ضد ایران منجر به کمبود محسوس برخی از داروها و تجهیزات پزشکی شده و زندگی بیماران خاص را با خطرات جدی مواجه کرده است.
به عنوان یک نمونه ی تلخ، چندی پیش، نایب رئیس انجمن تالاسمی ایران از چندین مورد فوت ناشی از نبود دارو خبر داد. وی در انتقاد به وضع موجود اعلام کرد: «بیماران تالاسمی چون خون می‌زنند آهن بدنشان بالا می‌رود، بنابراین باید دسفرال یا دسفوناک مصرف کنند تا آهن خون آنها پایین بیاد. متاسفانه با نبود دارو در چند ماه اخیر فرتینای بدن این بیماران به 15هزار رسیده که خطر مرگ را به همراه دارد و کسانی را هم داشتیم که بر اثر این مسئله فوت کرده‌اند.»
هوشنگ صابری، جراح مغز و اعصاب نیز به “پرس تی وی” گفته: «ما به علت کمبود عرضه داروها و تجهیزات بسیار ضروری در قبال بیماران‌مان مشکلات زیادی داریم و به همین دلیل با افزایش میزان مرگ و میر مواجهیم.»
قابل تامل این که این شبکه تلویزیونی همسو با حکومت، که البته پوشش خارجی سیاست های جمهوری اسلامی را تعقیب می کند، از نقش تمامیت خواهی حاکمان و ماجراجویی هسته ای آنان چیزی نگفته است.
کمبود ارز برای داروهای خاص
تحریم های بین المللی علیه بانک مرکزی و برخی دیگر از بانک های جمهوری اسلامی، و بروز مشکلات غیرقابل انکار در عرصه ی جابجایی ارز، که حتی احمدی نژاد هم بدان معترف است، عوارض خاص خود را در حوزه ی دارو درمان داشته است. مرضیه وحید دستجردی، وزیر بهداشت در اعترافی تاسف بار، اعلام کرده که «به هیچ وجه نتوانستیم به میزان ارزی که باید در 6 ماه اول سال در اختیار شرکتها قرار می‌گرفت تا بتوانند مواد اولیه و داروها را تامین کنند، دست یابیم.»
مدیرعامل شرکت تجهیزات پزشکی هلال‌احمر نیز با بیان اینکه «چهار ماه است نتوانسته‌ایم حتی یک ریال ارز مرجع تهیه کنیم»، گفته: «تاخیر در تامین ارز تولید دارو را با مشکل مواجه می‌کند. »
به گزارش ایسنا، محمد خادم علیزاده تصریح کرده: «مشکلات متعددی در تهیه مواد اولیه و ارز مورد نیاز داریم.»
وی همچنین گفته: «تاخیر در تامین ارز، برنامه های تولید را با مشکل مواجه می‌کند.» قابل تامل آن که وی همزمان از «اخذ دستمزدهای بالا، مالیات، عوارض و مطالبات گمرکی» انتقاد کرده و گفته که تحمیل آنها، هلال احمر را «اذیت می‌کند.»
دبیرکل جمعیت هلال‌احمر ایران نیز با تاکید بر این نکته که «اکنون با جنگ اقتصادی روبرو هستیم»، افزوده که «لازم است به نیازهای ارزی دارو و مواداولیه توجه ویژه‌ای شود. اکنون در تنگنای جدی قرار داریم. »
رستمی افزوده: «تحریم‌ها در حال نشان دادن اثر خود بر داروهای تک نسخه‌ای و کمیاب است.»
ارز برای دارو نیست، برای چوب بستنی، هست!
به گزارش خبرآنلاین، در حالی‌که شرکتهای دارویی نسبت به عوارض تحریم ها و نبود ارز برای واردات داروها به ویژه داروی بیماریهای خاص شاکی هستند، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس از اختصاص ارز برای واردات چوب بستنی و لوازم آرایشی در مقایسه با ارز تخصیص یافته به داروهای وارداتی گفته است.
به گزارش خبرآنلاین، شهریاری می گوید: «سال گذشته برای واردات چوب بستنی از کشور آلمان، 80 میلیون دلار ارز اختصاص یافته است. همچنین 70 میلیون دلار اسباب بازی وارد کرده ایم و حدود 50 میلیون دلار لوازم آرایشی در 6 ماهه اول امسال وارد کشور شده است.»
وی با تاکید بر تامین ارز مورد نیاز داروهای سرطانی، گفته: «متاسفانه در این بخش مشکل جدی داریم و با وجود نامه ای که حدود 5 ماه قبل به رئیس جمهور نوشتیم و هشدار دادیم که ممکن است مشکلات جدی برای مردم به وجود بیاید، اما معلوم نیست چرا بانک مرکزی توجهی به این مشکلات ندارد.»
وزیر بهداشت نیز با اشاره به اینکه در شش ماهه نخست سال جاری هیچگونه تخصیص ارزی از طرف بانک مرکزی صورت نگرفته، گفته: »ما تا کنون از ذخیره دارویی در کشور استفاده کردیم که اگر این ذخایر نبود وضعیت کشور به حالت وخیم در می‌آمد و باید اکنون تخصیص ارز‌ها صورت پذیرد تا جبران ذخایر دارویی کشور صورت پذیرد.»
هجوم داروهای هندی و چینی و احتکار دارو
مشکل در تامین ارز، و محدودیت برای واردات داروهای با کیفیت، در روزهایی که نرخ برابری ریال با ارزهای خارجی، سقوط معنی داری داشته، منجر به افزایش واردات داروهای بی کیفیت یا بدکیفیت هندی و چینی یا مواد اولیه ی کارخانه های داروسازی از این دو کشور شده است.
به گزارش “فارس”، افشین امینی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز خبر داده که «قسمت عمده مواد اولیه دارویی کشور از چین و هند تامین می شود.»
افزایش شدید قیمت برخی از داروها و نایاب شدن آنها سبب شده تا بسیاری از بیماران دیابتی یا سرطانی از ترس نایاب شدن با مراجعه به داروخانه‌ها درخواست تعداد زیادی دارو کنند. “خبرآنلاین” گزارش داده که این مشکل باعث شده تا داروخانه 13 آبان مهم‌ترین داروخانه فروش داروهای خاص در کشور، سیستم سهمیه‌بندی دارو را برای فروش در پیش گیرد. همچنین شنیده می‌شود که برخی از اقلام دارویی که در کشور نایاب شده‌اند از طریق قاچاق وارد کشور می‌شوند.
افزایش 200 – 300 درصدی مواد دندانپزشکی
گرانی و کمبود متاثر از تحریم و ناکارآمدی و بی‌کفایتی حاکمان، تنها شامل داروهای بیماری های خاص نشده، بلکه اغلب حوزه های درمان را از خود متاثر کرده؛ بخش دندان پزشکی یکی از این عرصه هاست. یکی از اعضای انجمن دندان پزشکی ایران از افزایش 200 تا 300 درصدی مواد و تجهیزات دندان پزشکی خبر داده و گفته: «متاسفانه شرکتهای وارد کننده داخلی پولشان را به دلار می خواهد درحالی که درآمد دندان پزشکان به ریال است.»
دکتر امیر عزمی به “خبرگزاری مهر” همچنین افزوده که دولت متولی واردات مواد دندانی و تجهیزات دندان پزشکی است، اما «واردات این مواد و تجهیزات در اولویت دوم تا ششم است، از همین رو برای گرفتن ارز مرجع با مشکلاتی مواجه هستیم.»
وی با اشاره به این نکته که «برای انتقال ارز می بایست بانک های ایرانی با شرکت هایی که نیاز ما را تامین می کنند، امکان ارتباط داشته باشند» افزوده که «متاسفانه بانک های ایران با بانک های کشورهای کره، چین و روسیه همکاری دارند، درحالی که اکثر واردات ما از اروپا و آمریکاست.»
چنین وضعی باعث شده شرکت های واردکننده مواد و تجهیزات دندان پزشکی از طریق صرافی ها وارد عمل شوند، امری که منجر به افزایش هزینه ها می شود. عضو انجمن دندان پزشکی ایران با بیان این ملاحظه، همچنین توضیح داده که «یکی از پیامدهای افزایش نرخ ارز کاهش آمار مراجعان به مطب دندان پزشکان است»؛ «متاسفانه مردم به خاطر مشکلات اقتصادی، خدمات دندان پزشکی را از سبد خرید سلامت خانوار حذف کرده اند.»
واکنش حاکمان: آخ نگویید!
در برابر وضع ناگواری که گریبان جامعه را گرفته، اقتدارگرایان حاکم اما همچنان به راه خود می روند؛ رهبر جمهوری اسلامی حتی داوری و هشدار رییس کل بانک مرکزی را در مورد وقوع «شعب ابی طالب» به شدت رد و نقد می کند؛ همه چیز از نظر آیت الله خامنه ای خوب است، و تنها باید با مقاومت در برابر «دشمن»، «نقشه»هایش را با شکست همراه ساخت.
در همین راستا، صدیقی، یکی از امام جمعه های موقت و منصوب رهبری در تهران به برخی «نق زدن‌ها درباره‌ی گرانی‌ها» اشاره کرده و گفته: «مومنان با این فراز و نشیب‌ها خط را گم نمی‌کنند. »
سیداحمد خاتمی، دیگر امام جمعه موقت تهران و عضو مجلس خبرگان رهبری هم در واکنش به گرانی های اخیر به مخاطبان خود گفته: «دنیای استکبار اگر شما آخ بگویید خواهد گفت به اهداف خود رسیده از این رو شما آرزوی یک آخ را بر دل دشمن بگذارید و صبوری کنید.»
“تهران امروز” هم چند روز پیش به نقل از منصور ارضی از مداحان معروف همسو با رهبر جمهوری اسلامی، خبر داد که وی در یکی از برنامه هایش به مردم توصیه كرده به خاطر شهدا و امام و رهبری گرانی‌ها را تحمل كنند
ندای سبز آزادی ـ کاوه مشرقی
