محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه‌ی جمهوری اسلامی، در پیامی توئیتری به عوامل فیلم “فروشنده” برای کسب جایزه‌ی اسکار تبریک گفت. به گزارش ایسنا، ظریف در پیام خود نوشته است: «به عوامل فیلم فروشنده برای کسب اسکار و ایستادن در مقابل “ممنوعیت ورود مسلمانان” افتخار می‌کنم. ایرانیان هزاران سال است که جلوه‌گاه فرهنگ و تمدن‌اند».

علیرضا تابش، مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی نیز به مناسبت موفقیت فرهادی پیامی منتشر کرده که در آن از جمله می‌خوانیم: «فخر و مباهات دیگری، اوراق وزین تاریخ سینمای ایران اسلامی را آذین بست. اصغر فرهادی، بسان خیل عظیمی از فرهیختگان این آب و خاک، فارغ از جوایز و افتخاراتی که برای سرزمینش کسب کرده برای همیشه در قلوب تمام هموطنانش جایگاه ویژه‌ای دارد».

تابش در بخش دیگری از پیام خود نوشته است: «آنچه باعث ماندگاری فرهادی می‌شود، نه بیش از یکصد جایزه و افتخارات بین‌المللی او نظیر دو جایزه اسکار، که البته غرور برانگیزست، بلکه دوراندیشی، درایت، نجابت، شرافت و نگاه ملی، بلکه، بین‌المللی اوست که به انسان‌ها نه در قالب رنگ و نژاد که فراتر از آنها می‌نگرد و احترام می‌گذارد.»

گفتنی است که بنیاد سینمایی فارابی و هیات معرفی فیلم ایرانی، پس از بحث‌های همه‌جانبه و بررسی‌های تکمیلی، با اکثریت بزرگ آرا، فیلم “فروشنده” اصغر فرهادی را برای معرفی به فرهنگستان و رقابت در رشته‌ی بهترین فیلم خارجی‌زبان برگزیده بود.

بیشتر بخوانید: فرهادی با “فروشنده” دومین اسکار ایران را به ارمغان آورد

امیر اسفندیاری، سخنگوی کمیته‌ی معرفی فیلم ایرانی به اسکار نیز در پی برگزیده شدن فیلم “فروشنده”، این موفقیت را به سینمای ایران، اصغر فرهادی و دست‌اندرکاران فیلم “فروشنده” تبریک گفت.

اسفندیاری در گفت‌وگویی با ایسنا گفت: «خیلی اتفاق نادری است که کشوری دوبار جایزه‌ی اسکار را بگیرد و این افتخار علاوه بر سینمای ایران، برای کشورمان است». او یادآور شد که سینمای ایران تا کنون ۳ بار نامزد دریافت اسکار شده و دو بار این جایزه را دریافت کرده است.

واکنش دیگر از آن حجت‌الله ایوبی، رئیس سازمان سینمایی ایران است که در پیامی خطاب به اصغر فرهادی، او را “سفیر توانا و زبان گویای فرهنگ و تمدن ایران اسلامی” خوانده و یاد آور شده که “این موفقیت تاریخی و بزرگ موجی از شادی و شور آفرید”.

“بیش از هر زمان به همبستگی نیازمندیم”

اصغر فرهادی، فیلمساز نامدار ایرانی، شب گذشته برای دومین بار موفق شد، جایزه‌ی اسکار را برای فیلم “فروشنده” به دست آورد. فرهادی که به عنوان اعتراض به تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر منع ورود شهروندان چند کشور اسلامی و از جمله ایران به آمریکا، از شرکت در مراسم اسکار امسال خودداری کرد، پیامی فرستاد که توسط انوشه انصاری، فضانورد ایرانی در مراسم اسکار قرائت شد.

فرهادی در پیام خود از جمله گفته است: «افتخار بزرگی‌ست که برای دومین بار این جایزه با ارزش را دریافت می‌کنم. از اعضای آکادمی، گروهم در ایران، تهیه‌کننده‌ام “الکساندر ماله‌گی” و پخش‌کنندگانم “کوهن مدیا” و “آمازون” تشکر می‌کنم. همچنین سپاسگزارم از همبستگی دیگر کاندیداهای بهترین فیلم خارجی. متاسفم که امشب در کنار شما نیستم، من به احترام مردم کشورم و شش کشور دیگر که با قانون غیرانسانی منع ورود مهاجران مورد بی‌احترامی واقع شدند به آمریکا نیامدم».

بیشتر بخوانید: اسکار ۸۹؛ شب سیاسی هالیوود با برد بزرگ مهتاب و فروشنده

در بخش دیگری از پیام فرهادی آمده: «تقسیم‌بندی جهان به ما و دشمنان ما توسط سیاستمداران افراطی، باعث ترس می‌شود، ترسی که توجیهی‌ست دروغین برای خشونت‌ها و جنگ‌ها. جنگ‌هایی که مانع بزرگی بوده‌اند برای رسیدن به دموکراسی و رعایت حقوق بشر در کشورهایی که مورد تهاجم واقع شده‌اند.»

به گفته‌ی اصغر فرهادی: «سینماگران می‌توانند با چرخش دوربین‌هایشان به مشترکات انسانی، کلیشه‌هایی که از ملیت‌ها و ادیان مختلف ساخته شده است را بشکنند و زمینه‌همدردی و به دنبال آن همبستگی مردمان جهان را فراهم کنند. همدردی چیزی‌ست که ما امروز بیشتر از هر زمان به آن نیازمندیم.»

یادی از عباس کیارستمی

در جریان برگزاری هشتاد و نهمین دوره‌ی جوایز سینمایی اسکار، در  ویدیویی که درباره‌ی یادبودها منتشر شد، از عباس کیارستمی کارگردان پرآوازه و فقید ایرانی نیز تصویری دیده شد.

عباس کیارستمی مدت کوتاهی پیش از درگذشت در تیرماه سال گذشته، برای عضویت در شاخه‌ی کارگردانی آکادمی اسکار دعوت شده بود.

دویچه وله

***

حسین علیزاده: ملكرد فرهادي، افتخارآميزتر از جايزه اسكار است

مدتي بود که همه چشم انتظار نتيجه اسکار امسال بوديم. نه فقط به اين خاطر که ببينيم فيلم فرهادي جايزه مي گيرد يا نه، بلکه به اين دليل که عملکرد او و جنبش ضدتبعيضي که در اين مدت به بهانه اسکار به راه انداخت بسيار اثرگذار و شگفت انگيز بود. مراسم اسکار تريبون تبليغاتي بسيار مهمي است و هر حرفي که در آن زده شود، بُردي جهاني دارد و از اين جهت پيام فرهادي در اين مراسم، غيابش و جنبش ضد تبعيضي که حتي رقبايش را همراه او کرد، اهميت رسانه اي پررنگي براي ايران و هنر ايران داشت.
قبل از داغ شدن بازار اسکار در هفته هاي اخير «فروشنده» را ديدم و اين فيلم آقاي فرهادي را بسيار دوست داشتم. ديدنِ اينکه او در سينما به پختگي و ژرف نگري رسيده، به خودي خود افتخارآميز است. اينکه فرهادي در نهايت سادگي، معاني چندلايه را با مخاطبانش در ميان مي گذارد، ما را خشنود و دلگرم مي کند از اين بابت که اگر کيارستمي ديگر نيست، جانشيني مثل فرهادي دارد.
وقتي ماه ها پيش، موضوع برتري احتمالي ترامپ در انتخابات آمريکا مطرح شد، تا زماني که اين احتمال، به وقوع پيوست بسياري از اهالي انديشه و هنر جهان نگران و شگفت زده بودند و منتظر بودند تا ببينند افکار عمومي آمريکا چه واکنشي نسبت به رياست جمهوري ترامپ خواهد داشت.
اصولاحکومت هاي سرمايه داري، نقش مشخص و کليشه اي در دنيا دارند ولي جالب است که اين فقط قدرت هنر است که جايي بالاتر از اين مناسبات مي ايستد و مي تواند نقش هاي کليشه اي را برهم بزند و نکاتي انساني و فراسياسي و جهان-وطني را به مردمان يادآوري کند؛ نکاتي نظير اين که هنر تنها ابزار نزديکي ملل دنياست و زبان مشترکِ اهالي زمين. مثلاآنچه فرهادي با «فروشنده»اش روايت مي کند ممکن است براي هرکس در هرجاي جهان، رخ دهد و موضوعي انسان شمول است، اگرچه تندروان داخلي اصرار دارند آن را با لفظ «سياه نمايي» به موضوعي وطني و اينجايي تقليل دهند.
آنچه واضح است همين هوشمندي هميشگي آقاي فرهادي است که منجر به رفتارهاي سنجيده او به دور از جنجال و موج سواري هاي رسانه اي مي شود. خوشبختانه او تا به امروز موفقيت هاي بزرگي براي ايران رقم زده و تواضعي دارد که هرگز خودش را بابت اين موفقيت ها، به رخ کسي نمي کشد.
اتفاق مهمي که با غياب او در مراسم اسکار امسال رخ داد، حکايت از همان هوشمندي و سنجيدگي ذاتي اش دارد.
در غيابش، نمايندگاني نخبه به مراسم اسکار رفتند و پيام صلح آميز فرهادي و ايران را به گوش جهانيان رساندند. امروز اگر كشوري بخواهد با تسليحات نظامي، دنيا را متوجه قدرت خودش کند، شکستش حتمي است؛ چراکه در چنين موقعيتي فقط دشمنان را تحريک مي کند و به برايند خشونت هاي جهان مي افزايد، درحالي که وقتي سلاح، هنر و فرهنگ باشد، حتي سياست مداران را از تصميم هاي نادرست و غيرعقلاني منصرف کرده و به عقب نشيني وادارشان مي کند. آنچه فرهادي با موفقيت بزرگش در اسکار امسال براي ايران و جهان رقم زد، اتفاقي بود که سياست مداران و ديپلمات ها از انجامش عاجز بودند. بايد از رفتار او درس بگيريم و به او بباليم. نه فقط به خاطر استعدادي که در سينما دارد، بلکه به خاطر بينش و رفتاري که مرزهاي جغرافيايي را در هم مي شکند. مرزهايي که اتفاقا سياست مداران بر پررنگ شدنش اصرار مي ورزند و هنرمنداني چون فرهادي با عملکردشان آن را محو مي کنند.
روز گذشته وقتي از خواب بيدار شدم و خبر اين موفقيت ملي را شنيدم، قد کشيدم و اميدي در دلم جوانه زد که نهم اسفند نودوپنج را تبديل به روزي ويژه در ذهن و جانم کرد. با خودم فکر کردم اگر هرکدام از ما هنرمندان، در مسيري حرکت کنيم که – برخلاف خواست تندروان جهان- منجر به همدلي و نزديکي مردمان شود و ملت ايران را با اتفاقات صلح آميز خوشحال کنيم، به غايتِ هنر دست يافته ايم. در تمام طول روز وقتي شاگردانم، جواناني از نقاط مختلف ايران، سر کلاس مي آمدند همه چنان اميدوار و پرشعف بودند که حس کردم با اين دستاورد فرهادي، همه ما ايرانيان قدافراشته شده ايم. او به همه ما درسي بزرگ داد و زندگي مان بخشيد. کيفيت زندگي ما با خبر جايزه او و چهره اي که به بهانه اين جايزه، از ما به جهان نشان داد، چنان عميق و دل انگيز است که اثرش حتما ساليان سال در وجودمان پايدار خواهد بود. تبريک به ايران که چنين فرزندي پرورانده؛ فرزندي خلف که در هر موقعيتي که قرار مي گيرد وطنش را سربلند مي کند.
 حسین علیزاده موسيقي دان

 روزنامه شرق ، شماره  10/12/95