آژانس: ایران همچنان به توافق اتمی پایبند است
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر پایبندی ایران به توافق اتمی را تأیید کرد. در همین حال مایک پنس، معاون رئيس‌جمهور آمریکا در سخنانی تازه گفته است، آمریکا دیگر توافق “فاجعه‌بار” اتمی با ایران تأیید نخواهد کرد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش نخستین سه‌ماهه خود در سال ۲۰۱۸ پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده است.
بر پایه این گزارش، ایران در زمینه غنی‌سازی اورانیوم در حیطه تعیین‌شده فعالیت می‌کند. همچنین این کشور ذخایر غیر قانونی اورانیوم یا آب سنگین نیز ندارد.
آژانس تصدیق کرده که ناظران این سازمان وابسته به سازمان ملل متحد “بدون مشکل” به همه اهداف مهم مورد نظر دسترسی داشته‌اند.
ایران در چارچوب توافق اتمی متعهد شده که غنی‌سازی اورانیوم را به صورتی محسوس پایین بیاورد و راه را برای کنترل بین‌المللی باز کند. در عوض این کشور می‌تواند به بازارهای مالی بین‌المللی دسترسی یافته و به اروپا نفت صادر کند.
توافق اتمی با ایران در سال ۲۰۱۵ در ریاست جمهوری باراک اوباما در آمریکا به دست آمد. از آن زمان رئيس‌جمهور وقت آمریکا باید هر ۱۲۰ روز بر سر تداوم اعتبار این سند تصمیم بگیرد. در صورتی که آمریکا کنار بکشد توافق در عمل بی‌معنا خواهد شد.
بیشتر بخوانید: مکرون خواستار پایبندی ترامپ به توافق اتمی شد
دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور کنونی آمریکا در سال گذشته از تأیید پایبندی ایران به برجام (توافق اتمی) سر باز زد. در ژانویه سال ۲۰۱۸ ترامپ به این روند “آخرین شانس” را داد و برای ۱۲۰ روز دیگر توافق را پا بر جا نگه داشت.
ترامپ برجام را بدترین توافق به‌دست آمده نامید و گفت، “موارد زیادی نقض” توافق از سوی ایران وجود دارد.
بیشتر بخوانید: نتانیاهو برای “تغییر واقعی” برجام از مرکل کمک خواست
مایک پنس، معاون ترامپ نیز در سخنانی تازه در روز پنجشنبه ۳ اسفند (۲۲ فوریه) توافق اتمی با ایران را “فاجعه‌بار” خواند و تهدید کرد که آمریکا دیگر این توافق را تأیید نخواهد کرد.
ایران نیز به نوبه خود تهدید کرده که در صورت تجدید تحریم‌ها از توافق بیرون خواهد رفت. به علاوه، ایران در فکر ساخت پیشران هسته‌ای برای بهره‌گیری در حوزه حمل و نقل دریایی است. در پیشران‌های هسته‌ای از سوخت هسته‌ای غنی‌شده استفاده می‌شود.
***
مایک پنس: آمریکا توافق اتمی با ایران را دیگر تأیید نمی‌کند
مایک پنس، معاون رئيس‌جمهور آمریکا ایران را عمده‌ترین کشور حامی تروریسم خواند و گفت، آمریکا دیگر فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران در منطقه را تحمل نخواهد کرد.
اظهارات مایک پنس، معاون رئيس‌جمهور آمریکا روز پنجشنبه ۲۲ فوریه (۳ اسفند) در کنفرانس اقدام سیاسی محافظه‌کاران آمریکا این گمانه‌زنی را که ممکن است تحریم‌های ایالات متحده بر فروش نفت ایران از سر گرفته شود، تقویت کرده است.
مایک پنس گفت که آمریکا “دیگر توافق فاجعه‌بار هسته‌ای” با ایران را تأیید نخواهد کرد. او ایران را عمده‌ترین کشور حامی تروریسم نامید و گفت، ایالات متحده دیگر فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده این کشور در منطقه را تحمل نخواهد کرد.
دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور آمریکا که بارها مخالفت خود با توافق اتمی ایران را ابراز داشته در ژانویه سال ۲۰۱۸ رفع تحریم‌های ایران را برای آخرین بار به مدت ۱۲۰ روز دیگر تمدید کرد. او در عین حال اروپا را تهدید کرد که اگر متن این توافق اصلاح نشود آمریکا از آن خارج خواهد شد. این مهلت ۱۲۰ روزه در ۱۱ ماه مه به پایان می‌رسد.
ترامپ برجام را بدترین توافق به‌دست آمده نامید و گفت، “موارد زیادی نقض” توافق از سوی ایران وجود دارد.
جو مک‌مونیگل، تحلیل‌گر آمریکایی روز پنجشنبه گفت، اظهارات مایک پنس نشان می‌دهد که دولت ترامپ در مسیر بازگشت به تحریم‌های نفتی ایران در پایان مهلت نهایی تعیین‌شده در ماه مه قرار دارد.
او گفت، تصور می‌کند که اینک تنها راه نجات توافق اتمی اتحادیه اروپا و رسیدن به نوعی از توافق جنبی بر سر موشک‌های بالستیک است. مک‌مونیگل در عین حال تصریح کرد، تصور نمی‌کند ایران در این زمینه همکاری کند.
بیشتر بخوانید: تلاش آمریکا برای تمرکز شورای امنیت بر برنامه موشکی ایران
ایران بارها بر ادامه برنامه موشکی خود پافشرده و گفته است، این برنامه جنبه تدافعی داشته و جمهوری اسلامی ایران بنا نیست در این زمینه مذاکره‌ای داشته باشد.
***
عراقچی: برجام با این وضعیت پابرجا نخواهد ماند
معاون وزیر خارجه ایران می‌گوید، اگر فضای ابهام‌زایی ادامه یابد و اگر شرکت‌ها نتوانند با ایران کار کنند، برجام پابرجا نخواهد ماند. عراقچی تاکید کرد “ما در توافقی که منافعی برایمان نداشته باشد، نخواهیم ماند”.
عباس عراقچی معاون وزیر خارجه روز پنجشنبه (۳ اسفند/ ۲۲ فوریه) در اندیشکده سلطنتی روابط بین‌الملل “چتم هاوس” در لندن به تشریح آخرین مواضع کشورش درباره “برجام” پرداخت.
به گزارش رسانه‌های ایران، عراقچی در سخنرانی خود گفت: «ما در برجام محدودیت‌های ۱۰ تا ۱۵ ساله را پذیرفتیم تا اعتمادسازی کنیم، اما این محدودیت‌ها ابدی نخواهد بود.»
معاون وزیر خارجه ادامه داد: «فکر می‌کنم برجام با این وضعیت پابرجا نخواهد ماند، اگر فضای ابهام‌زایی ادامه یابد، اگر شرکت‌ها نتوانند با ما کار کنند، ما در توافقی که منافعی برایمان نداشته باشد، نخواهیم ماند.»
او در تشریح “فضای ابهام‌زایی” موردنظرش گفت: «ترامپ فضایی از تزلزل ایجاد کرده که به مثابه سمی برای همکاری با ایران به شمار می‌رود. پیوندزدن برجام به هر موضوع دیگری، اشتباه بسیار بزرگی است. ما مساله هسته‌ای را از دیگر مسائل جدا کردیم و به همین دلیل نیز موفق بودیم. بحران هسته‌ای می‌توانست برای دنیا خطرناک باشد، اما از طریق مسالمت‌آمیز و مذاکرات حل شد.»
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا از مخالفان سرسخت برجام است و در جریان مبارزات انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۶ آن را “بدترین توافق تاریخ آمریکا” توصیف کرده بود. او پس از ورود به کاخ سفید، هرچند این توافق‌نامه لغو را نکرد، اما در یک سال گذشته، در سخن و عمل از هیچ اقدامی برای تضعیف آن فروگذار نکرده است.
رئیس جمهور آمریکا در ماه ژانویه گذشته هرچند با تعلیق تحریم‌های سنا علیه ایران بقای برجام برای سه ماه دیگر را ممکن ساخت، اما اعلام کرد تایید مجدد آن در ماه مه آینده تنها زمانی صورت خواهد گرفت که کشورهای اروپایی طرف برجام برای اصلاح متن آن و اعمال فشار بر ایران در ارتباط با برنامه‌های موشکی و سیاست‌های منطقه‌ای این کشور، همکاری و همراهی عملی نشان دهند.
مخالفت دولت ترامپ با برجام بسیاری از شرکت‌ها و موسسات مالی غرب را در همکاری با ایران دچار تردید و تزلزل کرده است. این وضعیت استفاده ایران از دستاوردهای برجام را، آنچنان که انتظار داشت، به نازل‌ترین سطح رسانده است.
بیشتر بخوانید: گروه بین‌المللی بحران: تصمیم ترامپ بیشترین ضرر را به اقتصاد ایران می‌زند
“گروه بین‌المللی بحران” در آغاز سال جاری میلادی در گزارشی درباره آینده برجام بر همین نکته انگشت گذاشت و تائید کرد که منافع اقتصادی توافق هسته‌ای با غرب برای ایران به کندی تحقق یافته و انتظارات عمومی ایرانی‌ها از آن برآورده نشده است. گروه بین‌المللی بحران این موضوع را یکی از عوامل خطرساز برای بقای برجام دانسته است.
“ایران برجام را داستانی موفق نمی‌داند”
عراقچی در ادامه سخنان خود در اندیشکده چتم هاوس لندن گفت: «اشتباه بسیار بزرگی است که برجام را به دیگر مسایل مانند سوریه، یمن و یا حتی مسئله دفاع موشکی ایران مرتبط کرد. این نه تنها مساله هسته‌ای را حل نمی‌کند، بلکه مسایل دیگر را پیچیده‌تر نیز می‌کند.»
معاون وزیر خارجه ایران اضافه کرد: «تعهدات ایران در برجام مشخص است، اما محدودیت زمان دارد. محدودیت‌ها را پذیرفتیم تا اعتمادسازی کنیم. زمانیکه محدودیت‌ها به پایان برسد ایران یک عضو عادی اِن‌پی‌تی خواهد بود.»
او سپس خطاب به اروپاییها گفت: «برجام برای شما کشورهای ۱+۵ ماجرایی موفق است، چراکه ایران کاملاً به آن پایبند بوده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز که قضاوت‌کننده این توافق است تایید کرده که ایران هرگز از آن تخطی نکرده است.»
اما به گفته عراقچی «ایران برجام را داستانی موفق نمی‌داند چراکه ایران از آن بهره‌مند نشده و تحریم‌ها برداشته نشده است. دلیل آن ساده است، آمریکا تقریبا هر روز تعهداتش در برجام را نقض می‌کند. دلیل آن، آمریکاست که حتی به متن و واژه‌های برجام نیز پایبند نبوده است. اظهارات رئیس جمهوری آمریکا به‌وضوح نقض برجام است و به جای فضای سازنده فضایی مخرب ایجاد می‌کند که شرکت ها و بانک ها را از تجارت با ایران بازمی‌دارد.»
معاون وزیر خارجه ایران سپس تأکید کرد: «اگر این روند ادامه داشته باشد و ایران از منابع برجام بهره‌مند نشود، از آن خارج خواهد شد. البته، پایبندی ایران به خودداری از دستیابی به سلاح هسته‌ای امری همیشگی و دائمی است.»
دویچه وله
