تداوم نقض حقوق بشر در ایران؛ ناقضان حقوق بشر در مناصب بالای سیاسی

جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران، از ادامه نقض حقوق بشر در ایران خبر داد و وضعیت اعدام در این کشور را “وخیم” خواند.

آقای رحمان روز دوشنبه ۲۵ اکتبر در جلسه کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر در ایران صحبت می‌کرد. وی در این جلسه که بصورت مجازی برگزار می‌شد، گفت سال گذشته حدود دویست مورد اعدام در ایران انجام شده است.

آقای رحمان به شدت از اعدام افرادی که زیر ۱۸ سال مرتکب جرمی شده اند انتقاد کرد و از ایران و سایر کشورها خواست از اعدام کودکان مجرم خودداری کنند.

گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران گفت صدور و اجرای احکام اعدام در ایران مصداق سلب خودسرانه حق حیات است. او افزود در این پرونده‌ها ابتدایی‌ترین اصول دادرسی منصفانه رعایت نمی‌شوند و روال قضایی در اکثر موارد مبتنی به اعترافات تحت شکنجه است.

آقای رحمان با یادآوری اینکه موارد زیادی از مرگ مشکوک در بازداشتگاه‌های ایران اتفاق افتاده به مرگ امیرحسین حاتمی، زندانی کرد و شاهین ناصری، شاهدی که درباره شکنجه نوید افکاری شهادت داده بود اشاره کرد. امیر حسین رحمانی در زندان در اثر ضربه کشته شد.

او فیلم های درز کرده از زندان اوین را شواهد روشنی از “استفاده گسترده از خشونت در زندان های ایران” خواند.

گزارشگر سازمان ملل متحد درباره ادامه فشارها بر خانواده زندانیان و همچنین وکلا و روزنامه نگاران، و تداوم بازداشت‌های غیرقانونی و خودسرانه به شدت انتقاد کرد.

آقای رحمان درباره وضعیت باقر نمازی، شهروند ایرانی آمریکایی زندانی در ایران ابراز نگرانی کرد و هشدار داد که او با توجه به شرایط جسمانی وخیم همچنان اجازه خروج از ایران ندارد، در حالیکه باید تحت عمل جراحی قرار گیرد.

گزارشگر ویژه سازمان ملل به مصونیت ادامه‌دار مسئولان ناپدیدسازی‌های قهری و اعدام‌های شبانه و شتابزده در جریان کشتار ۶۷ و همین طورمسئولان تیراندازی مرگ‌بار به معترضان در جریان اعتراضات آبان ۹۸ اشاره کرد و از این موضوع شدیدا انتقاد کرد.

او گفت افرادی که شواهدی مبنی بر دست داشتن آن‌ها در نقض جدی حقوق بشر وجود دارد به جای اینکه وادار به پاسخگویی شوند در مناصب بالای سیاسی قرار می‌گیرند. او گفت انتخابات ریاست جمهوری اخیر این نکته را نشان داده است.

آقای رحمان همچنین به سرکوب اعتراضات به کمبود آب در خوزستان اشاره کرد و گفت که در این اعتراضات دستکم ۹ نفر کشته شدند.

عملکرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با کووید ۱۹ و همچنین “محروم کردن مردم ایران از دسترسی به چندین واکسن‌ معتبر” بخش دیگری از گزارش گزارشگر سازمان ملل متحد است.

آقای رحمان گفت که در گزارش خود ذکر کرده که اکنون واردات واکسن در ایران شتاب گرفته اما مسئولان باید پاسخگو باشند چون شیوع بیماری کرونا در ایران شدید بوده و جان باختن تعداد زیادی از مردم “نتیجه سیاست‌های مقامات ایران” بوده است.

نماینده بریتانیا در این جلسه هم با اشاره به ویدئوهایی که از داخل زندان اوین در تهران به بیرون درز کرده بود، بار دیگر نگرانی شدید خود را از شکنجه در زندان‌های ایران ابراز داشت.

بی بی سی

******

بخش‌هایی از اظهارات گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره ایران

نقض فاحش حقوق بشر در ایران ادامه دارد

کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل روز دوشنبه ۲۵ اکتبر / سوم آبان ۱۴۰۰ جلسه‌ای درباره وضعیت وخیم حقوق بشر در ایران برگزار کرد. در این جلسه، جاوید رحمان،  گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره وضعیت حقوق بشر در ایران، گزارش تازه خود را ارائه داد و کشورهای مختلف درباره نقض حقوق بشر در ایران اعلام موضع کردند.

گزارشگر ویژه ضمن اشاره به آمار بالای اعدام‌ها در ایران گفت که صدور و اجرای احکام اعدام در ایران تقریبا در همه موارد مصداق سلب خودسرانه حق حیات است زیرا رویه‌های قضایی همواره عمیقا معیوب هستند، ابتدایی‌ترین اصول دادرسی منصفانه رعایت نمی‌شوند و روال قضایی شدیدا متکی به اعترافات اخذ شده تحت شکنجه است.

گزارشگر ویژه همینطور با نگرانی به اعمال گسترده مجازات اعدام علیه زندانیان متعلق به اقلیت‌ها و ناپدیدسازی قهری آن‌ها اشاره کرد و توضیح داد که مقامات ایران مرتبا این زندانیان را به صورت مخفیانه اعدام می‌کنند و محل دفن پیکرهایشان را مخفی نگه می‌دارند.

گزارشگر ویژه به بازداشت و ‌حبس ناعادلانه مدافعان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران و فعالان مدنی و سیاسی اشاره کرد و خواهان آزادی همه کسانی شد که فقط به خاطر استفاده مسالمت‌آمیز از حقوق مرتبط با آزادی بیان و عقیده بازداشت و زندانی شده‌اند.
 
گزارشگر ویژه در ادامه به جامعه بین‌المللی یادآوری کرد که استفاده از قوای قهریه مرگبار مشخصه‌ی بارز نحوه مواجه مقامات ایران با کاربست حق تجمع توسط مردم است. او سرکوب مرگبار معترضان در جریان اعتراضات اخیر در خوزستان را بخشی از یک الگوی سرکوب سابقه‌دار دانست که از جمله در اعتراضات آبان ۹۸ منجر به کشته شدن صدها نفر به دست نیروهای امنیتی شد.

گزارشگر ویژه به تعداد بسیار بالای موارد مرگ مشکوک در حین بازداشت در ایران هم پرداخت. در این رابطه او از امیرحسین حاتمی و شاهین ناصری که به تازگی در زندان جان باختند یاد کرد و گفت که ویدیوهای درز کرده از زندان اوین شواهد روشنی از استفاده گسترده از خشونت در زندان های ایران ارائه می‌دهند.

گزارشگر ویژه ضمن انتقاد شدید از بحران مصونیت در ایران  گفت افرادی که شواهدی مبنی بر دست داشتن آن‌ها در نقض جدی حقوق بشر وجود دارد به جای اینکه پاسخگو نگه داشته شوند در مناصب بالای سیاسی قرار می‌گیرند. او گفت نتایج انتخابات ریاست جمهوری اخیر این نکته را به وضوح برجسته کرده است.

گزارشگر ویژه رویه مصونیت مرتکبان نقض فاحش حقوق بشر از مجازات در ایران را گسترده و سیستماتیک خواند و برای نمونه به مصونیت ادامه‌دار مسئولان ناپدیدسازی‌های قهری و اعدام‌های شتابزده در جریان کشتار  تابستان سال ۶۷ و همین طور مصونیت مسئولان تیراندازی‌های مرگ‌بار به معترضان در جریان اعتراضات آبان ۹۸ اشاره کرد.

در رابطه با مصونیت سیستماتیک مرتکبان نقض حقوق بشر از مجازات، گزارشگر ویژه خاطرنشان کرد که حتی کسانی که در رابطه با همه گیری کرونا به دنبال پاسخگو کردن مسئولان بوده‌اند با آزار قضایی مواجه شده‌اند. وی خواستار آزادی فوری وکلا مصطفی نیلی و آرش کیخسروی و فعال مدنی مهدی محمودیان شد.

گزارشگر ویژه در سخنان پایانی خود تأکید کرد که در حال حاضر مجراهای قضایی لازم برای دادخواهی در ایران موجود نیست. وی جامعه جهانی را ترغیب کرد که برای برقراری عدالت تلاش‌شان را افزایش دهند از جمله با به کارگیری سازوکارهای ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل، و هشدار داد که بدون اقدام جامعه‌ جهانی، نقض فاحش حقوق بشر در ایران ادامه خواهد یافت.

عفو بین‌الملل