یک مقام آمریکایی از پیشرفت نسبی در مذاکره با ایران خبر داد
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در پایان چهار روز مذ اکرات اتمی با آمریکا این دور از گفت و گوها را «جدی، مفید و سازنده» توصیف کرد و گفت «در سه روز اخیر تا حدودی در برخی مباحث پیشرفت داشتیم.» آقای ظریف گفت «هنوز راه زیادی تا رسیدن به توافق نهایی داریم» و افزود «تا وقتی در مورد همه مسائل توافق صورت نگیرد در هیچ موضوعی توافق نشده است. بنابراین مذاکرات ادامه پیدا می کند.»
جان کری وزیر خارجه آمریکا دوشنبه بار دیگر در یک هتل مجلل در ژنو با آقای ظریف گفتگو کرد. او پیش از ترک ژنو گفت که «پیشرفت کردهایم». به گفته وزیر امور خارجه ایران این گفتوگوها هفته آینده در حاشیه اجلاس شورای حقوق بشر از سر گرفته خواهد شد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا هم به نقل از یک عضو تیم مذاکره کننده ایران خبر داده است که دور بعدی مذاکرات دوشنبه آینده در ژنو برگزار میشود. یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا به خبرگزاری فرانسه گفت که «برای دوشنبه آینده یک روز کامل ملاقات ها با شرکت همه مذاکره کنندگان و کارشناسان» که «تقریبا همه موضوعها» را در بر میگیرد برنامه ریزی شده است.
او گفت که «این ملاقاتها گامهایی در یک فرآیند طولانی و سخت است.» روز اول مذاکرات اخیر که از روز جمعه گذشته آغاز شد در سطح معاونان وزارت خارجه دو کشور بود و سپس وزرای خارجه دو کشور هم از یکشنبه شب به مذاکرات پیوستند. خبرگزاری فرانسه گزارش می دهد که کری و ظریف طی دو روز سه دیدار داشتند.
این مذاکرات با حضور علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهور ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی و محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه به همراه جان کری وزیر امور خارجه آمریکا و ارنست مونیز وزیر انرژی این کشور صبح و بعدازظهر امروز هم ادامه پیدا کرد.
وزیر خارجه ایران از آقای صالحی به دلیل حضور در این گفت و گوها تشکر کرده و گفته دور بعدی مذاکرات هفته آینده در حاشیه اجلاس حقوق بشر سازمان ملل در ژنو بود. عباس عراقچی، از دیپلمات های ارشد اتمی ایران پیش از شروع مذاکرات امروز گفته بود که در برخی موارد اختلافات راه حلهایی پیدا شده است.
به گفته آقای عراقچی «الان زمانی است که باید تصمیمگیریهای سیاسی صورت گیرد به همین دلیل ارتباطات سطح بالای مقامات دو طرف را ضروریتر کرده است.» عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران و وندی شرمن معاون وزارت خارجه آمریکا مقام های ارشد دولت خود را در این مذاکرات همراهی میکردند. هلگا اشمید معاون هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در روز آخر مذاکرات حضور داشت.
جلسه معاونان وزیران خارجه ایران و گروه ۱+۵ هم یکشنبه شب در ژنو برگزار شد. در این نشست نیکلاس دوریویر ز فرانسه، سرگئی ریابکوف از روسیه، سایمون گس از بریتانیا، وندی شرمن از آمریکا ، هانس دیتر لوکاس از آلمان، نماینده ای از چین، هلگا اشمید از اتحادیه اروپا و عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران حضور داشتند.
ایران و گروه ۱+۵ روز ۲۴ نوامبر توافق کردند که مذاکرات را تا پایان ماه ژوئن ۲۰۱۵ ادامه دهند، اما قرار شد توافق کلی ظرف حداکثر چهار ماه (اواخر ماه مارس) به دست آید و بقیه فرصت صرف توافق بر سر جزئیات شود.
روایت منابع داخلی و خارجی از دور جدید مذاکرات
در شرایطی که گفتوگوهای دوجانبه ایران و آمریکا در شهر ژنو با پیوستن دو فیزیکدان هستهای جان تازهای گرفته است، مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران از پیدا شدن راهحل در برخی موارد اختلافی خبر داده و گفته است که الان زمانی است که باید تصمیمگیریهای سیاسی گرفته شود. همزمان خبرگزاری آسوشیتدپرس و پایگاه خبری المانیتور در گزارشهایی همسو مدعی شدهاند که توافق مرحلهای ایران و آمریکا در حال شکلگیری است و از نزدیک بودن توافق هستهای خبر دادهاند.
موضوعی که روزنامه فرامنطقهای الحیات نیز با پرداختن به زوایای آن، گفته است که طرفین به سه عنصر پایانی توافق یعنی «تحریمها، غنیسازی و مدت زمان» رسیدهاند. بهنظر میرسد که با نزدیک شدن به اولین ضربالاجل توافق جامع (24 مارس-4فروردین) طرفهای مذاکرهکننده بهخصوص ایران و آمریکا در تلاش هستند تا با سرعت بخشیدن به مذاکرات، راه را برای حل اختلافات باقیمانده هموار کنند. دور بعدی مذاکرات قرار است اواخر هفته جاری برگزار شود.به گزارش «ایرنا»، سیدعباس عراقچی معاون وزیر خارجه و مذاکرهکننده ارشد ایران که در حال حاضر برای ادامه مذاکرات در ژنو به سر میبرد گفته است در برخی موارد اختلافات راهحلهایی پیدا شده است.
شکلدهی به توافق یک مرحلهای
همزمان با اظهارات سیدعباس عراقچی، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس گزارش داد که ایران و آمریکا در حال شکل دادن جزئیات یک توافق هستند که در ابتدا موجب متوقف شدن برنامه هستهای ایران خواهد شد؛ ولی به تهران اجازه خواهد داد تا فعالیتهای هستهای را در سالهای آخر توافقنامه، به کندی افزایش دهد. مقامهای برخی از 6 قدرت مذاکرهکننده با ایران که نخواستهاند نامشان فاش شود، تاکید کردند که جزئیات توافقنامه هستهای با ایران هنوز نیاز به موافقت نهایی دارد. مقامهای آمریکایی و ایرانی، دیروز دوشنبه برای سومین روز متوالی با یکدیگر دیدار کردند تا با توجه به ضربالاجل پایان مارس، به توافقنامه اصولی دست یابند. اگرچه دستیابی به موفقیت در این دور از گفتوگوها بعید به نظر میرسد، ولی مقامهای غربی نزدیک به مذاکرات، اعلام کردند که پیشرفت در زمینه برخی اجزای توافقنامه که مدت زمان زیادی انتظار آن میرفت، حاصل شده و این مساله میتواند منجر به یک توافق جامع شود. این ایده به ایران این پاداش را میدهد تا به خاطر رفتار خوبش، در سالهای آخر هرگونه توافقی، محدودیتهای اعمال شده علیه برنامه غنیسازی اورانیوم که بهعنوان بخشی از قرارداد اعمال میشود، به تدریج لغو شود و همچنین تحریمهای وضع شده علیه ایران نیز به تدریج لغو خواهد شد.
آسوشیتدپرس در ادامه تحلیل خود مینویسد: «آمریکا در ابتدا خواستار آن شده بود تا محدودیتها بیش از 20 سال ادامه یابد؛ ولی ایران این محدودیتها را به کمتر از 10 سال کاهش داده است. ایران همچنین قادر خواهد بود تا از سانتریفیوژهای به مراتب بیشتری نسبت به درخواست اولیه دولت آمریکا بهرهبرداری کند؛ ولی ظرفیت غنیسازی کمتر از روند کنونی خواهد بود. برخی مقامها از 6500 سانتریفیوژ بهعنوان نقطه احتمالی هر توافقی خبر دادهاند.» این خبرگزاری در ادامه گزارش خود با پرداختن به مدت زمان توافق احتمالی افزود: «اگر دو طرف بر 15 سال به توافق برسند، کنترلهای محدودکننده میتواند برای 10 سال اعمال شود و این محدودیتها سپس به تدریج به مدت 5 سال لغو شود. کاهش تدریجی کنترلها نیز موجب خواهد شد تا تعداد سانتریفیوژها به سطح 10 هزار عددی بازگردد که اکنون در حال فعالیت است و سطح غنیسازی را در شرایطی افزایش دهد که کمتر از سطح لازم برای تولید سلاح اتمی باشد.» خبرگزاری آسوشیتدپرس با بیان اینکه این توافق، باید نوعی از مصوبه و پذیرش را از کنگره آمریکا اخذ کند تا بهطور کامل اجرا شود، میافزاید: «آمریکاییها درخصوص اتخاذ تدابیری مشابه برای کاهش تحریمهای اعمال شده علیه ایران صحبت میکنند. مقامهای رسمی اعلام کردند که چندین گام فوری از طریق اقدام اجرایی، توسط باراک اوباما برداشته خواهد شد؛ سایر تحریمها نیز تعلیق خواهد شد ولی لغو نمیشود تا زمانی که ایران پایبندی به تعهداتش را نشان دهد. چیزی که هنوز مبهم است، وضعیت تاسیسات هستهای زیرزمینی ایران در فردو و رآکتور آب سنگین اراک است.»
توافق هستهای نزدیکتر شده است
همچنین پایگاه خبری المانیتور که بسیار به وزارت امور خارجه آمریکا نزدیک است، در مقالهای که روز 2 اسفند منتشر شده، از قول مقامهای آمریکایی گفته است که آنها به حصول توافق خوشبین هستند و از نزدیک بودن توافق هستهای میان ایران و 1+5 خبر داده است. به گزارش پایگاه «ایران هستهای»، لورا روزن، خبرنگار المانیتور مینویسد: «ارزیابی دولت آمریکا این است که خوشبینیها درباره رسیدن به توافق با ایران در روزهای اخیر بهطرز قابل توجهی افزایش یافته است.» ژوزف سرینسیون رئیس اندیشکده پلاوشرز در این باره به المانیتور گفته است: «واضح است که توافق محتمل است. بسیاری از اختلافات از بین رفته است. اگر توافق حاصل شود این توافق با مواضع دولت آمریکا بسیار نزدیک است و میتواند توافق خوبی هم باشد. این توافق میتواند بسیاری از منتقدان را متعجب و قانع کند.» المانیتور همچنین به نقل از یک مقام غربی نوشته است که دور بعدی مذاکرات هستهای ایران و گروه موسوم به 1+5 احتمالا روز جمعه برگزار میشود.
دنیای اقتصاد