قطع روابط دیپلماتیک چهار کشور عربی با قطر
عربستان سعودی، مصر، بحرین و امارات متحده عربی با وارد کردن این اتهام به قطر که باعث بیثباتی در منطقه میشود روابط دیپلماتیک با این کشور را قطع کرده اند. این کشورها قطر را به حمایت از “گروه های تروریستی” متهم کردهاند.
عربستان سعودی این خبر را اوایل صبح دوشنبه از طریق خبرگزاری رسمی این کشور منتشر کرد.
همزمان گزارش شده است که یمن نیز ارتباط خود را با قطر قطع کرده است. دولت عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور یمن، که مورد حمایت عربستان سعودی است، در جنگ با شورشیان حوثی است که کنترل صنعا، پایتخت و مناطقی دیگر از کشور را در دست دارند.
دولت مورد حمایت سازمان ملل مستقر در شرق لیبی نیز قطع روابطه خود با قطر را اعلام کرده است.
قطر در واکنشی کوتاه به این اقدام آن را “غیرموجه و بیاساس” خوانده است.
حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رییس جمهوری ایران، در توییتی در واکنش به این تحول گفت که “دوران ائتلاف سازی و برادر بزرگتری به پایان رسیده است و سلطه گری سیاسی، قبیله بازی امنیتی، اشغال و تجاوز نتیجه ای جز بیثباتی در برندارد.”
وی افزود: “زمان تحریم نیز به پایان رسیده و قطع رابطه دیپلماتیک، بستن مرزها، محاصره کشورها، اخراج از همان ایتلاف و… راه خروج از بحران نیست.”
همچنین به نقل از رکس تیلرسن، وزیر امور خارجه آمریکا که به سیدنی سفر کرده است، گزارش شده که وی در واکنش به این تحول از این کشورها خواسته است تا اختلافات خود را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
- امیر قطر در تماس تلفنی با حسن روحانی: خواهان تقویت روابط هستیم
- جنجال بر سر اظهارت منسوب به امیر قطر
- مکث مقام آمریکایی در مقایسه ایران و عربستان
- حمله شدید ترامپ و شاه عربستان به ایران
- آیتالله خامنهای گفت که آمریکا عربستان را میدوشد و ذبح میکند
عربستان سعودی گفت این حرکت برای حفاظت در برابر “تروریسم و افراط گرایی” لازم است. گفته می شود عربستان همه نیروهای قطری را از جنگ در یمن خارج کرده است. جنگنده های قطری در ائتلاف عربستان علیه نیروهای حوثی در یمن شرکت میکردند.
تحلیل مهرداد فرهمند – خبرنگار بیبیسی
به نظر میرسد قطع رابطه با قطر در ادامه انتشار اظهاراتی به نقل از امیر قطر علیه عربستان سعودی و در حمایت از ایران باشد که هفته گذشته از خبرگزاری دولتی این کشور منتشر شد اما مسئولان قطری پس از ساعاتی این اظهارات را تکذیب و اعلام کردند که سایت خبرگزاری قطر هک شده بوده است. اما رسانه های عربی خبر هک شدن این سایت را نپذیرفته و با استناد به موضعگیریهای مشابه امیر قطر در سالهای گذشته موجی علیه قطر به راه انداختند که در روزهای بعد ادامه یافت و سرانجام به قطع رابطه با قطر منجر شد.
قطر اکنون عملا در محاصره قرار گرفته و نزدیکترین کشوری که میتواند با آن ارتباط لجستیکی داشته باشد ایران است. این وضعیت فرصتی برای ایران فراهم میآورد.
عربستان گفت همه تماس های زمینی، دریایی و هوایی با قطر را قطع می کند “و همه کشورهای برادر و دوست را دعوت به چنین کاری می کند.”
همزمان مصر و امارات متحد عربی قطع روابط با قطر را در خبرگزاری های دولتی خود اعلام کردند.
پیشتر وزارت خارجه بحرین طی بیانیه ای گفته بود روابط با قطر را قطع میکند و همه دیپلمات های قطری باید ظرف ۴۸ ساعت این کشور را ترک کنند.
در بیانیه وزارت خارجه بحرین آمده است که شهروندان قطر باید ظرف دو هفته از بحرین بیرون بروند.
بحرین هم ترددهای هوایی و دریایی با قطر را قطع کرد.
این کشور قطر را به “تحریک رسانه ای، حمایت از فعالیت های مسلحانه تروریستی و تامین مالی گروه های مرتبط با ایران برای انجام خرابکاری و گسترش هرج و مرج در بحرین” متهم کرد.
امارات متحده عربی هم “حمایت، تامین مالی و در آغوش گرفتن سازمان های تروریستی، افراط گرا و فرقه گرا” توسط قطر را از دلایل قطع روابط برشمرد.
به گفته خبرنگار بی بی سی فارسی در منطقه قطع رابطه با قطر منحصرا دیپلماتیک نیست بلکه این چهار کشور ورود شهروندان قطری را به خاک خود ممنوع و سفر شهروندان خود به قطر را نیز منع کردهاند.
به گفته خبرنگار ما در اطلاعیههای دولتهای عربستان سعودی و بحرین از ایران هم نام برده شده و قطر متهم شده که به گروههای مورد حمایت ایران برای “اقدامات تروریستی” در بحرین و همچنین قطیف و دمام (مناطق شیعهنشین عربستان سعودی) کمکمی کند و اعضای آنها را در خاک خود پناه میدهد. قطر بصراحت متهم به حمایت همزمان از اخوان المسلمین، داعش، القاعده، حزب الله و حوثیها شده است.
این تازهترین تحول در رابطه بین قطر و عربستان سعودی حدود دو هفته پس از آن رخ داده است که اظهارات منسوب به مقامات ارشد قطری در رابطه با عربستان سعودی دردسرساز شد.
حدود دو هفته پیش گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه شیخ تمیم، امیر قطر، از معامله تسلیحاتی میان عربستان و آمریکا و موضعگیری تند علیه ایران انتقاد کرده و وزیر خارجه هم سفیران کشورش را از عربستان و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس فرا خوانده است. خبرها را خبرگزاری دولتی قطر منتشر کرده بود، اما بعد گفت که کار هکرها بوده و آنها را تکذیب کرد.
بی بی سی
***
واکنشها به قطع روابط دیپلماتیک چهار کشور عربی با قطر
دولت قطر اعلام کرد که از تصمیم هماهنگ چهار کشور عربستان سعودی، مصر، امارات متحده عربی و بحرین برای قطع روابط دیپلماتیک با خود متاسف است. این کشور اتهام حمایت از تروریسم را رد کرد.
شبکه الجزیره از قول وزارت خارجهی قطر نوشته است که اقدام چهار کشور برای قطع رابطه با قطر “ناموجه است و بر ادعاها و اتهامهایی مبتنی است که عملا هیچ پایه و اساسی ندارند”. این وزارتخانه در این زمینه از “کارزاری مبتنی بر ادعاهای دروغ” سخن گفته که قصد آن “امر و نهی کردن به قطر” است.
وزارت خارجهی قطر در موضعگیری خود همچنین تصریح کرده است که این تصمیم بر “زندگی عادی شهروندان و ساکنان قطر تاثیری نخواهد داشت”.
اخراج قطر از ائتلاف عربی
به موازات آن “العربیه” گزارش داد که فرماندهی “ائتلاف عربی در حمایت از یمن”، به مشارکت قطر در این ائتلاف پایان داده است. در بیانیهای که ائتلاف عربی روز دوشنبه منتشر کرده، رفتارهای قطر در ترویج تروریسم و حمایت از گروههای القاعده و داعش در یمن و رابطه با شبهنظامیان کودتاچی” به عنوان دلیل قطع همکاریها با قطر اعلام شده است.
بیشتر بخوانید: چهار کشور منطقه روابط دیپلماتیک با قطر را قطع کردند
رکس تیلرسون، وزیر خارجهی ایالات متحده آمریکا، کشورهای حوزهی خلیج فارس را فراخواند که اختلافات خود را حل کنند. تیلرسون که در سیدنی بسر میبرد، از همهی طرفهای این مناقشه خواست که دور یک میز بنشینند و “دربارهی اختلافنظرها گفتوگو کنند”.
تیلرسون اهمیت این موضوع را یادآور شد که کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس باید متحد بمانند. کشورهای عضو این شورا عبارتند از قطر، عربستان، بحرین، امارات متحده عربی، عمان و کویت.
هم عربستان سعودی و هم قطر جزو متحدان آمریکا در منطقه هستند. در قطر پایگاهی نظامی به نام “العدید” وجود دارد که ۱۰ هزار سرباز آمریکایی در آنجا مستقرند. ستاد فرماندهی نظامی آمریکا در کل منطقه در همین مرکز قرار دارد.
واکنش معاون دفتر حسن روحانی
به گزارش خبرگزاری ایرنا، حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیسجمهوری ایران در صفحهی شخصی خود در توییتر از جمله نوشته است: «زمان تحریم نیز به پایان رسیده و قطع رابطه دیپلماتیک، بستن مرزها، محاصره کشورها، اخراج از همان ائتلاف و… راه خروج از بحران نیست».
به گفتهی ابوطالبی: « شکاف و فروپاشی ائتلاف نخستین نتیجه رقص شمشیر در ریاض است؛ نمیتوان یک جا با شمشیر رقصید و جای دیگر به معاشقه پرداخت. جای برادر بزرگتر عوض شده است. عربستان، مصر، امارات و بحرین که در برابر کشوری کوچک به این میزان شکننده هستند، راهی جز دمکراسی در داخل و گفتوگو در منطقه ندارند؛ عصر قبیله پایان یافته است.»
بیشتر بخوانید: جنگ لفظی شدید قطر و عربستان بر سر اخوانالمسلمین
به موازات آن، نفیس زکریا، سخنگوی وزارت خارجهی پاکستان، روز دوشنبه در اسلامآباد اعلام کرد که پاکستان برنامهای فوری برای قطع مناسبات دیپلماتیک با قطر ندارد. به گفتهی او “در حال حاضر هیچ چیز در مورد مسالهی قطر (با ما) وجود ندارد و اگر تحولی در این مساله روی دهد موضعگیری خواهیم کرد”.
محمد دیار، وزیر خارجهی دولت حاکم بر شرق لیبی نیز اعلام کرد که همراه با متحدان منطقهای خود، روابط دیپلماتیک با قطر را قطع میکند. این دولت که مرکز آن در شرق شهر بیضا است، در لیبی از اقتدار زیادی برخوردار نیست.
قطع پروازهای امارات و سقوط سهام در قطر
شرکت هواپیمایی “الاتحاد” متعلق به امارات متحده عربی، در واکنش به قطع روابط دیپلماتیک این کشور با قطر، همهی پروازهای خود به قطر را متوقف کرد. این شرکت اعلام کرد که از صبح سهشنبه تا اطلاع ثانوی هیچ پروازی به دوحه پایتخت قطر نخواهد داشت و به مشتریان خود گزینههای دیگری عرضه خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: مصر ۲۱ سایت اینترنتی قطر را فیلتر کرد
گفتنی است که پس از انتشار خبر قطع رابطهی دیپلماتیک چهار کشور عربی با قطر به اتهام حمایت این کشور از تروریسم، شاخص بورس قطر سقوط کرد.
سختترین ضربه به “وودافون” قطر وارد شد که کاهشی ۹ /۸ درصدی نشان میداد. ارزش سهام بانک ملی قطر نیز که بزرگترین بانک این کشور است، ۶ /۴ درصد کاهش یافت.
دویچه وله