انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی در ترکیه: اردوغان پیروز شد
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری برای یک دوره پنج ساله دیگر انتخاب شد.
سعدی گوون رئیس ستاد انتخابات ترکیه اعلام کرد آقای اردوغان با به دست آوردن “اکثریت آرای سالم” در دور اول انتخابات پیروز انخابات شده است.
رسانه‌های دولتی ترکیه اعلام کرده اند که پس از شمارش تقریبا همه آرای مردم، رجب طیب اردوغان حدود ٥٣ درصد آرا را کسب کرده و محرم اینجه، رقیب اصلی آقای اردوغان از حزب جمهوریخواه خلق، حدود ۳۱ درصد آرا را به دست آورده است.
رجب طیب اردوغان عصر یکشنبه (۲۴ ژوئن) در استانبول گفت که مردم به وی وظیفه اعمال اختیارات ریاست جمهوری و سمت‌های قوه مجریه را “محول کردند.”
او افزود: “من امیدوارم که هیچ کس درباره نتایج ابراز تردید نکند و برای پنهان کردن ناکامی خودش به دموکراسی صدمه نزند.”
در صورت قطعی شدن پیروزی آقای اردوغان، او از اختیاراتی به مراتب بیشتر برخوردار خواهد شد که به اعتقاد منتقدان به دموکراسی ترکیه لطمه جدی می‌زند.
گفته می‌شود حذف مقام نخست وزیری و کاهش اختیارات پارلمان از برنامه‌های او در دوره جدیدش خواهد بود.
- انتخابات ترکیه؛ اردوغان پیشتاز است، مخالفان نتایج را به چالش کشیده‌اند
- انتخابات ترکیه؛ شمارش آرا آغاز شد
- محرم اینجه؛ تنها امید اپوزیسیون ترکیه به شکست اردوغان
خبرگزاری رسمی ترکیه همچنین می گوید که حزب حاکم اسلامگرای “عدالت و توسعه” آقای اردوغان حدود ۴۳ درصد آرا را در انتخابات پارلمان کسب کرده است. حزب جمهوریخواه خلق ۲۳ درصد آرا را به دست آورده است.
محرم اینجه نامزد حزب جمهوریخواه خلق هنوز شکست را نپذیرفته استرجب طیب اردوغان همچنین مدعی شد که ائتلاف تحت رهبری حزب وی اکثریت کرسی های پارلمان را از آن خود کرده است.
حزب دموکراتیک خلق‌ها – که از حمایت کردها برخوردار است – هم حدود ۱۱ درصد آرا را به دست آورده و از حد نصاب لازم برای حضور در پارلمان عبور کرده است.
کمیسیون انتخاباتی ترکیه رسما نتایج نهایی را اعلام نکرده است ولی مخالفان از همین حالا نتایج را به چالش کشیده‌اند.
سخنگوی حزب جمهوریخواه خلق در یک مصاحبه خبری گفت نتیجه شمارش کمتر از نیمی از آرا قطعی است و آقای اردوغان به حد نصاب ۵۰ درصد آرا نخواهد رسید. مخالفان دولت در توییتر اعتراض کرده‌اند که چرا رسانه دولتی ابتدا نتایح مناطقی را اعلام کرده که طرفدار آقای اردوغان هستند.
آقای اردوغان ۱۱ سال نخست وزیر ترکیه بود و بعد رئیس جمهور شدبه گزارش رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه ٨٧ درصد واجدان آرا در انتخابات شرکت کرده‌اند.
در استان اورفه، در مرز جنوبی با سوریه تخلفاتی گزارش شده که کمیسیون انتخابات ترکیه گفته این موارد را بررسی خواهد کرد.
با وجود اینکه محرم اینجه، آموزگار سابق در یک‌دست کردن مخالفان و مطرح کردن خود به عنوان یک رقیب جدی، فراتر از انتظار ظاهر شد پیش از اعلام نتایج تصور بر این بود که آقای اردوغان برنده خواهد بود.
گزارش شده شمار مخالفان دولت در گردهمایی تبلیغاتی دیروز به یک میلیون نفر می‌رسید هر چند که آقای اردوغان هم بیکار نبود و دیروز در پنج همایشی انتخاباتی حاضر شد.
ترکیه بعد از کودتای نافرجام سال ٢٠١٦ هنوز در شرایط اضطراری است و آقای اینجه وعده داده بود در صورت پیروزی در ۴۸ ساعت این وضعیت را لغو کند.
در حالی که هنوز یک سال و نیم به موعد انتخابات مانده بود و حزب آقای اردوغان هم تاکید می‌کرد قصد انتخابات زودرس وجود ندارد، آقای اردوغان استدلال کرد که شرایط ایجاب می‌کند انتخابات زودرس برگزار شود.
- ‘انتخابات زودهنگام’ ترکیه، پیروزی یا شکست اردوغان؟
- آیا اپوزیسیون ترکیه به دوران اقتدار اردوغان پایان خواهد داد؟
آقای اردوغان ۱۱ سال نخست وزیر ترکیه بود و بعد رئیس جمهور شد. تغییر قانون اساسی سبب شد قدرت اجرایی که پیشتر در دست نخست وزیر بود به رئیس جمهور منتقل شود و اکنون آقای اردوغان آماده شروع دومین دوره ریاست جمهوری خود می‌شود که تا پنج سال دیگر او را در قدرت نگه می‌دارد.
پاکسازی صدها هزار نفر از نهادهای مختلف دولتی، قضایی و نظامی و فشار بر خبرنگاران و رسانه‌ها بعد از کودتای نافرجام سبب شده نهادهای حقوق بشری به عملکرد دولت ترکیه بشدت اعتراض کنند اما دولت تمام اقدامات خود را بر مبنای قانون می‌داند و زندانیان و محکومان را کسانی می‌خواند که به “تروریست‌ها” کمک می‌کنند.
بی بی سی
***
انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی در ترکیه
انتخابات ریاست‌جمهوری و پارلمانی در ترکیه بزرگترین آزمون برای رجب طیب اردوغان و اپوزیسیون ترکیه است. افزایش نرخ تورم و کاهش ارزش لیر در مقابل دلار کار اردوغان را برای پیروزی سخت‌تر کرده است.
شعبه‌های رأی‌گیری در ترکیه برای انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهوری درهای خود را در ساعت ۸ صبح روز یکشنبه به‌وقت محلی (۲۴ ژوئن/ ۳ تیرماه) به روی واجدان شرایط رأی‌دهی باز کردند. رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ۶۴ ساله ترکیه که برای یک دوره پنج ساله دیگر خود را نامزد کرده، امیدوار است که بار دیگر در این پست ابقا شود و حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری او نیز اکثریت کرسی‌های پارلمان را در اختیار بگیرد. به گفته مسئولان برگزاری انتخابات، نخست آرای مربوط به گزینش ریاست جمهوری شمارش خواهد شد.
بیش از ۵۶ میلیون نفر در ترکیه در این انتخابات واجد شرایط رأی‌دهی هستند. این انتخابات بزرگترین چالش پیش روی اردوغان و حزب حاکم او از زمان دست گرفتن قدرت در سال ۲۰۰۳ است. اردوغان در ۱۶ سال گذشته در هیچ انتخاباتی شکست نخورده است.
به باور تحلیلگران انتخابات روز یکشنبه همچنین معیاری برای سنجش میزان قدرت اپوزیسیون است. اردوغان در ماه مه اعلام کرد که تاریخ انتخابات را از ۳ نوامبر ۲۰۱۹ به ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸، یعنی یک سال و نیم زودتر از موعد قانونی، موکول کرده است.
او در توجیه دلایل اتخاذ این تصمیم گفته بود، وضعیت کنونی در سوریه و عراق و همچنین تصمیماتی که باید در عرصه سیاست‌های کلان کشور گرفت، برگزاری انتخابات زودهنگام را ضروری کرده است.
به گفته ناظران سیاسی چنانچه اردوغان نتواند آرای کافی را در انتخابات ۲۴ ژوئن بدست آورد، احتمالا در دور دوم که روز ۸ ژوئیه برگزار می‌شود، این شکست را جبران خواهد کرد.
مشکلات شدید اقتصادی و افزایش نرخ تورم و همچنین کاهش ۲۵ درصدی ارزش لیر در مقابل دلار آمریکا کار اردوغان را برای پیروزی در انتخابات دشوارتر کرده است.
در سوی دیگر محرم اینجه، نامزد حزب جمهوری خلق ترکیه و رقیب اصلی اردوغان قرار دارد که محبوبیتش در روزهای منتهی به انتخابات فراگیرتر شد.
اینجه معلم فیزیک بوده و به مدت ۱۶ سال به عنوان نماینده حزب جمهوری خلق در پارلمان فعالیت داشته است. او روز شنبه در سخنرانی آخرین میتینگ انتخاباتی‌اش در استانبول و در حضور شمار زیادی از هوادارانش هشدار داد چنانچه اردوغان در انتخابات پیروز شود، ارزش پول ملی کشور همچنان سقوط کرده و نرخ تورم افزایش خواهد یافت. حزب جمهوری خلق شمار هواداران در این میتینگ را پنج میلیون نفر اعلام کرد.
رقابت احزاب برای ورود به پارلمان
همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری مردم برای انتخاب ۶۰۰ نماینده پارلمان نیز رأی‌های خود را به صندوق خواهند ریخت. هشت حزب در کنار نمایندگان مستقل برای یک دوره پنج ساله با یکدیگر رقابت دارند.
طبق قانون اساسی جدید ترکیه پنجاه کرسی به میزان کرسی‌های موجود در پارلمان اضافه شده تا به این ترتیب احزاب بتوانند با یکدیگر تشکیل ائتلاف دهند.
حزب جمهوری خلق شمار هواداران در آخرین میتینگ انتخاباتی اینجه را پنج میلیون نفر اعلام کرده
افزایش کرسی‌های پارلمان این امکان را برای احزاب کوچکتر فراهم می‌کند تا به واسطه ائتلاف با احزاب بزرگتر بتوانند حد نصاب لازم برای ورود به پارلمان (کسب ده درصد آرا) را بدست آورند. در گذشته برای ورود به پارلمان هر یک از احزاب باید جداگانه ۱۰ درصد رای می‌آوردند.
حزب دموکراتیک خلق‌ها نزدیک به کردهای ترکیه به اتحاد اپوزیسیون راه نیافت و به همین دلیل باید به تنهایی ۱۰ درصد آرا را برای ورود به پارلمان کسب کند.
در انتخابات ریاست جمهوری، نامزدی که موفق به کسب حداقل۵۰ درصد به اضافه یک رأی از آرا شود، به عنوان رئیس جمهوری ترکیه انتخاب خواهد شد. درغیر این صورت دو نامزدی که بیشترین رای را آورده‌اند، به دور دوم انتخابات راه خواهند یافت.
نگرانی از بروز تقلب در انتخابات
تغییرات در قوانین انتخاباتی ترس‌ها و نگرانی‌های زیادی را نسبت به احتمال تقلب به وجود آورده است. تشکل‌های اپوزیسیون ترکیه بیش از ۶۰۰ هزار نفر را مامور نظارت بر حوزه‌های رأی گیری در این کشور کرده‌اند. طبق قوانین انتخاباتی جدید مسئولان شعبات رأی‌گیری می‌توانند در صورت لزوم، از نیروهای امنیتی کمک بگیرند.
در همین حال مسئولان هزاران صندوق اخذ رأی در استان‌های غالبا کردنشین شرقی و جنوب شرقی کشور را جابه‌جا کرده‌اند. تغییر مکان این صندوق‌ها موجب شده تا ۱۴۴ هزار نفر واجد شرایط رأی‌دهی در این مناطق، برای انداختن آرای خود به صندوق مجبور به طی مسافت‌های طولانی شوند. برخی از این رأی‌دهندگان نیز باید سر راه خود از ایست‌های بازرسی نظامی رد شوند.
کشورهای اروپایی نیز گروهی از ناظران بین‌المللی را برای نظارت بر انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ترکیه اعزام کرده‌اند. با این حال در روزهای منتهی به انتخابات دولت ترکیه اجازه سفر تعداد زیادی از این ناظران به این کشور را لغو کرد.
در همین زمینه:
