منافع ملی کشورما در کاهش تنش در روابط ایران و عربستان است!
طی هفته های اخیر، تنش در روابط ایران و عربستان افزونتر شده است. بیم آن میرود که این تنش ابعاد نگران کننده تری به خود بگیرد. اعلام استعفای غیر مترقبه سعد حریری نخست وزیر لبنان در ریاض پایتخت عربستان، که حزب الله لبنان و جمهوری اسلامی را مورد خطاب و حمله شدید خود قرار داد، و حمله موشکی شورشیان حوثی یمن به فرودگاه ریاض، درگیری های لفظی بین دو کشور را تشدید کرده است. عربستان سعودی حملهی موشکی حوثی ها را به جمهوری اسلامی ایران نسبت داده است. جمهوری اسلامی نیز هر گونه رابطه ای با این حمله را تکذیب کرده است. در این میان، عربستان در ادامه تلاش خود برای ایجاد یک جبهه وسیع علیه جمهوری اسلامی ایران، دست به فراخوان نشست فوق العادهی اتحادیهی عرب زده است. این اتحادیه در پایان اجلاس خود، طی بیانیه ای با محکوم کردن «مداخلهی ایران» در منطقه، همبستگی کامل خود را با عربستان اعلام کرده است. این اجلاس، اتهامات عربستان را تکرار کرده و از جمهوری اسلامی خواسته است که از حمایت حزبالله در لبنان و حوثی ها در یمن دست بردارد. هم زمان وزیر انرژی اسرائیل رسما همکاری این کشور با عربستان را«برای مقابله با ایران» تائید کرده است. هم چنین روز یکشنبهی گذشته، دفتر ریاست جمهوری ایالات متحده اعلام کرده است که دونالد ترامپ و امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه، طی یک گفت و گوی تلفنی در خصوص مقابله با «فعالیت های منطقه ای و بی ثبات کننده ی حزب الله و ایران» به توافق رسیده اند.
واقعيت این است که از مدت ها پيش، به ويژه از زمان آغاز گفتگو ها ميان ايران و کشورهای غربی برای دستيابی به يک توافق بر سر مسئلهی هسته ای، عربستان سعودی و اسرائیل همواره مخالف چنین توافقی بوده اند. با روی کار آمدن ترامپ در ايالات متحده و اعلام سياست مخالفت با “برجام”، در واقع این دو کشور، متحد تازه ای برای پيشبرد سياست ماجراجويانهی خود پيدا کردند. به خصوص در پی تغییر توازن قوا در سوريه، ناکام ماندن سياست مداخله گرانهی عربستان در يمن و بالا گرفتن اعتراضات بين المللی عليه بمباران و کشتار مردم بیگناه، بی ثمر بودن تحریم قطر، هیات حاکمهی عربستان برای توجيه سياست های ماجراجويانه و جنگ طلبانه ی خود و انحراف افکار ملی و بين المللی در صدد دشمن تراشی و جبهه گشايی جدید علیه ایران است.
شکی نیست که تحولات جدید در خود عربستان سعودی و تمرکز قدرت در دست ولیعهد جوان از یک سو، و سیاست منطقه ای دولت ترامپ از سوی دیگر، نقش تعیین کننده در ادامه و تشدید تنش در مناسبات با کشور ما دارند. اما سیاست خارجی جمهوری اسلامی در کشور های منطقه با ملاحظهی وضعیت بحرانی، پر آشوب و جنگی آن، که عمدتا به دست فرماندهان سپاه سپرده شده است، نیز تاکنون در سیر شرائط کنونی نقش داشته است. این سیاست ها به به کشورهای ذکر شده امکان داده که فشارها را بر ایران افزایش دهند. حضور نظامی سپاه پاسداران در برخی از مناقشات منطقه ای در غیاب مناسبات دیپلماتیک فعال، بر وخامت اوضاع افزوده است.
تحولات اخیر بیانگر این واقعیت است که تنش در مناسبات بین ایران و عربستان، با توجه به نقش و موقعیت هر دو کشور و تشدید آن می تواند به درگیری ها و بی ثباتی های بیشتر در منطقهی بحرانی خاورمیانه دامن بزند. وضعیت شکنندهی لبنان یک نمونهی بارز آن است. ما بارها تاکید کرده ایم که سياست خارجی کشور ما نیز مثل همه کشور های دنیا، باید به دستگاه ديپلماسی کشور واگذار شده، تنش زدائی مبنای سياست منطقه ای و بين المللی قرار گيرد. نباید اجازه داد که جریانات نظامی و امنیتی قدرتمند در حکومت با سرنوشت کشور بازی کنند، کشور را در جهت درگیرشدن بیشتر در تشنجات منطقه ای سوق دهند و هزینه های سنگین چنین رویکردی را بر مردم و کشور ما تحمیل کنند.
اتحاد جمهوریخواهان ایران همواره بر نقش تعیین کنندهی دیپلماسی، گسترش همکاری های منطقه ای در عرصه های سیاسی، اقتصادی و حل مناقشات از طریق توافقات بین دولت های منطقه و نهادهای بین المللی تاکید کرده و منتقد سیاست های منطقه ای جمهوری اسلامی، در اتکاء بر منابع سخت افزاری و نظامی و حضور پر رنگ سرداران سپاه در این عرصه بوده است. ما معتقدیم منافع ملی ما در اولویت دادن به دیپلماسی در مناسبات خارجی و تلاش برای گفت و گو برای تنش زدائی از مناسبات متقابل با دیگر کشور هاست. کشور ما باید علیرغم همه اختلافات با دیگر دول جهان و بخصوص همسایگان، مناسبات متقابل با آن ها را در چهارچوب قوانین بین المللی و نیازها و الزامات آن تنظیم و حفظ کند.
هیات سیاسی اجرائی
اتحاد جمهوریخواهان ایران
۱ آذر ۱۳۹۶ – ۲۲ نوامبر ۲۰۱۷