گفتگو درباره روشنگری و بیم و امیدهای روشنفکران در ایران (در دو بخش)
گفتگوی احمد غلامی با علی میرسپاسی در باره کتاب وی « روشنگری و بیم و امیدهای روشنفکران در ایران »
بخش اول: بازگشت از یک انحراف تاریخی
درسگفتگو: احمد غلامی و علی میرسپاسی بازگشت از یک انحراف تاریخی در این گفت‌وگو، علی میرسپاسی به نکته تازه‌ای اشاره می‌کند. او باور دارد در تاریخ روشنفکری ایران انحرافی صورت گرفته است و این انحراف از جایی آغاز شده که روشنفکران ایرانی به تبعیت از جریان ضدروشنگری آلمان خاصه آرا و اندیشه‌های هایدگر به مقابله با مدرنیته پرداخته‌اند. میرسپاسی معتقد است، استقبال از جریان ضدروشنگری آلمان اشتباه فاحشی بوده که از سوی روشنفکران ایرانی از جمله احمد فردید، جلال آل‌احمد، علی شریعتی و دیگران در ایران تئوریزه شده است. او همچنین می‌گوید، روشنگری رادیکال فرانسه نیز خسارات جبران‌ناپذیری به فرایند مدرنیته ایران وارد کرده است. ایده جایگزین میرسپاسی برای به سرانجام رسیدن مدرنیته در ایران الگوبرداری از روشنگری انگلیس و آمریکا است که در آنها فضیلت و خیر عمومی در دستور کار قرار دارد.
بخش دوم: بانیان ضد روشنگری ایران
درسگفتگو: احمد غلامی با علی میرسپاسی بانیان ضد روشنگری ایران رویارویی روشنفکران ایران با مدرنیته، مسئله محوری کتاب «روشنگری و بیم و امیدهای روشنفکران در ایران» علی میرسپاسی است. یکی از بحث‌های اساسی این کتاب، طرح این مسئله است که برخلاف تصور بسیاری، خصومت فکری و سیاسیِ برخی از روشنفکران ایران که در قالب نظریه‌های غرب‌زدگی مطرح شده و ظاهری بومی‌گرا دارد، از سنت ضد روشنگری اروپا یا همان منتقدان رادیکال مدرنیته برآمده است. میرسپاسی در این کتاب از چهره‌های شاخص روشنفکری ایران همچون شریعتی، آل‌احمد، شایگان و جواد طباطبایی نام می‌برد و این جریان را به‌تأسی از هایدگر و دیگر متفکران شاخص این سنت، ضد روشنگری می‌خواند. از نظر میرسپاسی، این روشنفکران، مدرنیته و دموکراسی را عمدتا به‌واسطه اندیشه‌های رادیکال ضد روشنگری متفکران آلمانی و برخی از روشنفکران فرانسوی شناختند که تبارشان به جنبش ضد روشنگری می‌رسد؛ گفتمانی که شاید آینده ایران را به بیراهه کشاند و نوعی انحراف تاریخی در جریان فهمِ روشنگری یا مدرنیته ایرانی پدید آورد.
روزنامه شرق
