دونالد ترامپ پیروز انتخابات آمریکا شد
بر خلاف تمام نظرسنجیها، دونالد ترامپ چهلوپنجمین رئیس جمهوری آمریکا شد. او توانست با ۲۸۹ رأی الکترال در برابر ۲۱۸ رأی الکترال هیلاری کلینتون پیروز انتخابات شود. برای پیروزی، کاندیداها میبایست به حد نصاب ۲۷۰ رأی الکترال از مجموع ۵۳۸ رأی الکترال دست یابند.
ستاد انتخاباتی هیلاری کلینتون اعلام کرد که کلینتون تلفنی با دونالد ترامپ صحبت کرده و پیروزی او را تبریک گفته است.
دونالد ترامپ پس از قطعی شدن پیروزیاش در مراسم ویژه طرفدارانش در نیویورک حضور یافت. او در این گردهمایی گفت آمریکا باید وحدت خود را حفظ کند و او رئیس جمهوری همه مردم آمریکا خواهد بود.
دونالد ترامپ که برخلاف کارزار انتخاباتی اینبار با آرامش سخن میگفت اعلام کرد که کلینتون با او تماس گرفته است. او همچنین از هیلاری کلینتون بهدلیل فعالیتهای سخت انتخاباتیاش تشکر کرد.
او گفت اولویت فعالیتهایش منافع آمریکا خواهد بود و زیربناهای کشور را خواهد ساخت.
رئیس جمهوری جدید آمریکا در میان تشویق هواداران خود همچنین افزود: «ما میخواهیم رؤیای آمریکایی را تازه کنیم… کشور ما پتانسیل عظیمی دارد و هر آمریکایی باید از فرصت خود استفاده کند… رؤیاهای ما بزرگ و دلیرانه خواهند بود.»
ترامپ درباره سیاست خارجی آینده خود برخلاف گذشته با مدارا صحبت کرد. او گفت: «من به جامعه جهانی میگویم که ما بهرغم در اولویت قرار دادن منافع آمریکا خواهان مشارکت هستیم و نه تنش.»
ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه بر اساس نظرسنجیها در تمام مدت مبارزات انتخاباتی از رقیب خود، هیلاری کلینتون دموکرات عقبتر به نظر میرسید. خبرگزاری «رویترز» در آخرین نظرسنجی خود شانس پیروزی کلینتون را ۹۰ درصد اعلام کردهبود.
دونالد ترامپ موفق شد در مهمترین ایالتهای چرخشی که سرنوشت انتخابات را رقم میزنند، پیروز شود.
تحلیلگران معتقدند که کارزار انتخاباتی کلینتون بیش از حد به پیروزی حتمی خود بر اساس نظرسنجیها مطمئن بود. هرچند پیشتر عنوان شده بود که بسیاری از رأیدهندگان به دونالد ترامپ رأی خود را مخفی نگاه میدارند و از گفتن آن به عوامل نظرسنجی سرباز میزدند.
پیش از این در جریان همهپرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز مردم در حالی به برکسیت رأی دادند که نظرسنجیها خلاف آن را اعلام کردهبودند.
در آخرین روزهای منتهی به انتخابات، در حالی که کلینتون با اختلاف فاحش پیش بود، رئیس افبیآی، جیمز کومی اعلام کرد که پرونده ایمیلهای او به دلیل کشف ایمیلهای جدید دوباره در دست بررسی است. این موضوع به کاهش فاصله بین این دو نامزد ریاستجمهوری انجامید که از آن با عنوان «اثر کومی» نام میبرند.
دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی خود تأکید میکرد که هیلاری کلینتون نماینده وضع موجود و نماد سیاست فاسد در واشنگتن است. او خود را نسبت به سیاست جریان غالب در واشنگتن «خارجی» معرفی کرد.
دونالد ترامپ محورهای اصلی کارزار انتخاباتی خود را بر مبارزه با مهاجرت غیرقانونی و کشیدن دیوار در مرز مکزیک، بازگرداندن صنایع سنتی زغالسنگ و حفاری نفت و خروج از توافقنامههای محیطزیستی، لغو «اوباماکر» یا بیمه خدمات درمانی عمومی اوباما، مقرراتزدایی و کاهش شدید مالیات، لغو معاهدههای تجاری بینالمللی یا مذاکره مجدد بر سر آنها، همکاری با روسیه در مسائل بینالمللی بهخصوص جنگ سوریه، کاهش سهم آمریکا در ناتو و کاهش مداخلهگری نظامی آمریکا در دیگر کشورهای دنیا قرار داده بود.
او در حالی رئیسجمهوری بعدی آمریکا میشود که ماهها تحت شدیدترین انتقادها بود. او در طول کارزار انتخاباتی خود از ادبیاتی استفاده کرد که باز نگاه بسیاری «توهینآمیز» و «تبعیضآمیز» به نظر میآمد و چندین زن او را به آزار جنسی متهم کردند.
***
واکنشهای داخلی به پیروزی ترامپ: برای ایران فرقی نمیکند
مقامات ایرانی میکوشند در قبال پیروزی ترامپ خویشتندار بمانند. روحانی گفت برجام تضمین شده است و انتخاب او نیز تاثیری در سیاستهای جمهوری اسلامی ندارد. خامنهای هنوز موضعی نگرفته اما حمایت تلویحیاش از پوپولیسم ترامپ و فاشگوییهای او بازنشر شدهاند.
حسن روحانی، وزارت خارجه، تنی چند از نمایندگان مجلس، دبیر شورایعالی امنیت ملی، معاون فرمانده سپاه و مسئولان بورس و اتاق بازرگانی در مورد انتخاب ترامپ موضعگیری کرده و عموما روی این تاکید کردهاند که ریاست جمهوری او در سیاست خارجی ایالات متحده، سیاست ایران و همچنین موضوع برجام تاثیری نخواهد داشت.
خامنهای هنوز موضعی در قبال انتخاب ترامپ نگرفته اما به روال معمول، بخشهایی از سخنان قبلی او که به مناظرههای انتخاباتی و “سقوط اخلاقی” آمریکا باز میگردند و اینک مورد مصرف دارند، در پایگاه اطلاع رسانی او و وبسایتهای وابسته و نزدیک به بیت رهبری بازنشر شدهاند.
کانال تلگرامی خامنهای: چند برابر چیزهایی را که ما میگفتیم و بعضی باور نمیکردند و نمیخواستند باور کنند، خود اینها گفتند. و جالب این است که آن که صریحتر گفت، بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفت. آن مرد چون واضحتر گفت، صریحتر گفت، مردم_آمریکا بیشتر به او توجه کردند. طرف مقابل گفت این پوپولیستی کار میکند؛ عوامگرایانه، چرا عوامگرایانه؟ برای خاطر اینکه حرفهایش را مردم نگاه میکردند، میدیدند درست است؛ در واقعیات زندگی خودشان آن را میدیدند. ارزشهای انسانی در آن کشور نابودشده و لگدمالشده است؛ تبعیض نژادی وجود دارد.
حسن روحانی: نتیجه انتخابات آمریکا، نشان التهابات و عدم ثبات داخلی آمریکا مدتها باقی خواهد ماند و زمان زیادی میبرد که این اختلافات و مشکلات داخلی حل شود. هوشمندی ایران در توافق هستهای این بود که برجام را نه به عنوان یک توافق با یک دولت بلکه به عنوان یک قطعنامه شورای امنیت تثبیت کرد که باتصمیم یک دولت قابل تغییر نیست.
جواد ظریف، وزیر خارجه: این انتخاب مردم آمریکاست اما هر کس رئیس جمهور آمریکا باشد باید واقعیات جهان و منطقه را به درستی بشناسد و با آن با واقع گرایی مواجه شود. آن چه آمریکا به عنوان یک تعهد بینالمللی چند جانبه در برجام پذیرفتهاست باید اجرا شود.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه: آنچه برای ایران و مردم ان مهم، قابل اعتنا و ملاک ارزیابیهاست، عملکرد و سیاستهای اجرایی دولت آینده آمریکاست.
حمید ابوطالبی، رئیس دفتر سیاسی روحانی: تصویری که ترامپ در سخنرانی اعلام پیروزی به عنوان رییس جمهور از خود نشان می داد، با تصویر او در دوران انتخابات متفاوت بود ،این نکتهای قابل توجه است.
اکبر هاشمی رفسنجانی: دوران ریاست جمهوری دمکراتها برای ملتهای میانهرو مثبت تر از دوران حضور جمهوریخواهان بوده است. ترامپ خطر بزرگی محسوب میشود. خطرناک قلدری است که به اصول پایبند نیست.
حسین سلامی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران: هرگاه رئیس جمهور آمریکا جمهوریخواه بود باز هم ما مورد تهدید و دشمنی و آسیب بودهایم. نمونهاش ریگان و بوش. برای ما تفاوت معناداری ندارد که کدام کاندیدا رای بیاورند چون تغییری در سیاستهای منطقهای و جهانی آمریکا روی نمیدهد.
علی شمخانی، دبیر شورایعالی امنیت ملی: نتیجه چهل و پنجمین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نشانگر سرخوردگی و اعتراض و بیاعتمادی اکثریت جامعه به تبلیغات سنتی و غولهای رسانهای است.
علی مطهری، نایب رئیس مجلس دهم: ترامپ صداقت بیشتری دارد- مواضعش در باره سوریه خوب بود. نسبت به عربستان نگاه خوبی ندارد و مایل به روابط خوب با روسیه است. مخالفتش با برجام هم به نفع ایران است چون درعمل کاری نمیتوانند بکنند.
رسانههای داخلی اما صریحتر از چهرههای سیاسی موضع گرفته و در پوشش خبر انتخاب ترامپ، از تیترهای توصیفی و جانبدار غافل نماندهاند:
رجانیوز: شکست سنگین تینک تنکها و رسانههای جریان اصلی. اسطوره فساد اخلاقی و جنسی رئیس جمهور آمریکا شد. کلینتون به خانه رفت.
خبر آنلاین: پوپولیسم هنوز جواب میدهد. هر چقدر رقیبت را تخریب کنی اقبالش بیشتر میشود.
خبرگزاری فارس: بزککاری دمکراتها به کار نیامد. روح حقیقی جامعه آمریکا توسط ترامپ برملا شد.
* * *
واکنشهای جهانی به پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا
پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری در میان ناباوری تحلیلگران بازتاب متفاوتی در جهان سیاست داشته است.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه نیز در نخستین واکنش به پیروزی دونالد ترامپ این پیروزی را به او تبریک گفت و از همکاری آمریکا و روسیه دفاع کرد و گفت این به نفع منافع دو کشور است.
او همچنین افزود امیدوار است روسیه بتواند همکاری خوبی با ترامپ در زمینه مسائل مختلف جهان داشته باشد.
ترامپ در جریان تبلیغات انتخاباتی خود بارها از پوتین بهعنوان رهبری قدرتمند یاد کرده و گفته بود در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری پیش از انجام مراسم تحلیف با ولادیمیر پوتین دیدار میکند.
برخی از تحلیلگران نیز از احتمال نزدیکی آمریکا به روسیه در پی پیروزی ترامپ سخن گفتهاند.
از سوی دیگر مارتین شولتس، رئیس پارلمان اروپا انتخاب ترامپ را چالشی برای اروپا دانست. با این حال او گفت نظام سیاسی آمریکا چنان قوی است که کسی همچون ترامپ را در چارچوب سیاستهای نظام نگه خواهد داشت. شولتس همکاری اتحادیه اروپا با ترامپ را «عادی» توصیف کرد اما خطر اصلی را به سیاستهای داخلی ترامپ مربوط دانست.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در صفحه توئیتر خود نوشت: «ما باز هم با هم کار کرده و قدرت اروپا را دوباره کشف خواهیم کرد.»
موگرینی گفت اتحادیه اروپا مایل است با ترامپ همکاری کند. او روابط اروپا و آمریکا را «عمیقتر از هر تغییر سیاسی» دانست.
ینس اشتولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز پیروزی ترامپ را تبریک گفت و خواهان ادامه تعهدات آمریکا در ناتو شد. اشتولتنبرگ در بروکسل گفت: «از اینکه با رئیس جمهور ترامپ کار کنم خوشحال هستم.»
بهگفته دبیرکل ناتو با توجه به بسیاری از چالشها در عرصه امنیتی، نقش رهبری آمریکا «بدون تغییر از اهمیت برخوردار است».
اشتولتنبرگ افزود: «یک ناتوی قوی برای ایالات متحده و همچنین اروپا مفید است.»
دونالد ترامپ پیش از پیروزی در کارزار انتخاباتی خود از نقش آمریکا در ناتو انتقاد کرده و گفته بود سهم مالی آمریکا در این پیمان بسیار بالاست و باید از آن کاسته شود.
ژان مارک آیرو، وزیر امور خارجه فرانسه در یک گفتوگوی تلویزیونی گفت: «باید تلاش کرد و دید رئیس جمهوری آمریکا چه کارهایی میخواهد صورت دهد چرا که تاکنون آنچه گفته نگرانکننده بوده است.»
آیرو گفت: «سئوالات بسیاری مطرح است و ما در جهانی نامطمئن و خطرناک زندگی میکنیم که این مسائل در آن عمیقتر میشوند.»
وزیر امور خارجه فرانسه گفت با پیروزی ترامپ باید پرسید «چه بر سر توافقنامه اقلیمی پاریس خواهد آمد؟ توافق هستهای با ایران چه خواهد شد؟»
محمود عباس، رهبر تشکیلات خودگردان فلسطین پس از آنکه ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شد از او خواست تا از تشکیل دولت مستقل فلسطینی حمایت کند.
عباس در رامالله گفت: «ما آمادهایم تا با رئیس جمهوری منتخب بر اساس راه حل دو دولت و ایجاد یک دولت فلسطینی در مرزهای سال ۱۹۶۷ همکاری کنیم.»
بهگفته عباس اگر مسئله فلسطینی حل نشود «وضعیت ناپایدار منطقه و جهان ادامه خواهد داشت.»
مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه نیز در اظهارنظری به دونالد ترامپ تبریک گفت و افزود آنکارا خواهان تقویت رابطه اعتمادآمیز و همکاری دو کشور است.
رودریگو دوترته، رئیس جمهوری جنجالی فیلیپین که در ماههای گذشته روابط تنشآمیز با دولت باراک اوباما داشته است از همکاری مشترک با دونالد ترامپ استقبال کرد و گفت این همکاری بر اساس احترام متقابل، ارزشهای دمکراتیک و قواعد حقوقی خواهد بود.
از سوی دیگر احزاب دستراستی اروپا نیز از روی کار آمدن ترامپ استقبال کردهاند.
ماری لو پن، رهبر جبهه ملی فرانسه در توئیتر خود پیروزی ترامپ را به او مردم آمریکا تبریک گفت. او گفت: «آمریکاییها از ترامپ میخواهند که رئیس جمهوری مردمش باشد. امروز آمریکا، فردا فرانسه. آفرین! زنده باد ترامپ!… مردم به حقیقت و شجاعت نیاز دارند. آفرین آمریکا!»
خیرت ویلدرس، رهبر حزب راستگرای آزادی هلند نیز در توئیتر خود نوشت: «آمریکاییها سرزمین خود را بازمییابند.»
نایجل فَراژ رهبر حزب استقلال پادشاهی متحد بریتانیا (یوکیپ) با اشاره به همهپرسی برکسیت بریتانیا علیه پیوستن به اتحادیه اروپا و پیروزی ترامپ، گفت: «بهنظر میرسد که سال ۲۰۱۶ سال دو انقلاب بزرگ سیاسی است.»
فراوکه پتری، رهبر حزب آلترناتیو برای آلمان، از احزاب مخالف پذیرش پناهجویان نیز در یادداشتی از پیروزی دونالد ترامپ استقبال کرده و نوشته است: «نتیجه انتخابات آمریکا، آلمان و اروپا را شجاع میکند چرا که ترامپ بخت تغییرات سیاسی را در دست دارد.»
برگرفته از رادیو زمانه