ماموریت ناموفق گروسی در تهران
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از بازگشت از سفر به تهران مذاکرات خود را “بدون نتیجه” خواند. او گفت به دوربین‌های مراقبتی تأسیسات کرج دسترسی ندارد و به زودی نمی‌تواند شناخت از فعالیت هسته‌ای ایران را تضمین کند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از بازگشت از تهران، روز چهارشنبه ۲۴ نوامبر در نشست مجازی شورای حکام آژانس بین‌المللی متشکل از نمایندگان ۳۵ کشور شرکت کرد. او در بیانیه‌ای در رابطه با سفرش به تهران گفت ۲۳ نوامبر (۲ آذر) دیدارهایی با معاون ریاست‌جمهوری و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران داشته است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، گروسی با اشاره به گزارش‌هایی که آژانس اخیرا منتشر کرده است افزود: «به‌رغم تمام تلاش‌های من در چارچوب مذاکراتی همه‌جانبه و تلاش برای حل پرسش‌های تاکنون بی‌پاسخ نظارتی که در دو گزارش پیشین با جزئیات شرح داده شده‌اند، این مذاکرات هیچ نتیجه‌ای در بر نداشته‌اند.»
با این حال گروسی مذاکرات تهران را “حرفه‌ای” خواند و از اصل برقرار بودن تماس با مقام‌های ایران ابراز خشنودی کرد.
او افزود به تلاش‌هایش برای رسیدن به یک توافق با ایران تا جایی که به وظایفش به عنوان مدیرکل آژانس بین‌المللی مربوط می‌شود، ادامه خواهد داد.
نزدیک شدن به نقطه عدم شناخت از فعالیت هسته‌ای ایران
به گزارش رویترز، مدیرکل آژانس گفت که برای رسیدن به یک توافق و نصب دوربین‌های نظارتی جدید در تأسیساتی که در ماه ژوئن قربانی خرابکاری شدند، زمان دارد از دست می‌رود.
گروسی پس از نشست شورای حکام آژانس در کنفرانس مطبوعاتی شرکت کرد و گفت آژانس مدت‌هاست که به دوربین‌های نظارتی مجتمع هسته‌ای کرج “تسا” دسترسی ندارد و این دوربین‌ها از سوی ایران برچیده شده‌اند. او افزود آژانس به نقطه‌ای نزدیک می‌شود که او به عنوان مدیرکل آژانس بین‌المللی دیگر نمی‌تواند تداوم شناخت از فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تضمن کند.
تکذیب درز اطلاعات محرمانه از سوی آژانس
مقامات جمهوری اسلامی بارها آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را متهم کرده‌اند که اطلاعات محرمانه فعالیت هسته‌ای را به بیرون درز داده است. مدیرکل آژانس این ادعاها را بی اساس خوانده و آن را تکذیب کرد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران پیش‌تر در اظهاراتی ادعا کرده بود که آژانس اطلاعات محرمانه تهران را منتشر کرده و آن را در اختیار دیگران گذاشته است. علی‌اکبر صالحی، رئیس وقت سازمان انرژی اتمی ایران نیز آژانس را به “درز اطلاعات محرمانه” متهم کرده بود.
رافائل گروسی روز چهارشنبه، ۲۴ نوامبر (۳ آذر) در پی بازگشت از ایران، در مصاحبه‌ای طولانی با تلویزیون انگلیسی‌زبان دولتی ایران “پرس‌تی‌وی” در برابر طرح ادعای درز اطلاعات محرمانه از سوی آژانس توسط مجری برنامه گفت: «چگونه می‌توانید فکر کنید یک سازمان جهانی اطلاعات محرمانه را افشا کند؟ این سازمان نه تنها از ایران بلکه از ۱۷۳ کشور اطلاعات محرمانه دریافت می‌کند و هزاران نقطه از جهان را زیر نظارت خود دارد.»
گروسی تأکید کرد که تمام اطلاعات و اسناد محرمانه در این آژانس در قالب یک سازوکار بسیار حرفه‌ای محافظت می‌شود.
گروسی تصریح کرد که آژانس مسئول افشاگری‌های خارج از این سازمان نیست، گفت: «اگر به فرض عده‌ای اطلاعاتی را درز می‌کنند، کنترل این مسئله از توانایی آژانس خارج است.»
او با رد اتهام “عملکرد سیاسی آژانس علیه ایران” گفت، “به‌طور قطع” آژانس هیچ موضع سیاسی‌ای در قبال ایران اتخاذ نکرده است و تحریم‌ها مسئله‌ای است سیاسی که باید میان ایران و آمریکا حل شود و آژانس نمی‌تواند در این زمینه دخالت کند.
******
گروسی در تهران: توافق کردیم که باید زمینه‌ای برای توافق پیدا کنیم
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران پس از گفت‌وگوهای خود به این نتیجه رسیدند که باید به دنبال زمینه مشترک در مذاکرات باشند. از مضمون دیدار گروسی با وزیر خارجه ایران هیچ خبری منتشر نشده است.
پس از پایان مذاکرات دو ساعته میان رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران یک کنفرانس مطبوعاتی برگزار شد.
به گزارش ایسنا، رافائل گروسی در این کنفرانس به خبرنگاران گفت: «مذاکرات با ایران را با این نگاه که زمینه‌های مشترک را پیدا کنیم، ادامه می دهیم.»
گروسی افزود: «چند ماه پیش که ایران آمدم توافق کردیم که برگردم تا درباره مواردی گفت‌وگو و کار مشترک و شفاف‌سازی کنیم و تداوم و تعمیق گفت‌وگوها را داشته باشیم و امروز هم افتخار دارم با وزیر خارجه ایران دیدار کنم.»
ساعاتی پس از این مصاحبه دیدار گروسی با امیرعبداللهیان انجام شد، ولی هیچ خبری از مضمون مذاکرات به بیرون درز نکرد.
در روزهای گذشته برخی از چهره‌های تندرو درون حکومت با دیدار گروسی با مقام‌هایی غیر از رئیس سازمان انرژی اتمی مخالفت کردند و آن را “امتیازدهی” به آژانس نامیدند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در نشست مطبوعاتی مشترک با محمد اسلامی سخنی از ماهیت فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی بر زبان نراند.
با این حال محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «آقای گروسی چندین بار در ملاقات و گفت‌وگوهای امروز گفتند که هیچ انحرافی در برنامه‌های هسته‌ای ایران مشاهده نکردند و ایران طبق معاهدات و ضوابط، فعالیت‌های هسته‌ای‌اش در حال انجام است.»
اسلامی گفت، مسئله مهم “برای ما و آژانس” این است که “کل مسائل فی مابین ایران و آژانس مسایل فنی است و مسائل سیاسی و نفوذهای توطئه‌آمیزی که دشمنان ایران برای پیشبرد برنامه هسته‌ای ما اعمال می‌کنند را آژانس مدنظر ندارد و از آن تاثیرپذیری ندارد”.
این در حالی است مدیرکل آژانس از این “مسئله مشترک” سخنی بر زبان نراند و به نظر می‌آید که این تنها دغدغه مقامات جمهوری اسلامی است.
رافال گروسی (راست) و محمد اسلامی
میزان اورانیوم غنی‌شده ایران
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چهارشنبه گذشته ۱۷ نوامبر (۲۶ آبان) در گزارشی اعلام کرد که ایران به سطح غنی‌سازی اورانیوم خود با غلظت بالا افزوده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، این گزارش می‌افزاید که جمهوری اسلامی به ۲۴۸۹.۷ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده دست یافته است. از این میزان ۱۱۳.۸ کیلوگرم آن با غلظت ۲۰ درصد است، در حالی که این میزان در ماه سپتامبر ۸۴.۳ کیلوگرم بوده است. از سوی دیگر ۱۷.۷ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده دارای غلظت ۶۰ درصد است که در ماه سپتامبر ۱۰ کیلوگرم برآورد شده بود.
رافائل گروسی برای نخستین بار در دولت ابراهیم رئیسی روز ۲۰ شهریورماه سال جاری و ۴ روز پیش از نشست فصلی شورای حکام به ایران سفر و با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی دیدار کرده بود.
پس از این دیدار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان انرژی اتمی ایران در بیانیه‌ای سه بندی انتشار دادند که در آن ضرورت رسیدگی به موضوعات فیمابین در فضایی سازنده و منحصرا فنی را مورد یادآوری و تاکید مجدد قرار دادند.
طرفین همچنین تصمیم گرفتند، در چارچوب تعاملات و همکاری‌های موجود فیمابین، دیدارهای متقابل را در سطوح مرتبط تداوم دهند.
مهمترین بخش این بیانیه اما مربوط به فیلم دوربین‌های مستقر در سایت‌های هسته‌ای ایران بود که برابر مصوبه مجلس با عنوان “اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران” دولت موظف شده بود تا در پایان مهلت قانونی آن‌ها را امحا کند. اما در این سفر دو طرف توافق کردند تا به بازرسان آژانس اجازه داده شود تا نسبت به سرویس فنی تجهیزات نظارتی مشخص‌شده و جایگزینی کارت‌های حافظه آن‌ها که تحت مهر و موم مشترک در ایران نگهداری خواهند شد، اقدام کنند.
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از بازگشت از سفر شهریورماه خود به وین و در نشست فصلی شورای حکام آژانس در خصوص ایران گفت:«من هیچ قولی در مورد ذرات اورانیوم کشف‌شده از طرف ایرانی دریافت نکردم. آنچه که در گزارش من در مورد کامل و صحیح بودن اظهارنامه‌های ایران (با توجه به آلودگی‌های یافت شده) آمده، به این معنا نیست که برنامه ایران صلح‌آمیز نیست.»
وی پس از سفر شهریورماه تاکید کرده بود که تفاهم من با سازمان انرژی اتمی ایران به معنای تمدید تفاهم سه ماهه فوریه ۲۰۲۱ نیست. دولت جدید و قبلی به دنبال تمدید این تفاهم نبوده و نیستند.
دویچه وله
*******
