آغاز “اصلاحات اساسی” در کره شمالی با کمک آلمانیها
کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، که طی یک سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سال جدید میلادی، نوید انجام “ابداعات و دگرگونیهای بزرگ” در کشورش را داده بود، در صدد است برنامههای اصلاحی خود را به مرحلهی اجرا بگذارد.بنا بر گزارش روزنامهی آلمانی “فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ”، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، به زودی درهای این کشور را به روی سرمایهگذاران خارجی میگشاید. به گفتهی مشاوران آلمانی کیم جونگ اون در گفتوگو با این روزنامه، مرحلهی تنظیم “برنامهی اصلی اصلاحات” در این کشور به پایان رسیده است و “اقدامات عملی” بهزودی در سال ۲۰۱۳ به مرحلهی اجرا در خواهد آمد. بر اساس گزارش اختصاصی “فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ”، کمکهای مشاوران آلمانی به کشور کمونیستی کره شمالی، “اقتصادی و حقوقی” بوده است.
مدل اقتصادی ویتنامی
یکی از این مشاوران آلمانی در رابطه با شکل اجرایی طرحهای اصلاحی دولت گفته است که این برنامهها براساس مدل چینی سرمایهگذاری نیست که برای سرمایهگذاران خارجی “محدودههای ویژه” تعیین کرده است. به قول این مشاور که در یکی از دانشگاههای معتبر آلمان تدریس میکند، “شیوهی عمل کره شمالی بیشتر به مرحلهی آبی اصلاحات ویتنامی شبیه است”. بر اساس این مدل، سرمایهگذاران مورد نیاز کشور بهطور هدفمند از میان داوطلبان سرمایهگذاری در کره شمالی برگزیده میشوند. سرمایهگذاران چینیای که تا کنون اجازهی فعالیت در این کشور را یافتهاند، در زمینهی استخراج مواد خام این کشور سرمایهگذاری کردهاند.
به گفتهی این استاد اقتصاد، ارتش کره شمالی با این حال از “اعمال نفوذ خود صرفنظر نمیکند” و در صدد است “کنترل اقتصادی کشور را همچنان در دست داشته باشد”. به گزارش این روزنامه، “هنوز موافقت ارتش در رابطه با اجرای طرحهای اصلاحی اعلام نشده است”.
ارتش سرمایهگذار
کارشناسان غربی رشد اقتصادی و سیستم فنآوری کره شمالی را “عقبمانده و در سطح دههی سالهای ۱۹۵۰” ارزیابی میکنند. در حال حاضر در اغلب بخشهای تولیدی صنعتی و کشاورزی این کشور، فنآوری و ماشینآلات کهنه و فرسوده بکار گرفته میشود. از آن گذشته، کارگران مزارع و کارخانهها را اغلب افرادی که در اردوگاههای تربیتی دوران محکومیت خود را میگذرانند، تشکیل میدهند.
کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، در مراسم اولین سالروز مرگ کیم جونگ ایل، رهبر پیشین کشور، در پیونگ یانگ در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۲در مقایسه با این نهادهای اقتصادی کارخانههایی که تحت مدیریت ارتش اداره میشوند، از دستگاههای مدرن و پیشرفتهای استفاده میکنند. به گفتهی یک مشاور اقتصادی آلمانی، در سرمایهگذاریها “ارتش در درجهی اول اهمیت قرار دارد، در واقع اقتصاد کره تحت کنترل ارتش است”. به نظر این مشاور، ارتش از این راه نه تنها سهم بیشتری از سرمایهگذاریهای دولتی را از آن خود میکند، بلکه همچنین بر دامنهی نفوذ خود نیز میافزاید.
در مناطق مسکونی ویژهی ارتش در پیونگیانگ، پایتخت این کشور، که برای عبور و مرور مردم عادی ممنوع است، خانهها و مغازههای مدرن و شیک ساخته شده است. خانواده و خویشاوندان مقامات و افسران ارتش خودروهای ژاپنی یا غربی، بهویژه مرسدس بنز سوار میشوند و میتوانند در مغازههای خاص خارجیها، کالاهای ساخت غرب را خریداری کنند.
وحدت دو کره و آزادی فعالیت رسانههای خارجی
از جمله برنامههای اصلاحی سیاسیای که کیم جونگ اون اجرای آنها را در آستانهی سال نویمیلادی نوید داد، “کنار گذاشتن دشمنیهای دیرپای بین دو بخش این کشور” ست. رهبر کره شمالی قصد دارد در سال جدید با “اتخاذ سیاستهای کارآ نقطهی پایانی” بر اختلافهای اساسی میان “شمال و جنوب کشور” بگذارد. او در سخنان خود به مناسبتهای گوناگون همواره بر تلاش برای یافتن راهکاری در جهت “خاتمهدادن به تقسیم کشور و برقراری اتحاد” تاکید کرده است.
ولی تاکنون اقدامات عملی در این زمینه صورت نگرفته است. روابط میان کره شمالی و کره جنوبی در پی جنگ بین دو کشور در دههی سالهای ۱۹۵۰ به شدت تیره شد.
دولت کره شمالی همچنین در نظر دارد، فعالیت رسانههای خارجی در این کشور را تامین کند. خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس، نخستین رسانهای است که اجازه گشایش دفتری با تشکیلات و کادر کامل از روزنامهنگاران کره شمالی در پیونگ یانگ را کسب کرده است.
کیم جونگ اون پس از درگذشت پدر خود، کیم جونگ ایل، در دسامبر ۲۰۱۱ رهبری کره شمالی را به عهده گرفت.
دویچه وله شنبه ۱۶ دی ۱۳۹۱ – ۵ ژانویه ۲۰۱۳
