سازمان هواپیمایی اروپا (یورو کنترل) شامگاه سه‌شنبه ۱۰ آوریل، به شرکت‌های هواپیمایی که هواپیما‌هایشان بر فراز مدیترانه پرواز می‌کنند، نسبت به احملات حمله هوایی به سوریه طی ۷۲ ساعت آینده هشدار داد.

به گزارش خبرگزاری‌ها، یوروکنترل در بیانیه خود هشدار داده که ممکن است در این حمله، از موشک‌های هوا به زمین، موشک‌های کروز یا هردوی آن‌ها استفاده شود. بنا بر این بیانیه، همچنین ممکن است دستگاه‌های بیسیم کنترل پرواز، در معرض پارازیت قرار گیرد.

تنش میان ایالات متحده آمریکا و روسیه بر سر سوریه در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد بالا گرفت. این جلسه به منظور بررسی به کار گیری اسلحه شیمیایی در سوریه برگزار شد. آمریکا و روسیه، پیش‌نویس قطع‌نامه‌های پیشنهادی یکدیگر در این باره را در جسله شورای امنیت، وتو کردند.

این در حالی است که آمریکا و متحدانش در حال بررسی اقدام نظامی علیه نظام سوریه پس از حمله‌ای هستند که گفته می‌شود اوایل هفته، شهر دوما در غوطه شرقی دمشق را هدف قرار داد و در آن از اسلحه شیمیایی استفاده شده است؛ حمله‌ای که حدود ۱۰۰ کشته بر جای گذاشت.

سازمان هواپیمایی اروپا در بیانیه‌ای که در سایت خود منتشر کرده، تاکید کرده است: «باید هنگام برنامه‌ریزی برای پرواز‌ها بر فرار منطقه مدیترانه، مراقبت‌های ویژه را مد نظر قرار داد». این سازمان اما عامل تهدید احتمالی را مشخص نکرده است.

خبرگزاری اینترفکس روسیه هم سه‌شنبه به نقل از «یک منبع آگاه» گزارش داد به شرکت‌های هواپیمایی که پروازهایی بر فراز دریای مدیترانه دارند، ابلاغ شده که احتمال دارد قواعد پرواز در این منطقه به دلیل حملات موشکی احتمالی، تغییر کند.

این منبع آگاه گفته: «مرکز اداره عملیات در بروکسل به شرکت‌های هواپیمایی ابلاغ کرده که احتمال ضرورت بازنگری در مسیرهای پرواز بر فراز منطقه دریای مدیترانه به خاطر امکان افزایش تنش در بحران سوریه و انجام حملاتی به اهدافی نظامی در این کشور، وجود دارد».

این منبع افزود: «احتمال دارد طی ۷۲ ساعت آینده، حملاتی موشکی علیه اهدافی در سوریه صورت گیرد». این منبع تاکید کرد: «این مساله تهدیدی احتمالی برای پروازهای مسافربری به شمار می‌آید».

این منبع آگاه افزود که باید پروازهای مسافربری بر فراز منطقه با توجه به تغییرات احتمالی در قواعد پرواز صورت گیرد. او افزود که ابلاغیه، به شمار زیادی از شرکت‌های هواپیمایی اروپایی، روسی و اتحادیه کشورهای مستقل رسیده است.

هدف‌های احتمالی در حمله  آمریکا به سوریه

آمریکا  در واکنش به کاربرد احتمالی سلاح شیمیایی در  دوما  خواستار «اقدام مشترک بین‌المللی» برای واکنش به سیاست‌ها و اقدام‌های نظام سوریه شده است. دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا گفته که تا ۴۸ ساعت دیگر، در این باره، تصمیم‌گیری خواهد کرد. فرانسه و بریتانیا، با موضع آمریکا همراهی کردنده

دیدبان حقوق بشر سوریه اعلام کرده که رژیم اسد و متحدانش، در چند منطقه، به حال آماده باش درآمدند. این آماده‌باش، برخی از مراکز را شامل می‌شود از جمله فرودگاه‌ها، پایگاه‌های نظامی در دمشق و اطراف آن و واحدهای نظامی در ساحل سوریه.

بنا بر این گزارش، رژیم اسد  همچنین از هدف قرار گرفتن کاخ ریاست‌جمهوری و برخی پایگاه‌های روسیه، نگران است.

برخی گزارش‌ها از آن حکایت دارد که نظام سوریه، شماری از پایگاه‌های نظامی خود را در شهر دیرالزور و اطراف آن، تخلیه کرد.

اهداف مرتبط با جنگ‌افزارهای شیمیایی

برخی از مسئولان آمریکایی به خبرگزاری رویترز گفته بودند که ایالات متحده، در حال بررسی واکنش نظامی گروهی به حمله‌ای هستندکه گفته می‌شود با به کار گیری اسلحه شیمیایی، شهرک دوما را هدف قرار داد.

برخی از کار‌شناسان، چند پایگاه مرتبط با فعالیت‌های شیمیایی در سوریه را از جمله برخی اهداف احتمالی واکنش نظامی احتمالی به حمله دوما، دانستند. مسئولان آمریکایی که به شرط فاش نشدن هویتشان گفت‌وگو کردند، از طرح‌های پیش رو، پرده بر نداشتند اما تاکید کردند که طرح‌های نظامی در دست بررسی است.

کار‌شناسان پیش‌بینی کردند حملات اگر روی دهد، پایگاه‌هایی را هدف قرار خواهد داد که در گزارش‌های سابق، از آن به عنوان پایگاه‌های مرتبط با فعالیت‌های شیمیایی یاد شده بود.

آن‌ها افزودند که پایگاه هوایی الضمیر ممکن است جزو اهداف باشد زیرا این فرودگاه محل استقرار هلیکوپترهای می‌-۸ است که در شبکه‌های اجتماعی، با حمله به دوما، مرتبط معرفی شده است.

یک مقام مسئول آمریکایی در این باره به خبرگزاری رویترز گفت که از تصمیمی برای انجام حمله انتقام‌جوایه، اطلاعی ندارد. او در عین حال گفت هرگونه حمله احتمالی به مراکز مرتبط با فعالیت‌های شیمیایی در سوریه می‌تواند به انتشار گازهای سمی در مناطق غیر نظامی بیانجامد.

شاید حمله‌ای هم فرودگاه حمیمیم در شمال غرب سوریه را هدف قرار دهد؛ پایگاهی که بنا بر بیانیه چهارم مارس کاخ سفید، محل پرواز هواپیماهای روسی است که حومه دمشق را بمباران می‌کنند.

طبق اعلام نیروی دریایی آمریکا، ناو هواپیمابر یواس‌اس هری اس. ترومن امروز چهارشنبه برای انجام عملیات در خاورمیانه و اروپا، در منطقه مستقر خواهد شد. ناو هواپیمابر مذکور با همراهی هفت کشتی تهاجمی مسلح به موشک‌های کروز و ۶۵۰۰ ملوان در حال حرکت است.

ناوشکن یواس‌اس دونالد کوک نیز که مسلح به ۶۰ موشک‌ هدایت‌شونده تام هاوک است قبرس را ترک کرده و در حال حرکت به سمت شرق خاورمیانه است.

روسیه آمریکا را به خودداری از عملیات علیه سوریه ترغیب کرد

هم‌زمان با تدارک آمریکا برای حمله به اهدافی در سوریه، روسیه آمریکا را ترغیب کرده است در واکنش به ادعای حمله شیمیایی در سوریه از اقدام نظامی بپرهیزد.

واسیلی نبنزیا، سفیر این کشور در سازمان ملل، روز سه شنبه گفت: «من یک بار دیگر از شما تمنا می‌کنم از طرح‌هایی که هم اکنون درحال آماده کردن آن هستید خودداری کنید.»

او اخطار داد که مسئولیت هرگونه «ماجراجویی غیرقانونی نظامی بر دوش دولت آمریکا خواهد بود».

ولادیمیر چیژوف فرستاده روسیه در اتحادیه اروپا هم سه شنبه گفت که مسکو به آمریکا اخطار داده است به سوریه حمله نکند. او به «یورونیوز» گفت که «روسیه هم به صورت علنی و هم از طریق کانال‌های مناسب، در مورد پیامدهای ناگوار چنین حمله‌ای و احتمال آسیب دیدن شهروندان روسیه به نمایندگان آمریکا اخطار داده است.»

اما رهبران غربی می‌گویند که برای هدف گرفتن مسئولان حمله شنبه شب در دوما با هم به توافق رسیده‌اند. امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه گفت که چنین عملیاتی می‌تواند تاسیسات سلاح های شیمیایی دولت سوریه را هدف گیرد.

ادوارد فیلیپ، نخست وزیر فرانسه، هم گفته است که فجایع سوریه باید با «پاسخ قوی، مشترک و مصمم» جامعه بین المللی روبرو شود. او در سخنانی در مجلس عوام فرانسه گفت: «متحدان رژیم سوریه مسئولیت سنگینی در این قتل عام دارند.»

اخطار مسکو در جریان جلسه روز سه شنبه شورای امنیت سازمان ملل مطرح شد. در جریان این جلسه روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا را وتو کرد و چین به آن رای ممتنع داد. پیشنهاد متقابل روسیه هم رای کافی نیاورد.

پیشنهاد آمریکا خواستار تحقیقات مستقل درباره این ادعا می شد که دولت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، مسئول حمله مظنون شیمیایی در شهر دوما در غوطه شرقی است. این منطقه در نزدیکی دمشق در کنترل شورشیان است.

قطعنامه روسیه از تحقیقات سازمان منع سلاح‌های شیمیایی حمایت می‌کرد، اما سازوکاری برای شناسایی مسببان حملات شیمیایی ایجاد نمی‌کرد. سوریه که از حمایت نظامی روسیه برخوردار است نقش داشتن در چنین حمله ای را تکذیب می‌کند.

تیمی از ماموران سازمان منع سلاح‌های شیمیایی قرار است «به زودی» وارد سوریه شود تا در مورد استفاده از مواد ممنوعه در دوما تحقیق کند. اما این سازمان در مورد اینکه چه کسی مسئول حمله است تحقیق نخواهد کرد.

روز شنبه در دوما چه گذشت

فعالان مخالف، امدادگران و مددیاران پزشکی ادعا می‌کنند که نیروهای سوری بمب‌های حاوی سموم شیمیایی را با هلی کوپتر بر دوما انداختند.

انجمن پزشکی سوریه-آمریکا گفت که بیش از ۵۰۰ نفر با علائمی که «نشانه قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی بود» به مراکز پزشکی منتقل شدند.

این گروه گفت که این علائم شامل مشکلات تنفسی، پوست کبود، کف کردن دهان، سوختگی چشم و «تصاعد بویی شبیه به کلر» بود.

تخمین‌ها از آمار کشته ها از ۴۲ نفر تا بیش از ۶۰ نفر متفاوت است اما گروه های پزشکی می‌گویند با دسترسی امدادگران به زیرزمین‌های محل پناه جستن صدها خانواده این آمار ممکن است بالاتر رود.

نماینده فرانسه در سازمان ملل گفته است که در این حمله عمدا از گاز سمی استفاده شده تا به زیرزمین‌ها نفوذ کند.

در پی این حمله گروه شورشی جیش الاسلام برای تخلیه دوما با نیروهای سوریه و روسیه به توافق رسید.

منابع: العربیه، بی‌بی‌سی

***

رویارویی نظامی روسیه و غرب؟ هرگز!

احمد زیدآبادی
منبع: تلگرام نویسنده

این روز‌ها در برخی رسانه‌های داخلی و خارجی، از آغاز جنگ سرد بین روسیه و آمریکا و حتی احتمال آغاز جنگ جهانی سوم بین آن‌ها سخن می‌رود.

به نظرم این گونه اظهار نظر‌ها، نوعی اغراق در قدرت روسیه و سوء برداشت از رفتار واقعی آن در صحنۀ بین‌المللی است. در حقیقت، با فروپاشی اتحاد شوروی که تقریباً نیمی از جهان را در کنترل یا در کنار خود داشت، «جنگ سرد» به عنوان نظریه‌ای برای توصیف روابط دو بلوک اصلی قدرت در جهانی دو قطبی پایان یافت و از آن پس به تیرگی هر از گاهِ روابط روسیه و غرب نمی‌توان نام «جنگ سرد» گذاشت.

روسیه اکنون گرچه قدرتی اتمی با جنگ افزارهای پیشرفته و دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل است؛ اما این همه، آن را در مقام ابرقدرت جهانی نمی‌نشاند. روسیه کشوری وابسته به صادرات نفت و گاز و دارای اقتصادی در حجم اقتصاد اسپانیاست. با این میزان قدرت اقتصادی طبعاً نه می‌توان تأثیر بین المللی پایداری داشت و نه درگیر رقابتی نفس گیر با دیگر قدرت‌ها برای گسترش حوزۀ نفوذ در سطح جهانی شد.

در واقع، روسیه به ترغیب ایران و با استفاده از سیاست نرمش باراک اوباما در خاورمیانه، فرصت مداخله در سوریه را پیدا کرد و همین موضوع سبب شد که در بارۀ توان بین المللی روسیه و عزم آن برای اعادۀ نفوذ جهانی‌اش، اغراق شود.

انگیزۀ روسیه از حضور در سوریه در حقیقت به دست آوردن ابزاری برای اعمال فشار یا چانه زنی با غرب بر سر ماجرای اوکراین بود. اوکراین نقطه‌ای است که روسیه آن را به نحوی حیات خلوت خود می‌داند؛ اما دنیای غرب به عنوان بخشی از تلاش خود برای کنترل کامل روسیه، در پی نفوذ به آن است.

از همین رو، غربی‌ها و متحدان منطقه‌ای آن‌ها حضور روسیه در سوریه را هیچگاه به عنوان خطری که توازن قوا در خاورمیانه را به زیان آن‌ها به هم خواهد زد؛ تلقی نکردند و در غیاب حضور مؤثر خود در سوریه، آن را حتی وسیله‌ای برای مهار میان مدت ایران در آن کشور به شمار آوردند.

روسیه نیز به سوریه به عنوان محور منافع خود در جهان نمی‌نگرد و طبعاً برای حفظ آن، وارد هیچ نوع رویارویی نظامی با آمریکا نمی‌شود. در صورت حملۀ آمریکا به سوریه، در وخیم‌ترین حالت شاید روس‌ها برای حفظ وجهۀ خود؛ چند موشک آن‌ها را در هوا منفجر کنند؛ اما مقابلۀ حتی محدود نظامی با غرب، اصولاً قابل تصور نیست.

روسیۀ تحت رهبری ولایمیر پوتین، می‌خواهد در سطح بین المللی به شمار آید، مورد احترام قرار گیرد؛ اقتصاد خود را توسعه دهد و زندگی مرفه و پیشرفته‌ای برای روس‌ها فراهم کند. این اهداف یکسره غیر ایدئولوژیک، طبعاً با هر نوع ورود به جنگ‌های پرهزینه منافات دارد.

در حقیقت، معضل غربی‌ها و متحدان منطقه‌ای آن‌ها در سوریه، نوع نفوذ ایران است و اگر روسیه آماده و یا قادر به پایان دادنِ این نفوذ باشد؛ آن‌ها مشکلی با هم نخواهند داشت. به گمانم توجه به این واقعیات در توهم زدایی از وضعیت توازن قوای جهانی بی‌تأثیر نخواهد بود.

***

واکنش ایران، جنگ را به تهران می‌کشاند