‘تلاش گسترده آمریکا’ برای ممانعت از تجارت با ایران
خبرگزاری رویترز گزارش داده که مقامات وزارت خزانهداری، وزارت بازرگانی و وزارت خارجه آمریکا به سراسر جهان سفر میکنند با این هدف که کشورهای طرف معامله با ایران را از تجارت با این کشور منع کنند. در هفته جاری مقامات دولت آمریکا به ژاپن و کشورهای اروپای شرقی سفر کردهاند.
وزیران خارجه و دارایی سه کشور بریتانیا و آلمان و فرانسه به علاوه فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در نامهای به تاریخ ۴ ژوئن/ ۱۴ خرداد از دولت آمریکا خواستهاند شرکتهای فعال اروپایی در حوزههای دارویی و بهداشتی، انرژی، خودروسازی، صنایع هوایی غیر نظامی، صنایع زیربنایی و بانکها را که در ایران سرمایهگذاری کردهاند، از تحریمهای اقتصادی ایالات متحده آمریکا علیه جمهوری سالانی مستنثی کند. یک دیپلمات اروپایی به خبرگزاری رویترز گفته است:
«آمریکاییها دور دنیا راه افتادهاند و به همه جا میروند و خیلی هم متعصب هستند. اما ما برای آنها روشن کردهایم اگر بخواهند به ما قوانین داخلی آمریکا را تحمیل کنند، به آنها خوشامد نمیگوییم.»
یک دیپلمات دیگر به خبرگزاری رویترز گفته است هدف تیمهایی که وزارت خزانهداری و وزارت بازرگانی امریکا به سراسر جهان اعزام کرده این است که به کشورها نسبت به تجارت با ایران هشدار دهند. به گفته یک مقام اتحادیه اروپا، دولت آمریکا به بانک سرمایهگذاری اروپا چنین هشداری داده بود و به همین سبب این بانک که ۹۰ درصد از فعالیتهای باتکیاش را در اروپا انجام میدهد، اعلام کرد که با ایران تجارت نمیکند.
سه قدرت اروپایی در تلاشاند که راهی برای حفظ برجام بیابند. رضا نجفی، نماینده دائمی ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سخنانی که چهارشنبه ۶ ژوئن/ ۱۶ خرداد ایراد کرد، گفت:
«ضمن تقدیر از حمایت قوی اکثریت قریب به اتفاق کشورهای عضو از توافق، میبایست تاکید کنم که چنانچه برجام بخواهد به حیات خود ادامه دهد، مابقی اعضای برجام و سایر شرکای اقتصادی بایستی کاملا اطمینان دهند که منافع ایران بدون هیچ قید و شرطی از طریق اقدامات مناسب ملی، منطقهای و جهانی جبران میگردد.»
به گزارش رویترز، سفر مقامات دولت آمریکا دقیقاً در جهت خلاف این درخواست جمهوری اسلامی از کشورهای اروپایی به عنوان شرط حفظ برجام انجام میشود.
دو دیپلمات اروپایی به خبرگزاری رویترز گفتهاند که اندرو پیک، معاون مدیر کل دفتر امور خاور نزدیک در وزارت خارجه ایالات متحده روز گذشته برای این منظور به جمهوری چک و امروز به مجارستان سفر کرده است. پک با ارسال یک ایمیل در مه سال جاری به دیپلماتهای بلندپایه اروپایی هشدار داده بود که از حجم سرمایهگذاریهای اروپا در ایران بکاهند. پک در این ایمیل گفته بود شرکتهای اروپایی که در ایران سرمایهگذاری میکنند به گسترش برنامه موشکی سپاه و نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی، به ویژه در سوریه و یمن کمک میکنند.
سیگال مندلکر، معاون وزیر خزانهداری آمریکا، سهشنبه ۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد، در یک سخنرانی گفته بود:
«باید شبکههای اقتصادی خود را مصممتر کنید و از کمپانیهای خود بخواهید تلاش بیشتری به خرج بدهند تا به دام شبکه فریبکار ایران نیفتند. باید به صراحت مخاطرات بسیاری را که تجارت با شرکتها و اشخاص در ایران دارد، بیان کنید.»
شرکت بوئینگ ، شرکت پژو – سیتروئن، شرکت توتال، و همچنین شرکت لوکاویل و ریلیانس از شرکتهای بزرگیاند که تنها در یک هفته گذشته معاملات خود با ایران را متوقف کردهاند. به گزارش خبرگزاری رویترز، برخی از پالایشگاهها هم اعلام کردهاند که خرید نفت از ایران را متوقف میکنند.
***
نگرانی بانک سرمایهگذاری اروپا از تجارت با ایران
اعضای کمیسیون اروپا چهارشنبه ۶ ژوئن/ ۱۶ خرداد در صدد تدوین برنامهایاند که به موجب آن بانک سرمایهگذاری اروپا برای تأمین منابع مالی شرکتهای اروپایی که قصد دارند در ایران فعالیت کنند تشویق شود. بانک سرمایهگذاری اروپا که ۹۰ درصد از فعالیتهای بانکیاش را در کشورهای اروپایی انجام میدهد به تجارت با ایران بیرغبت است. وزارت خزانهداری آمریکا هشدار داده است.
بانک سرمایهگذاری اروپا در لوکزامبورگ
خبرگزاری رویترز گزارش داده که ایالات متحده آمریکا، بانک سرمایهگذاری اروپا را تحت فشار قرار داده که از سرمایهگذاری در ایران از طریق شرکتهای اروپایی خودداری کند. مقامهای این بانک به خبرگزاری رویترز گفتهاند برنامهای که کمیسیون اروپا چهارشنبه ۶ ژوئن/ ۱۶ خرداد تدوین میکند و به این بانک پیشنهاد میدهد، یک اقدام «توانمندکننده است» و «الزامآور» نیست.
رویترز به نقل از دیپلماتها میگوید مقامات بانک سرمایهگذاری اروپا نگراناند که در اثر اقدامات اتحادیه اروپا، این بانک ناگزیر شود که منابع مالی خود را از بازارهای آمریکا خارج کند.
بانک سرمایهگذاری اروپا در سال گذشته میلادی، از راه جذب سرمایههای بینالمللی که اکثر آنها آمریکایی بوده، ۵۶,۴ میلیارد یورو به خزانه خود واریز کرد. و حالا میگوید که در صورت قرار گرفتن در معرض تهدید تحریمهای ثانویه آمریکا، خریداران سهامش پا پس خواهند کشید.
ایران در مارس سال جاری در فهرست کشورهای مجاز برای سرازیر شدن سرمایههای این بانک قرار گرفته بود ولی بر طبق اساسنامه بانک، این تصمیم میبایست موافقت همه کشورهای عضو اتحادیه و پارلمان اروپا را جلب کند. کمیسیون اروپا اکنون قصد دارد تا پیش از موعد ۹۰ روزه شروع اعمال تحریمهای آمریکا علیه ایران یعنی تا ۱۵ مرداد، این حکم را صادر کند.
دو مقام اتحادیه اروپا به خبرگزاری رویترز گفتهاند که دولت آمریکا، بانک سرمایهگذاری اروپا را تحت فشار قرار داده که در ایران سرمایهگذاری نکند. در همان حال معاون وزیر خزانهداری آمریکا، سهشنبه ۵ ژوئن/ ۱۵ خرداد به بخش خصوصی در کشورهای اروپایی هشدار داد که به دام «شبکه فریبکار ایران» نیفتند:
«این را خطاب به بخش خصوصی میگویم. من از شما میخواهم که اقدامات بیشتری انجام دهید تا اطمینان پیدا کنید که ایران و شبکههای وابسته به آن از کمپانیهای شما جهت اجرای اقدامات شریرانه خود سوءاستفاده نمیکنند.»
به گزارش رویترز سیگال مندلکر با اشاره به فرمان رئیسجمهور آمریکا، خطاب به شرکای تجاری ایالات متحده گفته است:
«حکومت ایران کمپانیهای شما را فریب میدهد، به یکپارچگی نظام اقتصادی شما آسیب وارد میآورد و مؤسسات شما را به خطر تحریمهای قدرتمند میاندازند. همه اینها به خاطر تروریسم، نقض حقوق بشر و گروههای تروریستی است.»
معاون وزیر خزانهداری آمریکا در ادامه سخنانش یادآوری کرده است که ابالات متحده قصد دارد با اعمال تحریمهای اقتصادی کمرشکن علیه ایران، جمهوری اسلامی را وادار کند که از «حمایت از تروریسم» و «فعالیتهای بیثباتکننده» در خاورمیانه دست بردارد و نقض حقوق بشر را هم متوقف کند، در غیر اینصورت جمهوری اسلامی ایران را «به ورطه فلاکت اقتصادی» بیندازد.
با خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا قانون «مقررات بازدارنده» را برای مقابله با تحریمهای آمریکا اجرا کرد. بر اساس این قانون چنانچه دولت آمریکا یا دادگاههای این کشور، شرکتهای اروپایی را به دلیل سرمایهگذاری در ایران جریمه کنند، دولتهای اروپایی غرامت آن را با مصادره دارایی نهادهای آمریکایی به شرکتهای زیاندیده میپردازند.
رادیو زمانه
