دبیر کل آژانس اتمی: ایران مانع دسترسی به دو مرکز شده است
رافائل ماریانو گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در آغاز نشست شورای حکام آژانس، درباره خودداری ایران از اجازه بازرسی دو مرکز در ارتباط با سوالاتی درباره فعالیت‌های گذشته این مراکز ابراز نگرانی جدی کرد.
آقای گروسی گفت بیش از چهار ماه است که ایران اجازه دسترسی به این دو مرکز را نداده و افزود که حدود یک سال است که جمهوری اسلامی از “گفت‌وگوی جدی درباره سوالات مربوط به فعالیت‌ها و مواد هسته‌ای اعلام‌نشده احتمالی” در این مراکز امتناع می‌کند.
مدیر کل آژانس گفت که این مسئله بر “توانایی آژانس در حل و فصل سوالات باقی‌مانده” تاثیر می‌گذارد و خواهان همکاری فوری ایران و دسترسی سریع آژانس به این مراکز شد.
موضوع ممانعت ایران از بازرسی دو مرکز اتمی در گزارش ده روز پیش آژانس هم مطرح شده بود. با این که این دو مرکز در فعالیت‌های فعلی هسته‌ای ایران نقشی ندارند اما آژانس در گزارش خود گفته بود که نیاز دارد از فعالیت‌های گذشته آن و صحت گزارش‌های ایران درباره این مراکز آگاه شود. در این گزارش جزییات تلاش مقام‌های آژانس برای دسترسی به این مراکز تشریح شده بود.
شورای حکام یکی از نهادهای اصلی سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری آژانس است که ۳۵ کشور عضو در آن نماینده دارند. نشست چهار روزه شورای حکام به دلیل شیوع کرونا به صورت مجازی برگزار می‌شود.
آقای گروسی به شورای حکام گفت در همکاری‌های جاری ایران با آژانس تغییری حاصل نشده و از زمانی که ایران اعلام کرد که محدودیت‌های فنی برجام را کنار می‌گذارد، همکاری‌های ایران با آژانس “مانند قبل” ادامه دارد.
هشدار ایران
پیش از آغاز این نشست وزارت خارجه ایران هشدار داده بود که هرگونه “تصمیم غیرسازنده” در این نشست با “واکنش درخور ایران” روبرو می‌شود.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، ساعاتی پیش از آغاز نشست شورای حکام به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توصیه کرد که درباره پرونده ایران “واقع‌نگری” داشته باشد و “ادعای آمریکا و رژیم صهیونیستی را مبنای سوال خود قرار ندهد.”
ایران آمریکا را به کارشکنی در پرونده هسته‌ای ایران و تلاش برای تصویب قطعنامه‌ای علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس متهم می‌کند.
اگر شورای حکام به دلیل عدم همکاری، قطعنامه‌ای انتقادی علیه ایران صادر کند، اولین قطعنامه از این نوع از سال ۲۰۱۲ تا کنون خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه ایران به آژانس توصیه کرده که “آینده‌نگری داشته باشد و قدر همکاری‌های ایران را بداند.”
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین در گزارش اخیر خود اعلام کرده که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران تقریبا به هشت برابر حد مجاز در برجام رسیده و سطح غنی‌سازی که در این توافق ۳/۶۷ پیش‌بینی شده تا سطح ۴/۵ درصد ادامه دارد.
ایران از حدود یک سال پیش و در اعتراض به خروج آمریکا از برجام و “تعلل” طرف‌های اروپایی در عمل به تعهداتشان کاهش تعهدات خود در برجام را آغاز و در پنج مرحله آن را عملی کرد تا این که در نهایت اعلام کرد که هرگونه محدودیت فنی از جمله سقف ذخیره کردن اورانیوم غنی‌شده و سطح غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق کرده است.
کشورهای غربی بارها از این اقدامات ایران ابراز نارضایتی کرده‌اند اما ایران می‌گوید این کاهش تعهدات بر اساس بندهای پیش‌بینی شده در برجام صورت گرفته و اگر بقیه طرف‌های توافق به تعهدات خود پایبند باشند جمهوری اسلامی هم به تعهدات کامل خود در برجام بر می‌گردد.
*******
ظریف: اجازه نمی‌دهیم آژانس ابزار دست ترامپ برای نابودی برجام شود
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به طرح قطعنامه‌ای علیه جمهوری اسلامی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، هشدار داد که ایران اجازه نخواهد داد آژانس “ابزار دست دولت ترامپ برای نابودی برجام شود.”
آقای ظریف در نشست مطبوعاتی خود با سرگئی لاوروف در مسکو گفت که اگر آژانس بخواهد از “روش‌های غیرمنطقی” استفاده کند، ایران “برخورد مناسبی” خواهد داشت.
رافائل ماریانو گروسی، مدیر کل آژانس، روز دوشنبه ۱۵ ژوئن (۲۶ خرداد) در آغاز نشست چهار روزه شورای حکام گفت ایران بیش از چهار ماه است که اجازه بازرسی از دو مرکز مشکوک به فعالیت‌های اتمی در گذشته را نمی‌دهد و خواهان همکاری فوری ایران در این زمینه شد.
سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان که از امضاکنندگان برجام هستند پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای ارائه به شورای حکام آژانس آماده کرده‌اند و در آن خواهان “همکاری کامل” ایران با آژانس شده‌اند.
ایران به شدت از این اقدام اروپایی‌ها انتقاد کرده و گفته است درخواست خواست آژانس بر اساس ادعاهای اسرائیل و فشارهای آمریکا مطرح شده که با وجود خروج از برجام، به دنبال آن است که تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی بعد از سر آمدن مهلت آن در توافق هسته‌ای را تمدید کند.
در این زمینه:
تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت؛ روحانی: از دو کشور دوست خود توقع داریم
آمریکا پیش‌نویس قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را به سه عضو شورای امنیت داد
آقای ظریف به سابقه دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در “خروج از پیمان‌ها و نهادهای بین‌المللی” اشاره کرده و گفته ایران اجازه نمی‌دهد “موضوع بررسی‌هایی شود که اسناد آن ادعاهای جاسوسی است.”
پیشتر کاظم غریب‌آبادی،نماینده ایران در سازمان‌های بین‌المللی در وین هم گفته بود که در صورت تصویب قطعنامه پیشنهادی اروپایی‌ها، جمهوری اسلامی “ناچار خواهد بود متناسب با آن، اقدامات لازم را اتخاذ کند که مسئولیت آن برعهده بانیان چنین رویکردهای سیاسی و مخربی است.”
آقای غریب‌آبادی در واکنش به درخواست دسترسی آژانس به دو مرکز ایران گفته است که درخواست‌ها باید “طبق پروتکل الحاقی مبتنی بر اسناد و دلایل منطقی و متقن و همچنین اطلاعات و ارزیابی مستقل آژانس” باشد در حالی که “مبتنی بر ادعاهای رژیم صهیونیستی به عنوان دشمن جمهوری اسلامی ایران است.”
قطعنامه پیشنهادی اروپایی‌ها
سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان که از امضاکنندگان برجام هستند پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای حکام ارائه کرده‌اند و در آن خواهان “همکاری کامل” ایران با آژانس شده‌اند.
اگر این قطعنامه یک صفحه‌ای که در تاریخ ۱۰ ژوئن (۲۱ خرداد) تهیه شده، تصویب شود اولین قطعنامه شورای حکام علیه ایران در هشت سال گذشته خواهد بود.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با انتقاد از این اقدام گفته است که آمریکا و برخی کشورهای غربی، هم در شورای حکام آژانس و هم در شورای امنیت “مشغول تلاش‌هایی برای برهم زدن موازین و مبانی بین‌المللی هستند.”
نماینده ایران در آژانس هم از سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان خواسته “اگر نمی‌توانند برای نجات برجام گامی بردارند، حداقل شرایط را پیچیده و دشوارتر نکنند.”
آقای غریب‌آبادی آمریکا را مشوق اصلی این قطعنامه پیشنهادی معرفی کرده و درباره پیامدهای تصویب آن و واکنش ایران هشدار داده است.
او ارائه پیش‌نویس قطعنامه از طرف سه کشور اروپایی را که “یا دارنده سلاح هسته‌ای هستند یا میزبانی چنین سلاح‌های مخرب و کشنده‌ای را برعهده دارند” و از فعالیت‌های ایران ابراز نگرانی می‌کنند “به سخره گرفتن هنجارها و قواعد بین‌المللی حاکم بر رژیم‌های خلع سلاح و عدم اشاعه” خوانده است.
یک دیپلمات اروپایی به خبرگزاری رویترز گفته است که اروپا “نمی‌تواند دست روی دست بگذارد و هیچ کاری نکند.”
بی بی سی
******
اتحادیه اروپا خواستار همکاری کامل ایران با آژانس شد
سفیر اتحادیه اروپا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار حل‌وفصل فوری اختلاف‌های ایران و آژانس درباره ادعای وجود فعالیت‌های هسته‌ای اعلام‌نشده از سوی تهران شد.
استفن کلمنت روز پنجشنبه با ایراد سخنانی در نشست فصلی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از ایران خواست به طور کامل و فوری مطابق با تعهداتش در چارچوب توافق‌نامه جامع پادمانی و پروتکل الحاقی، از جمله دسترسی بدون سریع به مکان‌های مورد نظر آژانس همکاری کند.
وی افزود: اتحادیه اروپا دو دوره مذاکرات فنی میان آژانس و ایران را پس از انتشار گزارش ماه مارس(اسفند-فروردین) آژانس در نظر قرار داده است. ما همچنین آگاهیم که آژانس همه تلاش‌ها برای ارائه اطلاعات اضافه به ایران درخصوص مبانی فنی دلیل پرسش‌های آژانس و درخواست برای دسترسی را صورت داده است. ما از اراده آژانس برای حل‌وفصل اختلاف‌ها با ایران به گونه‌ای بی‌طرفانه و حرفه‌ای استقبال می‌کنیم.
سفیر اتحادیه اروپا با این حال افزود: از اینکه ایران طبق پروتکل الحاقی در طول چهار ماه گذشته اجازه دسترسی به دو مکان را نداده و در یک سال گذشته در هیچ مذاکره جدی برای شفاف‌سازی درباره پرسش‌های پیرامون احتمال وجود مواد هسته‌ای و فعالیت‌های اتمی اعلام نشده مشارکت نداشته عمیقا متاسفیم.
وی گفت، این رفتار ایران بر توانایی آژانس در خصوص روشنگری و حل‌وفصل اختلاف‌ها با ایران تاثیر منفی گذاشته است.
کلمنت بر همین اساس گفت: کشورهای عضو اتحادیه اروپا قویا از قطعنامه پیشنهادی سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان بر پایه حل‌وفصل فوری اختلافات با ایران حمایت می‌کند.
این سه کشور اروپایی که از امضاکنندگان برجام هستند روز سه شنبه ۱۶ ژوئن (۲۷ خرداد) پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای ارائه به شورای حکام آژانس آماده کرده و در آن خواهان «همکاری کامل» ایران با آژانس شده‌اند.
درخواست آمریکا از شورای حکام آژانس
دفتر نمایندگی آمریکا در وین از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته است با “عهدشکنی ایران” مقابله کند. در بیانیه دفتر نمایندگی آمریکا در وین صراحتا از پیش‌نویس قطعنامه سه کشور اروپایی درباره ایران حمایت شده است.
در بیانیه سه صفحه‌ای دفتر نمایندگی آمریکا در وین به موضوعات متفاوتی اشاره شده است. این بیانیه با اشاره به نشست ماه مارس شورای حکام بر اهمیت پرداختن به فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران تاکید نهاده است.
در این بیانیه به وظایف تصریح شده در پروتکل الحاقی اشاره شده و از ایران خواسته شده که به طور کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کرده و بدون تاخیر اطلاعات درخواست شده را به مسئولان آژانس تحویل دهد.
افزون بر آن در این بیانیه آمده است که جمهوری اسلامی باید امکان دسترسی و بازدید بازرسان از مراکز هسته‌ای خود را فراهم کند.
در بیانیه آمریکا آمده است که حتی در زمان انتشار گزارش ماه مارس آژانس نیز ایران بیش از یک ماه مانع از دسترسی بازرسان به مراکز مورد نظر شده بود. موضوعی که نگرانی اعضای شورای حکام را در پی داشت. حال آنکه، از آن زمان تا کنون بیش از سه ماه می‌گذرد و جمهوری اسلامی ایران همچنان از همکاری کامل با آژانس خودداری می‌ورزد.
در بیانیه دفتر نمایندگی آمریکا در وین آمده است که جمهوری اسلامی مانع از بازرسی چهار مکان در این کشور شده است. آمریکا اعلام کرده است که جمهوری اسلامی برای پنهان کردن فعالیت‌های هسته‌ای خود اقدام به پاکسازی و حتی انهدام برخی از نقاط نموده است.
نماینده آمریکا در بیانیه خود به نتایج بازرسی سال ۲۰۱۹ آژانس در ایران اشاره کرده و نوشته است که اکنون تقریبا یک سال از مشاهده موارد حاکی از آلودگی هسته‌ای در این مناطق و هفت ماه از ارائه این اسناد و شواهد به شورای حکام آژانس می‌گذرد.
در بیانیه نمایندگی آمریکا همچنین آمده است: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گونه‌ای خستگی‌ناپذیر خواستار جلب همکاری ایران شده است. اما ایران همچنان در راه تحقیقات سنگ‌اندازی می‌کند.»
بیانیه ضمن اعلام حمایت از پیش‌نویس قطعنامه توبیخی کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان از اعضای شورای حکام خواسته است در برابر “عهدشکنی‌ها و فعالیت‌های ناقض پروتکل الحاقی از سوی ایران” یک صدا بایستند و این کشور را وادار به پاسخگویی به پرسش‌های باز، دادن اطلاعات درخواست شده و دسترسی بازرسان به مراکز مورد نظر بکنند.
منابع گزارش؛ ایرنا، دویچه وله
