امیر قطر استعفا داد

امیر قطر به نفع ولیعهد این کشور از سمت خود کناره‌گیری کرده است.

روز سه شنبه، ٤ تیر (٢٥ ژوئن)، شیخ حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر، در یک سخنرانی که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، رسما اعلام کرد که به نفع شیخ تمیم بن حمد، از مقامش استعفا داده و قدرت را به او واگذار کرده است.

امیر قطر مشخص نکرد که دوره زمامداری امیر جدید از چه زمانی آغاز می‌شود اما به نقل از منابع نزدیک به دولت این کشور گزارش شده است که با اعلام رسمی کناره‌گیری، امیر جدید کار خود را آغاز می‌کند.

شیخ حمد، که شصت و یک سال سن دارد، در این سخنرانی خطاب به مردم قطر گفت که “قدرت را به شیخ تمیم بن حمد آل ثانی می سپارم زیرا به توانایی او اطمینان کامل دارم.”

وی در توجیه تصمیم خود گفت “زمان آن فرا رسیده است تا برگ جدیدی در سیر حرکت ملت ما ورق بخورد و نسل جدیدی با دیدگاه‌های مبتکرانه خود، عهده‌دار مسئولیت شود.”

برخی از ناظران گفته اند که شیخ حمد از وضع جسمی مساعدی برخوردار نیست اما احتمال نداده‌اند که بیماری دلیل کناره گیری او باشد.

در پایان پیام هفت دقیقه‌ای شیخ حمد، تلویزیون دولتی قطر تصاویری را از کاخ امیری و ملاقات گروهی از شهروندان با امیران قدیم و جدید این کشور پخش کرد.

پیشتر، گفته شده بود که همزمان با اعلام کناره‌گیری شیخ حمد بن خلیفه از مقام امیری، شیخ حمد بن جاسم آل خلیفه، نخست وزیر و وزیر امور خارجه این کشور نیز از مقام خود استعفا خواهد داد.

شیخ حمد (چپ) قدرت را در کودتایی علیه پدرش به دست آورد و آن را به پسرش واگذار می کند

با اینهمه، امیر قطر در پیام تلویزیونی خود به چنین تغییر و تحولی اشاره نکرد و از نخست وزیر نیز هنوز در این مورد اظهار نظری پخش نشده است.

شیخ حمد بن جاسم، نخست وزیر پنجاه و چهار ساله قطر، به خصوص از زمان آغاز حرکت اعتراضی موسوم به “بهار عربی” و حمایت قطر از اکثر این اعتراض ها، به چهره‌ای شناخته شده در مجامع بین‌المللی تبدیل شده است.

او از سال ١٩٩٢ سمت وزارت خارجه را در دست گرفت، در سال ٢٠٠٣ عهده دار معاونت نخست وزیر شد و از سال ٢٠٠٧ تا کنون، سمت‌های نخست وزیری و وزارت امور خارجه را برعهده داشته است.

شیخ تمیم بن حمد، امیر جدید قطر، سی و سه سال دارد و دومین پسر از دومین همسر شیخ حمد است. شیخ حمد سه همسر و در مجموع، یازده پسر و سیزده دختر دارد.

کشور کوچک اما تاثیرگذار

شیخ نشین قطر زمانی تحت تسلط بحرین و پس از آن از جمله اراضی متعلق به امپراتوری عثمانی بود اما بعدا تحت قیمومیت بریتانیا در آمد و در سال ١٩٧١، همزمان با خروج بریتانیا از خلیج فارس، استقلال خود را به دست آورد.

کوتاه مدتی پس از کسب استقلال، رقابت در درون خانواده شیخ برای کسب حکومت بالا گرفت و سرانجام شیخ خلیفه بن حمد با اقدامی که از آن با عنوان کودتای درون خانوادگی نام برده شده است، قدرت کسب کرد.

از میان بیس و چهار فرزند شیخ حمد، حکومت نصیب پسر دوم همسر دومش شده است

شیخ خلیفه در سال ١٩٩٥ توسط ولیعهد، شیخ حمد، از قدرت برکنار شد. ظاهرا وی با خواست ولیعهد برای توسعه منابع گاز این کشور جهت کسب درآمد بیشتر مخالفت می‌ورزید زیرا نگران آن بود که سرازیر شدن عواید سرشار به این امیر نشین، بافت جامعه را تغییر دهد.

در طول هجده سال زمامداری شیخ حمد، قطر علاوه بر صدور نفت خام، به بزرگترین صادر‌کننده گاز مایع در جهان تبدیل شده و دارای سرمایه گذاری‌های کلان در سراسر جهان است.

مرکز شبکه تلویزیون ماهواره ای الجزیره نیز در قطر واقع شده و یکی از خویشاوندان امیر و از وزیران سابق این کشور، مدیریت آن را در دست دارد.

علاوه بر این، شیخ حمد با اجرای یک سیاست خارجی فعال که محور اصلی آن، همسویی با کشورهای غربی جهت حفظ امنیت خلیج فارس بوده است، این امیرنشین کوچک را به یکی از “بازیگران” عمده صحنه سیاست منطقه تبدیل کرده است.

از زمان آغاز حرکت اعتراضی موسوم به بهار عربی، قطر فعالانه از این حرکت حمایت کرده و در عملیات نظامی ائتلاف بین المللی برای حمایت از معترضان لیبی، شرکت مستقیم داشت.

از قطر به عنوان یکی از حامیان مالی عمده مخالفان حکومت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، نام برده می شود.

به گفته ناظران، انتظار نمی‌رود تغییر و تحول اخیر در قطر تاثیر چندانی بر رویکرد سیاست خارجی و داخلی این کشور داشته باشد.

جمعیت قطر در مجموع کمتر از دو میلیون نفر است که تنها حدود دویست و پنجاه هزار نفر از آنان شهروندان قطری هستند و بقیه، از سایر کشورها برای کار به این امیرنشین آمده اند.

در آمد سرانه قطر به بیش از ٨٦ هزار دلار می‌رسد که شهروندان این کشور را در میان ثروتمندترین مردم جهان قرار می دهد.

نظام حکومتی این کشور سلطنت مطلقه است و تشکیلات حکومتی از امیر، هیات دولت انتصابی و یک مجلس مشورتی غیر انتخابی تشکیل یافته است.

بی بی سی