نوروز، سفر و طعم تلخ تصادف
سالهاست که بهار سرسبز و پرشکوفه که نویدبخش آغاز فصل زندگی است برای بسیاری از خانواده های ایرانی به خزانی غم انگیز بدل می شود که خاطره تلخ آن تا سالیان دراز غبار غم و محنت را به جای شور و شادمانی بهاری بر دلهای آنان می نشاند.باز هم همچون سال های گذشته جاده ها در روزهای آغازین بهار، چنان قاتلی بی رحم در کمین خودروهایی نشسته اند که بسان تابوتی متحرک،سرنشینانش خود را به کام مرگ می برند.خبر کوتاه است و البته تکراری… ۷۴ نفر تنها در چند روز نخست تعطيلات نوروزی امسال بر اثر تصادف جاده ای کشته و ۶۷۰ نفر نيز زخمی شدند.
به گفته رئيس پليس راهنمايی و رانندگی طی یک هفته گذشته در تعطيلات ۴۴۴ مورد واژگونی خودرو در جادههای کشور رخ داده است. سخنگوی سازمان امداد و نجات نیز اعلام کرده که تاکنون بالغ بر 8 هزار و 851 نفر از مسافران نوروزی دچار حادثه شده اند که خوشبختانه یک هزار و 226 نفر با کمک امدادگران از مرگ حتمی نجات یافتند.
هرچند که عده زیادی از مسافران نوروزی اکنون در سلامت کامل به مقصد خود رسیده اند، ولی تا یکی دو روز آینده موج برگشت مسافران آغاز می شود و و پس از آن تعطیلات نیمه دوم نوروز نیز بسیاری از خانواده ها را رهسپار سفر خواهد کرد که متاسفانه به میزان تلفات نیز افزوده خواهد شد.
امروزه کمتر ایرانی است که نداند کشورش از جمله کشورهایی است که آمار مرگ ناشی از تصادفات جاده ای در آن بالاست، به طوری که سالانه نزديک به ۲۰ تا ۳۰ هزار نفر در جادههای ايران کشته می شوند.
در حال حاضر سهم متوفیان ناشی از تصادفات رانندگی در کشور از کل متوفیان، 10 درصد است که این میزان بیش از 5 برابر متوسط جهانی را توضیح می دهد.
به گفته سازمان پزشکی قانونی، «تصادفات رانندگی در حال حاضر دومين علت مرگ و مير در ايران است و روزانه حدود ۶۶ نفر جان خود را در حوادث رانندگی از دست می دهند.»
چندی پيش مصطفی پورمحمدی، رئيس سازمان بازرسی ايران گفته بود که آمار سالانه کشتهشدگان تصادفات جادهای ایران مانند آمار کشته شدگان جنگ هشت ساله ايران و عراق است.
به گفته پورمحمدی «در جنگ به طور ميانگين هر سال ۳۰ هزار شهيد داشتيم، به عبارت ديگر آمار کشتههای جادهای ما الآن مانند کشتههای جنگ است.»
هر سال 25 هزار نفر در جاده ها میمیرند
سوانح رانندگی هر ساله جان حدود 1میلیون و 200 هزار انسان را در سراسر جهان می گیرد و میلیون ها مجروح بر جای می گذارد. ضمن اینکه سوانح رانندگی، دلیل اصلی مرگ افراد در سنین 10 تا 24 سال محسوب شده و ضایعات جبران ناپذیری را بر خانواده ها و جوامع وارد می کند.
در ایران نیز مرگ سالانه 25 هزار انسان بی گناه در جاده ها، باعث شده که مسئولان به تب و تاب بیفتند و تدابیر و راهکارهایی را در جهت کاهش آمار تلفات ناشی از تصادفات و همچنین ایمن سازی جاده های کشور، به کار ببندند.
یکی از نکات قابل تامل در وقوع تصادفات رانندگی در ایران میانگین سنی افرادی است که جان خود را در این قبیل حوادث از دست می دهند، به طوری که در حال حاضر 40 درصد تلفات ناشی از تصادفات رانندگی در ایران، شامل گروه سنی 10 تا 35 سال می شود و متوسط سن کشته شدگان ناشی از تصادفات رانندگی در کشورما، کمتر از 32 سال است.
این در حالی است که طبق آخرین گزارش ها وزارت بهداشت مدعی شده که در حال حاضر میانگین سن امید به زندگی در ایران۷۳٫۲ سال است.
آمارهای شک برانگیز
نکته دیگر در خصوص حوادث جاده ای امسال که برخی رسانه ها به آن اشاره کرده اند اظهاراتی است که رییس سازمان راهداری داشته و مدعی شده که طی یک هفته اخیر بیش از 61 میلیون تردد خودرو در کشور ثبت شده است.
این ادعا با توجه به آن که پیش از این تعداد خودروهای کشور حدود چهارده میلیون و جمعیت کل کشور بالغ بر 75 میلیون نفر اعلام شده چندان مورد وثوق کارشناسان نیست.
بسیاری معتقدند که به سبب افزایش تورم و گرانی افسارگسیخته شمار بالایی از خانواده های ایرانی از تامین هزینه های روزمره زندگی عاجزند و برخلاف سالهای گذشته امسال ماندن در خانه را به مسافرت های نوروزی با هزینه های گزاف ترجیح داده اند.
جاده های ناامن و خودروهای ناقص
«تراکم بالای خودرو در جاده ها، کمبود ظرفيت بزرگراهی، وجود بيش از دو هزار نقطه حادثه خيز در جاده ها، کمبود خدمات ايمنی و امدادی و فرهنگ نادرست رانندگی» از مهمترين عوامل تصادف جادهای در ايران به شمار می آيد.
علاوه بر مشکلاتی که رانندگان در جاده های سراسر کشور با آن مواجه هستند، خرابی جاده ها، وجود برخی نواقص در تجهیزات فنی خودروها نیز در افزایش تصادفات بی تاثیر نیست.
در سالهای گذشته، رقمی کمتر از 10 درصد خودروهای درگیر در تصادفات جاده ای دارای ترمز ABS و کمتر از 5 درصد دارای سیستم ایربک بوده اند.
از سوی دیگر، تخطی از سرعت مطمئن، انحراف به چپ ، خستگی و خواب آلودگی، عدم رعایت حق تقدم عبور و از دیگر علل وقوع تصادفات جاده ای در ایام نوروز بوده است.
بنا بر اظهارات مسئولان حوزه راهنمایی و رانندگی کشور، تا زمانی که تجهیزات ایمنی در جاده های کشور از شکل سنتی خود خارج نشود، نمی توان به کاهش آمار تلفات تصادفات جاده ای چندان امیدوار بود.
سرهنگ علیرضا اسماعیلی، رئیس سابق پلیس راه ناجا چندی پیش علاوه بر اذعان به مشکلات پلیس راه کشور در برقراری و تامین امنیت و آرامش در سفرهای جاده ای، در اظهاراتی بحث برانگیز اعلام کرد که بسیاری از مشکلات فعلی در حوزه ترافیک، به زمان جنگ و پس از آن بر می گردد. چرا که پس از جنگ بخش اعظم منابع کشور به سمت بازسازی مناطق آسیب دیده صرف شد و انجام اقدامات زیرساخت در حوزه ترافیکی مورد غفلت واقع شد.
بیشتر اتوبان ها و جاده های پر ترافیک کشور نظیر جاده های شمال ، قدمت 4 تا 7 دهه دارد ضمن اینکه بسیاری از آزادراه ها موجود نیز بسیاری از ویژگی های استاندارد یک آزاد راه را ندارند.
خودروهای مشکل دار
چندی پیش مدیرعامل ستاد مرکزی معاینه فنی خودروهای تهران گفته بود که سالانه حدود 4 هزار نفر بر نقص فنی خودروها در تصادفات رانندگی کشته میشوند.
طبق آمارهای مراکز معاینه فنی از طی سالهای اخیر در آزمون معاینه فنی 14 درصد از عیب خودروها مربوط به ترمز آنها، 16 درصد همراستایی چرخ ها، 39 درصد مربوط به گازهای خروجی، 28 درصد مربوط به عیوب ظاهری، 5 درصد مربوط به عیوب کمک فنر است و این آمار نشان می دهد بیش از 60 درصد از ایرادات خودروها مربوط به مباحث ایمنی و نقص فنی آنهاست.
به گفته مدير بهرهبرداري مراکز معاينه فني تهران «از هر سه خودرو مراجعه کننده به مراکز معاينه فني يک خودرو داراي نقص فني است.»
در کشورهای اروپایی با توجه به استانداردهای خودرو و سوختشان معاینه فنی خودروها پس از یکسال الزامی است و بر این اساس در کشور کانادا پس از دوسال، در امریکا یک سال، سنگاپور و ژاپن نیز سه سال پس از تولید معاینه فنی به عنوان یک الزام آورده شده است.
این درحالی است که طبق دستور مسئولان با افزایش معافیت معاینه فنی خودروها در ایران به پنجسال با توجه به کیفیت پایین خودروها عملا امکان کنترل فنی آنها دیگر وجود نخواهد داشت.
گرانی بلیط و ناامنی پرواز
با وجود ادعاهای دولت در زمینه عمران و راه سازی اما خطوط ریلی طی سال های گذشته در کشور گسترش چشمگیری نداشته اند.از طرفی افزایش قیمت بی سابقه بلیط قطار و و هواپیما و واهمه مردم از سفر با هواپیماهای فرسوده و دارای نواقص فنی متعدد باعث شده تا حجم سفرهای جاده ای در کشور هر سال با افزایش قابل توجهی همراه شود.
اندکی پیش از فرا رسیدن سال جدید یک مقام مسئول راهآهن از افزایش متوسط ۳۱ درصدی نرخ بلیت قطارهای رجا (راه آهن جمهوری اسلامی ایران) خبر داده بود.
این مقام مسئول در توضیح علت افزایش قیمت بلیط قطار گفته بود: «در سال جاری همه شرکت های مسافری افزایش قابل توجهی در قیمتها داشتند و بنا به درخواست رجا، این افزایش قیمت برای قطارهای مسافری این شرکت هم به راه آهن پیشنهاد شد.»
چندی پیش از آن نیز موضوع افزايش نرخ ارز و همچنين حذف ارز دولتي براي ايرلاين هاي دولتي موجب شد تا ايرلاين ها رسما درخواست افزايش قيمت بليت هاي خود را به مجلس و دولت ارائه و اعلام كنند. پیشنهادی که با چراغ سبز مجلسي ها براي افزايش قيمت بليت 20 درصدي به يكباره تبديل به 50 درصد شد. كاپيتان پهلواني، رييس سازمان هواپيمايي از مجوزي خبر داد كه به جاي 20 درصد به ايرلاين ها اجازه مي داد تا 50 درصد قيمت بليت خود را افزايش دهند.
این در حالی بود که علی نیکزاد وزیر راه و شهرسازی به خبرنگاران گفته بود که قیمت بلیت قطار و هواپیما در نوروز افزایش نخواهد یافت.
ندای سبز آزادی دوشنبه ۵ فروردین ۱۳۹۲ – ۲۵ مارس ۲۰۱۳
