رفسنجانی: بدون آمریکا گفتوگوهای هستهای پیش نمیرفت
اکبر هاشمی رفسنجانی مذاکرات اخیر هستهای با قدرتهای جهانی را به منزله شکسته شدن تابوی گفتوگوی ایران و آمریکا دانست و تاکید کرد که بدون ایالات متحده این مذاکرات پیش نمیرفت.
در گفتوگویی با نشریه بریتانیایی فایننشال تایمز که روز دوشنبه، چهار آذر منتشر شد، آقای هاشمی توافق موقت شش ماهه میان ایران و قدرتهای جهانی در ژنو را «سختترین مرحله» مذاکرات دانست چرا که به گفته او، به چندین دهه قطع ارتباط دیپلماتیک ایران و ایالات متحده پایان داد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران اظهار داشت: «این [مرحله] یخها را آب کرد. مرحله بعد عادیتر خواهد بود.»
آخرین دور مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ شامل، ایالات متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان در چهارمین روز متوالی خود به توافقی موقت میان طرفین منجر شد که امیدها را نسبت به حل مناقشه اتمی تهران افزایش داد.
اما ویژگی دیگری که این توافقنامه را شاخص میسازد، گفتوگوی مستقیم و بدون واسطه ایران و ایالات متحده بود که در سطح وزرای خارجه دو کشور انجام شد در حالی که تهران و واشینگتن از ماههای آغازین انقلاب سال ۱۳۵۷ روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده بودند.
از گزارش فایننشال تایمز نیز چنین برمیآید که اکبر هاشمی رفسنجانی همین که «تابوی» گفتوگوی ایران و آمریکا شکسته شده، نسبت به ادامه راه امیدوار است، گرچه برخی تحلیلگران هشدار میدهند که مرحله بعدی مذاکرات سختتر خواهد بود.
این تحلیلگران از مخالفت اسرائیل با توافق اخیر به عنوان یکی از دلایل خود نام میبرند و دلیل بعدی را نیز تفاوت انتظارات تهران و پایتختهای غربی از یکدیگر میدانند.
اما هاشمی رفسنجانی خوشبین است و درباره دلایل خوشبینی خود به ادامه مسیر میگوید: «بخشی از آن [غلبه کردن بر موانع] به این خاطر است که گفتوگو با ایالات متحده یک تابو بود. این تابو نمیتوانست به سادگی شکسته شود و گفتوگوهای هستهای نیز بدون ایالات متحده پیش نمیرفت.»
وی سپس ابراز امیدواری میکند که جمهوری اسلامی و قدرتهای جهانی تا یک سال آینده به توافقی جامع در رابطه با برنامه هستهای ایران دست یابند.
به گفته او، ایران هیچ علاقهای به تولید سلاح هستهای ندارد، اما در عین حال برنامه هستهای خود را نیز متوقف نمیکند بلکه میخواهد این برنامه را در چارچوب معاهده منع گسترش سلاح هستهای قرار دهد که اجازه استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای را به همه کشورها میدهد.
آقای هاشمی رفسنجانی میگوید: «محدودیتهایی که قوانین بینالمللی وضع کردهاند برای ما قابل قبول است. معاهده منع گسترش سلاح هستهای برای ما قابل قبول است. هر چیزی که فراتر از آن باشد در حکم تحمیل بر ما خواهد بود.»
غرب در مقابله با برنامه اتمی ایران بحث «عدم اعتماد» به جمهوری اسلامی را پیش میکشد. با این حال باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده اعلام کرده که توافق اخیر راه ایران را برای رسیدن به سلاح هستهای میبندد.
در برابر، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، این توافق را یک «اشتباه تاریخی» خوانده و تاکید کرده که دولت او خود را به این توافق متعهد نمیداند.
اسرائیل پیش از این بارها نسبت به اقدام نظامی علیه برنامه هستهای ایران هشدار داده بود، اما هاشمی رفسنجانی در مصاحبه با فایننشال تایمز تهدیدات اسرائیل را رد میکند و میگوید: «اسرائیل خیلی کوچک است. هیچ ماهی کوچکی نمیتواند ماهی بزرگ را بخورد.»
اکبر هاشمی رفسنجانی، چنانچه فایننشال تایمز تاکید میکند، «یکی از بانفوذترین رهبران سیاسی ایران» است.
او در انتخابات اخیر ریاست جمهوری ایران ردصلاحیت شد، اما توانست در این انتخابات نقش بازی کند و به پیروزی حسن روحانی یاری برساند.
رادیو فردا