«مسئله زن» و روشنفکران، طی تحولات دهه های اخیر
دکتر نیره توحیدی
مدرسه فمینیستی:
شرایط بغرنج فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی ایران موضوعات مربوط به زنان را در کلافی پیچیده و تو بر تو نهان کرده و آن را به «مسئله زن» تبدیل نموده است. برای شناخت از این پیچیدگی ها و گشودن راهی برای برون رفت زن ایرانی از بن بست های تاریخی و فرهنگی در تاریخ معاصر کشورمان، دکتر نیره توحیدی در مقاله زیر، مسئله زن را با تکیه به مستندات و آراء روشنفکران برجسته ایران، در چند عرصه تعیین کننده همچون: دموکراسی، فرهنگ، ادبیات، جامعه شناسی و سیاست به بحث گذارده است. در این نوشته پژوهشی، نویسنده تلاش کرده تا از پرتو مرور نظرات برخی از روشنفکران شناخته شدۀ اپوزیسیون، به نقاط کانونی «مسئله زن» راه یابد و مسیرهایی واقع گرایانه برای رهایی زنان از این مسئله، به دست دهد. جالب است که پس از دو دهه که از زمان نگارش این متن در نیمه دیگر (1367)، می گذرد اما بستر تحلیلی و مستندات این مطلب، و نتایج پژوهشی و بدیع آن، با سپری شدن این مدت، همچنان به قوت خود باقی است. هم از این رو، مدرسه فمینیستی ضمن تشکر از نویسنده محترم آن برای در اختیار گذاردن این مقاله، آنرا برای علاقه مندان جدی مباحث زنان منتشر می کند که در ادامه، می خوانید:
هدف این نوشته مروری است بر نقطه نظرهای رایج بین روشنفکران اپوزیسیون ایران نسبت به زنان و «مسئله زن» در دهه های اخیر. در عین حال سعی شده است آن زمینه های اجتماعی و نظری که قدرت گرفتن نهضت اسلامی و «الگوی زن مسلمان» را فراهم ساخت، مورد توجه قرار گیرد. در ابتدای بحث به چند مشخصه ساختار اجتماعی ایران اشاره شده است تا نشان داده شود که چگونه این مشخصات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، ویژگی هایی در «مسئله زن» ایرانی و جنبش زنان ایران به وجود آورده است. در پایان نگاهی به اثرات تحولات دهه اخیر در موقعیت زنان ایران و دیدگاه روشنفکران افکنده، نیاز و لزوم تحقیقات عینی و سیستماتیک در زمینه هایی مشخص مربوط به زنان مورد تأکید قرار می گیرد.
