نشست عمومی سازمان ملل علیه انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس رأی داد
اکثر کشورهای عضو در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با رأی خود به تصمیم یک جانبه رئیس‌جمهوری آمریکا برای رسمیت دادن به بیت‌المقدس (اورشلیم) به‌عنوان پایتخت اسرائیل، اعتراض کردند.
روز پنجشنبه ۲۱ دسامبر/ ۳۰ آذر نشست اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل متحد با موضوع بررسی انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس به درخواست کشورهای ترکیه و یمن برگزار شد. با وجود اینکه متن پیش‌نویس قطعنامه‌ای که در این نشست مطرح شد نامی از ریاست جمهوری آمریکا نمی آورد، اکثریت کشورهای عضو در صحن سازمان ملل علیه تصمیم دونالد ترامپ برای انتقال سفارت کشورش به اورشلیم موضع گرفتند.
با وجود تهدیدهای نیکی هیلی، نماینده دائم ایالات متحده در سازمان ملل که گفته بود واشنگتن دی.سی نام کشورهایی که علیه آمریکا رأی دهند را از یاد نخواهد بود، ۱۲۸ کشور به پیش‌نویس قطعنامه مطرح شده در این جلسه رأی مثبت، ۳۵ کشور رای ممتنع و ۹ کشور رأی منفی دادند.
نماینده ایالات متحده آمریکا پیش از رأی‌گیری با اشاره به کمک‌های مالی آمریکا به برخی از کشورهای عضو گفت: «ما وظیفه داریم که برای سرمایه‌گذاری‌هایمان بیشتر طلب کنیم. اگر سرمایه‌گذاری‌های ما ناکام بماند، ناچار می‌شویم که منابع خود را به شیوه‌های مولدتری مصرف کنیم. اکنون‌که این قطعنامه پیش روی ماست به اینها می‌توانیم فکر کنیم.»
خود دونالد ترامپ هم یک روز پیش از این رأی‌گیری مقابل خبرنگاران هم سازمان ملل و هم کشورهای عضو را به کاهش بودجه دریافتی از آمریکا تهدید کرد: «آنها صدها میلیون دلار و حتی میلیاردها دلار از ما پول می‌گیرند و بعد علیه ما رأی می‌دهند. بسیار خوب، ما در حال تماشای این رأی‌ها هستیم. بگذارید علیه ما رأی بدهند. خیالی نیست. این موجب خواهد شد که ما پول بیشتری پس‌انداز کنیم.»
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، بلافاصله پس از مشخص شدن نتیجه رأی‌گیری، آن را «پیروزی برای فلسطین» توصیف کرد. دفتر نخست‌وزیر اسرائیل هم در بیانیه‌ای، ضمن تشکر مجدد از ترامپ، تصمیم سازمان ملل را «مردود» شناخت و در عین حال رضایت خود را نسبت به تعداد زیادی از کشورهایی که به این تصمیم رأی ندادند اعلام کرد.
۳۵ کشور از جمله کانادا، که مقامات فلسطینی انتظار داشتند از موضع آمریکا حمایت کنند، رأی ممتنع دادند. نمایندگان کشورهای ممتنع، از جمله مکزیک، بیشتر در تریبون سازمان ملل از حرکت یک‌جانبه ترامپ در به رسمیت دادن به اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل انتقاد کردند و آن را خلاف قوانین بین‌المللی قطعنامه‌های پیشین سازمان ملل دانستند.
۲۱ کشور در رأی‌گیری حضور نداشتند و ۹ کشور به این قطعنامه رأی منفی دادند. همه این کشورها هم به شکل سنتی دوست و حامی اسرائیل و آمریکا نیستند از جمله کشورهای شرق اروپا مانند مجارستان، جمهوری چک، رومانی، کرواسی و لهستان. این نشان می‌دهد تهدیدهای ترامپ برای کاهش کمک‌های مالی آمریکا مؤثر بوده است.
پیش‌نویس قطعنامه‌ای که روز پنجشنبه در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به رأی گذاشته شد به‌مانند پیش‌نویس قطعنامه‌ای که مصر روز دوشنبه ۱۸ دسامبر در شورای امنیت سازمان ملل متحد به رأی گذاشت، به طور مستقیم به شخص دونالد ترامپ یا کشور ایالات متحده اشاره نمی‌کند. اما جلسه اضطراری نشست عمومی سازمان ملل، در واکنش به وتوی پیش‌نویس قطعنامه پیشنهادی مصر در شورای امنیت برگزار شد و از این رو بیشتر کشورهای که در صحن سازمان ملل صحبت کردند، وتوی یک جانبه آمریکا را محکوم کردند.
خود متن قطعنامه هم با ارجاع به چند قطعنامه تصویب‌شده شورای امنیت سازمان ملل متحد آغاز می‌شود که ایالات متحده یا به آنها رأی مثبت داده و یا رأی ممتنع و همه آنها مربوط به اورشلیم شرقی هستند. بیشتر در این قطعنامه‌ها آمده که اسرائیل نمی‌تواند جمعیت یهودی اورشلیم شرقی را افزایش دهد یا نمی‌تواند بناهای تاریخی مذهبی اورشلیم را دست‌کاری کند. بنا به این قطعنامه‌ها، کشورهای عضو سازمان ملل به ایالات متحده قراردادهای بین‌المللی‌ای را که این کشور پیش از این امضاء کرده و در تناقض با تصمیم انتقال سفارت هستند را یادآوری کرد.
قطعنامه نشست عمومی علیه انتقال سفارت آمریکا به اورشلیم هم به مانند پیش‌نویس پیشنهادی مصر که وتو شد «در مورد تصمیمات اخیر درباره وضعیت اورشلیم» ابراز تاسف کرده است. اما این قطعنامه عملا ارزش اجرایی ندارد و بیشتر حکمی نمادین است که موضع کشورهای عضو سازمان ملل متحد را نشان می‌دهد.
هم اسرائیل و هم فلسطین، بیت‌المقدس (اورشلیم) را پایتخت کشور خود در راه حل دو کشوری می‌دانند. این موضوع موجب شده که کشورهای عضو سازمان ملل تصمیم بگیرند که سرنوشت این شهر در رابطه با این دو کشور در مراحل نهایی مذاکرات صلح مشخص شود. به غیر ایالات متحده آمریکا که گفته است پایتختش را به اورشلیم خواهد برد، هیچ کشور دیگری در بیت‌المقدس پایتخت ندارد.
رادیو زمانه
***
توهین نخست‌وزیر اسرائیل به سازمان ملل
ساعاتی پیش از رای‌گیری مجمع عمومی سازمان ملل درباره پیش‌نویس قطعنامه‌ای در خصوص اورشلیم، نخست وزیر اسرائیل در توهینی آشکار سازمان ملل را «خانه دروغ» نامید. ترامپ هم کشورهای رای‌دهنده به پیش‌نویس را تهدید کرد.
ساعاتی پیش از رای‌گیری مجمع عمومی سازمان ملل درباره پیش‌نویس قطعنامه‌ای در خصوص اورشلیم، نخست وزیر اسرائیل در توهینی آشکار سازمان ملل را «خانه دروغ» نامید. ترامپ هم کشورهای رای‌دهنده به پیش‌نویس را تهدید کرد.
روز پنجشنبه (۲۱ دسامبر/۳۰ آذر) بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، پیش از رأی‌گیری و حتی قبل از تصویب قطعنامه مجمع عمومی در مورد اورشلیم موضع‌گیری کرد و سازمان ملل را «خانه دروغ» نامید.
نتانیاهو موضع دولت آمریکا را ستود و گفت کشورهای دیگری هم در نهایت از واشنگتن در زمینه انتقال سفارتخانه‌های خود از تل آویو به اورشلیم پیروی خواهند کرد. نخست وزیر اسرائیل تاکید کرد که رویکرد بسیاری از کشورها در تمامی قاره‌ها و فراتر از دیوارهای سازمان ملل در قبال اسرائیل در حال تغییر است.
قطعنامه درباره اورشلیم پس از آن در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل قرار گرفت که سند مشابهی در شورای امنیت با وتو ی آمریکا مواجه و رد شد. در پیش‌نویس قطعنامه ارایه شده به شورای امنیت آمده بود: «هرگونه تصمیم و اقدامی که منجر به تغییر ماهیت، موقعیت، یا ترکیب جمعیتی بیت‌المقدس شود، هیچ وجهه قانونی ندارد، فاقد ارزش و اعتبار است و باید مطابق قطعنامه‌های شورای امنیت به حالت اول بازگردد.»
در مجمع عمومی سازمان ملل متحد هیچ کشوری حق وتو ندارد و هریک از اعضای این سازمان حق رای دارند. اما ترامپ روز چهارشنبه ۲۰ دسامبر کشورهای رای‌دهنده به نفع پیش‌نویس قطعنامه سازمان ملل را به قطع کمک‌های مالی تهدید کرد.
با این که قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل فاقد قدرت اجرایی است، با این‌حال دونالد ترامپ کشورهای عضو سازمان ملل را تهدید کرد در صورت رای دادن به این قطعنامه مجازات خواهند شد.
ترامپ گفت: «این کشورها صدها میلیون یا میلیاردها دلار از ما پول می‌گیرند و علیه ما رای می‌دهند. ما این موضوع را پیگیری خواهیم کرد. ما به دقت مواظب رای‌گیری هستیم و اگر علیه ما رای بدهند مبالغ زیادی صرفه‌جویی خواهیم کرد».
اردوغان: اعضای سازمان ملل تسلیم دلار نشوند
تهدید اعضای سازمان ملل از سوی دونالد ترامپ با واکنش رجب طیب اردغان، رئیس جمهوری ترکیه مواجه شد. او تهدیدهای ترامپ را رد کرد و از اعضای سازمان ملل خواست تسلیم دلار نشوند.
اردوغان تاکید کرد: «به تمام کشورهای جهان می‌گویم که مبادا مبارزه دموکراتین خود را به این دلارها بفروشید.» اردغان خطاب به ترامپ گفت: «آقای ترامپ شما نمی‌توانید با دلار اراده دموکراتیک ترکیه را بخرید. تصمیم ما مشخص است.»
اردوغان افزود: «از اینجا به تمام کشورهای جهان می‌گویم که مبادا مبارزه دموکراتیک خود را به این دلارها بفروشید. اگر قرار است مبارزه برای دموکراسی صورت بگیرد نباید با خرید اراده‌ها با دلار مانع‌تراشی انجام شود. اجازه بدهید هرکس با اراده آزاد خود عمل کند. امیدوارم که آمریکا امروز نتیجه‌ای که منتظر آن است را نگیرد و جهان درس خوبی به آمریکا بدهد.»
اسرائیل اورشلیم یکپارچه را پایتخت خود می‌داند. فلسطینی‌ها نیز بخش شرقی اورشلیم را پایتخت خود آینده خود می‌دانند. اسرائیل درجریان جنگ ۶ روزه ۱۹۶۷ بخش اورشلیم را اشغال کرده است.
بعد از تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر شناسایی اورشلیم (بیت‌المقدس) به عنوان پایتخت اسرائیل، فلسطینی‌ها هم درخواست کردند که قسمت شرقی اورشلیم به عنوان پایتخت آنها شناسایی شود. بسیاری از کشورهای اسلامی از این خواسته فلسطینی‌ها حمایت می‌کنند.
ایران امروز
