سرسخن
«امنیت» یکی از دیربازترین خواسته ها و اولویت های زیستی بشری بوده است. در دوران مدرن و تشکیل دولت – ملت های جدید نیز موضوع «امنیت ملی» یکی از مبرم ترین مسائل ملل مختلف را تشکیل می داده است. هر چند امنیت ملی در دو سطح داخلی و خارجی قابل طرح است، اما مدتی است که با توجه به مسائلی که در منطقه و کشورهای پیرامون ایران می گذرد، این امر هم برای مردم و جامعه مدنی و هم دولت و قدرت مستقر در ایران از اهمیت بیشتری برخوردار شده است.
براین اساس سایت/ نشریه میهن پرونده ویژه شماره دهم خود را به بحث «دکترین های امنیت ملی» اختصاص داده است.
در این پرونده تلاش کرده ایم هم به لحاظ نظری و آکادمیک و هم سیاسی و راهبردی به این مقوله پرداخته شود. یعنی از یک سو مرور تعاریف شناخته شده و آکادمیک-راهبردی در این باره که معطوف به حفظ امنیت داخلی و نظم و انتظام اجتماعی و نیز به ویژه حفظ تمامیت ارضی هر کشور و جلوگیری از حملات خارجی جهت حفظ امنیت ملی است و توجه محوری بر دکترین های گوناگونی که در این رابطه تا کنون وجود داشته و به تدریج و در بستر تحولات تاریخی تغییر کرده است.
در این عرصه به نظر می رسد توجه نظری- راهبردی به مقوله مهم «امنیت ملی» مستلزم بررسی مولفه های تشکیل دهنده آن از جمله رشد اقتصادی، سطح دانش، میزان همبستگی ملی، دموکراسی و رضایت ملی از مدیریت کلان هر کشور، قدرت نظامی و تسلیحاتی و بسیاری از عوامل دیگر است. تحلیل عوامل گوناگون تشکیل دهنده امنیت ملی و تعیین نسبت بین آنها و نیز ترتیب اولویت دهی به هریک بخش مهمی از تحلیل و موشکافی نظری در باره امنیت ملی را تشکیل می دهد.
هم چنین تلاش داشته ایم به صورت عینی و مصداقی نیز به دکترین های امنیت ملی در حکومت ایران در چند دهه پرحادثه و پر بحران پس از انقلاب و مبانی و نتایج آن توجه کنیم.
و بالاخره توجه خاص تری داشته ایم به حضور نظامی ایران در سوریه و مناقشه ای که در رابطه با نحوه برخورد قدرت مستقر در ایران در عراق و یمن و لبنان و … و رقابت های منطقه ای؛ هم در سطوح فوقانی قدرت و هم در عرصه عمومی و جامعه مدنی و نیز فضای مجازی در جریان است. به خصوص وقتی در پیش گیری هر یک از دکترین ها و راهبردهای گوناگون می تواند وضعیت اقتصادی و سیاست داخلی و خارجی خاصی را بر کشور حکمفرما سازد و سرنوشت تک تک شهروندان ایرانی را گاه برای یک دهه و بیشتر تحت تاثیر قرار دهد. بررسی این امر به خصوص از دید «منافع ملی» و مصالح مردم ایران می تواند نتیجه و خروجی نهایی این بحث بنیادی را تشکیل دهد.
شورای دبیران نشریه میهن سپاسگزار همه عزیزان و صاحب نظرانی است که ما را در تهیه این شماره یاری داده اند .
در پایان ذکر این نکته هم ضروری است که ما از تنی چند از تحلیل گران ایرانی که از حضور نظامی ایران در سوریه و گاه به طور عام تر از دکترین نظامی امنیتی حاکمان ایران به نوعی دفاع می کنند نیز برای استفاده از آراء و نظرات شان دعوت کردیم که برخی با تشکر از این دعوت از همکاری در این شماره عذرخواهی کرده و بعضا وعده دادند در شماره های دیگری از مقالات شان استفاده کنیم و برخی نیز با پذیرش فراخوان ما و دادن وعده ارسال مقاله اما در نهایت علیرغم پیگیری ها مستمرمان، به وعده شان وفا نکردند! در هر حال ما علاقه مند بودیم با طرح دیدگاه ها و استدلال های این دوستان، هم چون شماره های گذشته، میزبان نظرات گوناگون در پرونده این شماره باشیم.
در پرونده آینده میهن مسئله فساد و رانت خواری در ایران را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
شورای دبیران نشریه میهن
محمدجواد اکبرین، رضا علیجانی، علی کشتگر و محسن یلفانی
مطالب این شماره:
دکترین های امنیت ملی
- نگاه مخالفان اسد به نقش ایران در سوریه
- امنیت و برابری، حق اهل سنت ایران
- امنیت ملی ایران بر سر دو راهی
- الگوهای امنیت ملی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی
- امنیت ملی و نظام اقتصادی ایران (بررسی مانیفست دولت روحانی)
- ارکان سخت‌افزاری و نرم‌افزاری امنیت ملی
- از امنیت منفی و سلبی تا امنیت مثبت و ایجابی
- نه تمکین، که ممکن (دمساز کردن نگرش ها در باره امنیت ملی)
- پیوند امنیت پاینده و دموکراسی
- پایان انسان سرخ
- گسست های اجتماعی و ملی، چشم اسفندیار منافع و امنیت ملی
- سرسخن 10
- ایران، سپاه پاسداران و دکترین امنیت ملی
- دکترین «امنیت ملی» ایران؛ عقب‌ماندگی تاریخی، فریب و فساد
- دوست و دشمن امنیت ملی ایران!
- سوریه، میراث شوم
- جمهوری اسلامی منشأ تهدیدعلیه خود
- ساختار فرماندهی ایران در جنگ سوریه
- شیعه گری و ایران ستیزی دو روی سکه ولایت
