كميسر انرژي «اتحاديه اروپا» در گفتوگو با «شرق»: ميخواهيم جنگ نشود
۱۳۹۱/۰۳/۲۵
روزنامه شرق / آقاي كميسر با شاهزاده سعودي ديدار كرد
رضا زندي، خبرنگار اعزامي به وين: وزیر نفت ایران يك ساعت و نيم پس از شروع پنجمين سمينار اوپك، از فرودگاه مستقيم به «كاخ هوفبورگ» آمد. رييسجمهور اتريش سيمنار را افتتاح كرده و وزراي نفت عراق، عربستان، ونزوئلا و دبيركل اوپك سخنرانيشان تمام شده بود. وزير نفت ايران چهار و نيم ساعت بعد از ورودش با وزير نفت عربستان ملاقات كرد. جلسه كه تمام ميشود «شرق» از رستم قاسمي ميخواهد تا فضاي ديدارش را با علي النعيمي تشريح كند. «ملاقاتمان با آقاي علي النعيمي خيلي خوب بود و با ايشان درباره سقف توليد اوپك و دبيركلي اوپك صحبت كرديم.»
آقاي قاسمي، آيا در ملاقاتتان با وزير نفت عربستان درباره تعيين سقف توليد و دبيركلي اوپك به نتيجهاي هم رسيديد؟
فعلا مذاكره كرديم. نتيجهاش بعدا معلوم ميشود.
بعد از تنشي كه بين تهران و رياض ايجاد شده و پس از ديدارتان با آقاي النعيمي، بگوييد موضع ايران و عربستان در بخش انرژي در چه وضعي قرار دارد؟ آيا كدورت در روابط سياسي بر مناسبات وزارتخانههاي نفت دو كشور تاثيرگذار بوده است؟
«در زمينه انرژي روابط خوبي داريم و در اين بخش مشكلي نداريم.» وزير نفت عربستان پس از ديدار با رستم قاسمي به سوال هيچ خبرنگاري پاسخ نداد و مستقيم به جلسه ديگري رفت. رستم قاسمي، تنها به سوالات «شرق» پاسخ گفت و بلافاصله كاخ «هوفبورگ» را ترك كرد. عربستان با افزايش توليدش در شش ماه گذشته، سقف توليد اوپك را رعايت نكرده است. اين كشور آمادگياش را براي تامين نياز بازار نفت پس از تحريم ايران اعلام كرده بود.
گفتوگوي «شرق» با كميسر انرژي اتحاديه اروپا: نميخواهيم جنگ شود
مصاحبهام با كميسر انرژي اتحاديه اروپا كه تمام ميشود، «گاندر اوتينگر» به سالن كناري ميرود و با شاهزاده «عبدالعزيز بنسلمان» به صورت خصوصي صحبت ميكند. شاهزاده سلمان پسر حاكم رياض و وزير دفاع عربستان سعودي است. «عبدالعزيز بنسلمان» همهجا همراه وزير نفت عربستان است. گويي كه نماينده دربار پادشاهي، در نفت عربستان باشد. اتحاديه اروپا 17 روز ديگر در بروكسل درباره تحريم خريد نفت از ايران تصميمگيري نهايي خواهد كرد. گفتوگوي شرق با «گاندر اوتينگر» بهخاطر ملاقات بعدش كوتاه برگزار شد.
آقاي كميسر، در شرايطي كه اروپا روش سختگيرانهاي را با ايران در پيش گرفته است خيلي مهم است كه مردم ايران مستقيما نظر كميسر انرژي اتحاديه اروپا را درباره ايران، بهعنوان كشوري بزرگ در خاورميانه بدانند. شما چرا با ابزار تحريم با ايران روبهرو شدهايد؟
ايران كشوري پرسابقه و با فرهنگ است. خيلي از ايرانيها در اروپا هستند. خيلي هم موفق بودهاند. پزشك و مهندس شدهاند. من با برخي از اينها هم دوست هستم. ايران و اروپا رابطهاي طولاني با هم دارند. اما انتظار ما اين است كه در مورد مساله ايران به راهحلي برسيم.
با اين اوصاف آيا تحريمهاي اتحاديه اروپا عليه صنعت نفت ايران از اول جولاي اجرايي خواهد شد؟
بله، تحريمها اجرايي ميشود.
به چه دليل اينكار را ميكنيد؟!
ما ميخواهيم جنگ نشود. من فكر ميكنم تحريم بخش نفت و بخش مالي ايران، ميتواند در اين زمينه موثر باشد.
اما شما با تحريم ايران، به مردم ايران آسيب ميزنيد.
بالاخره دولت ايران بايد بپذيرد كه بايد به دنبال راهحلي براي سازش باشد.
آقاي كميسر، منظورتان از پيدا كردن راهحل چيست؟
اگر دولت ايران ميخواهد رابطه سالمي با اروپا داشته باشد بايد در مورد پيدا كردن راهحلي براي موضوع هستهایاش جدي باشد. سوالات بيشتري از «گاندر اوتينگر» داشتم. از اينكه در يك رابطه دوجانبه، هر دو طرف بايد دنبال راهحلي براي بهبود رابطه باشند تا آنكه اتحاديه اروپا چگونه ميخواهد در شرايط بحران اقتصادي با تبعات تحريم نفتي ايران كنار بيايد. حدود 500هزار بشكه صادرات نفت ايران به اروپا را چگونه جايگزين ميكند و قيمت نفت را در بازارهاي جهاني به چه شكل كنترل خواهد كرد. ملاقات آقاي كميسر با شاهزاده عربستاني اما اجازه طرح سوالاتم را نداد.
ايران با ايده موسسان آمد، نوذري نيامد
پنجمين سمينار اوپك كه ديروز صبح در وين آغاز شد تا ظهر امروز ادامه دارد. همه وزراي اوپك در سمينار اوپك سخنراني كردند. وزراي نفت هند و بحرين، كميسر انرژي اتحاديه اروپا و روساي سازمانها و شركتهاي بزرگ نيز از سخنرانان اين سمينار بودند. عصر امروز هم صد و شصتويكمين اجلاس اوپك در شرايطي برگزار ميشود كه غلامحسين نوذري، نامزد دبيركلي ايران، به وين نيامده است. برخي معتقدند انتخاب دبيركل به اجلاس بعدي موكول ميشود و سقف توليد اوپك با تاكيد بر التزام كشورها، جابهجا نميشود. يك منبع آگاه نزديك به هيات ايراني در گفتوگو با شرق گفت: «هيات ايراني با ايده انتخاب دبيركل اوپك از بين موسسان اين سازمان به صورت چرخشي وارد وين شده است.» عربستان، ايران و عراق، هر سه از موسسان اوپك هستند. در اين شرايط اما، ونزوئلا از نامزد اكوادور حمايت كرده است. اينجا وين است و توافقات، در معرض باران قرار گرفته است.
رييسجمهور اتريش: اوپك ميتواند به دنيا كمك كند
رييسجمهور اتريش، ديروز با تشريفات خاص، وارد كاخ «هوفبورگ» شد و با استقبال دبيركل اوپك، پنجمين سمينار اوپك را افتتاح كرد. پيش از سخنان رييسجمهور اتريش، وزير نفت عراق، بهعنوان رييس كنفرانس اوپك درباره نقش اوپك در بازار نفت و تعاملش با مصرفكنندگان سخن گفت. امور اجرايي دولت اتريش در اختيار صدراعظم است. «هاينس فيچر»، در سخنراني افتتاحيهاش، با اشاره با سابقه استقرار اوپك در وين گفت: «اوپك از سال 1965 در وين مستقر است و نفوذ اين سازمان بهطور قابل ملاحظهاي در دهههاي گذشته بالا رفته است.» رييسجمهور اتريش بعد از آن خطاب به اوپكيها گفت: «كمك به تثبيت بازار جهاني نفت هميشه هدف اصلي سازمان شما بوده است. چه به لحاظ برنامهريزي و چه از نظر هماهنگي فعاليتها.» وي نقش اوپك را در شرايط بحران اقتصادي فعلي پررنگتر دانست: «اقدامات اوپك ميتواند به دنيا كمك كند تا از عهده بحرانها بر آيند. كوششهاي اوپك باعث توسعه اقتصادي و پيشرفت اجتماعي ميشود.» رييسجمهور اتريش همچنين از نقش صندوق اوپك براي كمك به كشورهاي فقير تقدير كرد.
النعيمي كلي حرف زد، قاسمي به ديدار راميرز رفت
وزير نفت عربستان، رييس نخستين جلسه سمينار بود. سخنراني النعيمي اما، كلي و عام بود. جايگاه وزرا بهگونهاي برنامهريزي شده بود كه وزير نفت عربستان در كنار دبيركل اوپك و وزير نفت عراق در وسط سالن قرار گرفته بودند و وزير نفت ايران يك ميز آنطرفتر نشسته بود. صندلياي كه به هنگام سخنراني علي النعيمي خالي بود. وقتي نشست اول تمام شد، وزير نفت ايران از همراهانش خواست تا زمينه ديدار با وزير نفت ونزوئلا را فراهم كنند. بعد هم خودش به سمت راميرز رفت و مقدمات ديدار را چيد.
راميرز: از تهديد و تجاوز استفاده ميكنند
برخلاف وزير نفت عربستان، رافائل راميرز در پنجمين سمينار اوپك، تيز و طولاني سخن گفت: «سيستم سرمايهداري در حال گذر از بحران است. آنها براي حل دعواهاي بينالمللي، گاهي از ابزار تحريم، گاهي از تهديد و حتي از تجاوز استفاده ميكنند.» رافائل راميرز، سپس به نكتهاي اشاره كرد كه اينروزها صنعت نفت دنيا را تحتتاثير قرار داده است: «وقتي دعواها پيش ميآيد كشورهاي بزرگ مصرفكننده، موضوعات توليد نفت از رسوبات نفتي (شيل نفت) را پيش ميكشند و از اين طريق كشورهاي نفتخيز را تحت فشار قرار ميدهند.» وي توليد نفت در بيرون از اوپك را در حدي ندانست كه بتواند به نيازهاي دنيا پاسخ دهد: «سازمانهاي بينالمللي انرژي، از جمله اي.يي.اي سعي ميكنند تصاوير ديگري از كشورها را نشان دهند. اوپك را كارتل معرفي ميكنند در حاليكه اينطور نيست.» راميرز از اينكه توليد نفت كشورش 750هزار بشكه كمتر گزارش شده به شدت انتقاد كرد: «يكي از علل بحران به وجود آمده اين است كه كشورهاي مصرفكننده انرژي، حرف توليدكنندگان را مبني بر قيمت مناسب نفت مورد توجه قرار نميدهند.» وزير نفت ونزوئلا با اشاره به زماني كه ذخاير كشورش در اختيار كمپانيهاي خارجي قرار گرفته بود گفت: «در سال 2004، قيمت نفت سنگين ما 25 دلار بود اما فقط 30 سنت به ما داده ميشد.»
توليد نفت از شيل، انقلاب دوم است
كميسر انرژي اتحاديه اروپا، در نشست ديروز سمينار اوپك، نفت را قلب سياست در سال گذشته معرفي كرد: «شرايط ليبي باعث شد كه ذخاير استراتژيك آزاد شود و مسايل نيروگاههاي هستهاي در فوكوشيما، باعث شد تا نفت بيشتر اهميت پيدا كند.» گاندر اوتينگر، توليد نفت از شيل (رسوبات نفتي) را انقلاب دوم دانست: «توليد گاز مايع بايد پيشرفت كند و تكنولوژي باتري در ماشينها بايد توسعه يابد.» وي با اشاره به اينكه جمعيت دنيا تا سال 2050 به 9ميليارد نفر ميرسد گفت: «طبقه متوسط آرزوهاي خود را دارد و اين باعث ميشود تقاضا براي انرژي بالا رود.» به گفته «گاندر اوتينگر» 90درصد اين تقاضا در كشورهاي او.اي.سي.دي خواهد بود.
دبيركل اوپك: نميتوانيم از بحران بازار مصون باشيم
سالم البدري، پس از شش سال دبيركلي اوپك، شش ماه پاياني كارش را در وين ميگذراند. او ديروز در سمينار اوپك درباره مولفههاي اثرگذار بر تقاضاي انرژي از جمله بحران بدهيها در اروپا، بحران اقتصادي آمريكا و رشد اقتصادي شكننده ژاپن سخن گفت: «ما نميتوانيم كاملا از بحرانهاي بازار مصون باشيم ولي بايد كاري كنيم كه از بالا و پايينرفتن قيمتها جلوگيري كنيم.» سالم البدري به فقر انرژي در دنيا هم اشاره كرد: «هماكنون 4/1ميليارد نفر به خاطر فقر به انرژي مدرن دسترسي ندارند.» دبيركل اوپك سپس به موضوع مهم اينروزها پرداخت: «توليد نفت و گاز از شيل، ممكن است شرايط آمريكا را عوض كند.» بعد هم يك دريچه براي انتقاد از اين موضوع باز كرد: «سوال اين است كه آيا توليد نفت و گاز از شيل روي منابع آب تاثير نخواهد گذاشت؟» نوبت سخنراني كه به وزير نفت ايران رسيد، بانوي نفتي نيجريه، رييس جلسه بود. رستم قاسمي هم به تحريمها تاخت: «تحريم دومين توليدكننده بزرگ نفت اوپك باعث نوسان در بازار نفت ميشود كه اين موضوع به ضرر اقتصاد جهاني است.» رستم قاسمي، در سخنرانياش، استفاده ابزاري از تحريم يا دخالت نظامي در كشورهاي صاحب انرژي را موجب افزايش بهاي نفت و نوسان در بازار دانست: «اقتصاد جهاني براي ثبات و آرامش نيازمند عرضه پايدار انرژي است.» وزير نفت ونزوئلا، دو روز پيش ضمن تاكيد بر همبستگي اعضا، از مطرح شدن موضوع تحريم ايران در اجلاس صد و شصت و يكم اوپك خبر داده بود. رستم قاسمي هم ديروز با اشاره به اينكه نبايد از نفت به عنوان ابزار فشار عليه كشورهاي ديگر استفاده كرد، گفت: «الان متاسفانه شاهديم كه اين روند برعكس شده و برخي از مصرفكنندگان با تحريم توليدكننده از نفت استفاده ابزاري ميكنند. اين مساله موجب بيثباتي بازارجهاني و نوسان بهاي نفت ميشود.» وي رعايت حقوق بينالمللي، حذف تنشهاي سياسي در مناطق نفتخيز، حذف تحريمها و قانونمند كردن فعاليت بورسبازان را موجب امنيت و ثبات بازار نفت و رشد اقتصاد جهاني دانست.
سر ميز ناهار روسای شل و توتال هم هستند
وزير نفت هند، ديروز در سخنرانياش، ورود مسايل سياسي در نفت را باعث فشار بر كشورها دانست و از آن انتقاد كرد. معاون شركت «سي.ان.پي.سي» چين هم از افزايش توليد ميدان نفتي روميله عراق از يكميليون و 350هزار به دوميليون و 850هزار بشكه در روز خبر داد. رايزنيها به صورت بسيار فشرده در وين جريان دارد. خبرنگاران زيادي آمدهاند تا گزارشگر مهمترين رويداد سه سالانه اوپك باشند. امروز، روساي شل و توتال در كاخ هوفبورگ سخنراني ميكنند. رييس «اني» ديروز به صورت مستمر در سالن جلسات حاضر بود. «اني» بهدنبال گرفتن طلبش از ايران بايت ميدان دارخوين است. تحريم نفتي اروپا، در روابط ايران با اين اتحاديه چه تاثيري خواهد گذاشت. وقتي وزير نفت ايران پشت ميز ناهار نشسته بود «شرق» از او پرسيد:
آقاي وزير، كميسر انرژي اتحاديه اروپا امروز اعلام كرد كه از اول جولاي تحريم نفتي اجرايي ميشود. البته برداشت بنده اين است كه اگر مذاكرات به نتيجه نرسد. واكنش شما چيست؟
«فعلا واكنشي ندارم.