ساسان نیک‌نفس، زندانی سیاسی در اثر بیماری و «عدم رسیدگی» درگذشت
اداره کل زندان‌های استان تهران مرگ ساسان نیک نفس، زندانی سیاسی، در زندان بزرگ تهران، فشافویه را تایید کرده است.
فعالان حقوق بشر روز دوشنبه (۱۷ خرداد) از مرگ آقای نیک‌نفس بعد از انتقال او به بهداری زندان تهران بزرگ (فشافویه) خبر دادند. آنها گفتند که آقای نیک‌نفس در اثر وخامت حال و عدم رسیدگی مقامات، جان خود را از دست داده است.
ساسان نیک‌نفس بنا بر اتهاماتی نظیر “تبلیغ علیه نظام” و “توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبری” زندانی شده بود.
علی شریف‌زاده اردکانی، وکیل ساسان نیک‌نفس، به بی‌بی‌سی فارسی گفت که خبر درگذشت او را در ابتدا هیچ مقام رسمی تأیید نکرده بود و “حتی به خانواده او خبری نداده‌اند، اما منابعی از داخل زندان می‌گویند در بلندگوهای داخل زندان این خبر را اعلام کرده‌اند و به زندانیان تسلیت گفته‌اند.”
آقای شریف‌زاده پیشتر به خبرگزاری ایلنا گفته بود: “از داخل زندان به من اطلاع دادند که حدود دو روز پیش با خونریزی بینی و دهان با توجه به بیماری قبلی به بهداری زندان منتقل شده است که از آنجا هم به بیمارستان لقمان منتقل شده اما پیگیری‌های مادرش از بیمارستان نتیجه‌ای نداشته است.”
وکیل و اعضای خانواده نیک‌نفس در گذشته بارها گفته بودند که او تحمل حبس را ندارد.
سال گذشته گزارش شد که آقای نیک‌نفس به “بیماری اعصاب و روان” مبتلاست و از دسترسی به خدمات پزشکی و حق درمان محروم بوده است.
اطلاعیه سازمان زندان‌های تهران
روابط عمومی اداره کل زندان‌های استان تهران پس از انتشار خبر مرگ آقای نیک نفس بیانیه‌ای صادر کرد که در ابتدای آن مدعی شد ساسان نیک نفس در “پرسشنامه‌های شخصیت” قبلا اعلام کرده بود که “سابقه یک نوبت اقدام به خودکشی از طریق مصرف قرص داشته است.”
بر اساس این بیانیه، آقای ساسان نیک نفس دو روز پیش به بیمارستان فیروزآبادی منتقل و در آنجا فوت کرده، اما به گفته وکیل او تا امروز صبح خانواده او در جریان مرگ ساسان نیک نفس و وضعیت سلامت او قرار نگرفته اند و این خبر ابتدا از زندانیان دیگر نقل شده است.
اداره کل زندان‌های استان تهران گفت آقای نیک نفس روزانه داروهای مراقبت تحت نظری از سوی بهداری زندان دریافت و انسولین قلمی که توسط خانواده تهیه می شده در داخل زندان تزریق می‌کرده است.
این سازمان می‌گوید که او دو روز پیش (شنبه ۱۵ خرداد)، ساعت ۷:۴۰ صبح به علت خونریزی از دهان و بینی به بهداری واحد دو اعزام شد و بیست دقیقه بعد به دلیل کاهش سطح هشیاری به بهداری مرکز منتقل شد.
اداره کل زندان‌های استان تهران می‌گوید که “حال او پس از انجام اقدامات درمانی مساعد و با مصرف آب و دو قاشق غذا شرایط جسمانی او رو به بهبودی بوده است.”
این اداره می‌گوید او به پزشک اورژانس گفته است که از “یکی از زندانیان چند قرص گرفته و مصرف کرده و پس از مصرف شرایط وی عادی نبوده است.”
در بیانیه این اداره درباره علت خونریزی از دهان و بینی ساسان نیک نفس توضیحی داده نشده و گفته نشده که چرا او را زودتر به بیمارستان منتقل نکردند.
بر اساس بیانیه این اداره، به دلیل وخامت حال آقای نیک نفس در ساعت پنج و بیست دقیقه بعد از ظهر، (حدود هفت ساعت پس از انتقال او به بهداری) به بیمارستان فیروزآبادی منتقل می‌شود اما در بیمارستان فوت می‌کند.
فعالان حقوق زندانیان روز دوشنبه در شبکههای اجتماعی از مرگ ساسان نیک‌نفس “در قرنطینه زندان تهران بزرگ” خبر داده و به این خبر واکنش نشان دادند.
مهدی محمودیان، فعال حقوق زندانی‌ها در ایران در توییترش نوشت: “متاسفانه ساسان نیک‌نفس بر اثر بی‌لیاقتی مسئولین قضایی کشته شد.”
ساسان نیک‌نفس یکی از ده نفری بود که در آذر ماه ۹۸ و با اتهاماتی از جمله “اجماع و تبانی علیه امنیت کشور”، “تبلیغ علیه نظام” و “توهین به بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبری” به زندان محکوم شد.
بنا بر گزارش‌ها مصادیق اتهامی او “حمایت از نظام پادشاهی از طریق فعالیت در رسانه‌های اجتماعی، پخش تراکت، شعار‌نویسی و اسکناس‌نویسی” عنوان شد.
حکم او که هشت سال زندان اعلام شد که به گفته دادگاه پنج سال از آن قابلیت اجرا داشت.
این حکم در اردیبهشت سال ۹۹ تایید شد و آقای نیک‌نفس در مرداد همان سال برای اجرای حکم به زندان منتقل شد.
بی بی سی
“مسئولیت مرگ ساسان نیک نفس برعهده رهبری جمهوری اسلامی است”
سازمان‌های حقوق بشری مقام‌های جمهوری اسلامی و در راس آن رئیس قوه قضاییه و علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی را مسئول مرگ زندانیانی نظیر ساسان نیک نفس، فعال مدنی می‌دانند. او به شدت بیمار بود و شرایط تحمل زندان را نداشت.
بار دیگر مرگ یک زندانی سیاسی در ایران خبرساز شد. روز ۱۷ خرداد خبر جان باختن ساسان نیک نفس در زندان بزرگ تهران منتشر شد.
سازمان حقوق بشرایران، کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی همراه با برخی رسانه‌های منتقد حکومت ایران تاکید می‌کنند که او بر اثر بی‌توجهی مسئولان زندان و مقام‌های قضایی جمهوری اسلامی، جان خود را از دست داده است.
ساسان نیک نفس براساس گزارش‌های متعدد از بیماری‌های متعددی رنج می‌برده و شرایط تحمل حبس را نداشته است. اما مقام‌های قضایی با آزادی او مخالفت کرده بودند.
سازمان حقوق بشر ایران با اشاره به مرگ بهنام محجوبی، زندانی سیاسی که او نیز به تازگی به دلیل مشابهی جان خود را از دست داد نوشته است که این سازمان “بی‌توجهی مقام‌های قضایی به جان و سلامت زندانیان سیاسی، فعالان مدنی و مدافعان حقوق بشر در زندان‌های ایران را عامدانه میداند و آنها را مسئول قتل این زندانیان برمی‌شمارد”.
محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، ابراهیم رئیسی رییس قوه قضائیه و علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی را “مسئول بازداشت، آزار و مرگ زندانیان سیاسی و عقیدتی” میداند و می‌گوید: «محرومیت زندانیان از حق درمان مصداق شکنجه است. ما پیشتر بارها و بخصوص در پی درگذشت بهنام محجوبی از جامعه جهانی خواسته‌ایم تا توجه جدی‌تری به مسئله شکنجه و مرگ زندانیان در ایران نشان دهد. مقام‌های جمهوری اسلامی باید در قبال مرگ ساسان نیک نفس پاسخگو شناخته شوند.»
مرگ ساسان به خاطر عدم اعزام به مراکز درمانی خارج از زندان
کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی می‌گوید که ساسان نیک نفس با وجود وضعیت وخیم جسمانی از روز شنبه ۱۵ خردادماه ۱۴۰۰، بدون رسیدگی پزشکی در بهداری زندان نگهداری شده و جان خود را از دست داده است.
به گزارش این کمپین “مرگ این زندانی سیاسی در پی تعلل در اعزام به مراکز درمانی خارج از زندان و عدم رسیدگی مناسب پزشکی رخ داده است”.
ساسان نیک نفس مبتلا به بیماری‌های بسیاری مانند مشکلات اعصاب و روان، فشارخون بالا ، دیابت، کبد چرب و ورم معده بوده و با وجود این وضع ۱۱ ماه در زندان بدون دسترسی به امکانات درمان یا مرخصی نگه داشته شده است.
او روز شنبه ۱۵ خرداد دچار خونریزی شدید از دهان و بینی شد و مسئولان زندان به جای انتقال او به بیمارستان، ساسان را به بهداری زندان منتقل کردند.
مرگ ساسان نیک نفس در شبکههای اجتماعی بازتابی وسیع داشت.
در گزارش‌ها آمده که مادر ساسان نیک نفس تا لحظه درگذشت فرزندش در تلاش برای اخذ گواهی عدم تحمل حبس برای فرزندش بوده است. کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی نوشته است که تعدادی از زندانیان سیاسی زندان تهران بزرگ در پی درگذشت او در رابطه با داروهای مصرفی این زندانی تحت بازجویی قرار گرفته‌اند.
این کمپین می‌گوید که مسئولان زندان با این کار قصد دارند “مانند پرونده بهنام محجوبی، درویش گنابادی زندانی که چندی پیش فوت کرد، عامل مرگ را خوددرمانی عنوان کنند”.
کمپین هم‌چنین به اطلاعیه اداره کل زندان‌های استان تهران در این باره اشاره کرده که “بدون اشاره به گزارش پزشکی قانونی، مصرف داروی غیرتجویزی را عامل وخامت حال این زندانی عنوان کرده است”.
اتهام‌هایی که قوه قضائیه علیه ساسان نیک نفس وارد شده “اجتماع و تبانی علیه نظام” و “تبلیغ علیه نظام” بوده‌اند. او در مرداد ماه ۱۳۹۸ توسط ماموران اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت و سپس با تامین قرار وثیقه آزاد، اما یک سال بعد مجددا بازداشت و به زندان منتقل شد.
دویچه وله
