مهران بهرامیان بازداشتشده اعتراضات ۱۴۰۱ اعدام شد

بامداد شنبه ۱۵ شهریور ۱۴۰۴، جمهوری اسلامی حکم اعدام مهران بهرامیان را به اتهام محاربه اجرا کرد. حکومت، کشته شدن یک مأمور بسیج در دهم دی ۱۴۰۱ را به او نسبت داده بود؛ در حالی که با وجود دوربینهای نظارتی در سراسر شهر، هیچ فیلمی از لحظه ارتکاب جرم ادعایی وجود نداشت.
مهران بهرامیان در تمام روند دادرسی از داشتن وکیل انتخابی محروم بود و قوه قضاییه تنها ویدیویی از اعترافات اجباری او منتشر کرد. او و دیگر بازداشتشدگان سمیرم ماهها در سلول انفرادی و زیر شکنجه نگهداری شدند. حکم اعدام یک بار نقض شد و متهمان با وثیقه آزاد شدند، اما یک ماه پیش دادگاه همعرض دوباره حکم اعدام صادر کرد و آنان مجدداً بازداشت شدند.
اگر مهران بهرامیان تصور میکرد حکم اعدامش اجرا میشود، در فاصله آزادی تا بازداشت دوباره، کشور را ترک میکرد. اما او باور نداشت که برای جرمی که مرتکب نشده، جانش گرفته شود. روز گذشته خانوادهاش برای آخرین ملاقات فراخوانده شدند.
طبق خبرهای رسیده، خانواده فاضل بهرامیان، دیگر متهم این پرونده نیز برای ملاقات فراخوانده شدهاند؛ هرچند هنوز روشن نیست این ملاقات آخرین دیدار است یا خیر. منابعی میگویند حکم فاضل بهرامیان به حبس ابد تغییر یافته است.
فاضل برادر مراد بهرامیان، از جانباختگان سمیرم است. سمیرم در جریان انقلاب مهسا نقشی پررنگ داشت؛ بهویژه در هشتم دی ۱۴۰۱، هنگامی که اکثریت مردم در چهلم جانباختگان این شهر حاضر شدند و شعارهای اعتراضی سر دادند. پس از آن حکومت با قشونکشی گسترده وارد شهر شد و موج بازداشتها آغاز گردید.
بنابر گزارش سازمان حقوق بشر ایران، در ماه گذشته میلادی (اوت ۲۰۲۵) دستکم ۱۴۲ نفر، شامل ۴ زن، ۵ تبعه افغانستان، ۱۱ شهروند بلوچ، ۶ شهروند کُرد و ۳ شهروند عرب در ایران اعدام شدند. این آمار در مقایسه با ۱۰۵ اعدام در ماه اوت سال ۲۰۲۴ رشد ۳۵ درصدی را شاهد بوده است.
در هشت ماه نخست سال جاری، دستکم ۸۶۴ اعدام توسط سازمان حقوق بشر ایران به ثبت رسیده است که در مقایسه با ۴۳۲ اعدام ثبتشده طی همین بازه زمانی در سال گذشته میلادی، صد درصد افزایش را نشان میدهد.
روز ۲۹ اوت ۲۰۲۵ برابر با ۷ شهریور ۱۴۰۴ دفتر کمیساریایی عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، با ذکر اینکه حکومت ایران درخواستهای متعدد برای لغو مجازات اعدام را نادیده گرفته، بار دیگر از ایران خواست تا در گام اول اجرای اعدامها را متوقف کند و به سمت لغو این مجازاتِ مغایر با اصول انسانی حرکت کند.
منابع گزارش: سازمان حقوق بشر ایران و دادبان
ایران امروز