کمیته صلح نوبل جایزه امسال خود را به نادیا مراد، از دختران ایزدی کُرد و دنیس موکویگی، پژشک کنگویی اهدا کرد. این دو جایزه نوبل صلح را به‌خاطر مبارزه با خشونت جنسی علیه زنان گرفته‌اند.
کمیته صلح نوبل، اسامی برندگان جایزه نوبل امسال را جمعه ۵ اکتبر / ۱۳ مهر اعلام کرد. این کمیته در بیانیه خود گفته است جایزه نوبل صلح ۲۰۱۸ به دلیل فعالیت‌های نادیا مراد و دنیس موکویگی با خشونت جنسی به‌عنوان ابزار جنگی در درگیری‌های نظامی تعلق گرفته است.
نادیا مراد از اواسط تابستان سال ۲۰۱۴ (۱۳۹۳) زمانی که ۲۱ سال سن داشت به‌مدت سه ماه به‌عنوان برده جنسی گروه «دولت اسلامی» (داعش) در اسارت این گروه تروریستی بود.
او شش برادرش را در یورش شبه‌نظامیان داعش به روستای «کوچو»، محل زادگاهش، در حومه شهر شنگال از دست داد.
نادیا پس از فرار از چنگ داعش به آلمان پناهنده شد و از تحمل سه ماه رنج خود و دو خواهر دیگرش سخن گفت. او همچنین گفت پس از اسارت به مقر نیروهای داعش منتقل شده و بارها مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته است.
نادیا در سازمان ملل نیز سخنرانی کرد و از اتحایه اروپا خواست تا قوانین پناهندگی را برای زنان ایزدی آسان‌تر کنند.
نادیا مراد، سفیر حسن نیت سازمان ملل است و پیش از این در سال ۲۰۱۶ جایزه حقوق بشری واسلاو هاول از شورای اروپا را به‌دست آورد و به همراه لامیا حاجی‌بشر، دختر کرد ایزدی دیگر از عراق به‌طور مشترک جایزه حقوق بشری ساخاروف را از پارلمان اروپا دریافت کرد.
دنیس موکوِگی پزشک متخصص زنان و اهل کنگو نیز پیش از این در سال ۲۰۱۴ جایزه ساخاروف را دریافت کرده است.
موکویگی در سال ۱۹۸۹ در شهر بوکاوو واقع در شرق کنگو یک بیمارستان زنان دایر کرد. در این منطقه در بسیاری از درگیری‌های مسلحانه از تجاوز به‌عنوان یک سلاح استفاده می‌شود.
دنیس موکویگی مدت‌ها به‌عنوان کارشناس درمان آسیب‌های ناشی از تجاوزات گروهی که تأثیرات مخرب فیزیکی به‌جای می‌گذارند، در جهان مشهور بود.
در سال ۲۰۱۲ سوء‌قصدی به جان موکویگی شد و او مجبور شد به اروپا نقل مکان کند اما پس از آن‌که شنید بیمارستان زنان بدون وجود او کارکردی ندارد در سال ۲۰۱۳ به بوکاوو بازگشت و از سوی ساکنان این شهر مورد استقبال قرار گرفت. او در همان سال نامزد دریافت جایزه نوبل آلترناتیو شد.
پنج عضو هیئت ژوری کمیته نروژی صلح نوبل، امسال از مجموع ۲۱۶ شخصیت و ۱۱۵ سازمان و نهادِ کاندیدای دریافت این جایزه، نادیا مراد و دنیس موکویگی را برگزیدند. جایزه نوبل صلح ۹ میلیون کرون سوئد، معادل ۸۶۰ هزار یورو است.
سال گذشته کمپین مبارزه با گسترش سلاح‌های هسته‌ای جایزه نوبل صلح را دریافت کرد.
بیشتر بخوانید:
نادیا مراد: زنی که می‌خواهد عدالت درباره داعش اجرا شود
***
واکنش کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل و رئیس شورای اروپا به نوبل صلح برای مبارزه با خشونت جنسی
در پی اهدای جایزه نوبل صلح به نادیا مراد، از دختران ایزدی کُرد و دنیس موکویگی، پزشک کنگویی به‌دلیل مبارزه آن‌ها با خشونت جنسی علیه زنان، میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در پیامی گفت مشکل است بتوان دو نفر دیگر را به جای نادیا مراد و دنیس موکویگی برنده این جایزه تصور کرد. باشله خطاب به دو برنده نوبل صلح گفت: شما برای درد و رنجی که زنان از سوء استفاده جنسی برده‌اند مبارزه کردید تا با آن مقابله کنند و احترام به زنان احیا شود. ما به افراد بیشتری نیاز داریم تا از آن چیزی که شما دفاع کردید دفاع کنند، برای حقوق زنان، برای عدالت، برای حقوق اقلیت‌ها، برای حقوق همه. دونالد توسک رئیس شورای اروپا نیز موفقیت دو برنده نوبل صلح را تبریک گفت و افزود آن‌ها به‌خاطر شجاعت، همدردی و انسان‌دوستی که در مبارزه روزانه خود نشان دادند احترام عمیق او را برانگیخته‌اند.
***
واکنش بخش آفریقای دیده‌بان حقوق بشر، پزشکان حقوق بشر و ائتلاف سیاسی اپوزیسیون کنگو به نوبل صلح دنیس موکویگی برای مبارزه با خشونت جنسی
در پی اهدای جایزه نوبل صلح به دنیس موکویگی، پزشک کنگویی و نادیا مراد، از دختران ایزدی کُرد به‌دلیل مبارزه آن‌ها با خشونت جنسی علیه زنان، گرگوار کیرو تسونگو، عضو «با هم برای تغییر»، ائتلاف اپوزیسیون سیاسی کنگو پیامی منتشر کرد و در آن موفقیت دنیس موکویگی را «افتخار بزرگ برای جمهوری دموکراتیک کنگو» خواند و گفت: «من امیدوارم که رادیو ملی کنگو این خبر را بدون در نظر گرفتن موضع دکتر دنیس موکویگی در روند انتخابات کنونی پخش کند، زیرا جایزه او غرور ملی است و شایسته است که تلویزیون دولتی در یک برنامه مبارزات او را پوشش کامل و اختصاصی دهد.» ایدا ساویر، معاون بخش آفریقای سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز در پیامی دنیس موکویگی را «مدافع شجاع» حقوق بشر و دموکراسی و «قهرمانی برای بسیاری از مردم جمهوری دموکراتیک کنگو و خارج از آن» دانست و گفت: «موکویگی جرأت کرد که در مورد گستردگی تجاوز به‌عنوان سلاح جنگی در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو و همچنین مصونیت کامل این جنایت‌ها سخن بگوید.» به‌گفته او بیمارستان «پانزی» دنیس موکویگی در شرق کنگو به بسیاری از بازماندگان خشونت جنسی این امید را داد که بدون آن‌که از این جنایت‌ها رنج ببرند، زندگی خود را ادامه دهند. «جایزه امروز نه تنها افتخار و ارزش‌گذاری به دکتر موکویگی بلکه به همه آن‌هاست.» دونا مک‌کی، مدیر سازمان پزشکان حقوق بشر نیز در پیامی جایزه نوبل صلح موکویگی را افتخاری برای جامعه پزشکی خواند و گفت او این جایزه را به‌خاطر خدمات بی‌باکانه‌اش به هزاران دختر و زن کنگویی که مورد آزار قرار گرفته‌اند دریافت کرده است.
رادیو زمانه
