دعوای اردوغان، رئیسجمهور با دولت ترکیه تشدید شد
معاون نخستوزیر ترکیه از “دخالت اردوغان”، رئیسجمهور در روند صلح با کردها انتقاد کرد. این انتقادها با نزدیک شدن انتخابات سرنوشتساز پارلمانی ترکیه تشدید یافته است. ادامه این دعوا به کجا میکشد؟
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه عادت نداشت کسی از میان حزبش و طرفدارانش با او مخالفت کند. حال بولنت آرینج، معاون نخست وزیر ترکیه از دخالت اردوغان در روند صلح با کردهاانتقاد میکند. دخالت اردوغان در امور مهم و روزانه دولت ترکیه تابحال چیزی غیر عادی نبوده است. وی در ماه ژانویه امسال برای اولین بار در نشست هیات دولت شرکت کرد. این موضوع برای ریاست جمهوری ترکیه که یک مقام فرمایشی است و نقشی در تصمیمگیریهای دولت ندارد در همان زمان مورد توجه ناظران سیاسی قرار گرفته بود.
اردوغان حتی در زمان نخست وزیری و در مبارزه انتخاباتی خود برای احراز مقام ریاست جمهوری پنهان نمیکرد که سودای گرفتن سکان قدرت کشورش را درسر دارد. اما حالا کسی از میان خود دولت آشکارا در مقابل او ایستاده است.
اختلاف اردوغان با دولت بر سر چیست؟
چگونگی برخورد با مسئله کردها به موضوع اختلاف بین دولت و اردوغان، تبدیل شده است. رسانهها میگویند، اردوغان روز یکشنبه (۲۲ مارس/ ۲ فروردین) از رویکرد دولت در رابطه با روند مداکرات صلح با کردها انتقاد کرد. در پی این سخنان بولنت آرینچ، سخنگوی دولت و معاون نخستوزیر ترکیه خواستار عدم دخالت رئيسجمهور در فرایند آشتی با کردها شد.
اردوغان از دولت صریحا انتقاد میکند که در باره دیدار نخبگان کرد با نمایندگان دولت از طریق روزنامهها اطلاع پیدا کرده است. اما بولنت آرینچ، دوست سابق او که حزب عدالت و توسعه را با اردوغان بنیان نهاده به انتقادهای اردوغان پاسخ داد و گفت که روند مذاکرات صلح با کردها وظیفه دولت است نه نهاد ریاست جمهوری.
شهردار آنکارا: “آرینچ ما تو را نمیخواهیم”
تشدید دعواهای لفظی میان اردوغان با دولت حاکی از وجود رویکردهای متفاوتی است که اکنون افکار عمومی ترکیه نیز از آن با خبر شده است. اردوغان فعلا سکوت اختیار کرده اما بجای او طرفداران سرسختش پا به میدان گذاشتهاند. تعدادی از نمایندگان حزب عدالت و توسعه در مجلس به صحبتهای بولنت آرینج اعتراض کردند.
ملیح گوکچک، شهردار آنکارا که از نزدیکان اردوغان است از آرینچ خواست از سمتش کنارهگیری کند. شهردار آنکارا در توییتر خود نوشت:”آرینچ ما تو را نمیخواهیم”. گوکچک معاون نخست وزیر را به تلاش برای متزلزل کردن پایههای حزب عدالت و توسعه متهم کرد. وی همچنین گفت که آرینچ به ابزاری در دست “دولت موازی” فتحالله گولن تبدیل شده است. گولن٬ منتقد دولت اردوغان است که در آمریکا به سر میبرد. وی اردوغان را متهم میکند که ترکیه را به سوی توتالیتاریسم پیش میبرد.
اما آرینچ هم ساکت ننشست و بلافاصله پاسخ داد که شهردار آنکارا “رفتار نامتناسب” دارد و خود “دستپروده جنبش گولن” است. معاون نخست وزیر ترکیه صریحا گفت که شهردار آنکارا ”فاسد و رشوه خوار است و درباره رشوه خواری” او مدارک و اسناد نیز موجود است. به نوشته روزنامههای ترکیه، دعوای آرینچ با شهردار آنکارا پیامدهای حقوقی خواهد داشت.
پای نخست وزیر هم به دعوا کشیده شد
کارشناسان می گویند که دخالت زیاد اردوغان در امور دولت ترکیه سبب نارضایتی احمد داوداوغلو، نخست وزیر ترکیه هم شده است. اما وی علنا این موضوع را مطرح نمیکند. نخست وزیر ولی اکنون مجبور شده است درباره دعوای موجود بین شهردار آنکارا و معاونش موضعگیری کند. وی در واکنش به بحث و جدال از معاون خود و شهردار آنکارا همزمان انتقاد کرد و گفت آن عدهای که میخواهند هرج و مرج کنند موفق نخواهند شد.
حال ۱۰ هفته به انتخابات پارلمانی سرنوشت ساز ترکیه باقی مانده است. اردوغان این انتخابات را برای بازنگری و اصلاح قانون اساسی این کشور حساس و مهم میداند. زیرا وی برای تغییر قانون اساسی و افزایش اختیارات رئیس جمهور به دو سوم از کرسیهای پارلمان نیاز دارد. تشدید دعوای اردوغان با دولت ترکیه احتمالا به حزب حاکم که در انتخابات پیشین حدود ۵۰ درصد آرا را کسب کرده بود ضربه میزند. بر اساس نظرسنجیها، حزب حاکم عدالت و توسعه اردوغان هنوز هم پیشتر از دیگر احزاب است، با این حال با کسب حدود ۴۰ درصد آرا باز هم از اکثریت مطلق فاصله دارد.
دویچه وله