توافق پوتین، روحانی و اردوغان برای برگزاری کنگره صلح سوریه

 

روسای‌جمهوری ایران، روسیه و ترکیه با انتشار بیانیه‌ای بر عزم خود برای ادامه همکاری فعالانه در راستای برقراری صلح و ثبات در سوریه تأکید کردند.

به گزارش ایسنا، در این بیانیه آمده است: حسن روحانی، رئیس‌ جمهوری اسلامی ایران، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری فدراسیون روسیه و رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه در یک نشست سه‌جانبه که در تاریخ ۲۲ نوامبر ۲۰۱۷ در سوچی برگزار شد، بر عزم خود برای ادامه همکاری فعالانه بین سه کشور به منظور برقراری صلح و ثبات در سوریه مطابق با آنچه در قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل متحد در نظر گرفته شده است، تأکید کردند.

روحانی، پوتین و اردوغان از سطح هماهنگی سه‌جانبه کنونی جهت حفظ و تقویت رژیم آتش‌بس در سوریه که کشورهای ایران، روسیه و ترکیه ضامن آن هستند، ابراز رضایت کردند.

آنان تصریح کردند، متعاقب سال‌ها تلاش بین‌المللی برای شکست گروه‌های تروریستی تعیین شده توسط شورای امنیت سازمان ملل در سوریه، موفقیت‌های حاصل شده طی یازده ماه پس از شکل گیری رژیم آتش‌بس در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۶ باعث کمک به نابودی داعش، جبهه النصره و سایر سازمان‌های تروریستی تعیین شده توسط شورای امنیت سازمان ملل شده است. ایشان همچنین توافق کردند، ایران، روسیه و ترکیه تا شکست نهایی این گروه‌ها به همکاری با یکدیگر ادامه دهند.

روحانی، پوتین و اردوغان تأکید کردند، ایجاد نواحی کاهش تنش در سوریه از طریق فرایند آستانه بسیار کارآمد بوده و کمک چشمگیری به کاهش خشونت، تسکین آلام انسانی، محدود ساختن روند پناهندگان و آغاز تلاش برای تأمین شرایط برای بازگشت امن پناهندگان و آوارگان داخلی نموده است.

روحانی، پوتین و اردوغان تصدیق کردند که چارچوب آستانه و دستاوردهای آن تبدیل به ابزاری موثر برای کمک به صلح و ثبات در سوریه شده است.

آنها تصمیم گرفتند که ایران، روسیه و ترکیه همچنان به تلاش های هماهنگ خود ادامه دهند تا از پیشرفت در کاهش خشونت و عدم بازگشت آن اطمینان حاصل کنند. آنها توافق کردند به سوری‌ها در برگرداندن وحدت کشور و دستیابی به یک راه حل سیاسی برای این بحران ازطریق یک فرایند سوری-سوری فراگیر، آزاد، منصفانه و شفاف که منجر به تدوین قانون اساسی با حمایت مردم سوریه و انتخابات آزاد و منصفانه با مشارکت تمامی مردم واجد شرایط در سوریه تحت نظارت مناسب سازمان ملل شود، کمک کنند.

روسای سه کشور تعهد خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه را مورد تاکید مجدد قرار دادند و تصریح کردند، تحت هیچ شرایطی ایجاد نواحی کاهش تنش فوق‌الذکر و هر گونه ابتکار سیاسی برای حل بحران سوریه نباید حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه را تضعیف کند.

روحانی، پوتین و اردوغان از نمایندگان دولت جمهوری عربی سوریه و مخالفانی که خود را به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی و تجزیه ناپذیری سوریه متعهد می‌دانند، درخواست کردند، در کنگره گفت‌وگوی ملی سوریه که در آینده نزدیک در سوچی برگزار می‌شود، به طور سازنده مشارکت کنند. آنها همچنین توافق کردند فعالانه به موفقیت این کنگره کمک کنند. ایران، روسیه و ترکیه در خصوص شرکت‌کنندگان در این کنگره مشورت و توافق خواهند کرد.

آنها بر نیاز به دسترسی سریع، ایمن و بدون مانع برای کمک های بشردوستانه و نیز نیاز به انجام اقدامات اطمینان‌ساز از سوی طرف‌های سوری از جمله آزادی بازداشت‌شدگان و ربوده‌شدگان و تحویل اجساد و نیز شناسایی مفقودین به منظور ایجاد شرایط بهتر برای فرایند سیاسی و دوام آتش‌بس تأکید کردند. آنها از اعضای علاقمند جامعه بین‌المللی خواستند از فرایند کاهش تنش و برقراری ثبات در سوریه از جمله با ارسال کمک‌های بیشتر برای مردم سوریه و نیز تسهیل مین‌زدایی، حفاظت از میراث تاریخی و بازسازی امکانات زیرساختی اساسی از جمله اقتصادی و اجتماعی حمایت کنند.

روحانی، پوتین و اردوغان ابراز امیدواری کردند، پیشرفت در حل بحران سوریه از طریق همکاری بین ایران، روسیه و ترکیه تاثیر مثبتی بر بهبود شرایط کلی در منطقه داشته باشد و خطر اختلافات قومی و فرقه‌ای را کاهش دهد. آنها تصمیم گرفتند در صورت لزوم بار دیگر ملاقات کنند.

روسای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ترکیه از ولادیمیر پوتین برای میزبانی این اجلاس سه‌جانبه در سوچی تقدیر و تشکر کردند.

***

سخنرانی حسن روحانی در نشست سوچی

جناب آقای پوتین، رئیس جمهور محترم فدراسیون روسیه، جناب آقای اردوغان، رئیس جمهور محترم ترکیه، خانم‌ها و آقایان

در ابتدا مایلم از جناب آقای پوتین به مناسبت برگزاری این اجلاس مهم در شهر زیبای سوچی صمیمانه قدردانی نمایم. جای بسی خشنودی است که کمتر از یک سال پس از آغاز فرایند آستانه توسط سه کشور جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه، تلاش های گسترده در زمینه رویارویی با تروریسم و افراط گرایی و فراهم سازی مقدمات حل سیاسی بحران سوریه به ثمر نشسته و چشم انداز نوینی برای پایان بحران سوریه گشوده شده است. بسیار خرسندیم که سه کشور ضمن تاکید بر تمامیت ارضی، حاکمیت، استقلال و وحدت کشور سوریه، متعهدند  در جهت ایجاد صلح و ثبات در سوریه از نزدیک همکاری کنند.

بحران سوریه از ابتدا با دخالت مستقیم خارجی، از جمله از طریق استقرار، تجهیز و تسلیح و حمایت همه جانبه از جنگ طلبانی همراه بود که متعاقبا بدنه داعش و النصره را تشکیل داده و در جهت توسعه آتش تروریسم و افراط گرایی در آن دمیدند و همین خود به مهمترین عامل طولانی شدن بحران تبدیل شد. خوشبختانه اکنون در شرایطی هستیم که پایه های داعش فرو ریخته و بقیه گروه های تروریستی نیز در سراشیبی فروپاشی قرار گرفته اند.

این پیروزی بی شک مرهون رشادت ها و فداکاری های مردم عراق و سوریه و داوطلبان، سربازان و جوانان دلیری است که دژهای اهریمنی تروریسم را در هم کوبیدند و شراره های آتش را خاموش کردند. آنها  پیشگامان جامعه جهانی در ستیز با بربریت نفرت انگیزی هستند که به تهدید تمدن بشری برخاسته بود.

ضروری است تداوم مبارزه با تروریسم تا ریشه کنی آخرین هسته های تروریست های تکفیری در سوریه یابد تا مردم سوریه دیگر هیچگاه تحت سلطه تروریسم و عملیات تروریستی قرار نگیرند.

اگر ملت ها و کشورهای منطقه امروز می بایست درسی از بحران ساختگی سوریه بگیرند این است که بدانند بعضی از قدرت های مدعی مردمسالاری و حقوق بشر برای نیل به اهداف کوته بینانه خود در منطقه ما از هیچ اقدامی، حتی استفاده گسترده از تروریسم و خشونت، فروگذار نمی کنند. درسی که این قدرت ها نگرفته اند این است که آثار و تبعات تروریسم و افراطی گری در یک منطقه محصور نمی ماند و به اقصی نقاط جهان از این پدیده شوم در امان نخواهد بود.

اینک منطقه در آستانه شرایط جدیدی از خشونت زدایی قرار دارد و ایجادکنندگان تروریسم با نگرانی و هراس از شکست داعش و انتقال افراطی گری خشن به داخل کشور خود می کوشند با بحران آفرینی و ابهام افزایی نسبت به تلاش های ثبات زای کشورهای منطقه از جمله ایران، با اقدامات نیروهای مقاومت و از جمله جمهوری اسلامی ایران مقابله نمایند.

مردم سوریه در طول بیش از شش سال گذشته با تروریسم کور تکفیری که با حمایت وسیع مالی ،  تسلیحاتی و اطلاعاتی بیگانگان مواجه بوده و در این مصاف نا برابر نیازمند حمایت دولت ها و ملت های دوست برای جلوگیری از سلطه ترورسیت ها و حامیانشان بر سرزمین عربی و اسلامی خود بوده اند.

جمهوری اسلامی ایران اولین دولتی بود که به ندای ملت و دولت سوریه برای کمک به رویارویی با تروریست ها باسخ مثبت داد و با دعوت دولت قانونی سوریه و با هدف مقابله و نابودی تروریست ها و جلوگیری از تکرار الگوی بی ثبات ساختن کشورهای منطقه نظیر آن چه در افغانستان و عراق شروع شد، کمک های خود را به مردم سوریه برای بازگشت به زندگی با صلح و امنیت به کشورشان آغاز کرد.

ایران پیش از این هم در افغانستان و عراق هر چه در توان داشت برای تامین امنیت و بازسازی این دو کشور و مبارزه با تروریسم انجام داده و در این کار با نمایندگان قانونی و دولت این کشورها همکاری کرده است.  ما در مبارزه با تروریسم بین المللی جدی هستیم و آماده ایم در صورت درخواست دیگر کشورهای منطقه، به آنها نیز در این مسیر کمک کنیم.

متاسفانه برخی کشورها در منطقه ما به تاسی از آمریکا و رژیم صهیونیستی در پی ایجاد اختلاف و دودستگی بین ملت های منطقه بوده که مسئولیت نتایج سیاست های بدخواهانه خود از جمله در زمینه گستراندن فرقه گرایی و قوم گرایی خواهد بود.

سیاست های ایران، که حضور فعال در فرایند آستانه یکی از جلوه های آن است، در نقطه مقابل تفرقه افکنان و آشوب طلبان است. راهبرد ایران در منطقه پیرامونی اش بر اساس همکاری نه رقابت، هماهنگی نه تقابل، همراهی با اراده ملتها نه پیروی از دولت های بیگانه و صلح طلبی نه جنگ افروزی بنا نهاده شده است.

من در اینجا اعلام می کنم که تمامی تلاش های جمهوری اسلامی ایران  منطبق بر اصول و موازین بین المللی و منشور ملل متحد بوده و از طریق توسعه همکاری های مشروع در جهت حمایت از منطقه باثبات سامان گرفته است. تعاملات ما در این اجلاس نیز نشان می‌دهد که چگونه سه کشور با تعامل و دوستی و همکاری، جرثومه فساد ترور و وحشت را از خاک سوریه برانداخته و سایه گسترده داعش را از این کشور زدودند و چشم انداز آینده روشنی را برای منطقه به تصویر کشیدند.

در شرایط کنونی رسالت بزرگ ما نه تنها مبارزه با تروریسم، بلکه تلاشی بزرگ برای ریشه کنی اشکال تبعیض، فقر و خشونت در سراسر منطقه است. از همین روست که باید ارتباطات و نهادسازی منطقه ای را تعمیق بخشیده و تقویت کرد. با این رویکرد می توان به توسعه مشترک و به شکل گیری منطقه قوی تر و بهره بردن از برکات آن را مد نظر قرار دهیم.

اکنون که در آستانه برگزاری کنگره گفتوگوی سوری – سوری قرار داریم لازم میدانم بر نکات زیر به عنوان راهکارهای اساسی در حل بحران سوریه تاکید نمایم:

۱- جنگ با تروریسم هنوز ‍پایان نیافته است . به هیچ وجه نباید پیروزی اخیر علیه داعش ما را از تداوم خطر تروریست های تکفیری در سوریه و منطقه غافل کند. لذا ضروری است به مردم سوریه کمک کنیم تا با انسجام لازم تا شکست کامل تروریسم در کشور خود به مبارزه خود با این پدیده شوم ادامه دهند در این مبارزه احترام به حاکمیت ملی سوریه غیرقابل خدشه است . و اکنون هیچ بهانه ای برای حضور نظامی بیگانگان در خاک سوریه بدون توافق دولت مشروع آن کشور وجود ندارد .

۲- بعد از سالها مبارزه با تروریست ها و حامیان آنها ، مردم سوریه در وضعیتی قرار دارند که با بهره گیری از شرایط جدید میتوانند آینده خود که در آن آزادی های اساسی  مردم تضمین شده ، تنوع قومی مورد احترام قرار گرفته و مردم سالاری تثبیت شود را بسازند . مردم سوریه به بیگانگان اجازه دخالت در امور داخلی خود را نمی دهند و با هر اقدامی که به تمامیت ارضی، حاکمیت ملی کامل؛ وحدت و استقلال آن کشورخدشه وارد کند مقابله خواهند کرد.

۳- نقش جامعه بین المللی در آینده سوریه باید معطوف به کمک به مردم این کشور در جهت دستیابی به ثبات؛ رفع آلام انسانی و بازسازی این کشور بوده و بدنبال مداخله و یا تحمیل دیدگاه های خود بر مردم سوریه نباشند. در این مسیر اقدامات فراگیر انساندوستانه بدون ملاحظات و دستور کار سیاسی و صرفا به منظور کاهش آلام مردم سوریه باید در صدر برنامه‌ها باشد. ایجاد محیط امن برای بازگشت داوطلبانه آوارگان و پناهندگان به موطن اصلی خود ضرورت دارد که همکاری کشورها و سازمان های بین المللی را می طلبد.  بازسازی سوریه و توسعه اقتصادی آن کشور نیازمند مشارکت فعال و همه جانبه جامعه جهانی با توجه ویژه به بازسازی زیرساخت های آسیب دیده و احیای ظرفیت های تولیدی سوریه از طریق مشارکت منطقه ای است.

جلسه امروز ما آغاز این مرحله نوین است. تلاش مشترک ما در ۱۱ ماه گذشته نشان دادکه تنها با همکاری و هماهنگی سیاسی و میدانی در مسیر انجام توافقات توانسته ایم به توفیقات قابل توجهی برای توقف درگیری ها در سوریه نایل آییم. مرحله جدید تسهیل گفتگوی ملی نیز همانند روند موفق آستانه نیازمند تداوم مشورت ها؛ هماهنگی ها و همکاری ها میان سه کشور در سطوح مختلف است.

در پایان از ملت و دولت قزاقستان برای میزبانی نشست های آستانه، از دولت ترکیه و رئیس جمهور اردوغان، و از دولت روسیه و رئیس جمهور پوتین بخاطر همکاری و همراهی در چارچوب روند آستانه صمیمانه تشکر می‌کنم. امیدوارم ادامه این همکاری سه جانبه و سازنده، زمینه حل هر چه سریعتر بحران سوریه و پایان این منازعه فرساینده را فراهم کند.

***

اردوغان: اولویت ما حذف عناصر تروریستی از روند مذاکرات است

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در کنفرانس مشترک خبری پس از نشست سه جانبه با روحانی و پوتین در «سنتاریوم روس» شهر سوچی روسیه تاکید کرد: «اولویت ما همواره حفظ تمامیت ارضی سوریه و حذف گروه‌های تروریستی از روند مذاکرات خواهد بود.»

اردوغان اظهار داشت: «کسی نمی‌تواند از ما انتظار داشته باشد با گروه تروریستی که امنیت ملی کشورمان را هدف گرفته، دور یک میز بنشینیم. اگر متعهد به حفظ تمامیت ارضی و اتحاد سیاسی سوریه هستیم، نمی‌توانیم گروهی را که دستش آلوده به خون بوده و به دنبال تجزیه این کشور است به عنوان یک بازیگر مشروع قبول کنیم.»

وی خاطرنشان کرد: «ظهارات مشترک امروز ما نخستین گام برای انعکاس اصول همکاری ماست. اما موفقیت این اقدام به چگونگی موضع‌گیری تمام طرف ها به ویژه رژیم و مخالفان وابسته است.»

اردوغان همچنین تمام کشورهای مسئولیت پذیر جامعه بین‌المللی را به حمایت از تلاش‌ها (در مورد سوریه) دعوت کرد.

رئیس جمهور ترکیه با اشاره به ادامه مذاکرات با روسیه در مسائل دو جانبه و منطقه ای گفت: «خدا را شکر، شاهد به بار نشستن آن در تمامی زمینه ها هستیم. در خصوص تداوم و تسریع این روند با پوتین هم عقیده هستیم.»

ایران امروز