از وقتی #بنزین گران شده، مردم در تماس‌های مکرر ابراز نگرانی می‌کنند.
هموطنان عزیز، مدت‌هاست مجلس در رأس امور نیست. این موضوع در جلسه سران سه قوه تصمیم‌گیری شده. همین یک رکن دموکراسی را نیم‌بند داشتیم که فاتحه آن هم خوانده شد. مجلس بعدی را تعطیل کنید، خودش #اقتصاد_مقاومتی است.
اعتراض سراسری در دهها شهر ایران علیه گرانی بنزین
مقاومت علیه افزایش سه برابری بنزین در ایران دامنه‌دار شد. مردم مسیرها را مسدود می‌کنند و شعارهای ضد حکومتی می‌دهند. ماموران با ماشین آب‌پاش، گاز اشک آور و باتوم به مصاف معترضان می‌روند. چهار نفر در بهبهان کشته شده‌اند.
مردم دهها شهر و شهرستان در ایران در اعتراض به سه برابر شدن بهای بنزین به خیابان‌ها ریخته‌اند. تهران، شهریار، کرج، اصفهان، شیراز، مشهد، اراک، سنندج، ایلام، تبریز، رشت، بهبهان، یزد، گرگان، ارومیه، کرمان، بابل، یاسوج، بوشهر ، چابهار، کرمانشاه، خرم آباد، همدان، اهواز، آبادان و خرمشهر از جمله این شهرها هستند.
معترضان بزرگراه امام علی، اتوبان‌های همت، تهران- کرج و بلوار بابایی و تهران پارس را مسدود کردند. جاده تهران شهریار نیز بسته شده و اداره راهنمایی و رانندگی کرج به آتش کشیده شده است. در فردیس کرج اعتراض‌ها با روشن کردن آتش ادامه یافت. یک نفر در مهرشهر کرج از ناحیه سر و به دلیل شلیک گلوله مجروح شده است. در قزوین، شیراز و اصفهان نیز شماری از رانندگان با متوقف کردن خودروها در خیابان‌ها دست به اعتراض زدند. بانکی در بهبهان نیز در تظاهرات مردم آتش زده شد.
منابع محلی گفته‌‌‌اند که شمار کشته شدگان در بهبهان در استان خوزستان به چهار نفر رسیده‌است.
در این میان، کاربران شبکه‌های اجتماعی، تصویر پیامک‌های تهدید آمیزی را منتشر کرده‌اند که در آنها از شهروندان ساکن تهران و کرج خواسته شده در تجمعات شرکت نکنند وگرنه تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرند. این پیام‌ها از جمله از سوی معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان کرمان و شورای هماهنگی اطلاعاتی و امنیتی استان خوزستان هم برای شهروندان معترض ارسال شده است.
اختلال اینترنت در ایران روز شنبه افزایش یافت. سازمان نت بلاکس (سازمان نظارت بر اینترنت) می‌گوید از ساعت شش بعد از ظهر، سرعت اینترنت در ایران در بسیاری نقاط رو به کاهش رفت و اپراتورهای ایران سل، همراه اول و رایتل آفلاین شدند.
از ساعت هشت شب به وقت ایران، دسترسی به سایت بسیاری از رسانه‌های رسمی ممکن نیست. در توییتر نیز چند ساعت است که پستی درباره اعتراض‌های جاری بارگذاری نشده است.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به محافل امنیتی و نظامی که همچنان در دسترس است، در گزارشی می‌نویسد: «غارت برخی فروشگاه‌ها در برخی مراکز شهر، آتش‌زدن بعضی پمپ بنزین‌ها و بانک‌ها که مشخصاً با برنامه‌های از پیش تعیین شده و با اغراض سیاسی و امنیتی انجام می‌شود و همچنین صحنه‌هایی مانند خالی کردن یک کامیون نخاله‌ی آجر و سنگ در وسط بزرگراه امام علی(ع) تهران که امروز ویدئوی آن در فضای مجازی به سرعت دست به دست می‌شد نشان می‌دهد که گروهک‌ها و افرادی با اغراض مشخص به دنبال ناامن کردن فضا و سوءاستفاده از شرایط برای حضور ریاکارانه و مغرضانه در صف مردم هستند…» در گزارش تسنیم آمده که «مهم‌ترین و فوری ترین اقدام لازم در زمان فعلی جبران بی‌عملی اشتباه دولت در اطلاع رسانی پیشینی راجع به اصلاح قیمت بنزین است».
*****
گرانی بنزین؛ گسترش اعتراض‌ها و طرح دو فوریتی مجلس
اهالی چند شهرستان تهران به جمع معترضان گران شدن بنزین پیوستند. نایب رئیس فراکسیون امید خواستار تشکیل جلسه اضطراری مجلس برای بررسی افزایش بهای سوخت شد. رسانه‌ها از پوشش تجمعات اعتراضی منع شده‌اند.
خبرگزاری مهر از تجمع مردم در چند شهرستان استان تهران علیه گرانی بنزین خبر می‌دهد. مهر می‌نویسد اهالی شهریار، رباط کریم، بهارستان، دماوند، قدس و پردیس با خاموش کردن خودروهایشان از تصمیم اخیر دولت انتقاد کرده‌اند: «در مسیرهای تردد خودروها در خیابان‌های اصلی بهارستان، رباط کریم، خیابان ولیعصر شهریار، خیابان کامیون داران پردیس به سوی تهران و شمال کشور، میدان جهاد دماوند و برخی دیگر از خیابن‌ها، توقف خودروها موجب انسداد مسیر تردد شد.»
مهر به نقل از یکی از معترضان اهل دماوند نوشته که با توجه به گرانی‌های موجود، اصلاح سه برابری قیمت بنزین، اوضاع را برای قشر ضعیف جامعه سخت می‌کند. این خبرگزاری می‌نویسد نیروی انتظامی با معترضان شهریار و ملارد همراهی داشته و این باعث شده که تجمع‌ها با مسالمت صورت گیرند.
محمدرضا تابش، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا عنوان کرده که اگر به زعم سران سه قوه، افزایش قیمت بنزین اجتناب ناپذیر بود، باید همه جوانب امر را در نظر می‌گرفتند و با توجیه مردم روش بهتری را برای اجرا کردن این تصمیم به اجرا می‌گذاشتند. تابش گفته که سران سه قوه و اعضای شورای هماهنگی اقتصادی سران قوا باید دلایل اتخاذ این تصمیم را اعلام کنند.
تابش هشدار داده که مبادا با دفع وقت، یک موضوع اقتصادی به یک مسئله سیاسی و امنیتی مبدل شود. او از رئیس مجلس درخواست کرده که هرچه زودتر برای تشکیل جلسه فوق‌العاده مجلس فراخوان دهد تا جو روانی منفی ناشی از افزایش قیمت بنزین با حضور عوامل تصمیم‌گیری بررسی شود و مجلس برای بازگرداندن آرامش به مردم اقدامی انجام دهد.
اما پروانه سلحشوری، نماینده مجلس در توییتی نوشته است: «از وقتی بنزین گران شده مردم در تماس‌های مکرر ابراز نگرانی می‌کنند. هموطنان عزیز مدت‌هاست مجلس در راس امور نیست. این موضوع در جلسه سران سه قوه تصمیم‌گیری شده. همین یک رکن دمکراسی را نیم بند داشتیم که فاتحه آن هم خوانده شد. مجلس بعدی را تعطیل کنید. خودش اقتصاد مقاومتی است.»
در عین حال، نمایندگان مجلس در واکنش به گرانی بنزین، طرحی دو فوریتی برای توقف افزایش بهای سوخت ارائه کرده‌اند. مجتبی ذوالنور، نماینده قم و رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس گفته که موافقت تلفنی تعدادی از نمایندگان را برای لغو اقدام دولت گرفته است و روز یکشنبه ۲۶ آبان طرحی دو فوریتی به این منظور به مجلس ارائه می‌شود. خبرگزاری صدا و سیما می‌نویسد: «روز یکشنبه در جلسه غیررسمی و با حضور دستگاه‌های اجرای مرتبط موضوع افزایش قیمت بنزین و این که آیا از نظر شرایط زمانی و اجتماعی این کار به مصلحت بوده و پیامدهای مثبت و منفی این تصمیم مورد بررسی قرار خواهد گرفت.»
بهرام پارسایی، نماینده مجلس نیز در توییتی نوشته است: «در جامعه ما که حداقل درآمد صد الی ۱۵۰ دلار است، قیمت منصفانه یک دهم دلار یعنی حدود هزار تومان است. این که قیمت کم دلیل اصلی مصرف بالای بنزین اعلام شود آدرس غلط است. عامل اصلی، تولیدات بی کیفیت و پرمصرف مافیای خودروسازی است. به جای فشار به مردم این غده سرطانی را درمان کنید.»
در این میان، سرپرست فرمانداری سیرجان در توضیح کشته شدن یک معترض در این شهرستان، عده‌ای “سودجو” را به تخریب اموال عمومی، ایراد خسارت به پمپ بنزین‌ها و تلاش برای دسترسی به مخازن اصلی شرکت نفت متهم کرده و به خبرگزاری ایسنا گفته است: «یکسری افراد مجروح شدند که در حال بررسی این موضوع هستیم که این افراد به چه شکل مجروح شدند و نمی‌توانیم با یقین صد در صدی بگوییم که با تیر مستقیم نیروهای امنیتی یا از جای دیگر مجروح شدند زیرا برخی‌ها از پشت و برخی نیز از بغل ضربه خوردند. ضمن آنکه تاکید داریم که هیچ کدام از نیروهای امنیتی دستور شلیک مستقیم را نداشتند و فقط برای حفاظت از مخازن حساس سوخت کشور مجوز شلیک تیر هوایی را داشتند که این کار را نیز انجام داده‌اند.» یدالله صادقی عنوان کرده که شهروند کشته شده سیرجانی از افراد عادی بوده و دلیل کشته شدن او در پزشکی قانونی شهرستان در حال بررسی مسئله است.
برخی خبرنگاران مستقل اعلام کرده‌اند که مدیران رسانه‌ها آنها را از درج گزارش یا طرح مربوط به گرانی بنزین منع کرده‌اند. مهدی احمدیان کارتونی را که بر این اساس در روزنامه آرمان ملی چاپ نشده در توییتر به اشتراک گذاشته و نوشته است: «از روزنامه دستور آمده که هیچ طرحی با محوریت گرانی بنزین چاپ نخواهد شد…»
محمد مساعد، روزنامه‌نگار، با بررسی سهم نازل تیتر و مطالب انتقادی در باره افزایش قیمت بنزین در صفحه اول ۲۵ روزنامه سراسری کشور، نوشته است: «میزان بازتاب صدای بخش بزرگی از جامعه در رسانه‌هایی که همگی یارانه کاغذ، سهمیه آگهی دولتی، طرح ترافیک و دهها حمایت مستقیم و غیرمستقیم دیگر از جیب مردم می‌گیرند گویای بسیاری چیزهاست…»
همزمان اما رسانه‌های رسمی و نزدیک به محافل نظامی و سپاه، اعتراضات مردمی را پوشش می‌دهند. خبرگزاری فارس با اعلام ترافیک سنگین در مسیر شمال به جنوب بزرگراه امام علی تهران، “توقف عمدی” و “خرابکارانه” چند خودرو در انتقاد به گرانی بنزین را عامل قفل شدن تردد در این بزرگراه دانسته و افزوده که برخی رانندگان با بوق زدن به گرانی بنزین اعتراض می‌کنند.
دویچه وله
*****
اعتراض‌های سراسری در دهها شهر ایران؛ تعدادی کشته شدند
شهرهای مختلف ایران روز شنبه شاهدی اعتراض‌هایی به افزایش قیمت بنزین بود، اعتراضاتی که به تدریج رنگ سیاسی گرفته است. در خشونت‌هایی که در این اعتراض‌ها رخ داد، تعدادی از معترضین کشته شدند.
همزمان خبرها حاکی از کاهش شدید یا قطع خدمات اینترنتی در برخی از مناطق ایران است.
منابع محلی به بی‌بی‌سی فارسی گفته اند که تعداد کشته شدگان در شهر بهبهان در استان خوزستان به چهار نفر رسیده است.
همچنین یکی از فعالان مدنی کرد نیز به بی‌بی‌سی فارسی گفت که یکی از معترضین در شهر مریوان کشته شده است.
از طرفی دیگر خبرگزاری فارس گزارش داده که یکی از ماموران امنیتی در شهر کرمان “با چاقوی یکی از معترضان” مجروح شده است.
پیشتر کشته شدن یکی از معترضین در شهر سیرجان نیز توسط فرماندار این شهر تایید شد.
در شماری از ویدئوهایی که از اعتراضات روز شنبه منتشر شده معترضان علیه حکومت ایران شعار می دهند. “نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران” از جمله این شعارها بود.
در عین حال همچنان گزارش‌های بیشتری به دست بی‌بی‌سی فارسی رسید که حاکی بود تعداد کشته شدگان بیشتر است. اما امکان تایید مستقل این اخبار هنوز وجود ندارد.
در یکی از ویدئوها چنین به نظر می‌رسد که یکی از معترضین در شهر اصفهان، با گلوله مجروح شده است. از وضعیت سلامتی این معترض اطلاعی در دست نیست.
ویدئوی مشابه دیگری نیز از شهر شیراز منتشر شده که نشان می‌دهد یکی از معترضین به ضرب گلوله مجروح شده است.
شنبه از جمله تهران، کرمانشاه، اصفهان، تبریز، کرج، شیراز، یزد، بوشهر و ساری صحنه اعتراض بود و در چندین شهر رانندگان خشمگین جاده ها را با خاموش کردن خودرو یا رها کردن آنها در ترافیک سد کردند.
این اتفاق از جمله در اتوبل “امام علی” تهران افتاد، جایی که مردم خواستار حمایت ماموران انتظامی شدند.
کلیپ ویدئویی دیگری سد شدن مسیر تهران کرج را که با اولین برف زمستانی پوشیده شده بود نشان می دهد.
همچنین تصاویری از به آتش کشیده شدن ساختمان ها و درگیری با پلیس ضدشورش دیده می شود، که بی بی سی مستقلا محل و زمان آنها را تایید نکرده است.
یک شاهد عینی به خبرگزاری رویترز گفت: “مردم در شیراز خیلی عصبانی اند. من صدای تیراندازی شنیدم. صدها نفر در خیابان هستند. آنها صبح امروز یک ماشین پلیس را آتش زدند.”
تلویزیون دولتی ایران در گزارشی گفت که پلیس با آنچه “آشوبگران” خواند برخورد کرده است و برای متفرق کردن آنها از گاز اشک آور استفاده کرد و “رسانه های متخاصم” را به بزرگنمایی اعتراضات با استفاده از “اخبار و ویدئوهای ساختگی در شبکه های اجتماعی” متهم کرد.
اگر شاهد اعتراض‌ها به گران شدن قیمت بنزین هستید، می‌توانید ویدئوها، عکس‌ها و اخبار خود را از طریق تلگرام یا واتس‌اپ برای بی‌بی‌سی فارسی ارسال کنید:
پیامگیر بی‌بی‌سی فارسی در تلگرام: t.me/bbcshoma
واتس‌اپ بی‌بی‌سی فارسی: ۴۴۷۳۴۲۰۳۲۱۱۳+
محدودیت فعالیت خبرنگاران مستقل در ایران از سویی و اختلال در سرعت اینترنت در مناطق مختلف از سویی دیگر، امکان پوشش خبری اعتراض‌های ایران را با دشواری‌های بسیاری روبه‌رو کرده است.
اطلاعات یک سازمان نظارت بر اینترنت هم حاکی است که اینترنت در ایران با اختلال قابل توجهی روبه‌رو شده و از ساعت شش عصر به وقت تهران، سرعت اینترنت در بسیاری از نقاط رو به کاهش است.
سازمان “نت‌بلاکس” می‌گوید این اختلال از شهر مشهد آغاز شده که از روز جمعه با مشکلاتی روبه‌رو بوده است.
به گفته این سازمان اختلال اینترنت در ایران در روز شنبه به شکل قابل توجهی افزایش یافته است.
بر اساس اطلاعات این سازمان، اپراتورهای تلفن ایران سل، همراه اول و رایتل از ساعت شش عصر، آفلاین شده‌اند.
مخاطبان بی‌بی‌سی هم از جمله از کاهش شدید سرعت یا قطع خدمات اینترنتی در مشهد، تهران و کرمانشاه خبر می دهند.
برخی از شهروندان در تلاشند تا با انتشار ویدئوها و اخبار در شبکه‌های اجتماعی، امکان بازتاب رسانه‌ای برای اعتراض‌ها را فراهم کنند.
بر اساس یافته‌های بی‌بی‌سی، اعتراض‌ها به افزایش بنزین در گستره ملی رخ داده که در نقشه زیر بازتاب دارد. در این نقشه شهرهایی که تا ساعت هشت شب روز شنبه با اعتراض‌هایی روبه‌رو بودند، دیده می‌شوند.
نقشه اعتراض‌ها به افزایش قیمت بنزین ایران تا ساعت هشت شب
در سهمیه‌بندی جدید که پنجشنبه شب اعلام شد قیمت بنزین با سهمیه لیتری هزار و ۵۰۰ تومان و بنزین آزاد، لیتری سه هزار تومان تعیین شد. تا پیش از این و در جریان دوران بنزین تک‌نرخی، قیمت بنزین هر لیتر هزار تومان بود.
شهروندان صاحب خودرو برای استفاده از سهمیه خود باید از کارت سوخت استفاده کنند.
ایران دو سال پیش هم صحنه اعتراض های گسترده عمومی در حدود ۸۰ شهر در اعتراض به مشکلات شدید اقتصادی بود. مقام های ایرانی می گویند در آن اعترضات ۲۲ نفر کشته شدند.
نمایندگان مجلس ایران قرار است روز یکشنبه درباره افزایش بهای سوخت بحث کنند.
محمود صادقی، نماینده مجلس ایران در توییتی از تصویب طرح فوریتی بازگشت قیمت بنزین به قیمت قبل از ۲۴ آبان در جلسه فوق‌العاده هیأت رییسه فراکسیون امید مجلس خبر داد.
او نوشت: “طبق این طرح هرگونه افزایش قیمت حامل‌های انرژی باید در قالب لوایح بودجه سنواتی به تصویب مجلس برسد.”
در تحولی دیگر مایک پومپئو وزیر خارجه آمریکا شنبه شب در توییتی در حمایت از معترضان نوشته است: “همانطور که یک سال و نیم پیش به مردم ایران گفتم: ایالات متحده با شماست.”
او آن زمان نوشته بود: “پس از چهل سال بیداد، مردم پر افتخار ایران درمورد سوء استفاده های حکومتشان ساکت نمی نشینند. ما هم ساکت نخواهیم ماند. من پیامی برای مردم ایران دارم: ایالات متحده صدای شما را می شنود. ایالات متحده از شما حمایت می کند. ایالات متحده با شماست.”
خبرها و گزارش‌ها درباره تحولات مربوط به سهمیه‌بندی بنزین را با بی‌بی‌سی فارسی دنبال کنید:
- فرماندار سیرجان: یک نفر در اعتراضات شب گذشته کشته شد
- سهمیه‌بندی بنزین؛ از شایعه تا واقعیت آنچه گذشت
- کارت سوخت و سهمیه‌بندی بنزین؛ همه آنچه که باید بدانیم
- سهمیه‌بندی بنزین؛ بازگشت به گذشته از ساعت صفر
- بنزین و روزنامه‌های ایران؛ از پول برای کم درآمدها تا درخواست برای #استعفا
- آیا بنزین در ایران ارزان است؟
- آیا بهبود معیشت نیازمندان با افزایش قیمت بنزین امکانپذیر است؟
- فرماندار سیرجان: یک نفر در اعتراضات شب گذشته کشته شد
- سهمیه‌بندی بنزین؛ نوبخت: افرادی که استحقاق دریافت یارانه بنزین را داشته باشند، آن را دریافت می‌کنند
بی بی سی
