رهبر ایران ‘سیاست های کلی انتخابات’ را ابلاغ کرد

 

آیت الله علی خامنه ای سیاست‌های کلی حکومت ایران در حوزه انتخابات را به روسای قوای سه گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد.

پایگاه اطلاع رسانی رهبر ایران امروز شنبه ۲۴ مهر، با انتشار ۱۸ سیاست کلی در ارتباط با انتخابات، اعلام کرد که آنها بعد از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده اند.

ابلاغ این سیاست ها، بر مبنای اصل ۱۱۰ قانون اساسی ایران صورت گرفته که “تعیین سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام” را از وظایف و اختیارات رهبر دانسته است.

در بخش هایی از سیاست های ابلاغ شده، بر “تعیین حدود و نوع هزینه‌ها و منابع مجاز و غیرمجاز انتخاباتی”، “شفاف‌سازی منابع و هزینه‌های انتخاباتی” و “ممنوعیت استفاده از حمایت و امکانات بیگانگان اعم از مالی و تبلیغاتی توسط نامزدها و احزاب و برخورد به‌موقع دستگاه‌های ذی ربط” تاکید شده است.

در متن ابلاغ شده، همچنین “ورود نیروهای مسلح، قوای سه‌گانه اعم از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های تابعه آنها، دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی، سازمان‌ها، نهادها و شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی در دسته‌بندی‌های سیاسی و جناحی انتخاباتی و جانبداری از داوطلبان” ممنوع اعلام شده است.

دسترسی “برابر” کاندیداها به امکانات تبلیغاتی انتخاباتی اعم از “صدا و سیما و فضای مجازی و دیگر رسانه‌ها و امکانات دولتی و عمومی کشور”، از دیگر محورهای مورد اشاره در سیاست های کلی انتخابات است.

رهبر ایران، در بخش هایی جداگانه ای از این متن، بر “تعیین ساز و کارهای شفاف، زمان‌بندی شده و اطمینان‌بخش و فراهم کردن حضور داوطلبان یا نمایندگان آنها در تمام مراحل” نظارت شورای نگهبان، “پاسخگویی مکتوب در خصوص دلایل ابطال انتخابات و رد صلاحیت داوطلبان در صورت درخواست آنان” و “بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در جهت حداکثرسازی شفافیت، سرعت و سلامت در اخذ و شمارش آراء و اعلام نتایج” تاکید کرده است.

وی در جای دیگر از شورای نگهبان خواسته معیارهای تشخیص “رجل سیاسی، مذهبی و مدیر و مدبر بودن” نامزدهای ریاست جمهوری را تعریف و اعلام کند.

ابلاغیه رهبر، همچنین بر تغییر نیافتن قوانین ناظر بر انتخابات “مگر به ضرورت و با تصویب تغییرات با رأی حداقل دوسوم نمایندگان مجلس شورای اسلامی” و وجود حداقل دو سال فاصله میان تاریخ برگزاری انتخابات های گوناگون تاکید دارد.

متن ابلاغ شده، تنها به دوران پیش از انتخاب کاندیداها نمی پردازد و بر “تعیین ساز و کار لازم برای حسن اجرای وظایف نمایندگی، رعایت قسم‌نامه، جلوگیری از سوءاستفاده مالی، اقتصادی و اخلاقی و انجام اقدامات لازم در صورت زوال یا کشف فقدان شرایط نمایندگی مجلس در منتخبان” هم تاکید کرده است.

سیاست‌های کلی انتخابات و مجمع تشخیص مصلحت

حسین باستانی، تحلیلگر بی‌بی‌سی فارسی

مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۲۲ سیاست پیشنهادی خود در زمینه انتخابات را در خرداد ۱۳۹۴ برای تأیید نهایی به آیت الله خامنه ای داده بود و ۱۸ سیاست ابلاغ شده از سوی رهبر ایران، به معنی اعلام نظر نهایی وی راجع به متن پیشنهادی ۱۶ماه پیش مجمع است.

آیت الله خامنه ای وظیفه تفسیر مغایرت یا عدم مغایرت اقدامات دستگاه های حکومتی با “سیاست های کلی” ابلاغ شده از سوی رهبری را در اسفند ۱۳۹۲ به مجمع تشخیص مصلحت نظام تفویض کرده و سپس مجمع، برای بررسی نحوه اجرای این سیاست ها یک کمیسیون نظارتی تشکیل داده است.

به عنوان نمونه، اگر این کمیسیون تشخیص بدهد که یک مصوبه مجلس با سیاست های کلی نظام در تناقض است، موارد تناقض را به مجمع تشخیص گزارش می کند و در صورتی که مجمع هم رای به مغایرت مصوبه با سیاست های کلی داد، نمایندگان مجمع موضوع را به مجلس اطلاع می دهند. در صورتی که تاثیر نداشت، موضوع به شورای نگهبان گزارش می شود و این شورا، می تواند مصوبه را بر همین مبنا رد کند.

در عین حال، باید توجه داشت که مجمع تشخیص مصلحت نظام، گزارش عملکرد نظارتی خود در مورد سیاست های کلی نظام را به رهبر جمهوری اسلامی ایران می دهد و این، آیت الله خامنه ای است که در نهایت، در مورد موضوعات اختلافی نظر نهایی را خواهد داد. همچنین، شیوه اعمال نظارت در مورد نیروهای مسلح، با تصویب و ابلاغ رهبر تعیین می شود.

 

بین سطور ‘سیاست های کلی نظام’ در مورد انتخابات ایران