در باره ضرورت تشکیل یک دولت ملی
سایت ملیون ایران > آخرین مطالب > در باره ضرورت تشکیل یک دولت ملی
در باره ضرورت تشکیل یک دولت ملی
جمعه, 11ام مهر, 1404
در باره ضرورت تشکیل یک دولت ملی
بیش از چهار دهه از استقرار حکومت دینی در ایران می‌گذرد، اما این نظام نه‌تنها نتوانسته ضرورت سازگاری با جهان امروز و مصالح ملت را درک کند، بلکه در مواجهه با نظام بین‌الملل و جامعه‌ی خود نیز راه تقابل را برگزیده است. نتیجه‌ی این سیاست، انزوا، بحران اقتصادی و افزایش نارضایتی اجتماعی بوده است.
توافق برجام می‌توانست سرآغاز آشتی با جهان باشد و خواست بخش بزرگی از مردم و حتی بخشی از حاکمیت را نمایندگی کند، اما به دلایل گوناگون ناکام ماند. امروز، با فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های گسترده، فشار اقتصادی بر کشور به اوج رسیده و حکومت دیگر حتی با سرکوب نیز قادر به حفظ وضع موجود نیست.
سیاست تقابل و بن‌بست تاریخی
خواست مردم ایران برای تعامل با جهان، خواستی دیرینه و پایدار است. با این حال، حاکمان هیچ‌گاه در این مسیر صادق و جدی نبوده‌اند. سیاست‌های ضدآمریکایی، ضدیهودی و ضداسرائیلی به کشور ما لطمات فراوانی وارد کرده است. واقعیت این است که فرصت‌های متعددی برای توافق در دوره‌های مختلف ریاست‌جمهوری آمریکا وجود داشت، اما رهبر جمهوری اسلامی با تکیه بر تصورات ایدئولوژیک درباره‌ی «تغییر نظم جهانی»، گرایش به شرق و تکیه بر روسیه و چین، از آن‌ها چشم‌پوشی کرد.
ترس حکومت از جامعه نیز همواره مانع سازش بوده است. حاکمیت بیم داشته که در صورت مصالحه، پایه‌های ایدئولوژیکش فرو بریزد و هواداران افراطی خود را از دست بدهد. به همین دلیل با تقابل با اسرائیل، غرب و آمریکا، به نیروهای نیابتی و بحران‌سازی منطقه‌ای دامن زده تا بتواند نوعی بازدارندگی ایجاد کند. اکنون اما این راهبرد نیز شکست خورده است: نفوذ منطقه‌ای کاهش یافته، متحدان پیشین تضعیف شده‌اند و توان مالی حکومت برای حمایت از آنان به‌شدت افت کرده است.
شکست اصلاحات و ضرورت درک واقعیت
تمام جریان‌هایی که تلاش کرده‌اند از مسیر اصلاح درونی یا سازش تدریجی، جمهوری اسلامی و نظام دینی را به تغییر وادارند و با جهان مدرن سازگار سازند، شکست خورده‌اند. اصلاح‌طلبان، اعتدال‌گرایان و حتی اصول‌گرایان میانه‌رو نفوذ خود را در میان مردم از دست داده‌اند و نیروهای ملی و جمهوری‌خواه نیز به دلیل فضای بسته‌ی سیاسی نتوانسته‌اند تغییر مؤثری ایجاد کنند.
مهم‌ترین رخداد دوران جمهوری اسلامی، شکل‌گیری جنبش‌های مقاومت مدنی و «ناجنبش»هایی بوده است که هر از گاه ضربه‌ای کاری به نظام وارد کرده و از آن مشروعیت‌زدایی کرده‌اند. این جنبش‌ها هر بار قدرتمندتر از گذشته وارد میدان شده‌اند و آخرین نمونه‌ی آن، جنبش «زن، زندگی، آزادی» بوده است.
در چنین شرایطی که حکومت تقابل با جهان را اصل قرار داده و شکاف‌های درونی آن رو به افزایش است، سخن گفتن از «انتخابات آزاد» یا «گذار تدریجی» بیش از آن‌که راه‌حل باشد، به شوخی می‌ماند. در این میان، نکته‌ای حیاتی نباید از نظر اپوزیسیون مغفول بماند همه‌ی نیروهای سیاسی مخالف حکومت باید درک کنند که افزایش فشارها و تنش‌هایی که به رویارویی نظامی با کشورهای دیگر بینجامد، یا تشویق دیگر کشورها برای مداخله نظامی در ایران نه‌تنها تحولی مثبت به‌همراه نخواهد داشت، بلکه وضعیت کشور را وخیم‌تر کرده و خطر فروپاشی و حتی تجزیه‌ی ایران را افزایش می‌دهد. در چنین سناریویی، مردم ایران بزرگ‌ترین بازندگان خواهند بود.
ضرورت تشکیل دولت ملی و غیردینی و کنار زدن خامنه‌ای
با توجه به احتمال فزاینده‌ی خیزش‌های مردمی، وجود نیرویی سازمان‌یافته و مسئول که در لحظه‌ی بحران بتواند قدرت را در دست گیرد، حیاتی است. در این میان، تشکیل یک دولت ملی و غیردینی محتمل‌ترین و کارآمدترین گزینه برای عبور از بحران به‌شمار می‌رود. چنین دولتی می‌تواند زمینه‌ی مصالحه‌ی ملی در داخل و تعامل سازنده با جهان را فراهم آورد.
بر این اساس، همه‌ی نیروهای دموکراتیک و تحول‌خواه که به مبارزه‌ی خشونت‌پرهیز باور دارند، باید از هم‌اکنون به سازمان‌دهی، جذب نیرو، یارگیری و آمادگی برای پذیرش مسئولیت در دوران بحران‌های بزرگ بپردازند. فضای سیاسی به سمتی می‌رود که نیروهای گسترده‌ای در پیرامون و حتی درون حکومت به این نتیجه برسند که حکومت دینی و شخص خامنه‌ای دیگر باید کنار گذاشته شوند.
جمع‌بندی
آینده‌ی ایران در گرو گذار از حکومت ایدئولوژیک و شکل‌گیری دولتی ملی، مردمسالار و غیردینی است. چنین دولتی باید تضمین‌کننده‌ی مشارکت همه‌ی نیروهای مؤثر سیاسی و اجتماعی باشد، بر پایه‌ی قانون و حقوق شهروندی استوار شود و در سیاست خارجی، اصل «بی‌طرفی فعال» را دنبال کند تا منافع ملی ایران در ارتباط با همه‌ی کشورها از جمله ایالات متحده، که هم‌اکنون بیشترین تقابل با آن در جریان است تأمین گردد.
ایران برای بازگشت به جایگاه شایسته‌ی خود در جهان امروز، ناگزیر از انتخاب راه گفت‌وگو و همکاری به‌جای تقابل و بحران‌سازی است. کنار گذاشتن ولایت‌فقیه و استقرار یک دولت ملی نه فقط خواستی سیاسی، بلکه ضرورتی تاریخی است که تحقق آن می‌تواند مسیر توسعه، رفاه و ثبات پایدار را برای کشور هموار سازد.
سایت ملیون
