پیش‌گفتار مقاله‌ای که پیشِ‌رو دارید به مناسبت سال‌گردِ خیزش بزرگِ آبان ۹۸ نوشته شده است اما، بحث‌هایِ این نوشته تنها ارزیابی و بررسی و نظریه پرداختنِ آن حرکت بزرگ اجتماعی نیست؛ به چشم‌اندازهایِ بزرگ‌تری نظر دارد. امروز که شاهد سربرآوردن حرکت‌هایِ بزرگ اجتماعی در میهن‌مان هستیم بازنشرِ این متن را خالی از فایده ندانستم. هرچند بررسیِ دقیقِ آنچه امروز در […]
» ادامه
موومان اول – یک‌دست کردن و تمرکز قدرت پنجم اسفندماه ۱۳۵۳، شاه ایران که تازه از سفر زمستانی‌اش به سویس به تهران بازگشته بود، به اسداله علم، وزیر دربار، دستور داد که برای ۱۱ اسفند، اعضای هیئت دولت، رؤسای مجلسین شورا و سنا و تعدادی از روزنامه‌نگاران داخلی و خارجی و رجال کشور را برای یک کنفرانس مطبوعاتی فرابخواند. هنوز […]
» ادامه
فشرده ما برای بیان رخداد‌های طبیعی همواره، خواسته یا ناخواسته، از مقوله فضازمان استفاده می‌کنیم. بی‌آن‌که بگوئیم و یا اصولا بدانیم فضازمان چیست. آیا در چنین حالتی ما مجاز هستیم یافته‌های خود را علمی به نامیم؟ به عبارت دیگر، آیا علمی دانستن یافته‌هایمان مفروض بر وجود فضازمان نیست؟ ما با چه برهانی فضازمان را بستر نظریه‌های بنیادی انگاشته‌ایم؟ در حالی‌که […]
» ادامه
نکته اول: ماندگاری نظام های سیاسی به دو چیز است. مشروعیت و کارآمدی. مشروعیت ( legitimacy) به‌معنای قانونی‌بودن یا طبق قانون بودن است. سیسرون این واژه را برای بیان قانونی بودن قدرت به‌کار برد. بعدها واژه مشروعیت در اشاره به روش‌های سنتی، اصول قانون اساسی و انطباق با سنت‌ها به‌کار برده شد. پس از آن، عنصر «رضایت» نیز به معنای آن افزوده […]
» ادامه
تعلق داشتن، تعلق نداشتن (بخش دوم) سال ۱۴۰۰ سال چرخش قرن است، قرن ۱۴ ایرانی در تقویم هجری شمسی به پایان می‌رسد. اگر چندان به عدد و رقم پایبند نباشیم و محتوای دوره‌ی تاریخی را پایه قرار دهیم، شاید بهتر باشد شروع قرن را انقلاب مشروطیت بگذاریم که رسم شده است سال شاخص آن را ۱۲۸۵ بدانیم. اما پایان قرن […]
» ادامه
پرده‌ی اول ایده ها، عمل و نتیجه بهار سال ۱۳۴۹ خورشیدی، رضا محمدی که دانش‌آموخته‌ی تئاتر در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود، با یک چمدان کوچک به قزوین آمد تا مسئولیت مركز تازه‌تأسیس هنرهای نمایشی شهر در خانه‌ی فرهنگ را به عهده بگیرد. حضور رضا، که آن موقع ۳۳ سال داشت، تمامی فعالیت‌های نمایشی را در قزوین دچار تحولی […]
» ادامه
در باره نویسنده: مهرداد درویش‌پور، جامعه‌شناس ایرانی مقیم سوئد، دارای دکترای جامعه‌شناسی از دانشگاه استکهلم و استاد پرسابقه‌ی دانشگاه و دانشیار مددکاری اجتماعی در آکادمی بهداشت، مراقبت و رفاه در دانشگاه ملاردالن سوئد است. او پژوهشگرحوزه‌ی جنسیت، مهاجرت، جوانان، تبعیض قومی و نژادی است.از درویش‌پور مقالات علمی متعدد و کتاب‌هایی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، سوئدی منتشر شده است. ازجمله کتاب‌های […]
» ادامه
نخستین شماره‌یِ نشریه‌یِ «سپهر اندیشه» به مدیرمسئولی و سردبیریِ کاظم کردوانی منتشر شد. سر سخن نشریه ِی ِ »سپهر اندیشه«، نشریهای است در عرصه ِهای علوم انسانی و اجتماعی و فرهنگ. بنیان ِ نشريه بر پاسداری از آزادی بی ِ حصرواستثنای انديشه و بيان ِ نهاده شده است. در آزادی بیحصرواستثنا )که متفاوت است از ِ آزادی بیقيدوشرط؛ که میدانيم […]
» ادامه
مقاله‌ی «تعلق داشتن / تعلق نداشتن» در دو قسمت به مسئله‌ی کیفیت جامعیتِ جامعه که با عنوان «انتگراسیون» مشخص می‌شود، می‌پردازد. جامعیتِ جامعه نه امری مکانیکی، نه جمع بودنِ افرادی در جایی، نه برخورداری از هر نوع نظم و ساختاری و نه کلاً یک وضعیت متحقق، بلکه یک امکان است که باید دید تا چه حد دست‌یابی به آن موفقیت‌آمیز […]
» ادامه
فشرده شواهد تاریخی نشان می‌دهند که دانش فلسفه و علم فیزیک مُدام در حال توسعه هستند. اما آنچه در این میان مشهود و قابلِ تاُمل است ناروشنی منشاء مفهوم‌های مشترک و اساسی آن‌ها، یعنی فضا و زمان، است. به‌همین خاطر نمی‌توان فلسفه و فیزیک را تا روشن شدن خاستگاه این مفاهیمِ بنیادی کامل دانست. آنچه در حال حاضر تحت مفهوم […]
» ادامه