رأی اعتماد مجلس به ۱۶ وزیر کابینه دوازدهم
مجلس شورای اسلامی ایران رسیدگی به صلاحیت وزرای پیشنهادی حسن روحانی، رئیسجمهوری را پایان داد. وزرایی که فعالان مدنی و حقوق بشر نگران نقض آزادیها بر اثر انتخاب آنها بودند، رأی اعتماد گرفتند.
بر اساس آراء نمایندگان که یکشنبه، ۲۹ مرداد به صندوقها ریخته شد، تنها حبیبالله بیطرف، وزیر پیشنهادی نیرو رأی اعتماد کسب نکرد.
تعداد نمایندگان حاضر در نشست علنی مجلس ۲۷۹ تن بود و بدینترتیب وزرای پیشنهادی برای کسب رأی اعتماد باید رأی موافق نیمی از حاضرین به علاوه یک رأی موافق دیگر را کسب میکردند.
بیشترین رأی اعتماد نمایندگان مجلس به ترتیب به امیر حاتمی، وزیر دفاع (۲۶۱ رأی)، حسن قاضیزاده هاشمی، وزیر بهداشت (۲۵۳ رأی) و محمد علوی، وزیر اطلاعات (۲۵۲ رأی) تعلق گرفت.
دفاع روحانی از وزرای پیشنهادی
حسن روحانی پیش از آغاز رأیگیری از نمایندگان در سخنانی به دفاع از وزرای پیشنهادی کابینه پرداخت و بار دیگر به مشکلات ناشی از دولت محمود احمدینژاد، رئیسجمهوری سابق اشاره کرد: «علاوه بر خزانه، صندوقها را نیز خالی تحویل گرفتیم».
او در این سخنرانی دولت خود را «فرای اصولگرایی، اصلاحطلبی و اعتدالگرایی» دانست اما تأکید کرد که «به اصول، اصلاح و اعتدال اهمیت خواهد داد.»
روحانی در این جلسه از تمام وزرای پیشنهادی دفاع کرد و گفت: «خدا گواه است اگر فردی قوی تر کارآمد و توانمندتر برای هر وزارتخانه ای پیدا می کردم تردید نمی کردم.»
روحانی به دفاع از بیژن نامدار زنگنه، وزیر پیشنهادی نفت پرداخت که محافظهکاران، بهویژه با ادعای دستداشتن او در پرونده فساد نفتی کرسنت و نیز پس از عقد قرارداد با شرکت نفتی توتال، مدت زیادی به انتقاد از او مشغول بودهاند؛ روحانی درباره او گفت: « آقای زنگنه آمد به من یک پشنهاد داد؛ جوانی را آورد، گفت این وزیر بشود، خودم کنار دستش هستم و میشوم مشاورش. پیشنهادش وسوسه کننده بود. اما من گفتم آقای زنگنه، من ۱۰۰میلیارد دلار سرمایه خارجی میخواهم. وزیری میخواهم که اسمش برند باشد. همه دنیا را را بشناسند تا بتواند برود و سرمایه خارجی بیاورد.»
او از محمدجواد ظریف، وزیر خارجه و عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز به عنوان چهرههایی شناختهشده در سطح بینالمللی دفاع کرد و گفت: « آقای دکتر ظریف را همه جای دنیا میشناسند. وزیری می خواهم که از کابینه گارانتی نخواهد. من آقای آخوندی را می خواهم که برود قرارداد هواپیما ببند و دنیا به او اعتماد کند.»
محافظهکاران موسوم به «دلواپسان» نه تنها از برقراری رابطه بین ایران و آمریکا در زمان ریاستجمهوری باراک اوباما، رئیسجمهوری پیشین ایالات متحده و دستیابی به توافق هستهای ناراضی بودند، بلکه قرارداد خرید هواپیما از شرکت آمریکایی بوئینگ را نیز به نقد میکشیدند.
رأیآوردن جهرمی و آوایی علیرغم انتقاد فعالان مدنی
روحانی همچنین از محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در برابر انتقاد فعالان مدنی و نمایندگان اصلاحطلب دفاع کرد و گفت که «شهادت میدهم جهرمی آزادی را ذبح نخواهد کرد.»
آذری جهرمی، جوانترین وزیر کابینه دوازدهم در زمان اعتراضات مردمی پس از انتخابات ۱۳۸۸ مدیرکل شنود وزارت اطلاعات و از بازجوهای این نهاد امنیتی بوده است.
جهرمی نهایتاً با ۱۵۲ رأی حائز صلاحیت شناخته شد. او کمترین رأی را به دست آورد.
علیرضا آوایی، وزیر دادگستری که نیز از جمله وزرای مورد انتقاد فعالان مدنی بود، با کسب ۲۴۴ رأی موافق، رأی اعتماد گرفت.
در پیشینه فعالیتهای آوایی دادستان عمومی و انقلاب اهواز و دزفول در دهه نخست پس از استقرار جمهوری اسلامی نیز وجود دارد. آوایی مهر ۱۳۹۰ از سوی اتحادیه اروپا در فهرست تحریمهای ناقضان حقوق بشر قرار گرفت و ورود او به اتحادیه اروپا ممنوع شد.
عباس صالحی، وزیر ارشاد نیز که روز گذشته با مخالفت شدید دو نماینده اصلاحطلب واقع شد، با رأی بالای ۲۴۲ موافق به این وزارتخانه رسید.
بیشتر بخوانید:
-
مخالفت اصلاحطلبان با وزیر پیشنهادی ارشاد: «صالحی آمد از شهر کنسرت ممنوع»
-
محمدجواد آذری جهرمی و همزیستی شغلی با فیلترینگ و شنود
-
بررسی صلاحیت وزیر پیشنهادی دادگستری: همدلی مجلس با وزیر تحریمی
بیطرف بازماند
در میان وزرای پیشنهادی تنها حبیبالله بیطرف با ۱۳۳ رأی موافق در برابر ۱۳۲ رأی مخالف موفق به کسب رأی اعتماد نشد. وزیر پیشنهادی نیرو قرار بود جایگزین حمید چیتچیان شود. بیطرف معاون زنگنه در وزارت نفت و رئیس سازمان نظام مهندسی تهران بود و وزارت نیرو را در کابینه محمد خاتمی، رئیسجمهوری دوران اصلاحات بر عهده داشت.
با عدم موفقیت بیطرف در کسب رأی اعتماد مجلس، اکنون دو وزارتخانه نیرو و علوم و تحقیقات بدون وزیر باقی ماندهاند. روحانی گزینهای برای تصدیگری وزارت علوم معرفی نکرده بود.
شنیدهها حاکی از آن است که ضیا هاشمی، دانشیار گروه جامعهشناسی دانشگاه تهران به عنوان سرپرست وزارت علوم معرفی شده است.
مقایسه وزرای کابینه یازدهم و دوازدهم:
وزارت | دولت ۱۱ | دولت ۱۲ | توضیحات |
کشور | عبدالرضا رحمانی فضلی | عبدالرضا رحمانی فضلی | عملکرد او با انتقاد اصلاحطلبان روبرو شد. اعضای فراکسیون امید گفتهاند که به او رای اعتماد نخواهند داد. مطهری او را «وزیر معاملهای» دولت یازدهم خوانده است. رحمانی از نزدیکان علی لاریجانی رئیس مجلس است. |
اطلاعات | محمود علوی | محمود علوی | اختلاف نظر وزارت اطلاعات و اطلاعات سپاه هنگام بازداشت مدیران کانالهای تلگرام بالا گرفت. او به مجلس فراخوانده شد و نمایندگان از پاسخش قانع نشدند. |
علوم، تحقیقات و فناوری | محمد فرهادی | بدون وزیر | فعالان دانشجویی حامی حسن روحانی از او خواسته بودند که فرجیدانا را به عنوان وزیر علوم معرفی کند. او اما رئیس دانشگاه صنعتی خواجه نصیر را جایگزین محمد فرهادی کرد که در مقابل فشار نهادهای امنیتی بر دانشگاه کوتاه آمد و سیاست خصوصیسازی دانشگاهها را شدت بخشید. |
آموزش و پرورش | فخرالدین دانش آشتیانی | علی زرافشان | پرونده ورادات پوشاک با کارت بازرگانی تجاری توسط دختر دانشآشتیانی در انتخابات امسال دردسرساز شد. او نیز در خصوصیسازی آموزش و پرورش با دولت همسو بود. روحانی در معرفی وزیر آموزش و پرورش بار دیگر خواسته معلمان را نادیده گرفت و معاون وزیر کنونی را برای وزارت در نظر گرفت. |
فرهنگ و ارشاد اسلامی | رضا صالحی امیری | عباس صالحی | امیری پس از فشار علی جنتی در زیر فشار اصولگرایان جانشین او شد. حال جای خود را به معاون فرهنگیاش خواهد داد که پیشتر در سازمان تبلیغات اسلامی مسئولیت داشته است. انتصاب او به سمت معاونت فرهنگی با هدف کاهش حساسیت حوزههای علمیه و نهادهای حکومتی صورت گرفت. |
نفت | بیژن زنگنه | بیژن زنگنه | اصولگرایان منتقدین اصلی زنگنه بودند. قراردادهای جدید نفتی، دعوت از شرکتهای خارجی برای سرمایهگذاری در ایران و سخت گرفتن به قرارگاه خاتم از جمله اقدامهای مثبت است. همانطور که به کارگیری مدیران بازنشسته و تاسیس باشگاه مدیران انرژی با مشارکت حلقه نزدیکان و معاونین خود از نکات منفی زنگنه است. |
نیرو | حمید چیتچیان | بدون وزیر | چیتپیان سابقه عضویت در سپاه را دارد. خصوصیسازی کامل صنعت برق و آب از وعدههای چیتچیان است که در دولت یازدهم در رویارویی با بحران خشکسالی کارنامه ضعیفی داشت. |
اقتصاد | علی طیبنیا | محمدرضا نهاوندیان | رئیس دفتر روحانی جانشین طیبنیا خواهد شد تا تیم اقتصادی دولت که خصوصیسازی و رشد اقتصادی را اصلیترین برنامه خود اعلام کرده، هماهنگتر شود. نهاوندیان سابقه ریاست اتاق بازرگانی ایران و عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام را دارد. از همسویان لاریجانی است |
صنعت، معدن و تجارت | محمدرضا نعمتزاده | محمد شریعتمداری | نعمتزاده وزیر میلیاردی با شرکتهای هفدهگانه از متهمان فساد اقتصادی دولت یازدهم بود که چند بار تا مرز استیضاح پیش رفت و با رایزنی باقی ماند. شریعتمداری معاون اجرایی روحانی و از معاونین پیشین سابق وزارت اطلاعات جایگزین او خواهد شد. |
راه و شهرسازی | عباس آخوندی | عباس آخوندی | آخوندی از همراهان روحانی در مجمع تشخیص مصلحت و مدافعان سرسخت خصوصیسازی است. طرح مسکن اجتماعی از وعدههای او در دولت یازدهم بود که همزمان با تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری به مرحله اجرایی رسید. از آخوندی به عنوان یکی از محورهای اصلی چینش هئیت وزیران دوازدهم نام برده میشود. |
ارتباطات | محمود واعظی | محمدجواد آذری جهرمی | سیاستهای دولت یازدهم در عرصه ارتباطات به گفته واعظی مهندسی «فیلترینگ» بود. او به مقام معاونت یا رئیس دفتر رئیس جمهوری ارتقاء مییابد تا یکی از معاونینش وزیر شود. جهرمی آذری سال گذشته به عنوان رئیس شرکت ارتباط زیرساخت منصوب شد. گفته میشود که او با توصیه رهبر جمهوری اسلامی به این مقام منصوب شده است. |
بهداشت و درمان | حسن قاضیزاده هاشمی | حسن قاضیزاده هاشمی | وزیر دوربینی عنوانی است که در شبکههای اجتماعی برای هاشمی به کار میبرند. در ماجرای رسوایی فیشهای حقوقی مشخص شد که وزارت تحت فرمان او یکی از منابع فساد اقتصادی است. |
تعاون، کار و رفاه اجتماعی | علی ربیعی | علی ربیعی | لایحه اصلاح قانون کار، طرح کارورزی، افزایش مناطق آزاد و اقدام برای «کالایی کردن نیروی کار» و ممانعت از افزایش دستمزد از اقدامات ربیعی در راستای سیاستهای دولت یازدهم بوده که قرار است با شدت بیشتری در دولت بعد ادامه یابد. |
دادگستری | مصطفی پورمحمدی | علیرضا آوایی | عضو هئیت مرگ دهه ۶۰ جای خود را به دادستان دزفول و اهواز در دهه ۶۰ خواهد داد. آوایی رئیس دفتر بازرسی رئیس جمهوری ایران است که سال ۱۳۹۰ از سوی اتحادیه اروپا به دلیل نقض حقوق بشر تحریم شد. |
ورزش و جوانان | مسعود سلطانی فر | مسعود سلطانی فر | وزارتخانهای که قرار است به دو وزارتخانه تقسیم شود. عملکرد این وزارتخانه در دو حوزه ورزش و جوانان ناموفق بوده است. |
رادیو زمانه